geologia dynamiczna.pdf

(111 KB) Pobierz
668706 UNPDF
Ogólnie skały magmowe mogą odznaczać się następującymi strukturami:
Holokrystaliczne (pełno krystaliczne) - skały głębinowe i
hipabysalne oraz wszystkie produkty pomagmowe czyli pegmatyty,
pneumatofory i hydrotermalne.
Hipokrystaliczne (pólwłasnokształtne) charakterystyczne dla skał
subwulkanicznych i wylewnych.
Szkliste - skały wylewne i piroklastyczne.
Przedstawia on kolejność krystalizacji głównych minerałów skałotwórczych
z magmy wraz ze spadkiem temperatury - 1600°C - spadek temperatury
Ciąg (l) tych minerałów z wyjątkiem kwarcu z uwagi na wysoką zawartość
Fe i Mg nazywamy ciągiem femicznym. Ciąg (2) minerałów z uwagi na to,
że zbudowane są głównie z glinu i krzemu nazywamy sialicznymi.
1- Albit (Na[AlSi 3 0 8 ]) =Na 2 0*Al 2 0 3 *6Si0 2 - skrajnie kwaśny
2- Oligoklaz 70% - Ab i 30% - An - kwaśny
3- Andezyn 50% - Ab i 50% - An- plagioklaz średni
4- Labrador 30% - Ab i 70% - An - zasadowy
5- Bytownit 10% - Ab i 90% - An - zasadowy
6- Anortyt Ca[Al 2 Si 2 0 8 ]=CaO*Al 2 0 3 *2Si0 2 -skrajnie zasadowy
Dwa skrajne człony albit i anortyt tworzą ze sobą kryształy mieszane,
krystalizujące w układzie jedno i trójskośnym nazywane plagioklazami.
Struktura mieszana charakterystyczna dla plagioklazów może powstawać
dzięki temu, że średnice jonowe sodu i wapnia są prawie takie same i
wynoszą: średnica sodu - 0,98 A i średnica wapnia - l A. W związku z tym
w strukturze plagioklazów sód może podstawiać wapń, a wapń może
wchodzić w miejsce sodu. Najczęściej odbywa się to w wyniku procesu
metasomatycznego, to znaczy wypierania jednych składników przez
drugie, w tym przypadku ma miejsce wypieranie wapnia przez sód. Proces
ten następuje wraz ze spadkiem temperatury.
Tekstury w skałach magmowych:
W skałach głębinowych i hipabysalnych są bezładne .
W skałach subwulkanicznych, wylewnych i piroklastycznych
przeważają kierunkowe (uporządkowane).
Typy intruzji.
Intruzie zgodne:
Sille - pokładowe formy równolegle przebiegające względem
ławic skał otaczających.
Lakolity - intruzje wykształcone w formie grzyba, którego część
górna (kapelusz) przebiega równolegle względem ławic skał otaczających.
Lopolity - intruzje wykształcone w formie grzyba z odwróconym
kapeluszem Intruzje zgodne należą do stosunkowo małych form, zwłaszcza
sille. Reprezentowane najczęściej przez skały magmowe wylewne. Skałą
tworzącą lakolity i lopolity są granity.
Intruzie niezgodne:
Dajki - formy poprzecznie tnące skały otaczające.
Batolity - potężne, niekształtne intruzje niezgodne
współwystępujące ze skałami otaczającymi. Reprezentowane przez skały
głębinowe. Tworzą je najczęściej granity a także skały zasadowe np.
gabro. W przypadku batolitu przeważnie nie są znane części korzenne.
Apofizy - odgałęzienia batolitów, stanowią najczęściej końcowe
produkty krystalizacji magmy bardzo często w składzie mineralnym
występują duże ilości minerałów rzadko występujących, także minerałów
rudnych. Produkty te są przedmiotem dużego zainteresowania. Apofizy
występują zazwyczaj wokół batolitów granitowych.
Dyferencjacją nazywamy różnicowanie chemizmu magmy pod wpływem
czynników fizyczno-chemicznych. Wyróżniamy następujące rodzaje
dyferencjacji magmy:
1)grawitacyjną 2) konwekcyjną 3)
asymilacyjną
4) likwacyjną
Dyferencjacja grawitacyjna - polega na separacji składników
chemicznych w zbiorniku magmowym w zależności od ich ciężaru.
Składniki cięższe gromadzone są w spągowych częściach zbiornika (Fe,
Ca), a lżejsze (Na, K, Si0 2 ) w stropowych częściach. Wskutek tego
wykrystalizowane skały w częściach spągowych mają charakter bardziej
zasadowy, ultrazasadowy - gabra, perydotyty, dunity, a w stropowych
częściach skały bardziej kwaśne - granity, sjenity.
Utwory, w których zawartość krzemionki jest niższa od 45% wagowych. Są
to skały zasobne w żelazo, a ubogie w alkalia: sód i potas – dunit,
perydotyt, harzburgit, lherzolit, werhelit, kimberlit, pikryt.
Na podstawie szczegółowych badań skał występujących w różnych
miejscach ustalono, że mogą one powstawać:
- W wyniku krystalizacji intruzji wywodzących się z bardzo dużych głębi
skorupy ziemskiej
- W wyniku krystalizacji pierwotnej magmy ultra zasadowej
- W wyniku dyferencjacji i krystalizacji magmy gabrowej
- W wyniku przeobrażeń metesomatycznych różnego typu skał a przede
wszystkim serpentynów w procesie metamorfizmu.
Dyferencjacja konwekcyjna - polega na przemieszczaniu składników
chemicznych, najczęściej wcześnie wykrystalizowanych minerałów
przemieszczających się konwekcyjne w peryferyczne części zbiornika
magmowego. Przykładem działania konwekcji jest zwiększone
występowanie biotytu w peryferycznych częściach niektórych masywów
granitowych. Biotyt przy tworzeniu się granitów poprzez krystalizację
magmy należy do minerałów najwcześniej wykrystalizowanych, dzięki
blaszkowej budowie może być za pomocą prądów cieplnych
przemieszczane.
- przesycone krzemionką.
Wykazujące nadmiar krzemionki w stosunku do tlenków metali
alkaicznych który uzewnętrznia się występowaniem kwarcu.
Skały klasy ryolit-granit , granodioryt(tonalit)-dacyt , a także aplity i część
lamprofirów. 5<M<40
Dyferencjacja asymilacyjna - polega na różnicowaniu się chemizmu
magmy wskutek pochłaniania a następnie przetapiania różnej wielkości
fragmentów skalnych z utworów występujących w otoczeniu zbiornika
magmowego. Np. magma kwaśna, bogata w krzemionkę. Na, K pochłonie
z otoczenia fragmenty skalne np. wapieni to magma ta zmienia swój
chemizm, z kwaśnej staje się obojętna, a niekiedy nawet zasadowa.
Następuje proces desylifikacji. Bywają również przypadki odwrotne, kiedy
magma zasadowa tzn. uboga w krzemionkę a bogata w wapń i magnez
pochłania z otoczenia skały bogate w krzemionkę - piaskowce, kwarcyty,
stając się magmą obojętną lub nawet kwaśną, następuje proces sylifikacji
magmy. Pochłonięte fragmenty skalne przez magmę nie zawsze ulegają
całkowitemu przetopieniu, często pozostają po nich resztki (ostańce)
zwane porwakami (enklawami, ksenolitami), o formach zbliżonych
najczęściej do kulistych. Niekiedy po pochłonięciu fragmentów skalnych
pozostaje tylko słabo widoczny zarys (cień) jego kształtów -sknelity.
Skały magmowe średnie, w której zawartość SiO 2 oscyluje bliżej dolnej
granicy interwału udziału tego składnika w skałach średnich, a wiec w
pobliżu 52%. DIORYT jest skalą głębinową, ANDEZYT powstaje w wyniku
wylewów powierzchniowych lub niekiedy krystalizuje w strefach
przypowierzchniowych.
Dioryty są to skały mezokratyczne przechodzące do melanokratycznych o
strukturze średnio- i gruboziarnistej, teksturze bezładnej. Ok.. 50%
stanowią minerały femiczne, pozostała część to skalenie.Minerały femiczne
reprezentowane są przez piroksen z grupy augitu, horblendę zwyczajną i
nieznaczne ilości biotytu. Skalenie to głównie plagioklazy średnie zbliżone
do andezynu. Akcesorycznie w skałach tych występują magnetyt,
tytanomagnetyt, rutyl i cyrkon. Dioryty należą do skał ozdobnych. W
dużych ilościach wykorzystywane są w budownictwie. W Polsce w
nieznacznych ilościach występują w okolicach Niemczy na Dolnym Śląsku.
Dyferencjacja likwacyjna - polega na odmieszaniu magmy siarczkowej
lub tlenkowej od magmy krzemionkowej, wskutek tego w niektórych
skałach magmowych dochodzi do powstania złóż siarczkowych (kobalt,
nikiel, żelazo) lub tlenkowych - magnetytu. Przykładem tego są złoża
magnetytu w skalach krystalicznych w Skandynawii, okolic Suwałk i jego
najbliższego regionu.
Andezyty są to skały mezokratyczne. Posiadają strukturę porfirową,
zbudowane z prakryształów i ciasta Skalnego. Prakryształami są: -
horblenda zwyczajna - plagioklaz średni (andezyn) i niekiedy piroksen z
grupy augitu. Ciasto skalne ma najczęściej charakter drobnokrystaliczny,
zbudowane z tych samych minerałów co prakryształy. W skałach tych też
występują minerały rude najczęściej magnetyt.
1
www.olafbujak.prv.pl – opracowanie na licencji BEERWARE (stawiasz Olafkowi browara), za nieścisłości i błędy oczywiście nie odpowiadam ;)
3.
Struktury i tekstury skał magmowych.
1.
Szereg krystalizacji Bowena.
4.
2.
Dyferencjacja skał magmowych.
5.
Charakterystyka skał ultrazasadowych.
6.
Skały kwaśne
7.
Skały klasy dioryt-andezyt.
668706.001.png
Powstają wskutek osadzania się w środowisku lądowym lub morskim
materiału piroklastycznego. Materiałem piroklastycznym nazywamy w
różnym stopniu rozdrobniony materiał wulkaniczny powstały podczas
wybuchu wulkanu.
W materiale tym wyróżnia się duże fragmenty tzw. bomby
wulkaniczne ; drobne o wielkości orzecha laskowego lapille i bardzo drobny
materiał zwany pyłem wulkanicznym .
Utwory piroklastyczne najczęściej związane są z wulkanizmem
kwaśnym tzn. zasobnym w SiO 2 . Kwaśna magma wykazuje dużą lepkość i
wysoką gęstość małą ruchliwość stąd często zatyka krater wulkaniczny a
następnie pod wpływem prężności gazów dochodzi do wybuchów.
Wśród piroklastycznych wyróżniamy tufy ( zbudowane są
głównie z bomb wulk. i lapilli. Powstają stosunkowo blisko kraterów
wulkanicznych w środowisku lądowym ) i tufity ( tuf jest skal piroklastyczn,
tufity s skalami przejciowymi od piroklastycznych do
terygenicznych.Zawieraj od 25-75% piroklastów, za reszt stanowi material
okruchowy pochodzenia niewulkanicznego. ) .
Zawierają obok minerałów ilastych, odporne na wietrzenie składniki skał
macierzystych.
kaoliny - złożone głównie z kaolinitu, a podrzędnie zawierające
kwarc, łyszczyki, illit oraz odporne na wietrzenie minerału ciężkie; tworzą
się w wyniku wietrzenia kwaśnych skal magmowych i metamorficznych
oraz arkoz.
bentonity - powstające w wyniku podmorskiego wietrzenia
szkliwa wulkanicznego drobnoziarnistych osadów piroklastycznych;
składają się głownie z montmorillonitu lub pakietów mieszanych
montmorillonit/illit, a ponadto mogą zawierać inne minerały ilaste, kwarc,
skalenie, biotyt, chloryt, zeolity i relikty szkliwa.
Składają się głównie z wodorotlenków i tlenków glinu i żelaza. Produkty
wietrzenia laterytowego(alitowego), zachodzące w klimacie tropikalnym,
gorącym i wilgotnym.
lateryt - bezpośrednie, rezydualne produkty wietrzenia
glinokrzemianów w klimacie tropikalnym; ich głównymi składnikami są
wodorotlenki glinu i żelaza, przy czym proporcje miedzy nimi zależą od
rodzaju skal macierzystych.
terra rosa - (czerwona ziemia), czyli residuum po krasowym
wietrzeniu skał węglanowych, zwłaszcza wapieni. Wypełnia głównie kotły,
kieszenie i kominy krasowe; podobnie jak lateryt składa się głównie z
wodorotlenków glinu i żelaza.
boksyt - zawierające wodorotlenki żelaza, węglany i inne;
wykorzystywane jako rudy.
Cechy teksturalne skał osadowych opisują wielkość, morfologia,
upakowanie i orientacja ziarn.
Struktury skał osadowych noszą nazwę struktur
sedymentacyjnych. Klasyfikuje się je w oparciu o kryterium genetyczne:
depozycyjne (uławicenie, laminacja równoległa, warstwowanie
przekątne, uziarnienie frakcjonalne)
erozyjne (kanały i rozmycia, ślady prądu, ślady przedmiotów)
biologiczne (ślady i hieroglify, wydrążenia)
deformacyjne (uławicenie zaburzone, struktury pogrązowe,
warstwowanie konwulentne, dajki klastyczne, struktury ucieczkowe)
Cechują się podwyższoną(10-15%) zawartością żelaza,
związanego w postaci tlenków lub soli kwasów tlenowych.
żelaziaki brunatne – limonity, w dobrze natlenionych
środowiskach wodnych; rudy darniowe, bagienne, jeziorne.
skały syderytowe – syderyty, gł. min. syderyt; mogą tworzyć
ławicę ale często występują jako konkrecje(sferosyderyt).
skały glaukonitowe – glaukonityty, ponda 50% glaukonitu.
żelaziste skały chlorytowe – charakterystyczne
występowanie chlorytów( szamozynt, turyngit ); silna tendencja do
tworzenia ooidów.
Detrytyczne, klastyczne , okruchowe - powstały jako następstwo
zniszczenia mechanicznego skal. które istniały wcześniej. Zwięzłe lub
luźne. Piroklastyczne lub terygeniczne.
Paliwa kopalne; skały organogeniczne; główny pierwiastek węgiel.
Cykl ewaporatowy.
Kopalne paliwa stałe:
paliwa humusowe – powstające z szczątków flory lądowej;
torfy, węgle brunatne, węgle kamienne, antracyt.
paliwa sapropelowe – z flory i fauny morskiej; sapropele,
węgle sapropelowe.
liptobiolity – z resztek roślinnych najodporniejszych na
działanie bakterii i utlenianie; bursztyn.
Ewaporaty solne - okolo 30mineralów autogenicznych, glównie
chlorków i siarczanów sodu, potasu, wapnia, magnezu.
sól kamienna - (halityt), niemal monomineralna, składające się
głównie z halitu któremu towarzyszą domieszki innych minerałów solnych i
substancji ilastych.
sole potasowo-magnezowe - głownie z chlorków i siarczanów
potasu i manganu.
Bituminy ; płynne:
ropa naftowa - naturalna substancja ciekła; mieszanina
węglowodorów ciekłych, stałych i gazowych. Podczas migracji w
skorupie ziemskiej ropa ulega naturalnej filtracji i dyferencjacji –
powstają wówczas między innymi ozokeryty ( woski ziemne ). Ropa
wyciekająca na powierzchnię ziemi ulega wietrzeniu chemicznemu i
odgazowaniu – wynikiem takich procesów są asfalty
Procesy deuteryczne i metasomatyczne.
Proces metasomatozy , to znaczy wypierania jednych
składników przez drugie, np. wypieranie wapnia przez sód. Proces ten
następuje wraz ze spadkiem temperatury.
Przeobrażenia skały głębinowej pod wpływem własnych
roztworów i gazów noszą nazwę endomorfizmu . Czynnikiem przeobrażeń
są rezydualne płyny i roztwory, które wzbogacone są w krzemionkę oraz
sód i potas. Przeobrażona skała staje się pod ich wpływem bardziej
alkaliczna i kwaśna w porównaniu do pierwotnej skały. Procesy te
zaczynają się już w czasie krzepnięcia skały, gdyż w przestrzeniach między
gotowymi kryształami czyli w interstycjach, pozostaje płyn rezydualny,
który reaguje z istniejącymi minerałami i wywołuje w nich zmiany
deutryczne .
W ten sposób powstają dwie generacje kryształów, jedna
wykrystalizowana wprost z magmy i druga powstająca metasomatycznie
pod działaniem płynów rezydualnych. Jeśli roztworów rezydualnych jest
dużo, skała może ulec daleko idącym przeobrażeniom i kryształy pierwszej
kategorii zostaną prawie całkowicie wyeliminowane – automorfizm.
Zewnętrzne części ulegają najwcześniej krzepnięciu i w nie
penetrują gazy i roztwory z nie zakrzepłego jeszcze wnętrza zbiornika
magmowego. Roztwory i gazy mogą wedrzeć się także w skały otaczające
batolit i wywoływać w nich podobne zmiany – egzomorfizm .
Ewaporaty siarczanowe - często niemal monomineralne.
gipsy - wyraźnie krystaliczne, kryształy różne.
anhydryty - anhydryt, twardsze od gipsów, drobnołuseczkowe.
Podział wapieni.
detrytyczne
chemiczne
organiczne
2
www.olafbujak.prv.pl – opracowanie na licencji BEERWARE (stawiasz Olafkowi browara), za nieścisłości i błędy oczywiście nie odpowiadam ;)
14.
Skały ilaste.
8.
Skały piroklastyczne.
15.
Skały allitowe.
9.
Struktury i tekstury skał osadowych.
16.
Skały żelaziste.
10.
Skały okruchowe.
17. Kaustobiolity.
11.
12.
Skały ewaporatowe.
18.
13.
Proces fizykochemiczny polegający na przeobrażeniu skal pochodzenia
osadowego i magmowego pod wpływem różnych czynników głównie temp.
i ciśnienia. Metamorfizm przebiega w warunkach bez upłynnienia skał.
Powoduje przebudowę struktur i tekstur a także składu min na sucho bez
udziału fazy płynnej. Z punktu widzenia chemicznego metamorfizm
dzielimy na izo- i allochemiczny.
Rodzaje metamorfizmu.
ultrametamorfizm jest to proces przeobrażeń zachodzących
przy oddziaływaniu procesów pomagmowych najczęściej hydrotermalnych
lub pnematolitycznych oddziałujących na skały macierzyste wcześniej
utworzone. Objawami autometamorfizmu jest sasurytyzacja gabra oraz
kaolinityzacja granitów i gnejsów.
pirometamorfizm - bardzo wysoko temp i nisko ciśnieniowy,
zachodzi wskutek zetknięcia się lawy z poszczególnymi skałami
odsłoniętymi na powierzchni w strefach działających wulkanów. Produkty
Pm to skały zbudowane z wysokotemperaturowych min peryklazu, tl.
magnezu.
Metamorfizm izochemiczny to taki, przy którym nie dochodzi
do doprowadzenia do skały przeobrażonej składników chemicznych z
zewnątrz.
Metamorfizm allochemiczny to taki, w którym do skały
przeobrażanej są doprowadzane różne składniki najczęściej potas, sód,
krzemionka, wapń i niekiedy glinka A1 2 0 3 , w większości przypadków mamy
do czynienia z metamorfizmem allochemicznym.
dyslokacyjny, dynamiczny - strefy silnych oddziaływań
dyslokacyjnych przy stosunkowo niskiej temp. i wysokim ciśnieniu.
Struktury sk. tworzących się w tym metamorfizmie mają charakter
kataklastyczny, tekstury są różne -uporządkowanie i nieuporządkowane.
Do produktów tych skał należą brekcje tektoniczne - grubookruchowe
skały zbudowane z różnych min. i fargmentów skał, fylonity – sk. o
wyraźnej tekst warstwowej zbudowane z blaszek muskowitu i biotytu,
skataklazowanego kwarcu i skleni, ultrafylonity – sk. o tekst. warstwowej
b. drobnokrystaliczne niekiedy prawie izotropowe zbudowane z tych
samych min. co fylonity
wsteczny - oddziaływają wówczas, jeżeli skała metamorficzna
powstała w określonej facji, czyli przy odpowiednich warunkach cis. –
temp. zostanie przemieszczona w wyniku różnych zjawisk w płytszą część
skorupy ziemskiej gdzie oddziaływują niższa temp. i cis. W nowych
warunkach wcześniej zmetamorfizowana skała cofa się w swym
metamorfizmie z silniej przeobrażonej przechodzi w produkt słabiej
przeobrażony, następuje przy tym przebudowa min wyżej
temperaturowych w niżej temp.
kontaktowy, termiczny – gdy skały dostają się w sąsiedztwo
mas ogniowych; pod wpływem wysokiej temperatury intrudującej magmy
skały w bliskim sąsiedztwie intruzji, czyli strefie kontaktu ulegają
przeobrażeniu.
regionalny – skały mogą zostać pogrążone na wskutek ruchów
tektonicznych do znacznych głębokości gdzie zostają poddane dużemu
ciśnieniu i temperaturze. Obejmuje duże obszary dolnych części fałdowych.
Przy metamorfizmie b. często mamy, doczynienia z nakładaniem się na
siebie dwóch lub kilku etapów przeobrażeń. Taki metamorfizm nazywamy
polimetamorfizmem .
Struktury w skałach metamorficznych mają zawsze charakter
holokrystaliczny (pełnokrystaliczny). Szczegółowo struktury dzielimy na:
W zależności od sposobu wykształcenia kryształów (krystaloblastów) w
strukturach krystaloblastycznych wyróżniamy struktury:
lepidoblastyczne odznaczające się wykształceniem min w formie
blaszkowej. Jest ona charakterystyczna dla skał zbudowanych z mik
muskowitu i biotytu, ogólnie dla łupków metamorficznych
nematoblastyczna charakterystyczna dla skał zbudowanych z
min. słupkowych np. amfiboli. Typowa między innymi dla amfibolitów
granoblastyczna charakterystyczna dla skał, w których min.
wykształcone są w formach zbliżonych do kulistych jak np. granaty i w
niektórych przypadkach kwarc. Większość struktur granoblastycznych
wyst. w skałach, które tworzyły się przy współudziale silnego ciosu. O
charakterze hydrostatycznym tzn. oddziałującego ze wszystkich stron z
takim samym natężeniem. Struktury granoblastyczne charakterystyczne
są głównie dla eklogitów.
fibroblastyczna charakterystyczna dla skał zbudowanych z min o
formatach włóknistych jak np. chryzotyl, termolit, serpentynit, nefryt.
glomeroblasytczna charakterystyczna dla skał w których wyst
monomineralne skupienia zbudowane wyłącznie z ziaren kwarcu albo
wyłączni z blaszek biotytu
kumuloblastyczna charakterystyczna dla skał zbudowanych z
polimineralnych skupień kulistych złożonych np. z kwarcu i skaleni, skaleni
i biotytu itp.
Przemiany metamorficzne sprawiają, że skały o podobnym składzie
chemicznym uzyskują różny skład mineralny zależnie ode temperatury i
ciśnienia – a więc ze skłądu skały można odczytać warunki metamorfizmu.
Facja mineralna – zespół mineralny charakteryzujący określone
warunki metamorfizmu niezależnie od składu chemicznego skały.
Reliktowa charakterystyczna dla skał, w których wyst. minerały (relikty)
związane z pierwotnymi skałami, które uległy zmetamorfizowaniu np. duża
zawartość piroklastycznych ziaren kwarcu w gnejsach lub łupkach
krystalicznych wskazuje, że pierwotnie skała, która uległa
zmetamorfizowaniu była utworem piroklasycznym odpowiadająca tufom i
tufitom ryolitowym;
glaukofanowych, piroksenowych hornfelsów, granulitowa, eklogitowa.
sanidynowa, zieleńcowa, amfibolitowa, łupków
Minerały skał.
Głównymi minerałami skał magmowych są:
Kataklastyczna odznacza się występowaniem w obrębie skał met. ziaren
o kształtach nieregularnych ostrokrawędzistych silnie spękanych,
strzaskanych. W przypadku plagioklazu, kalcytu i dolomitu porozsuwanymi
względem siebie lamelkowymi zbliźniaczeniami. Ten met. spowodowany
jest oddziaływaniem dynamicznym.
a) Kwarc
b) Skalenie potasowe
c) Miki d) Amfibole
e) Pirokseny
f) Oliwiny
g)cyrkon, turmalin, granat
Głównymi minerałami skał osadowych są:
a) Kwarc b) Skalenie potasowe c) Plagioklazy
d) Minerały węglanowe (kalcyt,dolomit) e) Chlorki (halit, sylwin)
f) Siarczany (gips, anhydryt) g) Fosforany
h) Minerały ilaste (kaolinit, illit, montmorylonit) i) chloryty
Z punktu widzenia genetycznego dzielimy je na dwie grupy :
Allogeniczne składniki to wszystkie te, które dostarczone zostały do
osadu z zewnątrz głównie z lądu czyli terygeniczne. Są to najczęściej kwarc
w różnym stopniu zmienione miki amfibole, pirokseny i oliwiny. Miki
zmieniane są głównie w minerały ilaste: illit, kaolinit, montmoryllonit.
Amfibole, pirokseny i oliwiny przeobrażone są w chloryty. Do
allogenicznych składników należą również szczątki obumarłego oświata
roślinnego i zwierzęcego.
Minerały autogeniczne to wszystkie te, które powstały w osadzie na
miejscu in situ na drodze chemicznej głównie wskutek wypadających,
krystalizujących roztworów różnych soli min węglanów, siarczan,
fosforanów, soli. Do min autogenicznych należy także glaukonit często
występujący w marglach
Metasomatyczna - charakterystyczna dla skał, w których zachodziły
zjawiska metasomatozy tzn. wypieranie jednych składników przez drugie.
Powstawanie jednych min. kosztem innych
np. b. często przy metasomatozie gdzie plagioklaz wypiera skaleń
potasowy na granicy tych magnezowych głównie z piropu oraz z
piroksenu zw. omfacytem. Powstają najczęściej kosztem przeobrażenia
skał b. bogatych w magnez, czyli sk. ultrazasadowych, lub osadowych skał
bogatych w magnez – paraeklogity.
Głównymi minerałami skał metamorficznych są:
a) Kwarc b) Skalenie potasowe c) Plagioklazy
d) Miki e) Amfibole f) Staurolit, andaluzyt, sylimanit
g) Minerały z grupy epidotu h) Talk i) Serpentyn
j) Grafit
Minerałem, który uczestniczy w dużych ilościach we wszystkich trzech
głównych typach skał jest kwarc . Jego szerokie występowanie wiąże się z
dużą odpornością tego minerału na działanie czynników chemicznych i
fizycznych.
3
www.olafbujak.prv.pl – opracowanie na licencji BEERWARE (stawiasz Olafkowi browara), za nieścisłości i błędy oczywiście nie odpowiadam ;)
19.
Metamorfizm.
21.
20.
Struktury skał metamorficznych.
22.
Facje metamorficzne.
facje:
23.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin