01.Dyscypliny filozoficzne.pdf

1. Dyscypliny filozoficzne

Andrzej Wiśniewski

Andrzej.Wisniewski@amu.edu.pl

Wstęp do filozofii

Materiały do wykładu

Pochodzenie nazwy „filozofia”

• Wyraz „filozofia” pochodzi od dwóch greckich słów:

– fileo = miłuję, dążę,

– sofia = mądrość, wiedza.

• A zatem, wyraz „filozofia” znaczy tyle, co:

–„umiłowanie mądrości” lub

–„dążenie do wiedzy”.

• Istnieje opowieść, że Pitagoras (około 570-497 p.n.e.)

pierwszy użył tego słowa, pragnąc zaznaczyć, że

mądrość jest rzeczą boską, natomiast śmiertelnicy mogą

co najwyżej do niej dążyć czy też być jej miłośnikami.

• Jest to najprawdopodobniej tylko legenda.

• Za pierwszego filozofa uważa się Talesa z Miletu (624-

547? p.n.e.)

Przedmiot filozofii

• Filozofii nie można scharakteryzować poprzez wska-

zanie jakiegoś specyficznego obszaru rzeczywistości,

który jest badany tylko przez nią, a nie przez nauki

szczegółowe.

• Filozofii nie można też opisać poprzez odwołanie się do

jakiejś specyficznie filozoficznej metody poznawania,

właściwej tylko jej, a nie naukom szczegółowym. Różni

filozofowie stosowali różne metody, a spór o to, która z

nich jest właściwa, to właśnie jedno z zagadnień

filozoficznych.

• Aby scharakteryzować przedmiot filozofii, przedstawię tu

(wybrane) klasyczne problemy dyscyplin filozoficznych .

•Namysł nad nimi pozwoli nam zrozumieć, dlaczego

filozofia jest wciąż żywym przedsięwzięciem, chociaż

poszczególne obszary rzeczywistości są badane przez

nauki szczegółowe.

• Nawiasem mówiąc, nauki szczegółowe wyłoniły się z

filozofii. Proces ten rozpoczął się w starożytności i trwa

do czasów współczesnych.

Epistemologia (gnoseologia, teoria poznania)

• Nazwa dyscypliny wywodzi się od greckich słów:

– episteme = wiedza,

– gnosis = poznanie.

Episteme to przekonanie, które jest:

1. prawdziwe,

2. uzasadnione,

3. pewne

Klasyczne pojęcie episteme (wiedzy)

• Uwaga: Klasyczne pojęcie wiedzy nie jest jedynym; będzie o tym

mowa później. Tutaj wspomnę tylko, że w filozofii greckiej

przeciwieństwem episteme była doxa – mniemanie.

Klasyczne zagadnienia epistemologii

• Czym jest prawda?

• O czym możemy uzyskać wiedzę?

» Czy możemy uzyskać wiedzę o świecie?

•Jeśli już wiadomo o czym, to w jaki sposób?

–doświadczenie ?

– rozumowanie ?

– intuicja ?

– objawienie ?

–„połączenie” jakichś z powyższych ?

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: