Fotografowanie ruchu Uchwycenie trzepotu skrzyde� owada wymaga znacznie kr�tszego czasu na�wietlenia, ni� mo�emy uzyska� w zwyk�ych aparatach fotograficznych. Nawet przy czasie na�wietlania 0,001 s skrzyde�ka wychodz� nieostro. Tzw. ekspozycja musi w tym wypadku trwa� dziesi�� lub dwadzie�cia razy kr�cej. Brytyjski pionier sztuki fotografii, W. H. Fox Talbot, by� r�wnie� pierwsz� osob�, kt�ra ju� w 1851 r. zg��bia�a tajniki robienia zdj�� obiekt�w w ruchu. Talbot przymocowa� egzemplarz "Timesa" do ko�a, kt�re wprawi� w szybki ruch obrotowy i zdo�a� zrobi� jego ostre zdj�cie o�wietlaj�c je przez kr�tk� chwil� intensywnym b�yskiem �wiat�a, kt�ry trwa� 0,00001 sekundy. Gdy technik� t� stosuje si� w ciemni, mo�na pozostawi� migawk� aparatu otwart� - w momencie b�ysku b�ona zostanie na�wietlona. Du�� trudno�� sprawia uruchomienie lampy b�yskowej dok�adnie wtedy, gdy obiekt znajduje si� w odpowiedniej pozycji. Naj�atwiej jest to osi�gn��, gdy on sam uruchamia migawk� lub lamp� (albo oba te urz�dzenia) przecinaj�c cienk� wi�zk� �wiat�a podczerwonego lub promie� �wietlny padaj�cy na fotokom�rk�. Mo�emy te� zastosowa� seri� b�ysk�w, po ka�dym przesuwaj�c b�on� filmow�. Pionierem tej techniki w latach 30-tych by� Amerykanin Harold Edgerton. Po wykonaniu dziesi�ciu b�ysk�w na sekund� i na�o�eniu obraz�w na jedn� klatk� zdo�a� on przedstawi� kropl� mleka spadaj�c� z pluskiem do miski. UTRWALONA KROPLA WODY Technika wykonywania zdj�� obiekt�w w ruchu. Dzi�ki serii kr�tkich, szybkich b�ysk�w, sfotografowano kropl� wody w chwili spadania, zetkni�cia z powierzchni� cieczy, zanurzania si� i wzbudzania ruchu s�upka wody. Jak fotografowa� poruszaj�cych si� ludzi, zwierz�ta lub pojazdy, aby zdj�cia nie by�y zamazane? Najwa�niejsza w tego typu fotografii jest umiej�tno�� przewidywania. Postaraj si� zbli�y� do fotografowanego obiektu albo (je�li masz aparat z wymiennym obiektywem) u�yj teleobiektywu lub obiektywu o zmiennej ogniskowej, aby "zbli�y�" obiekt do siebie. Spr�buj wcze�niej wyobrazi� sobie, jak skomponujesz zdj�cie oraz w kt�rym miejscu i kiedy fotografowana akcja osi�gnie punkt kulminacyjny - np. kiedy biegacz przerwie piersi� ta�m� na mecie. Pod��aj aparatem za poruszaj�cym si� obiektem, ustawiaj�c ostro�� do chwili bezpo�rednio poprzedzaj�cej wykonanie zdj�cia. Aby tego typu zdj�cia by�y jak najmniej zamazane, stosuj kr�tki czas na�wietlania. Je�li dysponujesz aparatem z r�cznie ustawianymi parametrami, zacznij od ustalenia warto�ci przys�ony. Je�eli tw�j aparat nie ma wbudowanego �wiat�omierza, skorzystaj z tabelki na opakowaniu filmu, aby dostosowa� liczb� f do panuj�cego o�wietlenia. Im bli�ej aparatu znajduje si� obiekt, tym kr�tszy musi by� czas na�wietlania, aby na fotografii nie pojawi�y si� przesuni�cia. Czas ekspozycji musi by� r�wnie� tym kr�tszy, im szybciej porusza si� obiekt. Za��my, �e chcesz sfotografowa� cz�owieka, kt�ry przechodzi szybko przez twoje pole widzenia, r�wnolegle albo na ukos do aparatu. Je�li czlowiek �w znajduje si� stosunkowo daleko, tak �e jego posta� zajmuje okolo po�owy wysoko�ci celownika, wystarczy czas na�wietlania 1/125s, aby zdj�cie wysz�o nieporuszone. Je�li natomiast zbli�a si� lub oddala czas ekspozycji mo�e wynosi� 1/60 s. Je�li kto� biegnie lub jedzie w poprzek obrazu i, w chwili gdy robisz zdj�cie, znajduje si� do�� blisko aparatu, do wykonania wyra�nego zdj�cia konieczny jest czas 1/250s lub kr�tszy. W przypadku p�dz�cego samochodu lub �odzi mo�e on wynosi� 1/500 albo 1/1000s. FILM Je�li u�yjesz filmu o �redniej czu�o�ci (IS0 100-200), automatyczne ustawianie ostro�ci (autofocus), stosowane w wi�kszo�ci popularnych aparat�w, pozwoli na wykonanie ostrego zdj�cia osoby id�cej z umiarkowan� pr�dko�ci� albo powoli poruszaj�cego si� zwierz�cia. Do szybszych akcji albo fotografowania ruchu w s�abym o�wietleniu konieczny jest film o wi�kszej czu�o�ci (ISO 400-1000), gdy� umo�liwia on zastosowanie kr�tkiego czasu na�wietlania przy stosunkowo wysokiej warto�ci przys�ony. Najlepsze rezultaty osi�ga si� lustrzankami jednoobiektywowymi, ale u�ywaj�c kompaktowych aparat�w automatycznych r�wnie� mo�na otrzyma� niez�e zdj�cia. Natomiast fotografie robione prostymi aparatami ze sta�ymi parametrami b�d� na og� poruszone nawet przy dobrym o�wietleniu i filmie o wysokiej czu�o�ci. FOTOGRAFOWANIE RUCHU Z LAMP� B�YSKOW� B�ysk flesza, trwaj�cy na og� 1/500s, pozwala uzyskiwa� ostre zdj�cia ruchomych obiekt�w ze wzgl�du na kr�tki czas trwania, ale przeci�tna lampa b�yskowa o�wietla w wystarczaj�cym stopniu jedynie przedmioty znajduj�ce si� w odleg�o�ci nie wi�kszej ni� 4,5m. AKCENTOWANIE SZYBKO�CI Aby wytworzy� wra�enie szybko�ci na zdj�ciu przedstawiaj�cym samoch�d wy�cigowy albo narciarza, spr�buj panoramowania. Ustaw czas na�wietlania na nie wi�cej jak 1/125s, ostro�� za� na punkt, w kt�rym poruszaj�cu si� obiekt b�dzie wygl�da� najciekawiej (np. na ostry zakr�t). Nast�pnie przesuwaj aparat w �lad za obiektem, utrzymuj�c go w �rodku celownika (czasem jest to �atwiejsze przy u�yciu statywu). W chwili gdy samoch�d lub narciarz dotrze do wybranego punktu, naci�nij spust migawki, nie przerywaj�c ruchu aparatu i jeszcze przez chwil� prowadz�c go za obiektem. Poniewa� tego typu zdj�cia zawsze s� w pewnym stopniu przypadkowe, czasem trzeba wykona� ich kilka, zanim uzyska si� jedno naprawd� udane. Doskonale nadaj� si� do tego lustrzanki jednoobiektywowe z silniczkiem przesuwu filmu, kt�re pozwalaj� wykonywa� serie zdj�� w minimalnych odst�pach czasu.
PalaSz15