Przegląd Sił Powietrznych 2011-09.pdf

przegląd ISSN 1897-8444

MODUŁOWE str. 13

PROJEKT PRZEPISÓW OPERACYJNEGO RUCHU LOTNICZEGO DLA PAŃSTW

ECAC str. 19 | WIML W SŁUŻBIE SIŁ POWIETRZNYCH I NIE TYLKO str. 37 |

sił powietrznych

MIESIĘCZNIK | WRZESIEŃ 2011 | NR 9 (051)

przegląd

przegląd ISSN 1897-8444

KSZTAŁCENIE

TRENDY

SZKOLENIE I BEZPIECZEŃSTWO LOTÓW

str.|4

PAK FA i jego

perspektywy eksportowe

DOŚWIADCZENIA

str.|37

WIML w służbie Sił

Powietrznych

i nie tylko

INNE ARMIE

str.|57

str.|42

Przywództwo

w środowisku

Sił Zbrojnych RP

Lotnictwo

wojskowe Chin

str.|53

Redaktor prowadzący:

ppłk rez. nawig. dr Roman Szustek

Zdjęcie na okładce:

Marian Kluczyński

Kolportaż i reklamacje:

TOPLOGISTIC

mobile: +48 500 259 909

tel.: +48 22 389 65 87

fax: +48 22 301 86 61

email: biuro@toplogistic.pl

Druk: Interak Drukarnia sp. z o.o.,

Czarnków

Dyrektor:

Marek Sarjusz-Wolski

tel.: CA MON 845 365, 845 685, faks: 845 503

sekretariat@zbrojni.pl

Aleje Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa

tel.: CA MON 845 186,

e-mail: przeglad-sz@zbrojni.pl

Redaktorzy merytoryczni:

płk rez. dr Jan Brzozowski,

mjr Grzegorz Predel

Opracowanie stylistyczne:

Teresa Wieszczeczyńska

Skład i łamanie:

Jolanta Muszyńska

„Przegląd Sił Powietrznych” ukazuje się od listopada 1928 roku.

Od 1 stycznia 2011 r. korespondencję do Gazety Internetowej Wojskowego Instytutu Wydawniczego prosimy kierować na adres: portal@zbrojni.pl

Od 1 września 2009 r. korespondencję do Gazety Internetowej Redakcji Wojskowej prosimy kierować na adres: portal@redakcjawojskowa.pl

¢ TRENDY

PAK FA i jego perspektywy eksportowe

ppłk dypl. nawig. Piotr Cieślik .................................................................... 4

Kształcenie modułowe

kpt. Marcin Sznycer ................................................................................ 13

przegląd

sił powietrznych

WRZESIEŃ 2011 | NR 09 (051)

Szanowni Czytelnicy!

W artykule otwierają-

cym bieżący numer

autor kontynuuje pre-

zentację rosyjskiego

samolotu PAK FA oraz

jego możliwości eks-

portowych. Maszyna

ta jeszcze nie została wyposażona w podsta-

wowe elementy kwalifikujące ją do grupy

samolotów piątej generacji – brakuje sta-

cji radiolokacyjnej, systemu kierowania

ogniem, systemu wymiany danych, systemu

samoobrony samolotu oraz uzbrojenia.

Z dużym prawdopodobieństwem można za-

łożyć, że PAK FA stanie się kompletnym syste-

mem bojowym dopiero za kilkanaście lat.

W następnej publikacji został omówiony

problem kształcenia modułowego jako

alternatywy dla systemu szkolenia w Siłach

Powietrznych. Zmieniająca się sytuacja

zmusza szkolnictwo wojskowe do wdraża-

nia efektywnych form kształcenia. Moduło-

we programy nauczania umożliwiają kształ-

towanie pożądanych postaw aktywności

zawodowej, przede wszystkim zaś umiejęt-

ności niezbędnych do wykonywania zadań

na zajmowanym stanowisku oraz wymaga-

nych na egzaminach potwierdzających

kwalifikacje zawodowe. Z pewnością kształ-

cenie modułowe realizuje zasady kształce-

nia kompetencyjnego. W sytuacji gwałtow-

nych przemian technologicznych oraz orga-

nizacyjno-kadrowych, a także tendencji do

wielokrotnej zmiany specjalności i kwalifi-

kacji koniecznością staje się kształcenie

elastyczne, zróżnicowane, dynamiczne

oraz ustawiczne.

Zachęcam do czytania pozostałych arty-

kułów.

¢ SZKOLENIE I BEZPIECZEŃSTWO LOTÓW

Projekt przepisów operacyjnego ruchu lotniczego

dla państw ECAC (cz. I)

płk rez. pil. dr Telesfor Marek Markiewicz .............................................. 19

Błąd przeciągnięcia – czy musi do niego dochodzić?

płk w st. spocz. pil. dr Jerzy Szczygieł ..................................................... 29

WIML w służbie Sił Powietrznych i nie tylko

płk nawig. dr Grzegorz Rosłan ................................................................ 37

¢ DOśWIaDCZENIa

Przywództwo w środowisku Sił Zbrojnych RP (cz. I)

płk pil. dr Władysław Leśnikowski .......................................................... 42

¢ INNE aRmIE

Z kabiny pilota i nawigatora

płk dypl. rez. nawig. inż. Józef Maciej Brzezina ..................................... 49

Lotnictwo wojskowe Chin (cz. II)

ppłk w st. spocz. dr inż. Jerzy Garstka .................................................... 57

Aleje Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa, tel.: CA MON 845 365, +4822 6845365,

+4822 6845685, www.polska-zbrojna.pl, e-mail: sekretariat@zbrojni.pl,

Treści numeru są dostępne na stronie internetowej www.polska-zbrojna.pl

ppłk rez. nawig. dr

Roman Szustek,

redaktor prowadzący

2011/09

przegląd sił powietrznych

TRENDY Rosyjskie dylematy

ppłk dypl. nawig.

Piotr Cieślik

Ataszat obrony przy

Ambasadzie rP

w Moskwie

Absolwent WSOSP

i AON. Był

nawigatorem

naprowadzania

(9 plm, 24 BLot),

młodszym

specjalistą

w DWLiOP,

następnie starszym

specjalistą Oddziału

Operacyjnego

Zarządu Operacji

Powietrznych DSP.

Obecnie służy

w Ambasadzie RP

w Moskwie.

PAK FA i jego

perspektywy

eksportowe

w sierpniu bieżącego roku podczas salonu lotniczego

maKS 2011 na lotnisku Żukowski pod moskwą zademonstrowano

rosyjski samolot bojowy piątej generacji skonstruowany

w ramach programu PaK Fa.

namiczne samolotu PAK FA

przeprowadzono w grudniu

2009 roku na lotnisku Dzem-

gi w Komsomolsku nad Amurem. Na

pasie startowym myśliwiec wykonał

kilka prób rozpędzania i hamowania

ze stosunkowo niewielkiej prędkości.

Następne testy wykonano w 2010

roku – 23 stycznia przeprowadzono

próbę rozpędzania, podczas której po

raz pierwszy przednie koło podwozia

PAK FA oderwało się od pasa starto-

wego.

Premierowy lot maszyny odbył się

29 stycznia 2010 roku (rys.). Około

godziny 11.20 czasu miejscowego

(4.20 czasu moskiewskiego) PAK FA

wystartował z lotniska w Komsomol-

sku nad Amurem. Samolot pilotował

doświadczony oblatywacz Suchoja

Siergiej Bogdan. Podczas lotu spraw-

przegląd sił powietrznych

2011/09

P ierwsze naziemne próby dy-

Prototyp T-50-1 (stan na 29.01.2010 r.)

dzono system sterowania lotem samolotu, sys-

tem sterowania pracą silników oraz mechanizm

wypuszczania i chowania podwozia. Zweryfi-

kowano również możliwość wykonania startu

oraz lądowania na krótkim odcinku lotniska –

300–400-metrowym – z wykorzystaniem spa-

dochronów hamujących. Trwający 47 min lot

Rosjanie ocenili jako sukces, a większość ro-

syjskich telewizji poświęciła temu wydarzeniu

znaczną część swoich serwisów informacyj-

nych.

Po zakończeniu pierwszej serii lotów w Kom-

somolsku prototyp PAK FA (egzemplarz

T-50-1) został przetransportowany, 16 kwietnia

2010 roku, na lotnisko Żukowski pod Moskwą.

Myśliwiec przewieziono na pokładzie samolo-

tu transportowego An-124. Tym samym samo-

lotem przetransportowano do Instytutu Badaw-

czego Lotnictwa im. Gromowa w Żukowskim

również drugi egzemplarz T-50 (tzw. Komplek-

snyj Naturnyj Stiend – KNS), służący do prób

naziemnych. Na przełomie kwietnia i maja sa-

moloty ponownie zmontowano (przed przewo-

zem lotniczym obydwa egzemplarze zostały

częściowo zdemontowane) i przystąpiono

do kolejnej serii lotów testowych. Za sterami

2011/09

przegląd sił powietrznych

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: