Konstrukcje Metalowe - W.Nazarko.pdf - KSIĄŻKI - e-booki - slacke

.t ':::'

SO.LECIE

l:r

"{!

'*ii

J :. l. .

.-\"

tf-

qil'.|

POLITECHNIKA

BIAoSToCKA

Wanda

NazarKo

I{STRUK ,CJE

MET

'q :

Prze

wodnik do

cwrcz(

labora

ator

ryJ

yJny

nvch

\. ,,i:

I i \_l

BIAYSToK 1999

I I Jt

\.r tl

ubo6 L

Wydawnictwo dydaktyczne

WydziaIu Budownictwa i lnynierii rodowiska

SPIS TRESCI

Strona

Recenzent

prof' dr hab' in' Zygnunl Pancaicz

Wyroby rnetalowe

Struktura stali

Poczenia na ruby, nity i wkr .........'....

tfz

Metody spawania metali .................

Badanie wytrzymaociowezczy spawanych

111

O p r a c ow a nie r e du kcyj ne

Sklad kotttputerowy -

RYsunki

Korekta -

Jadwiga Zukowska

Teresa Dawidowicz

Wiesawa Markowska

Autorka

W ady zczy spawanycl] i nieniszczce metody ich

wykrywania

19 |

( \Viczenie 7. Zabezpieczenie konstrukcji sta|owych przed korozj

iogniem.............. 226

i \\,iczenie 8. Badanie nonoci elementw Sta|owych ................ f77

ISBN 83-36272-9_l

I)rukowano w Dzialc Wydawnictw i Poliglalii Politcohniki Bialostockici Nnklrtd 500 cgz l'rrrtt'tt

l} 5 Ark' rvyd' |'()' Ark. druk | 8.5 ' oddano do dnlku i c|ruk ukot,lczono rv Iipc| l l99l). Zl|||| l']r.,.,

Cwiczenie I

WYROBY METALOWE

Cel wiczenia

Zaponlanie stUdentw:

. z rznyni gatunkami stali stosowanymi w konstrukcjach budowlanych,

o z wyrobanri wa|cowanymi, spawanymi i zimnogitymi,

. z rodzajani stopw a|uminiowych stosowanych w budownictwie i wyrobami

Z tych stopw.

l. Wprowadzenie

I.1, Rodzaje i chafakterystykd gatunkw stali stosowanych

w kon stru kcj ac h bu dowlanyc h

-/,

Stal konstrukcyj n a46t stope^ e|aza z wg|em oraz innymi pierwiastkami.

Zawiera ona do 0% wgla. W stanie ciekym otrzymuje si stal w procesach

stalowniczych. Jest ona obrabialna plastycznie

Ze wzg|du na ce|e techniczno-u}tkowe stale konstrukcyjne dzie|i si we-

dug nastpujcych kryteriw:

tl sklad cheniczny:

_ stale niestopowe (dawnej wglowe), w ktrych najmniejsza :uqimagana za.

warto poszczeg|nych pierwiastkw stopowych nie osiga waoci: Mn -

- 0,8%, Si - 0,4%, Ni - 0,3Yo, Cr - 3Yo, Cu - 0,2%, Al - 0,1%. Stale nie-

stopowe dziel si na niskowglowe (o zawartoci wgla do 0,20%)'

redniowg|owe (o zawartoci wgla 0,20 - 0,600/o) irysokowglowe

(o zawaoci wgla powyej 0,60%);

- st(lle stopowe' \' ktrych Zawartoposzczeg|nych pierwiastkw stopo-

wych jest wiksza od podanych wyi.q, dzie| si na: niskostopowe o po(|

wyszonej wytrzyn]aoci,niskostopowe konstrukcyjne trudno rdzewiejipe i

stale wysokostopowe;

b) stopie czy'sttlci, zalenie ot] dopuszczalnej zawartoci .fbsJbru i siarki'. s|tl|c

zwykej jakoci' staIe podwyszonej jakoci, staIe najwyszej jakoci,

c) sposb istopie odtlenienlll: sta|e nieuspokojone odtIenione tylko manganenr.

stale pluspokojone. odtIenionc nlaI]gaI,]cnr i krzcnrcnl oraz stalc uspokojone

odtlcnione nrar)garem. krzemcrn lLrb aluminiunt.

\\ o jednakowej rvytrzynlaloci ob|iczcniowej' lecz o colaz u,ysze.j jakoci'

( )(lllrialta V, rv slosunku do odnliany S, o zawartoci wg|a 0,ffo, ma zawartoc

rr qula ogranicztlll do 0'20%' a odmiana W do 0' l 7%; ponadto ta oslatnia nla

',lrtllicjszon zawartoc siarki i fbsforu o 0,005% w s1osunku do obu poprzcc|nich'

()Jirlniczenie zawartoci tych skadnikw stopowych wpywa na Iepsz sparvaI-

ll.'cstaIi' znrnicjsza ich kruchooraz sk'lonno do pkania'

Czynnikicm rnicym omawiane stalc pod wzg|denr ich jakoci .jcst ltin1

l.'1licli uspokojellia odnlian s i V. Wyszy stopieri uspokojenia staIi oznacza ptltl-

rr l zszct]ie jej jakoci' a zwaszcza znrrriejszenic skonnocido SegI.egacji st|clb.

rtreIl tlraz do pkni na gorco ina zimno. Stalc gatunku St4 maj |epsze wla-

'. lrr'rlci rvytrzynlaociowe(okoo 8%) w porwnaniu ze stalanli gatunku 51]' a]e

, |'.lIci cllarakteryzrrj si nieco gorsz plastycznoci i wydualnosciq'

I'].l' Stale wglowe (niesbpowa)

Stal niestopowa konstrukcy.jna zwykej jakoci, oglnego przezlaczelia ztr

staa podziclorla rra 4 grupy lvytrzymaloci w za|enoci od nlinina|nej granicy

plastycznoci'W zalerrociod wytrlaganyclr rvaciwocimecIralricznych i skacltl

chemicznego rczrnia si nastpLljcc gatunki stali wglorvych i ich odmiany:

St0S' St3S, St3V' St3W, St4V, St4W. Znak sta|i skada si z liter St icyfry po-

rzdkowcj: 0' 3' 4. Pozostale litery oznaczaj S' V' W_ odmiany stali, X _ sta|

nieuspokojon' Y _ stal phspokojon. bcz Y lub X - sta| uspokojon.

W konstrLlkcjach budow|anyoh najczciej stosowana jcst grupa stali niesto.

powych typu St3 (St'oztracza symbol sta|i, 3 _ liczba porzdkowa grupy stali)'

W grupie tej wystpu nastplljcc gatunki:

- St3S - stal uspokojona

- st3Y _ Sta| pLrspokojona

- St3X - stal nieuspokojona

l l '). Stale nislostoInwc o podwyszonej wy,lrzynaoci itrudno

rtlzewicjce

\\ \\()lfrall]' V _ wanad. W przypadku' gdy rcdniaZawarto skadnika pt.zekla-

r | '.,. lccz rvynosi nlnicj llifo/o, po symboIu skadnika dodaje si c1,li 2. Liter.a

\ , .l.l L'|a podrvyszon jakomctalurgiczt] staIi. Zgodn ie z za|eccn ianri M idzy-

., rl.,.l.lll'cj Organizac.ii Nornalizacji (ISo) w I,olsce obowizuje nastpLljl1c1' po-

I l,lIlllrli niskostoporvych na 7 kategorii wytrzynla|oci: E]05. lr 325. I]]55.

I i,)r). l;420. 8440i8460.

Il l|'|( /c|1ie cytiorve katcgorii wytrzyrnaoci odpowiada rvymaganej nlinilnaInej

' llll. '' 1llastyczltoci w MPa przy gruboci wyrobu l ntrn'

.'llrl llisktlstoporv o podwyzszonej odpornoci na kolozj atmoslerycztll l]il-

..,l 'l1.stal tI.udno rdzcwiejc. Wystpt|.ie rv nastpujcych gatunkach: l0ll.

'|||\ |(}l IAV. l0I|AVP. l0llNAP. Sta| ta w rvyniktt zarvartoci lrlidzi. chronru.

_ St3SCu' SI3SCuY, St3SCuX _ stale o okrelonejzawaoci miedzi, kt(ll'lr

powodujc zwikszenie odpolnoci na korozj (odpowiednio: stal uspokojolllr,

phrspokojona i nieuspokojona)

_ st3v, st3vY, St3vx sta|e o zmniejszonej zawartoci wgla (C.."" 0,20,,l,|,

fosforu isiarki, co po|epsza iclr spawa|no

_ st3w - stal najwyszej jakoci dziki wikszemu ograniczeniu iloci wglll

(C''"-0.l 7%}, |osforu i siarki.

Najwaniejsze stale wg|owe konstrukcyjne zestawiono w tabeli l . l ' w klilre 1

wskazano waciwoci meclraniczne i technologiczne tych stali. Podstarvtrwytlt

materiaelrr stosowanym w konstrukcjach sta|owych s sparva|ne sfaIe llishrr

|.'||| ||tkItt nloIiIlclclltt wytwarza cicnk rvarstw oclrronn zrvan patyn' |la-

|'''|| Il t |)| ()ce krlro,,ji rvg|1'llne.j-

\\ 9g|owe gatunku St3 ' Zgotlnie z tabe| l . I dziel si ole na trzy odnl iany S. V.

SkIad chetniczny staIi niSkostopo}vych tl podrvyszonej rvytrzynlaklci i trLrd-

''.' l.lzerr'iejce podano w tabeli l.2. Zrrak gattlnktt staIi skada si z cy|i I Iiter'

|''. ' 'r szc cyfiy\tlzllaczirj w przyblicniu rednizawartowg|a !V setnych pro

, ||lIl. ll nastpne cyliy po symbolach literowych - procentow fawao oklclo.

lr' l'.l 1lierwiastka w slopie' Litery okrela.j picrwiastki stopowe: B bal. CLr

llllt'rl. G nlangan, lI chronr, M nlo|ibdcn' N nikiel, T tytan. S - krzcnl.

Konstrukcje Metalowe - W.Nazarko.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: