Uniwersytet Gdański, Wydział Zarządzania                                                 
”Rachunkowość”                              

                            
                             Rewizja finansowa                                                 

                                                     Dr Renata Pałczyńska – Gościniak
                                                                       Katedra Finansów Przedsiębiorstw

Wykład 5

Forma i prezentacja wyników badania - opinia i raport z badania
 

n                    Wymogi opinii i raportu

n                    Rodzaje opinii biegłego rewidenta

n                    Raport z badania

n                    Sprawozdanie dla zarządu

n                    Sprawozdanie z badania

n                    Dowody rewizyjne i dokumenty z badania

n                    Pozostałe usługi biegłych rewidentów

n                    Nieprawidłowości sprawozdań finansowych

n                    Nieprawidłowości badania sprawozdań finansowych

n                    Perspektywy rozwoju rewizji finansowej
w Polsce

Komisja Nadzoru Audytowego

Zgodnie z ustawą o biegłych do zadań Komisji Nadzoru Audytowego należy m.in.:

- zatwierdzanie uchwał organów Krajowej Izby Biegłych Rewidentów (KIBR) w przypadkach określonych w ustawie, w tym:

n                    krajowych standardów rewizji finansowej,

n                    zasad wewnętrznej kontroli jakości podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych,

n                    zasad etyki zawodowej biegłych rewidentów,

n                    regulaminu postępowania dyscyplinarnego wobec biegłych rewidentów,

n                    zasad obligatoryjnego doskonalenia zawodowego dla biegłych rewidentów,

n                    regulaminu działania Komisji Egzaminacyjnej i innych regulacji z zakresu postępowania kwalifikacyjnego dla kandydatów na biegłych rewidentów;

Krajowe standardy rewizji finansowej

n                    Z dniem 6 grudnia 2009 r. tracą moc prawną normy wykonywania zawodu biegłego rewidenta nr 1-5.

n                    Krajowa Rada Biegłych Rewidentów uważa, że do czasu zatwierdzenia przez Komisję Nadzoru Audytowego uchwały w sprawie krajowych standardów rewizji finansowej, biegli rewidenci będą wykonywać czynności rewizji finansowej zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami prawa i doświadczeniem zdobytym w okresie obowiązywania norm wykonywania zawodu biegłego rewidenta.

Sprawozdanie z badania

Sprawozdanie z badania musi mieć co najmniej dwie części:

n                   Opinia – jest publikowana - dostępna dla wszystkich.

n                   Raport – zawiera od kilki do kilkunastu stron, dostępny organom wewnątrz jednostki oraz organom kontroli zewnętrznej.

n                   Ewentualnie pismo do zarządu  (poufne, skierowane jest zarządu, zarząd może przekazać do Rady Nadzorczej).

Wymogi opinii  i raportu

Opinia i uzupełniający ją raport powinny w sposób bezstronny, kompletny, rzetelny i jasny przedstawiać, w formie pisemnej, wyniki badania sprawozdania finansowego.

n                    Wymóg bezstronności

n                    Wymóg kompletności

n                    Wymóg rzetelności

n                    Wymóg jasności

Art. 65.ust. 6 - ustawy o rachunkowości:

Opinia i raport powinny wynikać z zebranej i opracowanej w toku badania dokumentacji rewizyjnej.

Powinny one umożliwić biegłemu rewidentowi, nie biorącemu udziału w badaniu, prześledzenie jego przebiegu i znalezienie uzasadnienia dla opinii wyrażonej o badanym sprawozdaniu finansowym.

Art. 65.ust. 6 - ustawy o rachunkowości:

n                    Przy formułowaniu treści zawartych w opinii i raporcie biegły rewident obowiązany jest zachować poufność i nie naruszać tajemnic handlowych jednostki.

n                    Opinię i raport przedstawia się łącznie; poszczególne ich strony powinny być numerowane i parafowane.

n                    Opinia i raport powinny nosić tę samą datę, tj. datę zakończenia badania.

Data opinii i raportu nie może być wcześniejsza od daty podpisania przez kierownika jednostki sprawozdania finansowego, którego dotyczą

Rodzaje opinii biegłego rewidenta
 

Wydanie opinii o sprawozdaniu  finansowym wymaga od biegłego ustosunkowania się do następujących zagadnień:

n                   Ograniczenie zakresu badania.

n                   Odstępstwa od obowiązujących zasad rachunkowości lub innych przepisów prawa, nieprawdziwe dane.

n                   Zagrożenie kontynuacji działania.

Rodzaje opinii biegłego rewidenta

n                   opinia bez zastrzeżeń

n                   opinia bez zastrzeżeń z uzupełniającym objaśnieniem

n                   opinia z zastrzeżeniem

n                   opinia z zastrzeżeniem z uzupełniającymi objaśnieniem

n                   opinia negatywna

n                   stanowisko biegłego o odmowie wydania opinii

Struktura opinii:

n                    tytuł opinii  /opinia niezależnego rewidenta; stanowisko biegłego rewidenta/

n                    adresat opinii

n                    nazwa jednostki

n                    wstęp

n                    określenie norm i zasad badania

n                    stwierdzenie o uzyskaniu wystarczającej pewności

n                    opinia właściwa

n                    ewentualne uzupełniające objaśnienia

n                    dane identyfikacyjne biegłego rewidenta

n                    dane identyfikacyjne podmiotu uprawnionego do badania

n                    data wyrażenia opinii

Opinię bez zastrzeżeń wyraża biegły rewident, gdy - jego zdaniem :

n                    zbadane sprawozdanie finansowe i księgi rachunkowe przedstawiają jasny i prawdziwy obraz jednostki,

n                    a ewentualne wpływające na sprawozdanie finansowe naruszenia prawa bądź statutu lub umowy jednostki oraz nie usunięte uchybienia nie są istotne.

Okoliczność, że sprawozdanie finansowe jednostki - za rok poprzedzający badanie nie było badane lub badający je biegły rewident wyraził o nim opinię negatywną lub odstąpił od wyrażenia opinii - nie stanowi przeszkody do wyrażenia o sprawozdaniu finansowym za rok badany opinii bez zastrzeżeń, jeżeli przyczyny uzasadniające poprzednie opinie zostały usunięte.

Opinia z zastrzeżeniem – wyrażana wówczas, gdy:

n                    z winy jednostki lub przyczyn od niej niezależnych nastąpiło ograniczenie zakresu badania, uniemożliwiające biegłemu rewidentowi zastosowanie procedur badania uznanych przez niego za nieodzowne, bądź z innych powodów zachodzą okoliczności uniemożliwiające uzyskanie wystarczającej pewności co do wiarygodności istotnych pozycji badanego sprawozdania finansowego,

n                    jednak ograniczenia te dotyczą tylko poszczególnych pozycji i nie wpływają ujemnie na wiarygodność ogólnego obrazu przekazywanego przez sprawozdanie finansowe.

Opinię negatywną biegły wystawia wówczas, gdy:

n                    zawarte w sprawozdaniu finansowym nieprawidłowości, niezgodności ze stanem faktycznym lub luki zniekształcają w takim stopniu ogólny obraz sytuacji jednostki, że sprawozdanie to może wprowadzić w błąd czytelnika,

n                    nieprawidłowości zawarte są w systemie rachunkowości, a tym samym sprawozdanie nie przedstawia wiernego, rzetelnego i jasnego obrazu jednostki.

Sprawozdanie nie może zostać zatwierdzone.

Zarząd nie dostanie absolutorium - zostanie odwołany, inny wchodzi na jego miejsce.

Odmowa wyrażenia opinii ma miejsce wówczas, gdy:

n                    skutki ograniczenia badania lub inne przyczyny powodują niemożność zastosowania uznanych przez biegłego rewidenta za nieodzowne procedur badania,

n                    w rezultacie czego nie uzyskał on wystarczających i odpowiednich dowodów badania, niezbędnych do wyrażenia miarodajnej opinii o sprawozdaniu finansowym rozpatrywanym jako całość.

n                    Biegły wydaje dokument zatytułowany:

„Stanowisko niezależnego biegłego rewidenta o odmowie wydania opinii”.

Raport z badania

Raport jest dokumentem uzasadniającym opinię i zawiera istotne wyniki badania, ważne dla odbiorców raportu.

Raport z badania składa się z 4 części:

n                    A. część ogólna:

opis działalności, kapitał, władze, dane identyfikujące jednostkę, sprawozdanie finansowe za rok ubiegły i za badany rok, ciągłość bilansowa, stwierdzenie uzyskania żądanych informacji, wyjaśnień i oświadczeń.

n                    B. analiza sytuacji jednostki:

ocena podstawowych wielkości sprawozdania finansowego, wskaźniki ekonomiczno – finansowe, ocena ogólna.

n                    C. część szczegółowa:

opis planu kont i ksiąg rachunkowych, system kontroli wewnętrznej, inwentaryzacja składników majątkowych, rezultaty badania szczegółowego wszystkich składników bilansu, rachunku zysków i strat oraz pozostałych elementów sprawozdania finansowego, zdarzenia wskazujące na naruszenie prawa lub statutu jednostki, prawidłowość powiązań poszczególnych elementów sprawozdania finansowego, poprawność informacji dodatkowej.

n                    D. ustalenia końcowe:

liczba stron raportu, załączniki, data i miejsce sporządzenia, podmiot uprawniony do badania, podpisy biegłego i osoby reprezentującej firmę audytorską .

Pismo do zarządu

n                   Komentarze odnośnie zapisów księgowych i systemu księgowości

n                   Uwagi i spostrzeżenia dotyczące mankamentów sprawozdania finansowego natury formalnej

n                   Inne propozycje (np. suges...