KS. DR STANISŁAW UFNIARSKI
proboszcz parafii M. B. Anielskiej
w Dąbrowie Górniczej
MIĘDZYNARODOWE STOWARZYSZENIE
BADACZY PISMA ŚW.
(Świadkowie Jehowy)
KRAKÓW 1947
WYDAWNICTWO MARIACKIE
L. 6187 47.
Pozwalamy drukować
Kraków, 16 września 1947.
Adam Stefan Kardynał Sapieha Książę - Metropolita
Ks. Stefan Mazanek kanclerz
M 20186
Drukarnia Związkowa w Krakowie. ul Mikołajska 13
Nakład 5.000 — Format 61x86 — Papier drukowy klasy VII. — Waga 70 gr. — Druk
ukończono w październiku 1947 r.
SPIS RZECZY.
Bibliografia VII—XIII
Przedmowa XV
Wstęp 1
CZĘŚĆ I.
POWSTANIE i ROZWÓJ BADACZY PISMA ŚW.
· 1. Karol Russell i założenie sekty.
1. Życiorys założyciela 11
2. Dorobek literacki 17
3. Charakterystyka twórcy Badaczy 22
· 2. Stan sekty Badaczy Pisma św. od chwili śmierci założyciela w Polsce i za granicą.
1. Rozwój sekty 25
2. Rozłam wśród Badaczy 37
CZĘŚĆ II.
NAUKA BADACZY PISMA ŚW.
Rozdział I. Źródła Objawienia.
· 1. Księgi święte.
1. Stary i Nowy Testament 79
2. “Wykłady Pisma Św.” Karola Russell’a 82
· 2. Tradycja.
1. Ojcowie Kościoła 85
2. Sobory powszechne 87
3. Pseudoreformatorzy 89
Rozdział II. Bóg i dzieło stworzenia.
· 1. Bóg — Jehowa 98
· 2. Dzieło stworzenia
1. Stworzenie swiata niewidzialnego 100
2. Stworzenie świata widzialnego
A. Stworzenie ziemi 103
B. Stworzenie człowieka 104
C. Istota i następstwa upadku pierwszego człowieka 106
Rozdział III. Mesjasz i Jego Kościół.
· 1. Rządy Boże po upadku Adama 111
· 2. Pierwsze przyjście Mesjasza.
1. Wcielenie i śmierć Mesjasza 112
2. Uwielbienie Odkupiciela 114
· 3. Kościół Chrystusowy.
1. Założenie kościoła Badaczy 115
2. Istota kościoła Badaczy 116
A. Kościół triumfujący w niebie 116
B. Kościół wojujący na ziemi
a. Istota 118
b. Organizacja 191
c. Środki uświęcenia 123
Rozdział IV. Eschatologia Badaczy Pisma św.
· 1. Królestwa ziemskie pod władzą szatana 129
· 2. Wtóre przyjście Mesjasza i założenie Tysiącletniego Królestwa.
1. Istota Tysiącletniego Królestwa 131
2. Wladze podczas trwania Tysiądetniego Królestwa 134
3. Rola ziemi w Tysiącletnim Królestwie 136
· 3. Chronologiczne i statystyczne obliczenia.
1. Chronologia 137
2. Statystyka 138
CZĘŚĆ III.
OCENA NAUKI BADACZY PISMA ŚW.
· 1. Źródła doktryny Karola Russell’a 145
· 2. Wartość argumentacji założyciela sekty 152
· 3. Idea Chiliazmu w dziejach ludzkości 163
Zakończenie 179
Praca ta jest napisana z dużym wysiłkiem, a jednak mimo swej aktualności, dotąd w druku się nie ukazała. Egzemplarz ofiarowany Instytutowi Akcji Katolickiej w Częstochowie w roku 1931, z racji śmierci ówczesnego Dyrektora A. K. ks. Sędzimira, okryty został pyłem zapomnienia.
Z polecenia J. Eminencji X. Kard. Augusta Hlonda w 1938 roku praca została rozszerzona i oddana do druku księgarni św. Wojciecha w Poznaniu.
Książka miała się ukazać jako XVIII tom w wydawnictwie “Studia Gnesnensia”. Na 1 IX. 1939 r. druk był przygotowany do korekty. Niemcy zniszczyli wszystko.
PRZEDMOWA
Dwadzieścia pięć lat upłynęło od chwili, kiedy na życzenie ówczesnego profesora Uniwersytetu Lubelskiego O. Dr. Jacka Woronieckiego, zabrałem się do studium nad Międzynarodowym, Stowarzyszeniem Badaczy Pisma św. Praca, którą dziś daję w pierwszym rzędzie Duchowieństwu Polskiemu, kosztowała mnie długie lata mozolnego szperania. Wiele jestem obowiązany Dziekanowi Wydz. Teol. Katolickiego Uniwersytetu w Lublinie, ks. Dr Piotrowi Kremerowi, pod którego okiem opracowałem Eklezjologię Badaczy. Nigdy niezapomniane uczucie wdzięczności mam dla Rektora Katolickiego Uniwersytetu w Lublinie, ks. Dr Józefa Kruszyńskiego, który swą fachową radą, pomocą, a przede wszystkim serdeczną zachętą podtrzymywał moje wysiłki nad opracowaniem wyczerpującej monografii o Badaczach. Wyrazy serdecznej podzięki składam Jego Ekscelencji X. Dr Teodorowi Kubinie, Pierwszemu Biskupowi Diecezji Częstochowskiej za słowa uznania dla tej pracy.
Praca nad usystematyzowaniem sekciarskiej nauki Russell’a była uciążliwa i często niewdzięczna. Nieraz kilka długich nudnych godzin wczytywania się w sekciarskie pisma nie przyniosło żadnej nowej myśli, nowego poglądu nauki. Wpływała na to specyficzna terminologia Badaczy i kompletny chaos w pismach. Na jednej stronicy druku porusza założyciel Badaczy 10 tematów i znowu jeden i ten sam temat objaśnia w kilku tomach.
Oprócz chaosu myślowego utrudniała poznanie nauki Badaczy także terminologia. Co bowiem może sądzić czytelnik gdy bez
objaśnień spotyka wyrażenia: “Małe Stado”, “Wielka Kompania”, “Czasy Pogan”, “Klasa Jana”, “Cherub - Michael - Logos”, “Posłaniec Kościoła Laodycejskiego”, “Bezowocne szukanie Eliasza”, “Ostatnie członki Mesjasza przejdą poza zosłonę”, “Wtóra śmierć” i wiele, wiele innych!
Po przeczytaniu 4.300 stronic Wykladów Pisma św., napisanych przez Russell’a, niejasności w zrozumieniu. nauki Badaczy znikły w pewnej mierze, wyłoniła sie natomiast inna trudność. Oczytywanie się w dziełach Badaczy, przyswojenie technicznych wyrażeń ze względu na asocjację było poważną przeszkodą do wyrażenia nauki Russell’a słowami, które byłyby zrozumiałe dla nie wtajemniczonych w sekciarską terminologię.
Jeśli mimo mojego wysiłku, praca niniejsza pod względem przedstawienia nauki Badaczy pozostawia coś do życzenia, niech czytelnik nie wydaje zbyt surowego sądu, gdyż nawet najobszerniejsze monografie niemieckich autorów nie posiadają całokształtu nauki Badaczy, ani nie podają obszerniejszej ich historii, ograniczając się jedynie do zwalczania poważniejszych błędów sekty.
Czytelnik może bez zastrzeżeń przyjąć to, co podaję o nauce Badaczy, gdyby chciał sprawdzić, materiał w odnośnikach znajdzie. Z dzieł Russell’a cytowane są miejsca w oryginale angielskim, inny materiał został podany zależnie od wartości tłumaczenia.
Autor
WSTĘP
WAŻNOŚC ZAGADNIENIA, METODA i PODZIAŁ PRACY
1. Ważność zagadnienia
Sekta “Międzynarodowego Stowarzyszenia Badaczy Pisma św.” niedawno, bo zaledwie od roku 1920 zaczęła wykazywać w Polsce intensywną działalność, chociaż do Kongresówki dostali się oni jeszcze za rządów rosyjskich na podstawie ukazu z dnia 17 października 1905 r. oraz za zezwoleniem gubernatora warszawskiego z dnia 20 maja 1913 r. 1)
Sekta okryła się dość smutną sławą; wywarła bowiem taki wpływ na niektórych żołnierzy Wojsk Polskich. że wielu z nich oddano pod sąd wojenny za odmowę służenia w szeregach z bronią w ręku 2).
Fanatyzm religijny wyznawców nowej nauki, burzącej wszelkie postawy prawdziwej religijności, często prowadził Badaczy przed kratki polskich sądów okręgowych. Oprócz jednego wypadku, zanotowano w kronikach przestępstw, dotyczącego występku przeciwko moralności 3), wiele wyroków zapadało z racji zgorszenia i bluźnierstwa 4), a nie brakło i takiego, gdzie z racji szału religijnego, stanął przed sądem Badacz. oskarżony o zbrodnię zabójstwa 5).
Z głosów prasy codziennej wynikałoby, że Badacze nie w jednej tylko miejscowości prowadzą agitację, ale rozkładają ją na wszystkie podatniejsze tereny w całej Rzeczypospolitej.
Każda katolicka i niekatolicka parafia prędzej lub później narażona zostanie na to, że zawitają do niej głosiciele nowej
nauki z dużym zasobem środków propagandowych 6). Powstaje tedy potrzeba i obowiązek obrony prawd św. wiary katolickiej. Niepodobieństwem jest bronić się przed wrogiem, gdy się nie zna ani oręża, ani sposobów, jakimi ów walczy. Prace takiej miary, jak: “Uniwersal Knowledge” 7), “The Catholic Encyclopaedia” 8), “The Catholic Dictionary” 9), “The Encyclopaedia Britannica” 10), “Encyclopaedia of religion and ethics” 11), “Dictionary of the Bible” 12), “Dictionnaire de la Bible” 13), mimo, że doczekały się wydań w nowszych, współczesnych sekcie Badaczy czasach, nie zawierają najmniejszej wzmianki ani o założycielu ani o samej organizacji.
Powyższego milczenia nie należy przyjąć za równoznaczne z lekceważeniem podstaw, na których budują gmach swych wierzeń... Badacze stanowią dzisiaj dość znaczną siłę; jeżeli przyjąć za wskaźnik ilość materiału rzuconego na propagandę, to ten zasób, jakim się wykazali na wystawie prasy w Kolonii, pobudzić może do myślenia nawet i tych, którzy nigdy nie zetknęli się z wyznawcami nauki “Stowarzyszenia Badaczy”. Rzucili oni na rynek w roku 1927 6,499.453 tomów, a w rok później 11,545.452 14). Dlatego to tam, gdzie Badacze dali się poznać ze swej działalności i wpływów, zaczęto wiele o nich pisać.
Literatura niemiecka posiada już kilkanaście dobrych monografij, opracowanych przez katolików i protestantów.
Najświeższa encyklopedia “Lexikon für Theologie und Kirche” posiada już nawet artykuł o Badaczach, napisany przez Algermissena K.15)
W języku polskim w pierwszym dziesięcioleciu Niepodległości oprócz artykułów w tygodnikach specjalnych 16), ukazało się kilka drobniejszych prac, traktujących poszczególne błędy Badaczy. Dr Piekarski w swej pracy “Prawdy i Herezje” uwzględnił także Russell’a i jego dzieło 17).
Drugie dziesięciolecie posiada już obszerniejszą literaturę. Konieczność poznania historii powstania Badaczy, ich nauki, ich wpływów, wykazuje potrzebę monograficznego opracowania całości zagadnienia o “Międzynarodowym Stowarzyszeniu Badaczy Pisma świętego”.
2. Metoda
Badacze Pisma świętego w ścisłym znaczeniu nie należą do rodziny sekt protestanckich. Mimo, że w nauce ich znać zależność od Adwentystów, mimo, że w zasadzie przyjmują Biblię, jako podstawę swej nauki, to jednak całokształt ich wierzeń tak się przedstawia, że należy ich zaliczyć do nowoczesnych pogan.
Prawie na każdy punkt błędnej nauki założyciela Badaczy, Russell’a, można napisać cały traktat katolickiej krytyki, jednak ze względu na przejrzystość, praca niniejsza ograniczy się do podania całokształtu nowej doktryny bez zbijania każdego poszczególnego błędu.
Nie spełniłaby jednak niniejsza monografia swego zadania, gdyby ograniczyła się jedynie do samego tylko przedstawienia fałszywej nauki, dlatego też w pracy niniejszej nie tylko przedstawię doktrynę Russell’a, lecz także wykażę, dlaczego doszedł on do takich wniosków, jakie wyłożył w swych dziełach, oraz podam niektóre z charakterystycznych jego argumentów, za pomocą których usiłuje przekonać swych wyznawców o prawdziwości wywodów.
W ten sposób opracowana monografia wykaże, na jak kruchym naukowo podłożu i dowolnej argumentacji zbudowano całokształt wierzeń Badaczy. Doprowadzenie do zamierzonej konkluzji będzie niezbitym dowodem fałszywości całej doktryny.
3. Podział pracy
Od metody, którą z powodu przytoczonych względów wybrałem, zależy całość niniejszej pracy.
Główną uwagę i zasadniczy nacisk należało zwrócić na naukę Badaczy, dlatego też część pracy, odnosząca się do tej dziedziny, jest najobszerniejsza. W niej, w porządku logicznym, opartym na teologii katolickiej przedstawię całą teologię Badaczy.
W pierwszym rozdziale tej części przedstawię naukę Russell’a o Piśmie św. i o Tradycji.
Drugi rozdział poświęcę nauce o Bogu, o dziele stworzenia, grzechu Adama i skutkach jego.
Po tych dwóch rozdziałach nastąpi trzeci, zawierający doktrynę o ekonomii Bożej po upadku Adama, o Mesjaszu i Kościele.
Całość doktryny Russell’a zakończę rozdziałem o eschatologii, gdzie podam koncepcję Badaczy o naturze królestwa Bożego, czasie nadejścia i roli, jaka przypadnie do odegrania Badaczom i pozostałej ludzkości podczas przygotowania do założenia królestwa Bożego i podczas jego trwania.
Cztery powyższe rozdziały stanowić będą główną część całej pracy. Części te poprzedzę danymi historycznymi, dotyczącymi założyciela, powstania sekty, rozwoju jej w Ameryce i Europie, ze szczególnym uwzględnieniem Polski.
Po przedstawieniu całości doktryny Russell’a w części trzeciej krytycznej wykażę, że założyciel Badaczy był eklektykiem, doktryna przezeń ułożona zasługuje na nazwę kompilacji, ułożonej z dawnych i po części zapomnianych już błędnych wierzeń.
Dla dopełnienia całości pracy przedstawię, że metoda egzegezy biblijnej Russell’a jest bezpodstawną i tak niebezpieczną, że stosowanie jej musi doprowadzić do takiej anarchii religijnej, jakiej hołdują Badacze Pisma św.
Całość pracy zakończę wykazaniem wpływów, jakie nauka Russell’a wywiera na życie moralne i społeczne, oraz jaką szkodę wyrządza tym, którzy pozostając na razie poza gminą Badaczy, a nie mając dostatecznej opieki duchownej ze strony prawdziwego Kościoła, zmuszeni są zetknąć się z fałszem nowej doktryny i żyć w atmosferze niezdrowej myśli religijnej i fanatycznego zacietrzewienia.
POWSTANIE I ROZWÓJ BADACZY PISMA ŚW.
1. Życiorys założyciela
§ 1. Karol Russell i założenie sekty
Karol Russell (Charles Taze Russell) urodził się 16.11.1852 r. w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, w fabrycznym mieście Pittsburg w stanie Pensylwania. Rodzicami jego byli amerykańscy osiedleńcy szkocko - irlandzkiego pochodzenia, Józef i Maria z Birnegów. Rodzice Karola należeli do wyznania prezbiteriańskiego i w tej samej wierze wychowali swego jedynaka. Matka odumarła Karola, gdy liczył lat 9 18). Ojciec Karola był zamożnym kupcem - hurtownikiem, posiadającym skład obuwia, kształcił przeto Karola na kupca pod swoim okiem, dając mu wykształcenie elementarne 19).
Dziedzina duszy młodego subiekta sklepowego nie leżała odłogiem. Rodzice, jako członkowie gminy prezbiteriańskiej, wychowali syna według swego religijnego światopoglądu. Jednak kalwińska nauka o przeznaczeniu nie dawała młodemu prezbiterianinowi wewnętrznego zadowolenia i dlatego Karol, będąc zaledwie szesnastoletnim młodzieńcem, porzuca wiarę ojców i zapisuje się na członka Kongregacjonalistów 20).
W gronie Kongregacjonalistów Karol jest jednym z najgorliwszych członków, jednak i tutaj nie znajduje poszukiwanego spokoju.
Mając lat 17, porzuca Kongregacjonalistów i wstępuje do Y.M.C.A. 21). Staje się w tej organizacji bardzo czynnym członkiem, jednak i tutaj nie widzi możności realizacji tej koncepcji religijnej, jaka zdawała mu się prawdziwą. Nauki,
podawane na zebraniach stowarzyszenia, nie przekonały i nie zjednały sobie młodego kupca.
Dwukrotna, w krótkim stosunkowo czasie zmiana wierzeń religijnych, jakiej dokonał będąc młodzieńcem, w skutkach swych spowodowała zburzenie podstawy tych nauk religijnych, jakie Karol wyniósł z rodzinnego gniazda. W niedługim czasie młody Russell jeszcze raz zmienia wyznanie. Porzuca dotychczasowe wierzenia na korzyść Adwentystów 22). Posłużyć do tego miał następujący zbieg okoliczności: pewnego wieczoru wracając z pracy, Russell ujrzał przez oświetlone szyby jednej z sal służących na zebrania, wiele zgromadzonych osób, z zaciekawieniem słuchających wywodów mówcy, którego Russell nie spotykał. Było to zebranie Adwentystów, mających siedzibę w Allegheny. Nieznanym Russell’owi kaznodzieją był Jonasz Wendel 23). Russell wszedł na salę i wysłuchał przemowy do końca. Kaznodzieja poruszał tem...
jannowakkk