Bądź bezpieczna - przemoc seksualna.doc

Bądź bezpieczna

od przemocy seksualnej

Aktualizacja i druk niniejszego wydania broszury był możliwy dzięki środkom Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Rządowego Programu – Fundusz Inicjatyw Obywatelskich.

Lubuskie Stowarzyszenie na Rzecz Kobiet „BABA”

65-001 Zielona Góra, Plac Matejki 3A

telefon: 068 454 9232, 0602 558017

www.baba.org.pl, e-mail: baba@baba.org.pl

Ó Lubuskie Stowarzyszenie na Rzecz Kobiet „BABA”

opracowała: Dorota Zubrzycka-Urbańska

Spis treści:

1.  Poczuj się bezpieczniej,
czyli zasady bezpieczeństwa dla każdej z nas              5

2.  Jeżeli zostałaś ofiarą gwałtu              14

3.  Jeśli zostałaś zgwałcona i chcesz, by ukarano sprawcę              19

4.  Jak wygląda biurokracja? Przykładowe wzory pism              26

5.  Prawa ofiary w Polsce              29

6.  Co polskie prawo mówi o przestępstwach seksualnych?              32

7.  Jak pomóc ofierze              38

POCZUJ SIĘ BEZPIECZNIEJ,

CZYLI ZASADY BEZPIECZEŃSTWA

To prawda, że nikt nie ma prawa Cię skrzywdzić, bez względu na to, gdzie jesteś i jak wyglądasz. Ale pamiętaj: przestępca nie przestrzega prawa i ogólnie przyjętych norm postępowania. Powinnaś więc zachować ostrożność, aby przede wszystkim uniknąć niebezpieczeństwa. Zawsze lepiej zachować zdrowie, niż domagać się ukarania sprawcy. Twoim sprzymierzeńcem niech będzie NIEUFNOŚĆ i znajomość zasad bezpieczeństwa. Pamiętaj także, że zdecydowana większość przestępców seksualnych znała swoje ofiary wcześniej. Ryzyko, że skrzywdzi Cię nieznajomy agresor jest dużo mniejsze, niż że zrobi to ktoś, kogo znasz i komu ufasz. Nie chcemy, byś każdego znanego Ci mężczyznę traktowała jako potencjalnego napastnika – chcemy jedynie, byś miała świadomość tej specyfiki przestępstw seksualnych.

POMYŚL

Każdy ma sumienie, choćby szczątkowe – nawet przestępca – i dlatego będzie szukał jakiegoś usprawiedliwienia dla swojej agresji. Jeśli będziesz prowokacyjnie ubrana, pijana bądź samotna w barze, ciemnej czy odludnej uliczce, to on w swojej pokręconej logice uzna, że sama się napraszasz gwałtu czy napadu. Napastnik może nawet uznać, że na niego spojrzałaś w „taki sposób, że...”.  Możesz też przestrzegać wszystkich zasad bezpieczeństwa, a i tak istnieje ryzyko, że napad Ci się przydarzy, zmniejszasz jednak jego ryzyko!

PAMIĘTAJ

·          Nie chodź do lokali, nawet bezalkoholowych, sama, zwłaszcza po zmierzchu: w czasie weekendu, wakacji, w kurortach. Samotna kobieta uznana może być za szukającą tzw. okazji. Niestety, stereotypy obyczajowe są takie, a nie inne i nic na to nie poradzisz.

·          Alkohol pij tylko w dobrze znanym towarzystwie, upewnij się, że w razie „przeholowania” ktoś się Tobą zajmie. Nie chodź na imprezy z nowopoznanym towarzystwem. Napastnicy zazwyczaj wzbudzają zaufanie ofiary. Jeśli myślisz, że potencjalny gwałciciel ma wygląd zbira – mylisz się.

·          Miej na oku swój kieliszek od momentu przygotowywania drinka przez barmana; zdarza się wsypywanie narkotyków, środków usypiających lub psychotropowych do kieliszka, abyś potem była bezwolna lub zbyt osłabiona, aby się bronić. Wbrew pozorom środki te są i tanie, i bardzo łatwo dostępne. Jeśli wychodzisz do toalety – nie dopijaj po powrocie. Lepiej być przesadnie ostrożną niż zgwałconą.

·          Nigdy za dużo ostrożności, gdy poznajesz nowych ludzi, nawet gdy jesteś z koleżanką. Dwóch czy więcej panów poradzi sobie z dwiema dziewczynami. Może Was być więcej, ale co zrobicie, gdy oni będą uzbrojeni? Zdarzają się wypadki, gdy nowopoznani panowie odwożą do domów panie, z wyjątkiem tej ostatniej – upatrzonej na ofiarę. Weź lepiej taksówkę.

·          Nowopoznanemu przystojniakowi daj swój telefon lub umów się na lunch następnego dnia, ale nie pozwól się odprowadzić. Przecież tak naprawdę nic o nim nie wiesz, nawet jeśli przegadałaś z nim pół nocy – pomyśl – czy miałaś szansę zweryfikować informacje, które Ci podał?

·          Uważaj także na przypadkowo spotkanych kolegów z podstawówki, podwórka, przedszkola, kolegów, kolegów brata, chłopców z Twojego rodzinnego miasta. Pozór znajomości usypia zazwyczaj czujność ofiary. Podobnie jest z mundurem. Przecież nie wiesz, co się z nimi działo przez te kilka lat – a może w tym czasie się zmienili. Wbrew pozorom większość gwałcicieli zna doskonale swoje ofiary i większość gwałtów odbywa się w mieszkaniu ofiary lub sprawcy.

NA ULICY

·          Nie odwiedzaj miejsc o tzw. „złej renomie”, knajp, dzielnic, skwerów itd. W nieznanym mieście zapytaj, jakich miejsc unikać, które dzielnice są niebezpieczne. Nie chodź na skróty – to przeważnie w takich miejscach czają się napastnicy.

·          Unikaj samotnych spacerów lub w towarzystwie nieznanych mężczyzn. Zasada ta dotyczy także dziennej pory i słonecznej pogody. Dlaczego sądzisz, że każdy bandzior prowadzi nocny tryb życia i uwielbia mgliste wieczory?

·          Wieczorem wróć lepiej taksówką niż autobusem i zamawiaj ją telefonicznie. Poproś kierowcę, by odwiózł Cię pod samą klatkę i zaczekał z odjazdem, aż wejdziesz do klatki. To żaden wstyd się bać. Jeśli brakło Ci funduszy, zastaw u barmana zegarek, dowód albo poproś, aby ktoś – najlepiej kilka dobrze znanych Ci osób – odprowadziło Cię do domu.

·          Nie wchodź do klatki, jeśli ktoś nieznajomy przy niej stoi, nie wyciągaj kluczy z torebki w towarzystwie nieznajomej osoby. Jesteś obok domu – to usypia zazwyczaj czujność.

·          Noś zawsze zapiętą torebkę, telefon komórkowy trzymaj w środku. W tłoku włóż torebkę pod pachę. Noś pieniądze i dokumenty osobno. Przy kluczach nie noś adresu. Biżuterię zachowaj na szczególne okazje.

·          Nie wierz w żadne „historyjki” o niesamowitych okazjach, nie ulegaj prośbom o pomoc finansową, jeśli jesteś sama. Drogę raczej wskaż, nie odprowadzaj.

·          Unikaj terenów niezabudowanych lub przemysłowych, terenów uczelni lub biur po godzinach pracy.

·          Unikaj nieoświetlonych miejsc; ktoś mógł specjalnie zbić lampę.

·          Nie noś PIN-u  razem z kartą bankową. Nie korzystaj z bankomatu, jeśli ktoś stoi zbyt blisko – bądź asertywna – poproś, aby się odsunął. Nie korzystaj z bankomatu wieczorem na pustej ulicy. Jeśli wypłacasz większą sumę – sprawdź, czy ktoś Cię nie obserwuje. Poproś znajomą osobę o asystę.

·          Nie noś przy sobie dużej sumy pieniędzy, lepiej na czeku napisać swoje dane (napisz swoje nazwisko na wszystkich posiadanych czekach) i nosić go osobno – nie z dowodem osobistym.

·          Jeśli idziesz na imprezę plenerową, koncert – zastanów się, czy torebka jest Ci potrzebna.

·          Jeśli niesiesz coś na obu rękach, np. dziecko, przewieś torebkę na tzw. krzyż.

·          Wieczorem weź ze sobą męski parasol – ma ostry szpikulec, którym można się skutecznie obronić.

·          Noś w kieszeni (nie torebce, bo nie zdążysz wyjąć) gaz pieprzowy, tzw. anty-dog; nie potrzebujesz na niego pozwolenia, jest tani i skuteczny również w przypadku ludzi.

W WINDZIE

·          Nie wsiadaj do windy sama z nieznajomym. Jeżeli na jakimś piętrze chce się dosiąść nieznajomy – wysiądź. W razie niebezpieczeństwa – wciśnij ALARM, klawisz z następnym piętrem, ale nie STOP.

W SAMOCHODZIE

·          Torebki nie kładź na siedzeniu obok lub z tyłu. Najlepiej schowaj pod siedzenie.

·          Zablokuj drzwi – niech samochód będzie Twoją twierdzą.

·          Nigdy nie zabieraj nikogo z drogi, jeśli jedziesz sama. Samotna dziewczyna czekająca na okazję może być wystawiona na wabia; w krzakach czy rowie czekają koledzy.

·          Jeśli ktoś sygnalizuje, że złapałaś gumę, nie zatrzymuj się – dojedź do stacji obsługi, stację benzynową, na policję. Tak samo w przypadku niewielkiej stłuczki. Tak może zaczynać się napad.

·          Po zmierzchu parkuj samochód tylko w widocznych i dobrze oświetlonych miejscach. Zanim z niego wysiądziesz, upewnij się, że nic Ci nie grozi. To samo uczyń przed wejściem do pojazdu.

W DOMU

·          Zainstaluj dobre zamki do drzwi i okien. Załóż wizjer. Niech światło na klatce schodowej dobrze oświetla osobę przed drzwiami – nie od tyłu, bo nie zobaczysz twarzy.

·          Zanim otworzysz drzwi, zidentyfikuj odwiedzającą Cię osobę. Brak zaufania jest tu całkiem na miejscu.

·          Sprawdzając tożsamość odwiedzających Cię osób, możesz popatrzeć na nich przez okno lub wizjer. Przed otwarciem drzwi załóż łańcuch i nie zdejmuj go dopóki nie będziesz pewna, z kim rozmawiasz.

·          Zadzwoń do administracji domu z pytaniem, czy rzeczywiście przysłali do Ciebie swojego pracownika.

·          Nieznajomego poproś o podanie danych personalnych i o dokument, który potwierdzi jego tożsamość. Zanim tego nie zrobisz, nie otwieraj drzwi nawet, jeśli jest to kobieta lub dziecko.

·          Jeśli odwiedza Cię osoba oferująca swoje usługi, zapytaj ją, jaką reprezentuje firmę. W przypadku niepewności i obawy poproś, aby przyszła w późniejszym terminie. W tym czasie możesz skontaktować się z podaną firmą.

·          W przypadku napraw, remontów, przeglądów lub konserwacji mieszkania nigdy nie bądź w domu sama. Poproś sąsiada lub znajomego, aby Ci w tym czasie towarzyszył.

...