Wchodzisz na zbiórkę. Niby wszystko takie samo, te same dzieci, ta sama obrzędowość, ta sama zuchówka... Ale coś jest nie tak! Część dzieci, jest już zwyczajnie za starych. Zabawy, które zawsze uwielbiały przestają je kręcić. Albo strasznie się nudzą, albo rozrabiają, przeszkadzając nie tylko Tobie, ale również innym zuchom. Coś z tym trzeba zrobić!
To już nie zuch! To harcerz!
Wśród dokumentów związkowych jest „Instrukcja w sprawie organizacji i zasad działania gromady zuchowej”, która daje pewien obraz tego, jak przejście zuchów do drużyny harcerskiej ma wyglądać.
17. Drużynowy planuje i prowadzi działalność wychowawczą uwzględniając zasady zawarte w Prawie i Obietnicy Zucha, potrzeby zuchów, rodziców i środowiska działania oraz propozycje programowe ZHP.
18. Gromada dba o stworzenie ciągu wychowawczego przez współpracę z drużyną harcerską.
Bardzo istotne jest nasze osobiste zaangażowanie w całą sprawę, ale także relacje panujące miedzy Gromadą Zuchową, a drużyną harcerską. Jeśli są one bliskie i serdeczne, naszym zuchom będzie dużo łatwiej wstąpić do drużyny. Samo zachęcanie przyszłych harcerzy jest również bardzo ważne, poprzez zwracanie się do niech np.: „Jak będziecie harcerzami, to...”. Istotne jest również poparcie rodziców naszych zuchów, co do tego że dzieci robią dobrze przechodząc do drużyny. Gromada przygotowując zuchy do przejścia do drużyny harcerskiej, ma do dyspozycji wszystkie potrzebne ku temu narzędzia. Za ich pomocą powinno się wśród starszych zuchów położyć większy nacisk na samodzielność i własną inicjatywę, przygotować zuchy do podjęcia nowych, trudniejszych zadań w drużynie harcerskiej i wzbudzić pragnienie dobrowolnego ich podęcia. Nie wolno uzależniać zuchów od siebie, trzeba pozwolić im odejść. Należy wspierać, pójść razem na pierwszą, drugą zbiórkę harcerską, poprosić o opowiedzenie wrażeń w Kręgu Rady. Najdoskonalszym i najbardziej precyzyjnym do tego narzędziem jest system zuchowych gwiazdek i system sprawności indywidualnych.
Drodzy drużynowi, nie jesteście sami w tej organizacji, nawiążcie kontakty z gromadami zuchowymi. Efekty tej współpracy będą korzystne dla obydwu stron!
Korzyści ze współpracy dla harcerzy:
· Po przyjęciu zuchów do drużyny harcerskiej szybko zostają stworzone dobrze działające zastępy.
· Harcerze uczą się współpracy z młodszymi, co stwarza naturalne sytuacje uczenia się odpowiedzialności za innych.
· Umożliwienie realizacji zadań związanych ze zdobywaniem sprawności harcerskich takich jak „opiekun dzieci”, „przyjaciel dzieci”, „mistrz harców” i itd.
· Nabycie praktyki przez harcerzy, którzy w przyszłości chcieliby objąć funkcję przybocznego lub drużynowego harcerskiego.
· Urozmaicenie i wzbogacenie zbiórek harcerskich formami pracy zuchowej (teatr, majsterka, pląsy).
Co z takiej współpracy wynika dla zuchów?
· Pomoc materialna w zakresie lokalu (gospodarzami lokalu są najczęściej harcerze), sprzętu (harcerze mogą go dostarczyć na biwak, wycieczkę, kolonię).
· Pomoc w usprawnieniu i organizacji imprez (imieniny zucha, przygotowanie do Obietnicy, nadanie trzeciej gwiazdki, zwiadu i in.).
· Przybliżenie zuchom metody harcerskiej.
· Ośmielenie wobec starszych dzieci i nawiązanie współpracy.
· Odnajdywanie autorytetów wśród harcerzy przez imponujące zuchom zachowania (np.: zdobycie trzech piór, odwaga na nocnej warcie).
· Być może znajdzie się taka druhna lub druh, który będzie chciał zostać z zuchami (nowy przyboczny, przyboczna).
Właściwe przygotowanie samego momentu przejścia, wymaga poświęcenia trochę czasu, ale naprawdę warto! (Uroczystość może odbyć się na zbiórce w pomieszczeniu, w lesie, przy ognisku, na biwaku itd. Przygotowania do uroczystości nie mogą rozpocząć się na miesiąc przed. Trzeba o tym pomyśleć planując pracę drużyny/ szczepu na początku roku harcerskiego, lub co najmniej w połowie, by we wrześniu zuchy mogły przejść do drużyny harcerskiej. Wtedy będą już znały całą drużynę i jej specyfikę). Przejście zuchów do drużyny harcerskiej nie jest zadaniem łatwym, ponieważ zuchy są zżyte z gromadą, z rówieśnikami, z drużynowym itd. Przejście jest jednak konieczne, ponieważ gromada nie stwarza już warunków do dalszego rozwoju. Pamiętać należy, że harcerzem można zostać od 10 roku życia. Dlatego, jeśli w gromadzie są zuchy w wieku 10 lat, które przestało pociągać zuchowanie, to albo zbiórki są nudne, albo czas na to, by przejść do drużyny harcerskiej. Gdy w szkole nie ma drużyny harcerskiej, awansowanie starszego zucha na przybocznego, jest kiepskim wyjściem z sytuacji. Nie powinno się tego robić z kilku względów:
- niedojrzałość emocjonalna do pełnienia funkcji przybocznego
- brak odpowiedniego przygotowania i „obycia” z harcerstwem
- brak autorytetu wśród zuchów, które do tej pory były na tym samym poziomie
- poza tym, nie zabierajmy naszym zuchom możliwości udziału w harcerskiej przygodzie.
Nie powinno się przetrzymywać zuchów dłużej niż jest to konieczne, ponieważ może się tak zdarzyć, iż znudzone zuchy zaczną wyśmiewać „dziecinne„ zabawy i niezbyt pochlebnie wyrażać się o gromadzie, jako bandzie dzieciaków. To z kolei nie wpłynie pozytywnie na funkcjonowanie gromady.
Uroczysta zbiórka przekazująca zuchy do drużyny harcerskiej powinna być przygotowana wspólnie przez Drużynowego harcerskiego i Wodza zuchów. Na takiej zbiórce młody harcerz, powinien poczuć, że w nowej drużynie jest naprawdę chciany.
!Zwróćcie uwagę na to, by do nowych harcerzy, nie zwracano się „per” zuchy. To jest dość ważne, ponieważ dzieci muszą nieco zmienić swój sposób myślenia o sobie. Nie pomożecie im używając nieaktualnych zwrotów. Zachęćcie również starszych harcerzy do mówienia do siebie po imieniu.
Nie macie pomysłu na przekazanie zuchów do drużyny harcerskiej? Piszcie: stuczka2@tlen.pl JJustyna Stuczyńska „Stuczka”
marzi81