EKONOMIA
08.10.2011
Gospodarka rynkowa
1. Istota gospodarki
O jakości życia, a więc o stopniu zaspokojenia potrzeb każdego społeczeństwa decyduje stan gospodarki i dynamika rozwoju.
GOSPODARKA- ogół przedmiotów fizycznych i prawnych funkcjonujących w obszarze produkcji, podziały wymiany i konsumpcji dóbr i usług.
PODMIOT GOSPODARCZY- Każdy uczestnik życia gospodarczego mogący podejmować i realizować decyzje ekonomiczne, ponoszący za nie pełną odpowiedzialność.
Poszczególni uczestnicy życia gospodarczego funkcjonują „powiązani” siecią różnorodnych strumieni ekonomicznych. W uproszczonym ujęciu (model ekonomiczny) wszystkich tych uczestników można zagregować w trzech grupach:
- gospodarstwa domowe
- przedsiębiorstwa
- państwo
2. Podmioty gospodarcze i strumienie ekonomiczne- model ruchu okrężnego w gospodarce.
5
4
6
7
3
2
1
przedsiębiorstwo
państwo
gospodarstwadomowe
1- usługi czynników wytwórczych
2- dochody
3- podatki
4- dobra
5- płatności
6- dobra
7- płatności
3. Gospodarstwo domowe, przedsiębiorstwo, państwo. Strumienie ekonomiczne.
GOSPODARSTWO DOMOWE- grupa osób podejmująca wspólnie decyzje w zakresie konsumpcji, łącząca swe dochody wspólnie zaspokajająca potrzeby.
PRZEDSIĘBIORSTWO- podmiot prawny lub fizyczny przetwarzający czynniki produkcji (zasoby) w nowe produkty.
PAŃSTWO- przedstawiciele władz publicznych centralnych i terenowych odgrywający istotną rolę w działalności gospodarczej.
STRUMIENIE EKONOMICZNE:
· usługi czynników produkcji
· dochody
· podatki
· dobra
· płatności
4. Racjonalność gospodarowania.
W warunkach OGRANICZNOŚCI zasobów wytwórczych i NIEOGRANICZNOŚCI potrzeb ludzkich GOSPODAROWANIE jest procesem nieustannego dokonywania wyborów ekonomicznych. Każdy wytwórca, jak każdy nabywca staje przed koniecznością szukania odpowiedzi na pytania:
- W przypadku przedsiębiorcy: co produkować, ile, jak i dla kogo???
- W przypadku konsumenta: co kupować, ile, jak i dla kogo???
Z ekonomicznego punktu widzenia, dokonywane wybory powinny być najlepsze z możliwych, czyli OPTYMALNE.
Wybory optymalne są na zasadzie racjonalnego gospodarowania.
Wyraża się ona w dwojaki sposób:
1) Zasada minimalizacji nakładów- określając pożądany cel, należy minimalizować niezbędne dla jego realizacji ZASOBY EKONOMICZNE
2) Zasada maksymalizacji efektu- dysponując danymi zasobami ekonomicznymi należy je wykorzystać w stopniu maksymalnym.
FORMY GOSPODAROWANIA- systemy gospodarcze
Wykorzystując różne kryteria wyodrębnić można następujące formy (rodzaje) gospodarek:
- z punktu widzenia zasięgu: gospodarkę przedsiębiorstwa terenową, narodową, ponad narodową czy globalną
- z punktu widzenia strefy gospodarowania np. gospodarkę turystyczną, mieszkaniową czy rolną
- z punktu widzenia własności czynników produkcji: gospodarkę prywatną i publiczną
- z punktu widzenia mechanizmów regulujących: gospodarkę rynkową, nakazowo-rozdzielczą czy mieszaną
- z punktu widzenia przeznaczenia- gospodarkę towarową i naturalną
SYSTEM GOSPODARCZY- zbiór warunków politycznych, społecznych, ekonomicznych i prawnych kształtujących reguły (prawa) rządzące działalnością gospodarczą, a więc uprawnienia do decydowania o działalności w obszarze produkcji i konsumpcji.
ISTOTA TEGO RYNKU- JEGO CECHY I FUNKCJE
1. RYNEK- to naturalny proces ścierania się sprzecznych interesów PRODUCENTÓW
annakrusz