Recenzja książki.pdf

Tom 51, 2002

Numer 4 (257)

Strony 501–502

„Parki Krajobrazowe w Polsce”. Praca wykonana w ramach dzia³alnoœci statutowej In-

stytutu Ochrony Œrodowiska, finansowanej z dotacji Komitetu Badañ Naukowych. Wyda-

nie publikacji dofinansowane ze œrodków Narodowego Funduszu Ochrony Œrodowiska i

Gospodarki Wodnej. Wydawca: Dzia³ Wydawnictw IOŒ. Wydanie I, nak³ad 3000 egz.

Instytut Ochrony Œrodowiska, w ramach swej sta-

tutowej dzia³alnoœci, wyda³ wielce ciekaw¹ publikacjê

„Parki krajobrazowe w Polsce”. Wydawnictwo dofi-

nansowane zosta³o ze œrodków Narodowego Fundu-

szu Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej. Dziêki

temu cena detaliczna ksi¹¿ki wynosi 61,50 z³. Nie jest

to du¿o — do rêki dostajemy bowiem bardzo este-

tyczn¹ ksi¹¿kê, w twardych ok³adkach, na papierze

kredowym, z mnóstwem map i fotografii, zawieraj¹c¹

ponad 700 stron.

Redaktorem i autorem koncepcji wydawnictwa

jest Grzegorz R¹kowski — znany szerokiej rzeszy Czy-

telników. Autor przewodników turystycznych po Pol-

sce i krainach zza naszych wschodnich rubie¿y.

„Parki krajobrazowe w Polsce” s¹ pierwszym wy-

dawnictwem opisuj¹cym wszystkie parki krajobrazo-

we naszego kraju. Istnia³y dotychczas wydawnictwa

przedstawiaj¹ce parki poszczególnych województw

lub regionów, nie by³o jednak pozycji o ogólnopol-

skim charakterze. Zapotrzebowanie na tego typu

ksi¹¿kê istnia³o — o czym œwiadczy wielkie ni¹ zainte-

resowanie — zarównowœród osób zajmuj¹cych siê pro-

fesjonalnie problematyk¹ zwi¹zan¹ z ochron¹ œrodo-

wiska, jak te¿ i poœród mi³oœników przyrody i tury-

stów.

Opracowanie prezentuje wszystkie parki krajo-

brazowe utworzone do dnia 31 grudnia 2001 r. — czyli

119 parków zajmuj¹cych ³¹cznie prawie 8% po-

wierzchni kraju.

W s³owie wstêpnym Autorzy przedstawiaj¹ pod-

stawy prawne i merytoryczne istnienia parków krajo-

brazowych oraz organizacjê, zadania i kompetencje

S³u¿b Parków Krajobrazowych.

Opisy poszczególnych parków — sporz¹dzone

wed³ug jednolitego schematu — zaczynaj¹ siê such¹

czêœci¹ informacyjn¹: rok utworzenia, powierzchnia,

region geograficzny, mezoregion, po³o¿enie admini-

stracyjne, dok³adny adres. Nastêpnie przedstawiane s¹

walory krajobrazowe, przyrodnicze i kulturowe. Zapo-

znaæ mo¿emy siê z genez¹ ukszta³towania powierzch-

ni parków oraz ich sieci¹ hydrograficzn¹. Autorzy

przedstawiaj¹ ekosystemy — zarówno te dominuj¹cew

danym parku, jak te¿ i rzadkie, unikalne. Podobnie po-

traktowana jest fauna i flora —wyszczególniono gatun-

ki i typowe i szczególnie warte podkreœlenia.

Czytelnik ma mo¿liwoœæ poznaæ obiekty chronio-

ne znajduj¹ce siê na terenie parków. Obawia³em siê —

na szczêœcie nies³usznie — ¿e informacje o nich bêd¹

nieaktualne. Uwzglêdniono tak¿e obiekty bardzo

„œwie¿e”, jak choæby rezerwat „Uroczysko Kramnik”

utworzony na terenie Parku Krajobrazowego Puszczy

Rominckiej w listopadzie 2001 r. Muszê jednak przy-

znaæ, ¿e ra¿¹ olbrzymie ró¿nice w poszczególnych opi-

sach. W niektórych parkach przedstawiane s¹

wy³¹cznie rezerwaty (powierzchnia, przedmiot ochro-

ny), w innych znaleŸæ mo¿emy opisy nawet poszcze-

gólnych pomników przyrody. Autorzy podkreœlaj¹ w

s³owie wstêpnym, ¿e dostêpnoœæ informacji o parkach

jest zró¿nicowana, ¿e tylko niektóre z nich posiadaj¹

wyczerpuj¹ce monografie. Na pewno wyjaœnia to nie-

jednorodne informacje o œrodowisku przyrodniczym,

obiekty chronione s¹ jednak wszêdzie zinwentaryzo-

wane i zdobycie danych ich dotycz¹cych nie powinno

nastrêczaæ problemów. Minus dla Autorów — ale male-

ñki i mo¿liwy do naprawienia w nastêpnych wyda-

niach.

Ochrona walorów kulturowych stanowi wa¿ny

element funkcjonowania parków krajobrazowych —

nie mog³o wiêc w publikacji zabrakn¹æ opisów najwa-

¿niejszych zabytków, a tak¿e elementów historii da-

nych obszarów.

Czytelnicy szukaj¹cy w „Parkach krajobrazowych

w Polsce” przewodnika turystycznego poczuj¹ siê z

pewnoœci¹ rozczarowani. Tego typu publikacja nie

mo¿e bowiem zawieraæ bardzo szczegó³owych infor-

macji. Nie znajdziemy tuwiêc adresówhoteli, wypo¿y-

czalni sprzêtu turystycznego, dok³adnego opisu szla-

ków. Autorzy sygnalizuj¹ jednak jakich atrakcji i wa-

runków spodziewaæ siê mo¿emy w poszczególnych

parkach: rodzaje bazy noclegowej, mo¿liwoœæ upra-

wiania ró¿norodnych form turystyki, istnienie znako-

wanych szlaków. Lektura „Parków krajobrazowych w

Polsce” pomóc mo¿e w wyborze celu podró¿y, w po-

szukiwaniu konkretnych porad siêgn¹æ nale¿y jednak

po profesjonalne przewodniki.

Dzia³alnoœæ edukacyjna parków zosta³a w wydaw-

nictwie ujêta poprzez wyszczególnienie oœrodków

edukacji przyrodniczej oraz œcie¿ek poznawczych.

Kolorowe logo uzupe³nia opis ka¿dego parku, po-

dobnie jak schematyczna mapka uwzglêdniaj¹ca

obiekty chronione, zabytki, infrastrukturê tury-

styczn¹. Estetykê publikacji podnosz¹ fotografie. Ja-

koœæ ich jest bardzo zró¿nicowana, co wynika z wielo-

rakich Ÿróde³ pochodzenia. Przedstawiaj¹ krajobrazy

otwarte i leœne, roœliny i zwierzêta, obiekty sakralne,

zamki, pa³ace i dwory. Dziêki nim mo¿emy ³atwo za-

502

Recenzja ksi¹¿ki

uwa¿yæ jak bardzo ró¿ni¹ siê miêdzy sob¹ parki krajo-

brazowe Polski.

Czytelnik nie powinien zapominaæ — co podkre-

œlaj¹ tak¿e Autorzy — i¿ wiele informacji ulec mo¿e

szybkiej dezaktualizacji. Zwiêksza siê wszak iloœæ

obiektów chronionych, oœrodków edukacji przyrodni-

czej, rozwija siê infrastruktura turystyczna.

Przypuszczam, ¿e niewielki nak³ad pierwszego

wydania „Parków krajobrazowych w Polsce” bardzo

szybko ulegnie wyczerpaniu. Mam nadziejê, ¿e ukazy-

waæ bêd¹ siê wydania kolejne, aktualizowane.

Instytut Ochrony Œrodowiska przygotowuje siê

obecnie do nowego, bardzo potrzebnego wydawnic-

twa. Kilkutomowa publikacja „Rezerwaty w Polsce”

bêdzie z pewnoœci¹ „strza³em w dziesi¹tkê” – podob-

nie jak „Parki krajobrazowe w Polsce”.

Jaromir Krajewski

Park Krajobrazowy

Puszczy Romnickiej

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: