Elektronarzędzia.doc

Elektronarzędzia, maszyny przenośne – wg PN-EN 50144-1:2000 nazywane „narzędziami ręcznymi” – to urządzenia napędzane silnikiem elektrycznym lub magnetycznie, przeznaczone do wykonywania pracy mechanicznej i tak skonstruowane, że silnik i urządzenie tworzą jeden zespół, który można łatwo przenosić na miejsce pracy i który podczas pracy jest trzymany w ręku lub zawieszony. Urządzenie może być wyposażone w wałek giętki, a silnik może wówczas być albo zamocowany na stałe, albo przenośny.

Wymagania bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy obsłudze maszyn przenośnych trzymanych w ręku lub prowadzonych ręką można znaleźć w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 sierpnia 2007 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego (Dz. U. Nr 155, poz. 1089) oraz 18 Polskich Normach na ten temat, np. takich jak:

- PN-EN 60745-1:2003. Bezpieczeństwo użytkowania narzędzi ręcznych o napędzie elektrycznym. Część 1. Wymagania ogólne;
 

- PN-EN 60745-2-1:2006. Bezpieczeństwo użytkowania narzędzi ręcznych o napędzie elektrycznym. Wymagania szczegółowe dotyczące wiertarek;
 

- PN-EN 60745-2-2:2007. Bezpieczeństwo użytkowania narzędzi ręcznych o napędzie elektrycznym.

Wymagania szczegółowe dotyczące wkrętarek i kluczy udarowych;
 

- PN-EN 50144-2-3:2005. Bezpieczeństwo użytkowania narzędzi ręcznych o napędzie elektrycznym.

Wymagania szczegółowe dotyczące szlifierek, polerek i szlifierek dyskowych

- PN-EN 50144-1:2000 Bezpieczeństwo użytkowania narzędzi ręcznych o napędzie elektrycznych.

Wymagania ogólne

.
Zgodnie z powyższymi przepisami maszyny zasilane energią elektryczną powinny być projektowane, wykonane i wyposażone w sposób zapobiegający lub umożliwiający zapobieganie wszelkim zagrożeniom o charakterze elektrycznym, w tym również związanym z gromadzeniem się ładunków elektrostatycznych, przenośne zaś maszyny i narzędzia ręczne muszą być tak skonstruowane, aby podczas nawet niedbałego obchodzenia się z nimi praktycznie niemożliwe było powstanie zagrożeń elektrycznych, pożarowych i innych oraz uszkodzeń mechanicznych.

Każda maszyna i urządzenie, w tym również maszyny ręczne, powinny być wyposażone w instrukcję obsługi. Producent powinien określić w instrukcji m. in. rodzaj i częstotliwość przeglądu (kontroli) i konserwacji maszyny oraz częstotliwość wymiany części wymaganą ze względów bezpieczeństwa.
 

Instrukcja powinna ponadto zawierać m. in. następujące dane:
• informacje (instrukcję) dotyczące bezpiecznego użytkowania maszyny (narzędzia), warunków pracy, montażu, nastawiania, konserwacji itp., a także wskazówki, w jaki sposób maszyny nie należy używać;
* wykaz wyposażenia przeznaczonego do maszyny;
* nazwę i adres producenta lub kraj pochodzenia;
* oznaczenie maksymalnej prędkości, wydajności itp., które powinny być podane również na narzędziu;
* objaśnienie symboli lub piktogramów dotyczących bezpieczeństwa pracy umieszczonych na maszynie (narzędziu).

Wymagania dotyczące bezpiecznej i higienicznej pracy podczas użytkowania maszyn (elektronarzędzi ) przez pracownika  określa   Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczacych bezpieczeństwa i higieny pracy

w zakresie użytkowania maszyn przez pracownika podczas pracy.

Dz. U. Nr 191 ,poz 1596

Przed przystąpieniem do pracy z elektronarzędziami należy zapoznać się z  INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY DLA OBSŁUGI ELEKTRONARZĘDZI

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY DLA OBSŁUGI ELEKTRONARZĘDZI

WARUNKI DOPUSZCZENIA PRACOWNIKA DO PRACY
- ukończone 18 lat ( młodociany w ramach praktycznej nauki zawodu pod nadzorem instruktora)
- został pouczony o sposobie użytkowania określonego rodzaju narzędzia
- przejście odpowiedniego instruktażu zawodowego, zapoznanie się z instrukcją obsługi, przeszkolenie bhp i p.poż.
- stan zdrowia odpowiedni do wykonywanej pracy potwierdzony świadectwem wydanym przez uprawnionego lekarza
- posiadanie wymaganych predyspozycji psychicznych i fizycznych
- ubrany w odzież roboczą przewidzianą dla danego stanowiska w zakładowej tabeli norm odzieży roboczej rękawice robocze,
- przy obsłudze maszyn z ruchomymi elementami nie można pracować w odzieży z luźnymi (zwisającymi) częściami jak np. luźno zakończone rękawy, krawaty, szaliki poły, oraz bez nakryć głowy okrywających włosy
Do pracy należy przystąpić wypoczętym, ubranym w odzież roboczą, włosy przykryte czapką lub chustką, na rękach
w razie potrzeby - antywibracyjne, oraz sprzęt ochronny - okulary przeciwodpryskowe i przy pracach powodujących zapylenia (przy szlifowaniu itp.) półmaskę przeciwpyłową.

CZYNNOŚCI PRZED ROZPOCZĘCIEM PRACY
- dokładnie zapoznać się z dokumentacją wykonawczą i instrukcją obsługi urządzenia
- sprawdzić stan techniczny urządzeń mechanicznych i oświetlenia stanowiska, a w szczególności stan instalacji elektrycznej w tym przyłączy, czy narzędzie jest wykonane w I czy II klasie izolacji (II klasa izolacji oznaczona jest na tabliczce znamionowej znakiem i takie narzędzie nie wymaga podłączenia do gniazdka z kołkiem uziemiającym)
- sprawdzić czy nie ma widocznych uszkodzeń korpusu narzędzia, czy przewód zasilający i wtyczka nie są uszkodzone
- sprawdzić czy nie jest uszkodzone lub zanieczyszczone gniazdko przyłączeniowe
- sprawdzić czy narzędzie skrawające (wiertło, frez, tarcza szlifierska itp.) jest w dobrym stanie (tarcze szlifierskie powinny odpowiadać liczbie dopuszczalnych obrotów parametrom narzędzia, nie mogą być popękane)
- prawidłowo i mocno zamocować narzędzia skrawające w uchwycie
- sprawdzić na biegu luzem czy narzędzie pracuje równo, bez drgań i bez nadmiernego hałasu oraz czy sprawny jest wyłącznik

PRACOWNIK URUCHAMIAJĄCY URZĄDZENIE POWINIEN PRZED DOKONANIEM TEJ CZYNNOŚCI SPRAWDZIĆ DOKŁADNIE, CZY JEGO URUCHOMIENIE NIE GROZI WYPADKIEM
- próbnie uruchomić zmechanizowane urządzenia i sprawdzić jakość ich działania
- przygotować niezbędne pomoce warsztatowe, przyrządy pomiarowe, narzędzia pracy, zmiotki, oraz konieczne ochrony osobiste, np. okulary, maski, ochronniki słuchu, itp.
- zauważone usterki i uchybienia zgłosić natychmiast przełożonemu

ZASADY I SPOSOBY BEZPIECZNEGO WYKONYWANIA PRACY
NIE WOLNO:
- wykonywać prace konserwacyjno-remontowe maszyn, urządzeń i odbiorników elektrycznych przez nieuprawnionych pracowników
- wznawiać pracę urządzenia bez usunięcia uszkodzenia
- dopuszczać do obsługi osoby niepowołane
- zdejmować lub manipulować fabrycznymi osłonami ochronnymi
- podłączać odbiorniki do sieci w sposób inny niż za pomocą wtyczek stanowiących fabryczne wyposażenie odbiorników
- pracować w rękawicach wilgotnych
- stosowania przypadkowych przedłużaczy i uszkodzonych gniazdek elektrycznych
- dociskać narzędzia do materiału tułowiem
- pracy narzędziem na drabinie przystawnej lub na chwiejnym i niepewnym rusztowaniu
- pracy narzędziami o napędzie elektrycznym na zewnątrz pomieszczenia w czasie deszczu lub śnieżycy
- naprawiać i wymieniać wkładki bezpiecznikowe
- postępować w sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami, szczegółowymi instrukcjami i poleceniami nadzoru
- zasilać elektronarzędzi w miejscach krańcowego zagrożenia (na przykład przy dużej wilgotności, wewnątrz zbiorników itp.) w inny sposób niż przez transformator separacyjny

NAKAZUJE SIĘ:
- używać obowiązujące ochrony osobiste
- sukcesywnie usuwać odpady
- utrzymywać w porządku miejsce pracy, nie rozrzucać narzędzi i przedmiotów przeznaczonych do obróbki lub obrobionych,
- utrzymywać posadzkę w czystości i suchą
- zachowywać prawidłową pozycję ciała przy wykonywaniu pracy
- narzędzia mocować mocno, ale tak aby nie uległy uszkodzeniu
- przy procesach o dużym natężeniu hałasu bezwzględnie stosować ochronniki słuchu
- przy obróbce, przy której występuje duże zapylenie stosować okulary ochronne oraz ochrony dróg oddechowych
- przy pracach o znacznej używać rękawice antywibracyjne
- przy pracy narzędziami o napędzie mechanicznym należy zawsze stosować rękawice robocze
- w trakcie wykonywania obróbki narzędzie skrawające dociskać do materiału ostrożnie i bez nadmiernej siły
- w czasie wykonywania pracy narzędziami o napędzie elektrycznym w środowisku o dużym zawilgoceniu lub w pomieszczeniu, którego podłoga jest dobrze przewodząca (metal, wilgotne deski, mokry be-ton itp.) na stanowisku należy stosować chodnik dielektryczny lub kalosze dielektryczne

CZYNNOŚCI PO ZAKOŃCZENIU PRACY
- odkładać obrabiane i gotowe elementy na wyznaczone miejsca
- uporządkować stanowisko pracy oraz narzędzia i sprzęt ochronny

ZASADY POSTĘPOWANIA W SYTUACJACH AWARYJNYCH
- o wadach i / lub uszkodzeniach urządzenia należy niezwłocznie zawiadomić przełożonego
- elektronarzędzia, których uszkodzenie stwierdzono w czasie pracy, powinny być niezwłocznie zatrzymane i odłączone od zasilania
- bezwzględnie udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym
- w razie awarii maszyny stwarzającej zagrożenie dla otoczenia należy zastosować zrozumiałą i dostrzegalną sygnalizację ostrzegawczą i alarmową
- każdy zaistniały wypadek przy pracy zgłaszać swojemu przełożonemu, a stanowisko pracy pozostawić w takim stanie, w jakim nastąpił wypadek
UWAGI
- wykonywanie prac niebezpiecznych, na wysokości, w zbiornikach lub zagłębieniach może odbywać się tylko zgodnie z odpowiednimi instrukcjami
- narzędzia i urządzenia o napędzie mechanicznym podlegają okresowym przeglądom i badaniom na skuteczność zerowania
Badania okresowe należy wykonywać:
co 6 miesięcy dla elektronarzędzi zaliczanych do kategorii użytkowania I,
co 4 miesiące dla elektronarzędzi zaliczanych do kategorii użytkowania II,
co 2 miesiące dla elektronarzędzi zaliczanych do kategorii użytkowania III,
po każdej zaistniałej sytuacji mogącej mieć wpływ na bezpieczeństwo użytkowania elektronarzędzia (upadek, zawilgocenie itp.).
 

Na podstawie art. 210 K.P. pracownik ma prawo w razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bhp i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika lub gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom - powstrzymać się od wykonywanej pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego