Sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej i innego miejscowego zagrożenia
Charakterystykai rozpoznawanie zagrożeń
Definicje:
Z tą definicją trudno się zgodzić. Klęska żywiołowa, np. pożar o znacznych rozmiarach czy powódź, może spowodować wtórne zagrożenia.
Pożar lasu — zakład chemiczny.
Powódź — magazyny TŚP (Toksyczne Środki Przemysłowe).
Pożar – niekontrolowany proces palenia przebiegający w miejscu do tego nie przeznaczonym
Pod względem taktycznym pożary dzielą się na: zewnętrzne i wewnętrzne.
Pożary zewnętrzne – rozwijają i rozprzestrzeniają się na otwartej przestrzeni, cechą charakterystyczną jest oddawanie energii cieplnej w przestrzeń prawie nieograniczoną.
Pożary wewnętrzne - rozwijają i rozprzestrzeniają się w zamkniętych przestrzeniach.
KLĘSKA ŻYWIOŁOWA - to katastrofa naturalna lub awaria techniczna, których skutki zagrażają życiu lub zdrowiu dużej liczby osób, mieniu o dużej wartości albo środowisku na znacznym obszarze, a pomoc i ochrona mogą być skutecznie udzielone tylko przy zastosowaniu nadzwyczajnych środków, we współdziałaniu różnych organów i instytucji oraz specjalistycznych służb i formacji, działających pod jednolitym kierownictwem.
KATASTROFA NATURALNA - zdarzenie związane z działaniem sił natury, wśród których wymienić należy w szczególności wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, długotrwałe występowanie ekstremalnych temperatur, osunięcia ziemi, pożary, susze, powodzie, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, masowe występowanie szkodników, chorób roślin i zwierząt bądź też chorób zakaźnych ludzi albo działanie innego żywiołu.
AWARIA TECHNICZNA — gwałtowne, nieprzewidziane uszkodzenie lub zniszczenie obiektu budowlanego, urządzenia technicznego lub systemu urządzeń technicznych, powodujące przerwę w ich używaniu lub utratę ich właściwości.
Katastrofą naturalną lub awarią techniczną może być również zdarzenie wywołane działaniami terrorystycznymi.
INNE MIEJSCOWE ZAGROŻENIE - to zdarzenie wynikające z rozwoju cywilizacyjnego i naturalnych praw przyrody, nie będące pożarem ani klęską żywiołową, stanowiące zagrożenie dla życia, zdrowia, mienia lub środowiska, któremu zapobieżenie, lub którego usunięcie, nie wymaga zastosowania nadzwyczajnych środków.
PODZIAŁ MIEJSCOWYCH ZAGROŻEŃ:
Według ich wielkości:
1. MAŁE — nagłe uszkodzenia elementów, urządzeń, maszyn, pojazdów, obiektów, które mogą powodować zagrożenie dla życia, zdrowia lub mienia, wymagające interwencji podmiotów systemu lub innych jednostek ochrony przeciwpożarowej, a także gdy jednostki ochrony przeciwpożarowej, wspomagają inne służby ratownicze.
2. LOKALNE — nagłe uszkodzenia części obiektu, w szczególności budynku lub urządzenia technicznego, powodujące przerwę w jego użytkowaniu lub utratę jego właściwości funkcjonalnych, stwarzające zagrożenie dla życia, zdrowia lub mienia.
3. ŚREDNIE — nagłe zdarzenie, którego następstwem jest jednostkowe zagrożenie dla życia, zdrowia lub mienia, a także niebezpieczeństwo skażenia środowiska na niewielkim obszarze, powierzchni lub przestrzeni jednego obiektu.
4. DUŻE — nagłe, nieprzewidziane zdarzenie, podczas którego wystąpiło zbiorowe zagrożenie dla życia, zdrowia, mienia dużej wartości lub środowiska naturalnego, występujące na znacznym obszarze.
5. GIGANTYCZNE LUB KLĘSKA ŻYWIOŁOWA - zdarzenie losowe spowodowane działaniem sił natury lub wynikające z działań człowieka, których następstwem jest powszechne zagrożenie dla życia, zdrowia lub mienia; może występować w szczególności w wyniku huraganów, powodzi, intensywnych opadów śniegu lub deszczu, trzęsieniami ziemi lub tąpnięć, dużych skażeń chemicznych, ekologicznych, radiacyjnych, obejmując duże obszary kraju, np. obszar gminy lub dzielnicy miasta.
Według rodzaju stwarzanego zagrożenia:
1. BUDOWLANE — zniszczenia lub uszkodzenia budowanego lub istniejącego obiektu budowlanego, jego części lub poszczególnych elementów.
2. W KOMUNIKACJI LOTNICZEJ, DROGOWEJ, KOLEJOWEJ — zniszczenia, uszkodzenia, kolizje środków transportu w trakcie ich ruchu lub postoju, mające miejsce na szlakach komunikacyjnych powietrznych (w tym lotniska), drogowych i kolejowych, których skutki stwarzają zagrożenie dla życia lub mienia oraz uniemożliwiają ruch innych środków transportu.
3. CHEMICZNE — uwolnienie do otoczenia toksycznych środków przemysłowych (TŚP) lub innych niebezpiecznych materiałów chemicznych, stwarzających zagrożenie dla życia, mienia lub środowiska.
4. EKOLOGICZNE — powodujące skażenie środowiska naturalnego będące skutkiem działalności człowieka lub sił natury, zagrażające życiu lub samemu środowisku.
5.RADIOLOGICZNE — związane z uwolnieniem do otoczenia substancji promieniotwórczych, zagrażających życiu lub mieniu oraz niszczących środowisko naturalne.
6. INFRASTRUKTURY KOMUNALNEJ - uszkodzenia lub zniszczenia instalacji, w szczególności gazowych, wodno-kanalizacyjnych, ciepłowniczych, energetycznych, dźwigowych, uniemożliwiające ich normalne funkcjonowanie i stwarzające zagrożenie dla życia i zdrowia.
7. SILNE WIATRY
8. PRZYBORY WÓD — związane z gwałtownymi przyborami wód w ciekach lub zbiornikach wodnych, np. powodzie, wylewy i zalewy wód lub zatory lodowe.
9. OPADY ŚNIEGU
10. OPADY DESZCZU
11.NA OBSZARACH WODNYCH - związane ze zdarzeniem na ciekach i zbiornikach wodnych, a nie będące przyborami wód.
Miejscowe zagrożenie, podczas którego występuje zagrożenie dla życia i zdrowia ludzkiego oraz gdy koniecznym jest udzielenie przedlekarskiej lub lekarskiej pomocy medycznej poszkodowanym przez ratowników podmiotów systemu, określa się jako medyczne.
Rodzaje ryzyka
— dobrowolne (palenie papierosów, uprawianie sportów ekstremalnych).
— niedobrowolne (katastroficzne zjawiska przyrodnicze, wypadki przy pracy, katastrofy przemysłowe).
Źródła ryzyka
Grupy źródeł ryzyka niedobrowolnego:
1) ciągła emisja substancji niebezpiecznych dla zdrowia człowieka oraz środowiska,
2) środowisko pracy — stan maszyn i urządzeń, podwyższone stężenie substancji szkodliwych,
3) awarie przemysłowe — pożary, wybuchy, uwolnienia substancji toksycznych w wyniku przetwarzania, transportu i składowania materiałów niebezpiecznych,
4) oddziaływanie zjawisk naturalnych (trzęsień ziemi, huraganów, powodzi i aktywności wulkanicznej), zwiększające ryzyko pochodzące od zakładów przemysłowych,
5) działalność agrarna w dużej skali — nawozy sztuczne lub środki owado i chwastobójcze, mogące skazić wody gruntowe, rzeki i glebę w niektórych przypadkach lokalne, duże zapotrzebowanie na wodę, powodujące osuszenie i erozję gleby,
6) urbanizacja i związana z nią infrastruktura — zagrożenia środowiska poprzez skażenie wód gruntowych, zanieczyszczenie powietrza przez środki transportu oraz wytwarzanie i składowanie dużej ilości odpadów.
Zagrożenia przemysłowe
Zagrożenia powodowane awariami i katastrofami chemicznymi :
• Ze względu na miejsce awarii:
— w zakładach i obiektach przemysłowych (instalacje, magazyny, transport wewnętrzny),
— w transporcie drogowym i kolejowym.
W przypadku transportu zasadniczymi przyczynami zagrożenia są:
— ilość przeprowadzonych transportów,
— stan techniczny środków transportu oraz dróg,
— brak wydzielonych i oznakowanych tras przewozów materiałów niebezpiecznych,
— nieprzestrzeganie przez przewoźników przepisów transportowych,
— brak monitoringu transportu.
Ze względu na rodzaj substancji niebezpiecznej:
— gazowe,
— ciekłe,
— stałe.
— na zdrowie i życie ludzkie,
— na środowisko przyrodnicze i materialne,
— na infrastrukturę techniczną i komunalną.
Prowadzący zakład o dużym ryzyku wystąpienia awarii ma obowiązek opracowania raportu o bezpieczeństwie. Raport taki powinien wykazać, że:
— prowadzący zakład o dużym ryzyku jest przygotowany do stosowania programu zapobiegania awariom i do zwalczania awarii przemysłowych,
— zakład spełnia warunki wdrożenia systemu bezpieczeństwa,
— zostały przeanalizowane możliwości wystąpienia awarii przemysłowej i podjęto środki konieczne do zapobieżenia im,
— rozwiązania projektowe instalacji, w której znajduje się substancja niebezpieczna, jej wykonanie oraz funkcjonowanie zapewniają bezpieczeństwo,
— zostały opracowane wewnętrzne plany operacyjno-ratownicze oraz dostarczono informacje do opracowania zewnętrznych planów operacyjno-ratowniczych.
W celu zapobiegania, zwalczania i ograniczania skutków awarii przemysłowej opracowuje się wewnętrzny i zewnętrzny plan operacyjno-ratowniczy, który powinien zawierać przede wszystkim:
— zakładane działania służące ograniczeniu skutków awarii przemysłowej dla ludzi i środowiska,
— propozycje metod i środków służących ochronie ludzi i środowiska przed skutkami awarii przemysłowej,
— informację o występujących zagrożeniach, podjętych środkach zapobiegawczych i o działaniach, które będą podjęte w przypadku wystąpienia awarii przemysłowej, przedstawianą społeczeństwu i właściwym organom Państwowej Straży Pożarnej, wojewodzie, wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska, staroście, wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta,
— wskazanie metod usunięcia skutków awarii przemysłowej i przywrócenia środowiska do stanu poprzedniego, a w przypadku gdy nie jest to możliwe
— określenie zabiegów, których celem jest rekultywacja,
ZASADY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU POWSTANIA POŻARU
W przypadku powstania pożaru wszyscy zobowiązani są podjąć działania w celu jego likwidacji:
• zaalarmować niezwłocznie, przy użyciu wszystkich dostępnych środków osoby będące w strefie zagrożenia,
• wezwać straż pożarną.
Po wykręceniu numeru alarmowego straży pożarnej 998 i zgłoszeniu się dyżurnego należy spokojnie i wyraźnie podać:
• swoje imię i nazwisko, numer telefonu, z którego nadawana jest informacja o zdarzeniu,
• adres i nazwę obiektu,
• co się pali, na którym piętrze,
• czy występuje zagrożenie dla życia i zdrowia ludzkiego,
• po podaniu informacji nie odkładać słuchawki do chwili potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia.
Przyjmujący może zażądać:
• potwierdzenia zgłoszenia poprzez oddzwonienie,
• dodatkowych informacji, które w miarę możliwości należy podać.
W przypadku pożaru należy:
• wyprowadzić dzieci i osoby niepełnosprawne,
• w zależności od zaistniałej sytuacji podjąć działania gaśnicze, wyłączyć dopływ gazu i energii elektrycznej, nie otwierać okien,
• jeśli ugaszenie pożaru we własnym zakresie jest niemożliwe, opuścić pomieszczenie zamykając drzwi jedynie na klamkę,
• przystąpić niezwłocznie, przy użyciu miejscowych środków gaśniczych do gaszenia pożaru i nieść pomoc osobom zagrożonym w przypadku koniecznym przystąpić do ewakuacji ludzi i mienia.
• jeśli pożar odciął Ci drogę do wyjścia, zamknij się w pomieszczeniu, z którego możliwa jest ewakuacja np. przez okno i uszczelnij nieszczelności w drzwiach materiałami (np. ręcznikami itp.) w miarę możliwości mokrymi. Przemieść się w pobliże okna i oczekuj na pomoc.
• gdy zauważysz strażaków zwróć na siebie ich uwagę. Wykonuj ich polecenia;
• równie niebezpieczne jak promieniowanie cieplne są gazy wydzielające się w czasie pożaru.
Jeśli do pomieszczenia przedostaje się dym , zabezpiecz własne drogi oddechowe (nos, usta) mokrą chusteczką i przyjmij pozycję przy podłodze- tu stężenie gazów jest najniższe.
Otwórz okno, nie wybijaj szyb.
Będziesz miał możliwość zamknięcia okna w sytuacji, gdy dym zacznie się dostawać do pomieszczenia z zewnątrz;
Należy czynności te wykonać w taki sposób, aby nie doszło do powstania paniki jaka może ogarnąć ludzi będących w zagrożeniu, które wywołuje u ludzi ogień i dym.
Panika może być przyczyną niepotrzebnych i tragicznych w skutkach wypadków w trakcie prowadzenia działań ratowniczo gaśniczych.
Do czasu przybycia straży pożarnej kierowanie akcją obejmuje kierownik zakładu pracy /właściciel obiektu/ lub osoba najbardziej energiczna i opanowana
Prawa i obowiązki kierującego działaniami ratowniczymi.
Kierujący akcją ratowniczą lub innymi działaniami ratowniczymi prowadzonymi przez jednostki ochrony przeciwpożarowej jest uprawniony do zarządzania :
1. Ewakuacji ludzi z rejonu objętego działaniem ratowniczym w przypadku zagrożenia życia i zdrowia, a w szczególności gdy:
- istnieje możliwość powstania paniki
- przewidywany rozwój zdarzeń może odciąć drogi ewakuacyjne.
2. Zakazu przebywania w rejonie objętym działaniem ratowniczym osób postronnych oraz utrudniających prowadzenie działań
3. Ewakuacji mienia w szczególności gdy:
- istnieje możliwość rozprzestrzenienia się pożaru lub innego zagrożenia
- usytuowanie mienia utrudnia prowadzenie działań ratowniczych
4. Prac wyburzeniowych oraz rozbiórkowych w szczególności w sytuacjach:
- zagrożenia ludzi , zwierząt i mienia
- potrzeby dotarcia do źródeł zagrożenia
- potrzeby użycia środków gaśniczych i neutralizatorów oraz odprowadzenia substancji toksycznych
5. Wstrzymania komunikacji w ruchu lądowym w sytuacji:
- zapewnienia właściwego ustawienia i eksploatacji sprzętu ratowniczego,
- zapewnienia dróg komunikacyjnych na potrzeby działań,
- eliminacji zagrożeń powodowanych przez środki komunikacji,
6. Przejęcia w użytkowanie na czas niezbędny do działania ratowniczego pojazdów, środków technicznych i innych przedmiotów, ujęć wody, środków gaśniczych oraz nieruchomości potrzebnych w działaniu ratowniczym.
7. Odstąpienia od zasad uznanych powszechnie za bezpieczne z zachowaniem wszystkich możliwych w danych warunkach zabezpieczeń jeśli w ocenie KAR dokonanej w miejscu i czasie zdarzenia istnieje prawdopodobieństwo uratowania życia ludzkiego w szczególności w przypadku gdy:
- z powodu braku specjalistycznego sprzętu zachodzi konieczność zastosowania sprzętu zastępczego,
- fizyczne możliwości ratownika mogą zastąpić brak możliwości użycia właściwego sprzętu.
- jest możliwe wykonanie określonej czynności przez osobę zgłaszającą się dobrowolnie.
Zarządzenia kierującego działaniami ratowniczymi są decyzjami, którym może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności w trybie przepisów KPA
Kierujący działaniami ratowniczymi jest uprawniony do żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych , jednostek gospodarczych i organizacji społecznych i od obywateli. Realizacja uprawnień występuje wyłącznie w okolicznościach uzasadnionych stanem wyższej konieczności przy czym:
- do skorzystania z uprawnień pkt. 1-5 wystarczające jest wydanie ustnego polecenia, które należy potwierdzić na piśmie na żądanie zainteresowanego
...
liloo_liloo