ryz_zawod-nauczyciel.pdf

OPINIE

Rozdział 5/2.J.2.

5/2.J.2. Ocena ryzyka zawodowego nauczyciela

Spis treœci

1. Opis stanowiska ............................ 1

2. Zakres obowi¹zków nauczyciela ............... 1

3. Organizacja pracy ........................... 1

4. Wymagane kwalifikacje....................... 2

5. Identyfikacja zagro¿eñ ....................... 2

6. Stosowane œrodki profilaktyczne ............... 4

7. Statystyka wypadków za ostatnie 5 lat ........... 4

8. Karta oceny ryzyka zawodowego............... 4

1. Opis stanowiska

Stanowisko pracy nauczyciela znajduje siê w pomieszczeniach, wyposa¿onych

w instalacjê co, która pozwala na utrzymywanie temperatury w granicach 18–24°C.

Pomieszczenia

Oœwietlenie pomieszczeñ jest mieszane – dzienne i sztuczne, zapewniaj¹ce wyma-

gany poziom oœwietlenia – 500 lx.

Oświetlenie

W klasie znajduje siê biurko nauczyciela, ³awki i krzes³a dla uczniów oraz szafy na

ksi¹¿ki i inne pomoce dydaktyczne.

Wyposażenie

Klasy, z którymi nauczyciel prowadzi zajêcia, licz¹ przeciêtnie 24 uczniów.

2. Zakres obowi¹zków nauczyciela

Do obowi¹zków nauczyciela nale¿y:

prowadzenie zajêæ z uczniami,

praca pedagogiczna,

praca nad tekstami – w tym sprawdzanie prac pisemnych uczniów,

dy¿urowanie na korytarzu szkolnym w czasie przerw,

organizowanie i udzia³ w wycieczkach szkolnych – w tym w wyjazdach

z uczniami,

wspó³praca z rodzicami – w tym organizowanie i prowadzenie zebrañ,

udzia³ w pracach rady pedagogicznej,

ci¹g³e doskonalenie umiejêtnoœci i poszerzanie wiedzy.

Obowiązki

3. Organizacja pracy

Nauczyciel pracuje przez piêæ dni w tygodniu rozpoczynaj¹c zajêcia o godzinie 8 00

i koñcz¹c je w zale¿noœci od planu zajêæ na dany dzieñ oko³o godziny 14 00 . Po zajê-

ciach dydaktycznych nauczyciel sprawdza prace pisemne uczniów i przygotowuje

siê do lekcji w dniu nastêpnym.

lipiec 2006

Rozdzia³ 5/2.J.2.

Micha³ Abramowski

5. Ryzyko zawodowe

lipiec 2006

OPINIE

5. Ryzyko zawodowe

Rozdział 5/2.J.2.

W zale¿noœci od potrzeb nauczyciel prowadzi zajêcia w godzinach doraŸnych

zastêpstw.

Podczas wycieczek wyjazdowych nauczyciel zobowi¹zany jest do sprawowania

opieki nad uczniami przez ca³y czas trwania wyjazdu.

Odpowiednio do wystêpuj¹cych potrzeb, nauczyciel uczestniczy po zajêciach

z uczniami w posiedzeniach rady pedagogicznej oraz przygotowuje i prowadzi

póŸnym popo³udniem zebrania z rodzicami.

4. Wymagane kwalifikacje

Od pracownika wymaga siê :

odpowiedniego stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem lekarskim,

przestrzegania podstawowych zasad moralnych.

Nauczyciel powinien tak¿e legitymowaæ siê:

wykszta³ceniem wy¿szym z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym

lub

ukoñczeniem zak³adu kszta³cenia nauczycieli.

W przypadku nauczania niektórych przedmiotów (np. jêzyków obcych), nauczy-

ciel powinien mieæ dodatkowe kwalifikacje zawodowe.

Kierunek (specjalnoœæ) studiów powinien byæ zbli¿ony do nauczanego przedmio-

tu lub rodzaju prowadzonych zajêæ, tzn. powinien dostarczyæ nauczycielowi dosta-

tecznej wiedzy merytorycznej z zakresu nauczanego przedmiotu lub prowadzo-

nych zajêæ.

Pojêcie kwalifikacji nauczyciela jest szersze ni¿ potoczne znaczenie tego okreœle-

nia. Najwa¿niejsze akty prawne, którymi uregulowano wymagania kwalifikacyjne

nauczycieli to:

ustawa z 26.1.1982 r. – Karta Nauczyciela (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112,

ze zm.) – art. 9,

rozporz¹dzenie MENiS z 10.9.2002 r. w sprawie szczegó³owych kwalifika-

cji wymaganych od nauczycieli oraz okreœlenia szkó³ i wypadków, w któ-

rych mo¿na zatrudniæ nauczycieli niemaj¹cych wy¿szego wykszta³cenia

lub ukoñczonego zak³adu kszta³cenia nauczycieli (Dz.U. Nr 155, poz. 1288,

ze zm.).

5. Identyfikacja zagro¿eñ

Praca nauczyciela nale¿y do tych szczególnych prac, przy których nie wystêpuj¹ na

ogó³ typowe zagro¿enia spotykane przy wykonywaniu prac np. w budownictwie,

czy przemyœle. Nie dotyczy to:

nauczycieli zawodu i

nauczycieli prowadz¹cych ró¿nego rodzaju pracownie i warsztaty,

gdzie wystêpuj¹ce zagro¿enia zwi¹zane s¹ ze stosowaniem okreœlonych substancji

chemicznych lub zagro¿enia czynnikami fizycznymi, które nale¿y uwzglêdniæ oce-

niaj¹c ryzyko zawodowe na takim konkretnym stanowisku pracy.

lipiec 2006

5/2.J.2. Ocena ryzyka zawodowego nauczyciela

OPINIE

Rozdział 5/2.J.2.

Z uwagi na ró¿norodnoœæ zadañ wykonywanych przez nauczyciela poni¿sza

analiza zagro¿eñ i obci¹¿eñ mo¿e mieæ charakter wy³¹cznie ogólny. Szczegó³ow¹

ocenê ryzyka zawodowego mo¿na przeprowadziæ jedynie dla konkretnego stano-

wiska pracy nauczyciela w danej szkole. Inaczej mówi¹c przedstawiony przyk³ad

stanowi tylko punkt wyjœcia dla prowadzenia bardziej szczegó³owych ocen ju¿

dla konkretnych stanowisk nauczycielskich.

Praca „typowego” nauczyciela – pod tym mianem nale¿y rozumieæ nauczyciela

przedmiotów ogólnokszta³c¹cych – wymaga przede wszystkim du¿ej odpornoœci

psychicznej.

Lp. Zagro¿enie lub czynnik

niebezpieczny,

szkodliwy, uci¹¿liwy

ród³o zagro¿enia

Mo¿liwe skutki

1. Przeci¹¿enie uk³adu miêœ-

niowo-szkieletowego.

Stoj¹ca lub siedz¹ca pozy-

cja przy pracy.

Choroby uk³adu miêœnio-

wo-szkieletowego.

2. Obci¹¿enie psychiczne.

Praca pedagogiczna i wy-

chowawcza. Kontakty

z rodzicami.

Choroby uk³adu kr¹¿enia,

zmêczenie.

3. Przeci¹¿enie narz¹du

mowy.

Praca wychowawcza

i pedagogiczna.

Praca z du¿¹ grup¹ osób.

Choroby zawodowe (naj-

czêœciej choroby gard³a,

strun g³osowych).

4. Przeci¹¿enie narz¹du

wzroku.

Praca nad tekstem. le

rozmieszczone lub

dobrane oœwietlenie.

£zawienie oczu, pogor-

szenie siê stanu wzroku.

5. Potkniêcie, upadek na tej

samej p³aszczyŸnie.

Korytarze szkolne, scho-

dy. Niedostateczne lub

wadliwie rozmieszczone

oœwietlenie.

Z³amania, zwichniêcia

koñczyn, st³uczenia cia³a,

urazy g³owy.

6. Spadaj¹ce przedmioty –

uderzenie, przygniecenie.

Pomoce dydaktyczne

(np. ksi¹¿ki), przechowy-

wane w szafach, ruchome

tablice i wisz¹ce na œcia-

nach pomoce dydaktycz-

ne (np. plansze).

Drobne urazy cia³a

(st³uczenia, skaleczenia)

– szczególnie g³owy i r¹k.

7. Kontakt z nieruchomymi

elementami.

Elementy wyposa¿enia

klasy (³awki, biurka

szafki), w¹skie przejœcia.

Drobne urazy cia³a

(st³uczenia, skaleczenia)

– szczególnie koñczyn.

8. Uderzenie, przyciœniêcie

ruchomymi elementami.

Szuflady biurka. Ucznio-

wie biegaj¹cy na koryta-

rzach podczas przerw.

Drobne urazy cia³a

(st³uczenia) – szczególnie

r¹k i palców.

lipiec 2006

OPINIE

5. Ryzyko zawodowe

Rozdział 5/2.J.2.

9. Pr¹d elektryczny o napiê-

ciu do 1 kV.

Urz¹dzenia i pomoce

dydaktyczne zasilane

energi¹ elektryczn¹.

Pora¿enie pr¹dem

elektrycznym. Poœrednio

drobne urazy koñczyn

(st³uczenia).

10. Ha³as.

Uczniowie rozmawiaj¹cy

i biegaj¹cy w trakcie

przerw w lekcjach.

Znu¿enie. Choroby

uk³adu s³uchu.

3. Stosowane œrodki profilaktyczne

Plan pracy

szkoły

Planuj¹c pracê szko³y starano siê tak u³o¿yæ zajêcia poszczególnym nauczycielom,

aby w trakcie tygodnia zajêæ by³y one roz³o¿one w miarê równomiernie.

Nauczyciel jest zobowi¹zany tak¿e do wykonywania okresowych badañ lekar-

skich.

4. Statystyka wypadków za ostatnie 5 lat

W trakcie ostatnich piêciu lat zanotowano jeden „lekki” wypadek – zwichniêcie sta-

wu skokowego przy szybkim schodzeniu po schodach. Przyczyn¹ by³ poœpiech

pracownika i z³e oœwietlenie klatki schodowej (uszkodzona œwietlówka i zbyt ma³e

natê¿enie œwiat³a poni¿ej 100 lx). Zagro¿enie zlikwidowano poprzez wymianê

œwietlówki.

5. Karta oceny ryzyka zawodowego

Przedstawione zagro¿enia na stanowisku nauczyciela mog¹ byæ zapisane w karcie

oceny ryzyka. Poni¿ej zastosowano metodê trójstopniow¹ wg PN-N-18002, umie-

szczaj¹c najistotniejsze ze zidentyfikowanych zagro¿eñ.

lipiec 2006

Rozdzia³ 5/2.J.2.

KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO

Data …........... Numer Karty ....................................

Sporz¹dzi³ zespó³

Stanowisko pracy Nauczyciel

Liczba

nara¿onych

........................

............................................................

Charakterystyka stanowiska pracy:

• praca wychowawcza i pedagogiczna z uczniami,

• praca nad tekstem,

• dy¿ury w przerwach na korytarzu,

• organizowanie i udzia³ w wycieczkach szkolnych,

• wspó³praca z rodzicami,

• uczestniczenie w pracach rady pedagogicznej.

Dokumenty odniesienia:

– np. Polska Norma PN-N-18002:2000,

– niektóre normy szczegó³owe czynników,

– ustawa z 26.1.1982 r. – Karta Nauczyciela (tj. Dz.U.

z 2003 r. Nr 118, poz. 1112, ze zm.),

– rozporz¹dzenie MENiS z 31.12.2002 r. w sprawie

bezpieczeñstwa i higieny w publicznych i niepublicz-

nych szko³ach i placówkach (Dz.U. z 2003 r. Nr 6,

poz. 69),

– przepisy, zarz¹dzenia szkolne,

– instrukcje.

Lp.

Zagro¿enie

ród³o zagro¿enia

Wyniki pomiarów

Ciê¿koœæ

szkód

Prawdopodobieñstwo Oszacowanie

ryzyka

Dzia³ania

profilaktyczne

1. Przeci¹¿enie uk³adu

miêœniowo-szkieleto-

wego.

Stoj¹ca lub siedz¹ca pozycja przy

pracy.

Ma³a

Prawdopodobne

Ma³e

W³aœciwa organizacja tygodniowego

czasu pracy nauczyciela.

2. Obci¹¿enie psychiczne.

Praca wychowawcza i pedago-

giczna. Kontakty z rodzicami.

Œrednia

Prawdopodobne

Œrednie

W³aœciwa organizacja tygodniowego

czasu pracy nauczyciela.

3. Przeci¹¿enie narz¹du

mowy.

Praca wychowawcza i pedago-

giczna.

Praca z du¿¹ grup¹ osób.

Œrednia Wysoce prawdopodobne

Du¿e

W³aœciwa organizacja czasu pracy. Pro-

wadzenie regularnych badañ lekar-

skich.

4. Przeci¹¿enie narz¹du

wzroku.

Praca nad tekstem. le roz-

mieszczone lub dobrane oœwie -

tlenie.

Œrednia Wysoce prawdopodobne

Du¿e

Zapewnienie odpowiedniego oœwiet-

lenia ogólnego i miejscowego. Regu -

larne badania lekarskie.

5. Potkniêcie upadek na tej

samej p³aszczyŸnie.

Korytarze szkolne, schody. Nie-

dostateczne lub wadliwie roz-

mieszczone oœwietlenie.

Œrednia

Ma³o prawdopodobne

Ma³e

Ograniczanie poœpiechu. Regularne

kontrole oœwietlenia. Oznakowanie

krawêdzi schodów.

Rozdzia³ 5/2.J.2.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: