Pedagogika – jest nauką o wychowaniu człowieka. Ma na celu wyposażenie społeczeństwa w wiedze ogólną i zawodową, w system wartości i przekonań niezbędnych dla jego funkcjonowania.
Zadania pedagogiki:
* gromadzenie wiadomości o rzeczywistości wychowawczej,
* analiza rzeczywistości wychowawczej, wykrywanie związków i zależności, wyjaśnienie ich,
* dostarczenie wiedzy potrzebnej do podejmowania oddziaływań wychowawczych.
Pojęcia związane z pedagogiką:
* wychowanie – całość zamierzonych oddziaływań wychowawczych środowiska społecznego, przyrodniczego na jednostkę trwające całe życie,
* kształcenie – to proces nauczania jak i uczenia się, czyli całość poczynań umożliwiających jednostce uzyskanie wiedzy o przyrodzie, kulturze, społeczeństwie, a także osiągnięcie wszechstronnego rozwoju osobowości, rozwijanie uzdolnień, zainteresowań i ogólnej sprawności umysłowej i fizycznej,
* proces nauczania – to działalność nauczyciela o charakterze planowej, celowej pracy ukierunkowanej na wyposażenie uczniów w wiadomości, umiejętności i rozrywki oraz rozwijanie ich uzdolnień,
* osobowość – zespół względnie stałych cech, wewnętrzny system regulacji pozwalający na adaptację i wewnętrzną integrację myśli, uczuć i zachowania w określonym środowisku w wymiarze czasowym,
* środowisko – to ogół elementów nieożywionych zarówno tych naturalnych jak i powstałych w wyniku działalności człowieka, występują na określonym obszarze oraz ich wzajemne powiązania, oddziaływania i zależności,
* kultura – ogół wytworów ludzi materialnych jak i niematerialnych (duchowych i symbolicznych),
* czas wolny – to czas przeznaczony na dobrowolny wypoczynek po wykonaniu wszelkich obowiązków.
Organizacja – celowa grupa społeczna, która funkcjonuje według reguł i zasad, współpracująca ze sobą, by osiągnąć określony cel. Istotą organizacji jest świadomość zasad, reguł, misji, celów oraz synergia.
Stowarzyszenie – organizacja społeczna powołana przez grupę osób mających wspólne cele lub zainteresowania. W Polsce do stowarzyszeń nie zalicza się partii politycznych, komitetów wyborczych, związków wyznaniowych i branżowych organizacji zawodowych (związków zawodowych), np. cechy rzemieślnicze.
Zadania organizacji i stowarzyszeń:
* w zakresie nauczania, wychowania i opieki,
* związane z organizowaniem aktywności kreatywnej,
* związane z organizowaniem aktywności rekreacyjnej,
* odnoszące się do organizowania aktywności społecznie użyteczniej,
* dotyczące rozwijania aktywności o charakterze opiekuńczym.
Funkcje czasu wolnego według T.Wujka:
1. rekreacyjna – ma za zadanie regenerację sił fizycznych i psychicznych, dzięki prawidłowemu wykorzystaniu czasu wolnego poprzez rozrywkę oraz wypoczynek (wypoczynek bierny – polega na bezczynnym działaniu, w trakcie którego wykonujemy takie czynności jak: leżenie, siedzenie, spanie – czyli niezbędny dla organizmu sen; wypoczynek czynny);
2. rozwojowa – sprzyja zaspokojeniu potrzeb związanych z indywidualnymi zainteresowaniami, pozwala doskonalić swe umiejętności, a także pozwala realizować pragnienia twórcze i artystyczne.
Praca nad sobą – według J.Pięty to dobrowolne i samodzielne nabywanie w czasie wolnym wiadomości i umiejętności w celu samodoskonalenia, tj. wszechstronnego rozwoju swojej osobowości (rozwijanie inteligencji, wyobraźni, smaku artystycznego, poczucia moralności;zdobywanie umiejętności wartościowania i wyboru;nabywanie, korygowanie, wzmacnianie postaw i przekonań)
Znaczenie pracy nad sobą:
1. wychowawcze – samowychowanie i samokształcenie;
2. zdrowotne – ruch, wysiłek fizyczny;
3. kulturotwórcze – upowszechnianie i wzbogacanie kultury.
Aspekty czasu wolnego:
1. socjologiczno-ekonomiczny – dziecko podczas spędzania czasu wolnego nie powinno być samo, gdyż może to negatywnie wpłynąć na jego osobowość, czas ten powinien być spędzony w grupie rówieśniczej;
2. psychologiczny – dzieci dość szybko rozwijają siebie i swoją psychikę, na poprawność tego rozwoju duży wpływ mają sposoby spędzania czasu wolnego;
3. higieniczno-zdrowotny – czas wolny to niezbędny w życiu człowieka okres pozwalający uodpornić organizm przed wieloma czynnikami jakie napływają na niego ze świata zewnętrznego.
4. pedagogiczny – czas wolny z punktu pedagogicznego to nic innego jak stwarzanie sytuacji, w których młody człowiek przejmuje inicjatywę poprzez aktywne i umiejętne organizowanie sobie zajęć.
Budżet czasu wolnego – zestawienie odcinków czasu przewidzianych na realizację różnych czynności życiowych.
Andragogika – subdyscyplina pedagogiki zajmująca się kształceniem dorosłych. Zajmuje się procesami: kształcenia, wychowania, samokształcenia, samowychowania ludzi dorosłych. Bada , opisuje i analizuje cele, treści, systemy, formy i metody wyżej wymienionych procesów oraz ich uwarunkowania społeczne, ekonomiczne, kulturowe, cywilizacyjne i biologiczne.
Funkcje andragogiki:
* diagnostyczna – dostarcza diagnoz dotyczących potrzeb i możliwości wychowania dorosłych;
* organizacyjna – podkreśla warunki, w jakich mają być organizowane i realizowane działania wychowawcze, aby ich skutki były najbardziej optymalne;
* wyjaśniająca – procesy rozwoju i kształcenia człowieka dorosłego, mechanizmy ról społecznych i zjawiska zachowań ludzkich.
Organizacje i stowarzyszenia propagujące turystykę, rekreację i różne formy spędzania czasu wolnego:
* SKKT – Szkolne Koło Krajoznawczo – Turystyczne;
* PTTK – Polskie Towarzystwo Turystyczno – Krajoznawcze;
* TKKF – Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej;
* PTSM – Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych;
* ZHP – Związek Harcerstwa Polskiego;
* ZHR – Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej;
* LOK – Liga Obrony Kraju;
* Zrzeszenie Sportowe START
* LZS – Ludowe Zespoły Sportowe;
* MKS – Miejskie Kluby Sportowe;
* AZS – Akademicki Związek Sportowy;
* AKS – Akademickie Kluby Sportowe.
bombizombi