Astma.pdf
(
1233 KB
)
Pobierz
Microsoft PowerPoint - ASTMA DLA STUDENTÓW.ppt
ASTMA OSKRZELOWA
ASTMA
WYTYCZNE POSTĘPOWANIA
DIAGNOSTYCZNEGO
I TERAPEUTYCZNEGO
Przewlekła zapalna choroba dróg oddechowych
manifestująca się napadowym, odwracalnym
zwężeniem dolnych dróg oddechowych z
nadreaktywnościąoskrzeli. Choroba występuje u
osób predysponowanych genetycznie, u których
próg reaktywności oskrzeli jest niski.
Dr Jacek Sapa
Objawami sugerującymi astmę są: świsty,
duszność, kaszel, obrzęk śluzówki oskrzeli, uczucie
ucisku w klatce piersiowej, obturacja oskrzeli
Katedra Farmakodynamiki
Pracownia Wstępnych Badań Farmakologicznych CM UJ
Objawy osłuchowenasilają się w okresie wydechu
w pozycji leżącej oraz podczas hiperwentylacji
ASTMA
Ważniejsze czynniki ryzyka astmy
Genetyczne – w obrębie chromosomu 5, m.in. genu
IL-4RI (receptora dla IL-4), IL-4, IL-5 i IL-13)
Zanieczyszczenia środowiskowe (drażniące dymy,
pyły i gazy), zimne powietrze
Alergeny wziewne lub pokarmowe (choroby
atopowe)
Wysiłek fizyczny, emocje
Niektóre zakażenia wirusowe i bakteryjne
Niektóre leki
(aspiryna i inne NLPZ, -adrenolityki,
inhibitory ACE)
Palenie tytoniu czynne i bierne
Niektóre choroby
( infekcje grypowe, grypopodobne lub
bakteryjne dróg oddechowych, refluks żołądkowo-
przełykowy, zapalenie zatok przynosowych, polipy nosa)
ASTMA
ALERGICZNA
ASTMA
NIEALERGICZNA
ASTMA
IgE – zależna
80% dzieci ze
zdiagnozowaną astmą
ASTMA
IgE – niezależna
1
ROZPOZNAWANIE ASTMY
ROZPOZNAWANIE ASTMY
Dokładny wywiad
Spirometria
- pomiar objętości i szybkości
przepływu powietrza oddechowego- FEV1,
Badanie podmiotowe (świsty i furczenia, wzrost
duszności, uczucie zmęczenia, trudności w
odkrztuszaniu)
Badanie szczytowego przepływu wydechowego
(PEF) (domowe przepływomierze),
Badanie przedmiotowe:
spirometria standardowa, po leku rozkurczowym,
przed i po leku rozkurczowym
niemożność wypowiedzenia zdania na 1 wdechu –
próba liczenia od 1 do 10 na 1 wdechu
ROZPOZNAWANIE ASTMY
ROZPOZNAWANIE ASTMY
Badanie radiologiczne klatki piersiowej, EKG,
gazometria krwi tętniczej
Próba rozkurczowa w celu odróżnienia astmy od
obturacyjnej choroby płuc
(dwa wziewy fenoterolu,
salbutamolu, terbutaliny)
Skład morfologiczny krwi
(im wyższy odsetek krwinek
kwasochłonnych, tym intensywniej przebiegają procesy
alergiczne i zapalne)
W miarę możliwości badanie stężenia IgE i
alergenowo-swoistych IgE (asIgE) we krwi
Test hamowania migracji leukocytów i
makrofagów
Oznaczanie cytokin (IL-5, -6, -8)
Testy skórne (śródskórne, wargowe, naskórkowe
lub płatkowe, potarcia, skaryfikacja)
Testy swoistej
(wzrastające stężenia alergenu)
i
nieswoistej prowokacji wziewnej
(histamina,
metacholina, polimyksyna B, propranolol, wysiłek,
zimne powietrze)
Eozynofilia krwi obwodowej
(liczba eozynofili we
krwi obwodowej kształtuje się w granicach 0-300 w 1
mm3 tj.1-4% wszystkich krwinek białych)
Eozynofilia tkankowa (miejscowa) –
w wydzielinie
nosa, oka, plwocinie, materiale z płukania
oskrzelikowo-pęcherzykowatego
2
KLASYFIKACJA CIĘŻKOŚCI ASTMY
WYTYCZNE GINA 2006 DZIELĄ OBTURACJE OSKRZELI
U DZIECI MŁODSZYCH NA 3 KATEGORIE
Stopień -1
- Astma sporadyczna lekka (łagodna)
:
napady w dzień <
2/tydzień, w nocy < 2/m-c, czynność płuc FEV1 i/lub PEF > 80% normy,
zmienność PEF <20%
Stopień -2
- Astma przewlekła lekka
:
napady w dzień >2/tydzień i
<1/dzień, w nocy > 2/m-c, czynność płuc FEV1 i/lub PEF 60- 80% normy,
zmienność PEF 20-30%
Stopień -3
- Astma przewlekła umiarkowana
:
codziennie/codziennie konieczny wziewny 2-agonista krótko działający,
zaostrzenia >2/tydzień, do kilku dni,ograniczają aktywność, w nocy >
1/tydzień, czynność płuc FEV1 i/lub PEF > 60% normy, zmienność PEF >30%
Stopień -4
- Astma przewlekła ciężka
:
stale utrzymujące się
zaostrzenia, aktywność fizyczna ograniczona, napady w nocy częste, czynność
płuc FEV1 i/lub PEF < 60% normy, zmienność PEF >30%
Obturacja wczesna, przejściowa
często
obserwowana jedynie do ukończenia 3 r.ż.;
jej występowanie próbuje się wiązać z wcześniactwem
i narażeniem na dym tytoniowy
Obturacja wczesna, przewlekła
pierwsze objawy
przed 3 r.ż. i są dalej obecne u dziecka 12-letniego
objawy związane najczęściej z zakażeniami wirusowymi
w obrębie dróg oddechowych nie występują inne objawy alergii
i wywiad rodzinny w kierunku chorób atopowych – ujemny
Obturacja późna, astma
objawy zwykle występują
później niż w powyższych typach, mają tendencje do kontynuacji
u dorosłych oraz są obecne objawy innych chorób atopowych
KRYTERIA ROZPOZNANIA ASTMY U DZIECI MŁODSZYCH
CEL POSTĘPOWANIA
TERAPEUTYCZNEGO
KRYTERIA WIĘKSZE
KRYTERIA MNIEJSZE
•
astma u rodziców
•
alergiczny nieżyt
nosa
•
atopowe zapalenie
skóry
•
występowanie obturacji
oskrzeli niezależnie
od infekcji
uzyskanie pełnej kontroli nad chorobą
min. 1 kryterium większe
+ 2 kryteria mniejsze
•
eozynofilia > 4%
•
całkowite ustąpienie objawów choroby
•
normalizacja badań czynnościowych
•
konieczność jedynie doraźnego
użycia leków rozkurczających oskrzela
ASTMA
3
KRYTERIA KONTROLI ASTMY WG. GINA 2006
LEKI STOSOWANE W LECZENIU ASTMY
ASTMA W PEŁNI
KONTROLOWANA
spełnienie wszystkich
poniższych kryteriów
ASTMA CZĘŚCIOWO
KONTROLOWANA
min 1 z poniższych
kryteriów
ASTMA ŹLE
KONTROLOWANA
LEKI KONTROLUJĄCE
•
glikokortykosteroidy wziewne
•
leki p/leukotrienowe
•
kromony
•
teofilina
•
długo działające
2
-mimetyki
•
przeciwciała anty-IgE
•
glikokortykosteroidy systemowe
objawy w czasie
dnia
ograniczenie
aktywności
BRAK
2x / tydz. lub rzadziej
CZĘŚCIEJ NIŻ
2x / tydz.
NIE
TAK
3 lub więcej
kryteriów astmy
częściowo
kontrolowanej
w każdym
tygodniu
objawy w nocy
/przebudzenia
NIE
TAK
konieczność doraźnego
stosowania leków
NIE
2x / tydz. lub rzadziej
CZĘŚCIEJ NIŻ
2x / tydz.
LEKI STOSOWANE DORAŹNIE
(ROZKURCZAJĄCE OSKRZELA)
badania czynnościowe
PEF i FEV
1
zaostrzenia
PRAWIDŁOWE
< 80% wartości
należnej
•
długo i krótko działające
2
-mimetyki
•
leki p/cholinergiczne
•
teofilina
NIE
1 lub więcej/rok 1 x na tydz.
LECZENIE FARMAKOLOGICZNE
ASTMY
Leki rozszerzające oskrzela
Beta
2
-adrenomimetyki - agoniści receptorów
beta
2
(albuterol, fenoterol, salbutamol, formeterol,
salmeterol)
LECZENIE FARMAKOLOGICZNE
ASTMY
Leki przeciwzapalne
Glikokortykosteroidy wziewne i doustne
(beklometazon, flunizolid, budezonid, proponian
flutikazonu, prednizolon, prednizon, hydrokortizon,
triamcinolon)
Antagoniści receptorów muskarynowych
(bromek
ipratropium)
Metyloksantyny
(Teofilina)
Leki przeciwhistaminowe hamujące
degranulację mastocytów
(kromoglikan i
niedokromil sodu, ketotifen)
Leki otwierające kanały potasowe ATP-zależne
(kromakalim)
4
LECZENIE FARMAKOLOGICZNE ASTMY
MECHANIZM DZIAŁANIA GLIKORTYKOSTEROIDÓW
Leki o działaniu antagonistycznym do
leukotrienów
Leki blokujące receptory leukotrienów
cysteinylowych - LDC4, LTD4 i LTE4
(
zafirlukast
,
montelukast
, pobilukast, pranlukast, tomelukast, verlukast)
Leki blokujące 5-lipoksygenazę
(zileuton -
wycofany)
Leki wpływające na białka konieczne do
aktywacji 5-lipoksygenazy
(FLAP) : MK-886, MK-0591,
BAYx1005 - w trakcie badań klinicznych
Immunoterapia swoista
• Po przeniknięciu gks przez błonę komórkową dochodzi do
jego połączenia z receptorem, co z kolei powoduje odłączenie
białek szoku termicznego (Hsp 70 i 90), zmiany konformacji
przestrzennej receptora i przejście w formę aktywną.
• Kompleks hormon-receptor przemieszcza się do jądra
komórkowego, gdzie dochodzi do jego związania ze swoistą
sekwencją DNA, zwaną elementem odpowiedzi na gks (GRE –
glucocorticosteroid response element
).
• Wynikiem takiej interakcji jest zmiana w transkrypcji
genetycznej komórki.
transaktywacja
transrepresja
indukcja syntezy białek
przeciwzapalnych:
lipokortyna-1 i wazokortyna
hamowanie transkrypcji
genów :
Il-1, 3, 4, 5, 6, 8, 11, 13,
TNF-alfa,
GM-CSF, MIP-1 alfa,
eotaksyny, sIL-2R
indukowanej syntetazy
tlenku azotu
indukowanej COX-2
endoteliny-1
Należy do rodziny
anneksyn i wiążąc się z
fosfolipidami błon
komórkowych
uniemożliwia fosfolipazie
A-2 odszczepianie z nich
kwasu arachidonowego,
który jest substratem dla
syntezy prostaglandyn i
leukotrienów
białko
przeciwzapalne,
zmniejszające
przesączanie
osocza z
mikrokrążenia w
przebiegu
alergicznej reakcji
zapalnej
pozytywna
(tzw. transaktywacja)
jeżeli dochodzi do pobudzenia syntezy
mRNA dla białek uczestniczących w
odpowiedzi na gks
negatywna (tzw.
transrepresja)
jeżeli efektem jest hamowanie
transkrypcji genów
5
Plik z chomika:
war.mar7
Inne pliki z tego folderu:
1.gif
(1556 KB)
2.gif
(4629 KB)
Astma a POChP.doc
(30 KB)
Astma.pdf
(1233 KB)
Leki mukolityczne i przeciwkaszlowe.pdf
(120 KB)
Inne foldery tego chomika:
AIDS
antybiotyki
antydepresanty
bakterie, wirusy, grzyby
ból
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin