Organizacje zajmujące się opracowywaniem regulacji prawnych w zakresie rachunkowości
Komitet Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (ang. International Accounting Standards Committee, IASC)
niezależna, prywatna organizacja, założona w 29.06.1973 roku, w Londynie, na mocy porozumienia 16 zawodowych organizacji księgowych m. in. z Australii, Francji, Holandii, Irlandii, Japonii, Kanady, Meksyku, Niemiec, USA i Wlk. Brytanii.
W 2001 r. Komitet zrzeszał 153 organizacje zawodowe ze 113 krajów, w tym SKwP (1989).
Komitet zajmował się formułowaniem i publikowaniem standardów rachunkowości, a ponadto tworzył działania głównie na rzecz rozwijania i harmonizacji regulacji rachunkowości i sprawozdawczości finansowej.
Na 1 czerwca 2002 r. Komitet wydał 41 standardów (MSR), 24 interpretacje MSR (SIC) oraz ramy koncepcyjne opracowywania sprawozdań finansowych.
Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (International Accounting Standards Board IASB)
Na mocy postanowienia IASB MSR oraz dotyczące ich Interpretacje, mające taką samą rangę co MSSF opracowywane przez IASB, mają zastosowanie do momentu wprowadzenia w nich poprawek lub ich wycofania.
rozpoczęła działalność w 01.04. 2001 roku jako organ Fundacji Komitetu Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (IASC) – od 2002 roku wydaje MSSF.
IASB jest organem Fundacji IASC, który ustanawia standardy. Począwszy od lipca 2009 roku IASB składa się z 15 członków, a nie później niż od 1 lipca 2012 roku będzie liczyć szesnastu członków. Trzech członków IASB może być zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin. IASB odpowiada za zatwierdzanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF, w tym Interpretacji) oraz związanych z nimi dokumentów, takich jak Założenia koncepcyjne sporządzania i prezentacji sprawozdań finansowych, projekty standardów i dokumenty dyskusyjne.
IASB
Na pełen zestaw Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej składają się:
29 obowiązujących spośród 41 wydanych MSR oraz ich 11 obowiązujących spośród 32 wydanych interpretacji SIC,
9 MSSF oraz wydanych do nich 16 interpretacji KIMSF
Fundacja Międzynarodowego Komitetu Rachunkowości IASCF
Sprawowanie nadzoru nad Fundacją powierzono 22 wybranym Mężom Zaufania
Zadania:
- wybór członków powiązanych rad i komitetu
- zapewnienie środków finansowania tych organizacji
Zatwierdzanie MSSF przez IASB
Komitet ds. Interpretacji Sprawozdawczości Finansowej
IFRIC International Financial Reporting Interpretations Commitee - działa od 2002 r.
Skład (powoływany przez Mężów Zaufania):
- 12 członków z prawem głosowania
- Przewodniczący bez prawa głosu
- Przedkładanie do zatwierdzenia IASB interpretacji MSSF
- Przygotowanie w szybkim trybie zgodnych z założeniami koncepcyjnymi zagadnień odnośnie sprawozdań finansowych
Podstawy prawne
Konstytucja Fundacji IASC – za której kształt i aktualizację oraz nadzór nad wprowadzeniem odpowiada organ Mężów Zaufania została znowelizowana i po zmianie weszła w życie 1.VI.2005r.
Zakres Konstytucji i cel: Organizacja techniczna i personalna obsługi procedur wdrożenia MSSF
– VI 2005r. zakończenie przeglądu i aktualizacji Konstytucji
– VII 2005r. Sprawozdanie „Zmiany w Konstytucji FKMSR”
Dostępność internetowa: www.iascfoundation.org
Rada Standardów Rachunkowości Finansowej (Financial Accounting Standards Board, FASB)
Amerykańskie Stowarzyszenie Rachunkowości (American Accounting Association, AAA) - opublikowanie w 1936 r. wstępnej deklaracji zasad rachunkowości => początki tworzenia US GAAP.
Powołanie, w 1959 r. Rady ds. Zasad Rachunkowości (Accounting Principles Board, APB); => Deklaracja nr 4 Rady ds. Zasad Rachunkowości (APB) w 1970 r. – jest to pierwsza próba całościowego sformułowania założeń koncepcyjnych rachunkowości finansowej w USA
Powołanie w 1973 r., w miejsce APB, Rady Standardów Rachunkowości Finansowej (Financial Accounting Standards Board, FASB), która działa do dziś.
W latach 1978-2000 FASB wydała siedem deklaracji pojęć rachunkowości finansowej (Statements of Financial Accounting Concepts, SFAC)
SFAC nr 1: cele rachunkowości organizacji typu profit (Objectives of Financial Reporting by Business Enterprises),
SFAC nr 2: cechy jakościowe informacji finansowej (Qualitative Characteristics of Accounting Information),
SFAC nr 3: elementy sprawozdań finansowych organizacji typu profit (Elements of Financial Statements of Business Enterprises);
SFAC nr 4: cele rachunkowości dla jednostek typu non profit (Objectives of Financial Reporting for Nonbusiness Enterprises),
SFAC nr 5: definicje pojęć uznanie, realizacji, pomiaru dla jednostek typu profit (Recognition and Measurement in Financial Statements in Business Enterprises),
SFAC nr 6 (zastąpiła SFAC nr 3): definicje elementów sprawozdań finansowych wszystkich rodzajów organizacji i jednostek (Elements of Financial Statements),
SFAC nr 7: wykorzystanie informacji o przepływach pieniężnych i wartości bieżącej w rachunkowości (Using Cash Flow Information and Present Value in Accounting Measurements).
(FASB) wydała też 150 standardów rachunkowości finansowej (Statements of Financial Accounting Standards, SFAS), będących uszczegółowieniem deklaracji.
Dokumenty FASB, są uzupełnione m.in. o opinie wydawane przez APB (APB Opinions), biuletyny wydawane przez AICPA (Accounting Research Bulletins, ARB), biuletyny techniczne (Technical Bulletins) opracowywane przez FASB, deklaracje o przyjętym stanowisku (Statements of Positions) wydawane przez AICPA i zatwierdzane przez FASB itd. => całość tworzy US GAAP - ogólnie akceptowane zasady rachunkowości
Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (International Accounting Standards Board – IASB) a Rada Standardów Rachunkowości Finansowej (Financial Accounting Standards Board, FASB)
Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (Accounting Standards Board – IASB) – publikuje MSSF (International Financial Accounting Standards – IFAS), wcześniej Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (International Accounting Standards – IAS)
Rada Standardów Sprawozdawczości Finansowej (Financial Accounting Standards Board – FASB) – publikuje Komunikaty w sprawie Standardów Rachunkowości Finansowej (Statements of Financial Accounting Standards – SFAS), które powszechnie nazywane są amerykańskimi Ogólnie Akceptowanymi Zasadami Rachunkowości (Generalny Accepted Accounting Principles - GAAP)
IASB czy FASB ?
Wydaje się, że ostatnio szala zwycięstwa przechyla się na stronę IASB - Rady Międzynarodowych Standardów Rachunkowości .
Dyrektywy UE
IV Dyrektywa Rady 78/660/EWG z 25.07.1978 roku w sprawie sprawozdań rocznych spółek kapitałowych
VII Dyrektywa Rady 83/349/EWG z 13.06.1983 roku w sprawie sprawozdań skonsolidowanych
Dyrektywa ósma z 10 kwietnia 1984 roku odnośnie kwalifikacji i uprawnień biegłych rewidentów
Dyrektywa z 8 grudnia 1986 roku
Dyrektywa z 13 lutego 1989 roku
Dyrektywa z 19 grudnia 1991 roku
Obejmuje zasady:
- prowadzenia ksiąg,
- sporządzania sprawozdań,
- zamknięć rocznych,
- dokonywania badania przez biegłych niezależnych,
- ujawniania rocznych zamknięć,
- inwentaryzacji,
- wyceny, tak w trakcie działalności, jak i przy zamknięciach rocznych.
Konsolidacja sprawozdań finansowych jednostek grupy kapitałowej (bilansów, rachunków zysków i strat, załączników), ich przygotowanie, publikacja i weryfikacja (rewizja).
Zatwierdzanie osób odpowiedzialnych za prowadzenie statutowej rewizji (badań i weryfikacji) ksiąg rachunkowych.
Roczne zamknięcia rachunkowe i skonsolidowane sprawozdania rachunkowości banków i innych instytucji finansowych.
Obowiązki oddziałów (filii) instytucji kredytowych i finansowych (utworzonych w krajach członkowskich, których centrale znajdują się poza danym krajem członkowskim Unii Europejskiej) odnoszące się do publikacji sprawozdań.
Skonsolidowane sprawozdania finansowe towarzystw ubezpieczeniowych.
Normy prawne Parlamentu Europejskiego i Rady UERozporządzenie nr 1606/2002 z 19 lipca 2002r. w sprawie stosowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (Dz. U. WE nr L 243 z 11.09.2002r).
Ustanowienie przepisów prawnych regulujących zasady rachunkowości w ramach krajów unijnych jako unormowanie skomplikowanych procesów
Złożoność, różnorodność i niejednolitość przepisów o rachunkowości w ramach państw Unii Europejskiej
Odrębność norm finansowo-księgowych od przepisów podatkowych
Celem Rozporządzenia jest przyjęcie i stosowanie międzynarodowych standardów rachunkowości we Wspólnocie w dążeniu do harmonizacji informacji finansowych prezentowanych przez spółki w celu zapewnienia wysokiego poziomu przejrzystości i porównywalności sprawozdań finansowych, a tym samym sprawnego funkcjonowania rynku kapitałowego Wspólnoty oraz Rynku Wewnętrznego
Etapy procesu zatwierdzania MSSF przez UE
1. Eksperci merytoryczni należący do Europejskiej Grupy Doradczej ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG) przeprowadzają przegląd standardów. Następnie EFRAG doradza Komisji Europejskiej, czy dany standard nadaje się do przyjęcia.
2. Rady EFRAG są oceniane przez kolejny organ, Grupę ds. Przeglądów Standardów i Doradztwa (SARG). Ta grupa ekspertów nie prowadzi analiz merytorycznych, tylko przeprowadza przegląd procesu i przedstawia KE i państwom członkowskim niezależną opinię, czy stanowisko EFRAG jest obiektywne i zrównoważone.
3. KE przygotowuje rekomendację dla Komitetu Regulacyjnego ds. Rachunkowości (ARC), który składa się z przedstawicieli państw członkowskich.
4. ARC głosuje nad rekomendacją KE, co przekształca ją w obowiązujące prawo, chyba że Parlament zwróci się do KE i ARC o ponowne rozważenie projektu.
5. Standard zatwierdzony przez KE ostatecznie staje się prawem określoną liczbę dni po opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym UE.
Rozporządzenie nr 1606/2002 z 19 lipca 2002r. w sprawie stosowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
Od stycznia 2005 r. unijne przedsiębiorstwa notowane na giełdzie mają obowiązek stosować w swoich skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych międzynarodowe standardy rachunkowości. Są one opracowywane przez prywatną organizację (Fundację Komitetu ds. Międzynarodowych Standardów Rachunkowości/Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości) z siedzibą w Londynie. W drodze zatwierdzania standardy te są przekształcane w prawo unijne.
Oprócz tego Komisja Europejska i amerykańska Komisja Papierów Wartościowych i Giełdy wprowadziły mapę drogową na rzecz konwergencji i równoważności międzynarodowych standardów rachunkowości z amerykańskimi standardami rachunkowości. W tym kontekście organizacja z siedzibą w Londynie jest zobowiązana do współpracy ze swoim amerykańskim odpowiednikiem w kwestii osiągnięcia konwergencji technicznej standardów rachunkowości. Równolegle Komisja Europejska jest zobowiązana do zapewnienia spójnego stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości w Unii Europejskiej.
Obowiązek stosowania MSR dla skonsolidowanych sprawozdań finansowych spółek notowanych na rynkach regulowanych od 2005 roku stosuje się bezpośrednio i nie wymaga on formalnego wprowadzenia do prawa krajowego
MSR/MSSF w Polsce
Patrz prezentacja z ostatniego wykładu o MSR/MSSF
SEC (Komisja Papierów Wartościowych i Giełdy – amerykański organ regulacyjny)
US Securities and Exchange Commission (SEC) – amerykańska komisja papierów wartościowych i giełd. Jest niezależną agencją państwową. Jej obowiązkiem jest sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem federalnego prawa obrotu papierami wartościowymi oraz regulowanie i kontrolowanie rynku papierów wartościowych w Stanach Zjednoczonych. Została powołana w 1934 roku w następstwie załamania na giełdzie w 1929 roku i trwającej wielkiej depresji. W skład komisji wchodzi pięciu członków wyznaczanych przez prezydenta Stanów Zjednoczonych , za zgodą senatu USA.
Określa zakres informacji ujawnianych przez spółki notowane na giełdzie i odpowiada za stosowanie przez nie opracowanych przez FASB standardów
Międzynarodowa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych (IOSCO)(International Organization of Securities Commissions)
Organizacja zrzeszająca instytucje regulujące i nadzorujące rynki finansowe z różnych krajów. Powstała w 1984 roku z transformacji wewnątrz amerykańskiego stowarzyszenia w ogólnoświatowe. Polski organ nadzorujący jest członkiem tej organizacji od roku 1991 (KPWiG 1991-2006; KNF od 2006).
Obecnie w skład IOSCO wchodzi 188 członków, którzy dzielą się na członków zwykłych, stowarzyszonych i afiliowanych.
IOSCO
Do głównych celów IOSCO należy:
współpraca w zakresie ustanawiania wspólnych standardów regulacyjnych mających na celu wspieranie uczciwego i sprawnego funkcjonowania rynków finansowych,
wzajemna wymiana doświadczeń i informacji w celu doskonalenia funkcjonowania krajowych rynków papierów wartościowych
wspólne działania na rzecz ustanowienia standardów i efektywnego nadzoru nad międzynarodowymi transakcjami papierami wartościowymi,
wzajemna pomoc w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa rynków papierów wartościowych poprzez rygorystyczne przestrzeganie standardów i przeciwdziałanie przestępstwom finansowym
Pozostałe
Międzynarodowe Wytyczne do Rewizji Finansowej wydane przez Międzynarodowy Komitet Zawodowych Norm Rewizji Finansowej (International Auditing Practices Committee - IAPC).
Organizacja ds. Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) - Grupa Robocza Ekspertów Rachunkowości
The International Federation of Accountants (IFAC) Międzynarodowa Federacja Księgowych - jest zaangażowana w świadczenie najwyższej jakości profesjonalnych usług przez osoby wykonujące zawody związane z rachunkowością (księgowych) na całym świecie
Mapa drogowa na rzecz konwergencji i równoważności
Globalna konwergencja standardów rachunkowości postępuje w coraz szybszym tempie. Obecnie ponad 100 państw dopuszcza stosowanie MSSF lub wręcz go wymaga.
IzzyBella