Śmierć człowieka gór.pdf

19.11.2012

Śmierć człowieka gór - Inne dyscypliny - Przegladsportowy.pl

Przegladsportowy.pl Wprzerwie.pl Relacje24.pl Sklep sportowy Encyklopedia wiedzy

Śmierć człowieka gór

Wideo Wyniki live Bilety Sklep Kontakt

mapa dyscyplin | program TV | e-wydanie | RSS | newsletter

Sprawdź co czytali Twoi znajomi

Dowiedz się, co przeglądają Twoi znajomi i jeśli chcesz,

udostępnij im swoje aktywności.

Dowiedz się więcej

POLECAMY Gortat bliski zmiany klubu Napastnik Polonii rozmawia z Lechem Grosicki: Czas na zmiany

Przegladsportowy.pl » Inne dyscypliny » Śmierć człowieka gór

Śmierć człowieka gór

03.11.2009 | 20:00

Tagi: Kukuczka , Morawski , Mount Everest

Jesteś w dziale:

Na żywo

Lubię to!

A A A

Piłka Nożna - Ekstraklasa

12. kolejka: Pogoń Szczecin - Ruch Chorzów »

poniedziałek, 18.30

Inne dyscypliny

Motosporty

Tenis stołowy

Podnoszenie ciężarów

Hokej na trawie

Rugby

Siłowanie na rękę

Futbol Amerykański

Badminton

Golf

Tweet 0

wykop +

Lubię to! 2

Najważniejsze

Najnowsze

Jerzy Kukuczka był najsilniejszym himalaistą świata lat 80. - przyznaje

Reinhold Messner, który popiersie Polaka umieścił w swoim muzeum w

galerii najwybitniejszych wspinaczy w historii. Piotr Morawski był

największą nadzieją światowego himalaizmu.

Mógł zostać, według słynnego Włocha Simone Moro, „Nowym Kukuczką". Piotr Kalmus

marzył o wielkiej karierze. Wszyscy oni zostali w Himalajach na zawsze. Wszyscy polegli w

starciu z potęgą najwyższych gór świata

Arboleda idzie pod nóż

Marcin Gortat bliski zmiany klubu!

Popłoch w Jagiellonii!

Napastnik Polonii rozmawia z Lechem

Kamil Grosicki: Czas na zmiany

Najlepszy piłkarz Legii: "Trzeba było pokazać ...

Michał Probierz: "To nie ja płacę"

Polak błyszczy w Ameryce!

Ireneusz Jeleń: "Sam meczu nie wygram"

Matuszczyk dłużej w FC Koeln

Legenda

Czteroletni Wojtek obudził się z krzykiem. Właśnie śniło mu się, że jest w windzie z ojcem i

nagle zaczynają spadać. Ciocia powiedziała, żeby nie przejmował się i poszedł spać. Tak

zrobił.

Strona Główna

Piłka nożna

Dworzec kolejowy w Katowicach. 24-letni Wojtek Kukuczka idzie specyficznym, ale pewnym

krokiem. Niezbyt wysoki, nie przywiązuje wagi do ubrania, na głowie dredy. Matka mówi, że

jest podobny do ojca. Ale tylko z charakteru. Cechy fizyczne, rysy, budowę odziedziczył starszy z

braci, Maciek. Matka mówi, że jest jak ojciec, tyle że „w ciemnej oprawie".

Siatkówka

więcej

Formuła 1

Blogi

Wojtek na co dzień robi zdjęcia. Skończył Akademię Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Pracował

przez chwilę w katowickim oddziale „Faktu", można powiedzieć, że jest na etapie

poszukiwania miejsca w życiu. Ostatnio zaczął zbierać materiały o ojcu. Zainteresował się

wspinaczką. Na razie trenuje na skałkach, ale ostatnio zapytał Ryszarda Pawłowskiego, czy

nie zabrałby go na wyprawę w Himalaje.

Żużel

Marek Wawrzynowski

2012-11-19 10:53:45

Legia po tytuł, Żewłakow po

emeryturę

Boks

Tenis

- Jeszcze za wcześnie - odpowiedział Pawłowski.

Wojtek na razie pojechał tylko pod Lhotse, na grób ojca. Nie pamięta go. Ale nigdy nie miał do

niego żalu.

- Był niezależny, dokonał swojego wyboru, szanuję to - mówi.

Dariusz Ostafiński

Znamy reguły gry

Koszykówka

Piłka ręczna

Kamil Drąg

Ale się porobiło!

Lekkoatletyka

20 lat temu Jerzy Kukuczka wyruszył na Lhotse. To miała być jego ostatnia tak ekstremalna

wyprawa. Nigdy nie obiecał, że porzuci góry. Nie mógłby tego zrobić. Nawet, gdy już zdobył

Sziszapangmę, swój ostatni, czternasty ośmiotysięcznik.

Pływanie

Wszystkie blogi

Kolarstwo

Ale południowa ściana Lhotse nie dawała mu spokoju. To było największe wyzwanie

himalaizmu końca lat 80. A jak mówi Wojciech Kurtyka: „Gdy pojawiało się jakieś medialne

wyzwanie, możliwość pokazania całemu światu, kto jest najlepszy, wtedy Jurek po prostu

ruszał do akcji".

Dookoła sportu

Sporty walki

Ten gość zwariował! Rzucał

do swojego ...

Ten koszykarz chyba

zwariował! I to podczas

meczu. Jeden z zespołów w

...

Gwiazdy na premierze

musicalu ...

Sporty zimowe

- Chciał udowodnić sobie, że może to zrobić. Innym nie musiał nic udowadniać, tylko sobie -

uważa Cecylia Kukuczka.

W twarzy, oczach, sposobie bycia pani Cecylii wyczuwa się pewną melancholię. Nawet gdy

opowiada o swoim mężu z pasją, z wielkim zaangażowaniem, gdy nagle się ożywia, z jej

twarzy nie znika zaduma czy nawet smutek. Jesień to sezon dla dziennikarzy. Przyjeżdżają,

pytają o męża. Tak jest rok w rok, teraz szczególnie, bo to dwudziesta rocznica jego śmierci.

Ale nawet po tylu latach można odnieść wrażenie, że niektóre pytania ciągle sprawiają ból.

Sporty wodne

Hokej

Podnoszenie ciężarów

Tenis stołowy

Wraca wspomnienie...

Ligota, dzielnica Katowic. IX piętro wieżowca na wielkim blokowisku. Już ostatnie tygodnie

tutaj, bo niedługo się wyprowadzą. Jerzy za osiągnięcia dostał przydział na bliźniaka. Cieszy

się, że będzie miał swój własny pokój. Od kilku dni nie było od niego wiadomości. Choćby

parę słów w radiu czy telewizji. Pani Cecylia wieczory spędza przyklejona do radioodbiornika.

W końcu coś powiedzą. Listy od Jerzego dochodzą czasem kilka dni po jego powrocie z

wyprawy. Ale z radia zawsze coś można usłyszeć.

Igrzyska olimpijskie

Zamiast w piłkę kopnął w

rywala! ...

Powraca na naszą stronę

liga rumuńska! To co się tam

dzieje czasami ...

Inne dyscypliny

Plebiscyt "PS"

Kalendarz imprez

więcej

- Nie czekasz na dobrą czy złą wiadomość. Po prostu na jakąkolwiek. Choćby jedno zdanie -

mówi.

Wtorek to już najwyższy czas na jakiś meldunek.

Imprezy sportowe

Nasze wydania

ZMIANY REGULAMINOWE

Autor: Sławomir Węgierkiewicz

Znamy już pełną treść regulaminu

Enea Ekstraligi. Poniżej prezentujemy

treść komunikatu .

Skarb Kibica

Dzwonek do drzwi, pani Cecylia wychodzi na klatkę. Janusz Majer, przyjaciel Jerzego, pojawia

się z żoną za szklaną szybą. Patrzą na nią, spuszczają wzrok. Ona już wie. Jako pierwsza. To

jest żelazna zasada, najpierw trzeba powiadomić rodzinę, za wszelką cenę, zanim

przedostanie się do mediów. Te w dalszej kolejności. Najgorsze co może być, to dowiedzieć

więcej

www.p rzegladsportowy.pl/Inne-d yscypliny-smierc-czlowieka-gor,artykul,61576,1,307.html

1/11

19.11.2012

Śmierć człowieka gór - Inne dyscypliny - Przegladsportowy.pl

się z telewizji.

Pogoń Siedlce - Znicz Pruszków 1:0 (1:0)

Autor: sztajnert maciej

Pogoń Siedlce - Znicz Pruszków 1:0

(1:0)

Kilka godzin później do age ncji prasowych trafia informacja: „Podczas wspinaczki na

południowej ścianie Lhotse spadł i poniósł śmierć polski himalaista Jerzy Kukuczka".

więcej

Może się panie przysiądą?

Pani Cecylia kończy właśnie oprowadzać turystów, młode małżeństwo z dwójką dzieci.

Opowiada z pasją. Dzieci chciałyby już iść, ale rodzice słuchają z niezwykłym przejęciem,

zadają pytania.

Nike Węgrów - Ósemka Siedlce 3:0

Autor: sztajnert maciej

Nike Węgrów - Ósemka Siedlce 3:0

więcej

W Istebnej, w rodzinnym domu Kukuczków, wygospodarowała małą salkę i stworzyła izbę

pamięci swojego męża. Tutaj znajdował czas na odpoczynek, zabawę z synami, Maćkiem i

Wojtkiem, śpiewał przy ognisku piosenki Starego Dobrego Małżeństwa. I przyśpiewki

góralskie. Po polsku i słowacku. Kompletnie nie umiał tańczyć, ale za to świetnie śpiewał.

Uwielbiał to miejsce. Przyjeżdżał tu czasem, żeby choć na chwilę uciec od mediów. W domu

czasem nie dało się już wytrzymać.

- Gdy Jurek zaczął zdobywać kolejne szczyty, w domu cały czas ktoś był, bez przerwy dzwonił

telefon. Wtedy wsiadaliśmy w samochód i jechaliśmy do Istebnej - mówi Cecylia Kukuczka.

Nie rozmawiali dużo o górach. Co tam czuł, jak niezwykłą walkę podejmował - wszystkiego

dowiedziała się już po jego śmierci, redagując autobiografię męża.

- Naprawdę musieliśmy się natrudzić, żeby cokolwiek z niego wyciągnąć. Góry były tylko jego.

W domu była rodzina - mówi pani Cecylia. Opowiada zwiedzającym o sprzęcie, o wyprawach,

o każdym szczycie. Trudno uwierzyć, że gdy poznali się na początku lat 70., nie miała o tym

pojęcia. Poszła z koleżanką na kawę do jednej z katowickich restauracji, gdzie akurat Jerzy

świętował swoje urodziny w towarzystwie kolegów z Głównego Instytutu Górniczego. Nie było

wolnych miejsc i Kukuczka zaproponował im: „Może się panie przysiądą do nas?".

- Skromny i jednocześnie bardzo przyjazny - mówi Cecylia Kukuczka. - Widziałam w jego

oczach, że to dobry i uczciwy człowiek. Spodobaliśmy się sobie i tak od randki do randki...

Nazwisko Jerzego było wtedy już znane w środowisku polskich wspinaczy. Miał też bolesne

doświadczenie ze śmiercią, która później będzie mu towarzyszyć, gdy w latach 80. po kolei

ginąć będą jego partnerzy i przyjaciele.

W 1971 roku jednym z najważniejszych problemów polskich wspinaczy było zimowe przejście

tzw. direttissimy Kazalnicy, czyli najprostszej drogi prowadzącej na szczyt. Ta sama ściana,

która latem wydawała się dość prosta, zimą stanowiła niezwykłe wyzwanie. Chcieli je podjąć

krakowiacy pod wodzą młodego talentu, Wojciecha Kurtyki.

- Gdy przyjechaliśmy do schroniska nad Morskim Okiem, zorientowaliśmy się, że Ślązacy z

Harcerskiego Klubu Taternickiego są już w ścianie. Wiedzieli, że szykujemy swoją wyprawę i

postanowili uprzedzić nas o jeden dzień - opowiada Kurtyka. Byli to Kukuczka, Zbigniew

Jaworowski i Piotr „Jim" Skorupa, przyjaciel Jerzego, być może najbliższy, z którym wspinał się

od kilku lat.

Krakowiacy byli zirytowani, wręcz wściekli. Ruszyli za Ślązakami, a potem ich wyprzedzili, kiedy

ci postanowili przeczekać dwa dni z powodu załamania pogody. Teraz gonili Kukuczka i

koledzy. Pogoda beznadziejna, teren ciężki, Kurtyka prze naprzód, metr po metrze, zostawia

wszystkich w tyle, Kukuczka nie odpuszcza, narzuca ostre tempo. Wchodzi pierwszy na półkę

skalną. Zaczyna grzać zupę dla kolegów. Skorupa jest tuż za nim. Kukuczka wyciąga do

przyjaciela rękę... Mówi: „Chodź, dawaj". Lina jest oblodzona. „Jim" łapie za tzw. węzeł Prusika.

To niewybaczalny błąd, wręcz śmiertelny... Węzeł zaczyna się zsuwać...

„Usłyszałem jakiś niewiarygodny krzyk, pisk i za chwilę głośne rąbnięcie. Nie wiedziałem, co

się dzieje, mój partner Tadek Gibiński nie chciał nic powiedzieć. „Idź dalej, wszystko jest w

porządku, coś spadło" - rzucił. Dopiero nad ranem przyznał, że Skorupa zginął - opowiada

Kurtyka. Ślązacy wycofali się ze ściany.

Kukuczka przyznał po latach, że przez kilka tygodni bił się wtedy z myślami: wrócić w góry czy

nie. Wrócił. Przechodził przez kolejne szczeble. W Dolomitach kamień oderwany od skały trafił

go w głowę. Szedł dalej. W Alpach sam spadł z Marmolady. Z ośmiu metrów. Podniósł się i

osiągnął szczyt. Potem był McKinley na Alasce, gdzie ledwo przeżył i stracił kawałek palca,

później Hindukusz. Zawsze w bardzo dobrym stylu. Cały czas wyżej, cały czas trudniej. W

końcu trafia w Himalaje. Pierwsze podejście na Nanga Parbat zakończyło się

niepowodzeniem.

Wyprawa w Himalaje to koszty. Milion złotych. Kukuczka i koledzy malują kominy. Są szybsi niż

wszechpotężne Hutnicze Przedsiębiorstwo Remontowe. Znacznie szybsi. Podczas gdy

konkurent potrzebuje na pomalowanie 80-metrowego komina kilka miesięcy, oni robią to... w

tydzień.

- Bo my, proszę pana, malujemy bez rusztowania. Na linach - tłumaczy Kukuczka dyrektorowi.

Ten robi wielkie oczy, ale w końcu wykłada pieniądze. Jeszcze kilka kominów, kilka wizyt w

gabinetach i można ruszać...

4 października 1979 roku wraz z Andrzejem Czokiem staje na szczycie Lhotse. Nie używają

dodatkowego tlenu, co jest w tym czasie ogromnym osiągnięciem.

Kolejny sukces to Mount Everest. W maju 1980 roku, już nową trasą. Od tej pory Kukuczka

będzie zawsze szukał nowych wyzwań, nie zadowoli się tym co banalne, osiągalne dla

zwykłych śmiertelników.

W 1981 roku podejmuje próbę zdobycia Makalu. W stylu alpejskim z Wojciechem Kurtyką i

Anglikiem Aleksem McIntyre. Załamanie pogody powoduje, że muszą się wycofać. Nie kryją

żalu. Kukuczka próbuje przekonać Kurtykę do powrotu na szczyt, ale ten postanowił, że to

koniec.

www.przegladsportowy.pl/Inne-dyscypliny-smierc-czlowieka-gor,artykul,61576,1,307.html

2/11

- W takim razie pójdę sam - wypala Kukuczka. Idzie i zdobywa swój trzeci ośmiotysięcznik. Tyle

nie osiągnął jeszcze żaden z polskich himalaistów.

Twardziel i geniusz

W pierwszej połowie lat 80. stworzył z Kurtyką duet marzeń. Himalajski dream team.

Bronowice, obrzeża Krakowa. Kurtyka otwiera drzwi, kończy załatwiać telefonicznie swoje

interesy w Indonezji. Mówi się o nim jako o człowieku ekscentrycznym, niechętnym mediom.

Obraz ten okazuje się nieco zafałszowany. Pracuje właśnie nad opowiadaniem. Chce

wykorzystać motywy autobiograficzne, sporo już napisał, ale nie wyklucza, że nigdy tego nie

wyda...

Kurtyka, legenda świata alpinistycznego, w Polsce nieco w cieniu wielkich, medialnych

nazwisk. Na Zachodzie, wśród swoich, uznawany za mistrza. Reinhold Messner, czyli człowiek

mający w tym świecie niemal patent na nieomylność, nazwał Kurtykę tym, który miał

największy wpływ na europejskie wspinanie.

Kukuczka i Kurtyka, duet cokolwiek egzotyczny. Nawet nie tyle niezwykły jest fakt, że się ze

sobą wspinali, ile że po prostu w ogóle lubili spędzać ze sobą czas.

Kukuczka - typowy sportowiec. Czołg. Człowiek, który zakłócił elitaryzm himalaizmu. Ślązak,

elektryk. Kurtyka - człowiek o duszy artysty, niejako ucieleśnienie tego elitaryzmu, syn pisarza

Henryka Worcella.

Z jednej więc strony twardziel, Jurek, normalny i naturalny facet, któremu podobało się

zainteresowanie mediów i popularność. Jego znajomi nie ukrywają, że o nią zabiegał, gdyż

rozumiał, że wiąże się to z dofinansowaniem wypraw, ale też wynikało to ze zwykłego

ludzkiego cieszenia się swoimi pięcioma minutami.

Z drugiej strony geniusz, Wojtek, wyjątkowo inteligentny facet ze skłonnościami do

filozofowania, dbający niezwykle o formę wypowiedzi, w miarę możliwości stroniący od

mediów, gdyż każdy udzielany wywiad jest jego zdaniem przyznaniem się do własnej

słabości, jaką jest próżność.

Jurek, tradycyjny katolik z krzyżykiem na szyi, w każdą niedzielę obowiązkowo meldujący się w

kościele, i Wojtek, wiecznie poszukujący prawdy o absolucie.

Jurek, prący na przekór wszystkiemu, przekonany o tym, że opatrzność chroni go przed

śmiercią, i Wojtek, którego wyobraźnia podsuwała najgorsze możliwe obrazy śmierci. Efektem

tej jego przesadnej z pozoru ostrożności był fakt, że na wyprawach z jego udziałem doszło do

zaledwie jednego, niezbyt groźnego wypadku.

Ten duet był, jak uważa Janusz Kurczab, prawdopodobnie najlepszym zespołem w historii

polskiego himalaizmu. Razem zdobyli 3 ośmiotysięczniki w zaledwie 2 lata. Wydawało się, że

są w stanie zdystansować całą elitę światowego himalaizmu.

- Wbrew pozorom te wszystkie przeciwności doskonale się uzupełniały - uważa Kurtyka. -

Jurek był niezłomny, z żelazną konsekwencją dążył do celu, ja miałem spore możliwości

techniczne. To było dobre połączenie.

Ich trawers Broad Peaków przeszedł do historii himalaizmu. Rozstali się wkrótce potem,

schodząc po udanej wyprawie.

- Jerzy w pewnym momencie chciał iść na Gaszerbrum IV, tak zwaną Świetlistą Ścianę. Ja

powiedziałem, że nie, bo pogoda nie jest odpowiednia. Choć od lat było to przecież moje

marzenie - mówi Kurtyka. - Jurek w swojej książce wyrażał rozczarowanie, że ja nie chciałem

wejść w ścianę. Ta próba to był błąd w sztuce, nie wchodzi się w takie monstrum, prawie 3

kilometry, kiedy pułap chmur sięga 6 tysięcy metrów, kiedy każdego dnia po południu prószy

śnieg. Nie wchodzi się w takich warunkach w stylu alpejskim, gdy już nie ma odwrotu!

Czy więc Kukuczka był szaleńcem?

Kurtyka zaprzecza: - Nie, Jurek wierzył, że człowiek potrafi wytrzymać o wiele więcej, niż to się

utarło, organizm ludzki według niego jest o wiele mocniejszy, niż się mówi, zaś wypadki to są

po prostu... wypadki. Jakby nie zdawał sobie sprawy, że na przykład można umrzeć z

wyczerpania. A przecież siła ludzka w końcu się kończy. Jurek myślał, że zawsze można coś

zrobić, zawsze można mieć wpływ na swój los.

Kiedyś Jerzy zwierzył się przyjacielowi, że gdy nie zdołał zdobyć góry, pytał w duchu

najwyższego: „Boże mój, dlaczego nie pozwoliłeś mi wejść, przecież nic złego nie zrobiłem".

Janusz Majer, przyjaciel Kukuczki, dziś współwłaściciel firmy Hi-Mountain opowiada: -

Siedzieliśmy z Jurkiem pod Świetlistą Ścianą, patrzył na nią i opowiadał, jak ją ugryźć, którędy

pójść. Wróciliśmy do bazy i wtedy pogoda się naprawdę zepsuła. Trzech z nas postanowiło,

że schodzimy, wtedy Wojtek Kurtyka powiedział: „My z Jurkiem też schodzimy". Jurek nie chciał.

Miał takie podejście, że jeśli zapłaciliśmy za zdobycie ściany, to musimy spróbować.

Ta sytuacja była katalizatorem. - Sporą rozbieżność między nami można było zauważyć już przy

wyznaczaniu celów. Ja wybierałem te góry, gdzie mogłem podziwiać naturę, cieszyć się

wyzwaniami. Jurek był mentalnie w pełni ustawiony na największe wysokości. Gdy ja ujrzałem

szczyt Trango Tower, spędziłem tam ranek i byłem tak roztrzęsiony, że ciężko mi było dojść do

siebie, byłem jak po jakimś ciężkim kataklizmie wewnętrznym, tak to porażająco odebrałem. A

on? Nie sądzę, by w ogóle zrobiło to na nim jakieś wrażenie. Góra i tyle, nawet niezbyt wysoka.

Jurek chciał tylko gonić Messnera - mówi Kurtyka.

Coraz częściej dochodziło do kłótni. Często z byle powodu. Ich rozstanie było niezwykle

symboliczne. Schodzili lodowcem Baltoro, w pewnym momencie jeden poszedł w prawo,

drugi w lewo. Jurek skręcił na niespełna siedmiotysięczny Biarchedi i stamtąd na przełęcz

Masherbrum La i do doliny Hushe.

19.11.2012

Śmierć człowieka gór - Inne dyscypliny - Przegladsportowy.pl

Gdy Kukuczkę zobaczył miejscowy nauczyciel, nie mógł uwierzyć, że stamtąd przyszedł

samotnie. Do tej pory udało się to tylko sporej grupie amerykańskich przewodników. „To

niemożliwe. Poza nimi nikt się tędy jeszcze nie przedostał" - mówił. Jerzy wzruszył ramionami.

Nie starał się go przekonać. Próbował za to przekonać Kurtykę do dwóch wypraw zimowych i

udziału w wyścigu po 14 ośmiotysięczników. Bezskutecznie. Kukuczka mówił, że zimą można

zrobić dwa i zacząć pogoń za Messnerem.

- Dla Jurka to było zupełnie naturalne, gdyż on traktował wspinaczkę jako sport. Dla mnie było

to wręcz niedopuszczalne - wyjaśnia Kurtyka.

Marsz

Kukuczka miał trochę racji. Kolejne ośmiotysięczniki padały, jeden po drugim. Styczeń 1985,

Dhaulagiri, razem z Andrzejem Czokiem. Luty 1985, Cho Oyu razem z Andrzejem Heinrichem.

Lipiec 1985, Nanga Parbat razem z Heinrichem, Sławomirem Łobodzińskim i Meksykaninem

Carlosem Carsolio.

Ten ostatni, wówczas 23-letni debiutant został potem czwartym człowiekiem, który zdobył

wszystkie ośmiotysięczniki. W mailu napisał nam: „Spotkałem go w bazie Rupal. Miałem

pożyczony sprzęt, taki domowej roboty. A miałem przecież spotkać legendarnego Kukuczkę,

najlepszego himalaistę świata... Co on pomyśli, gdy mnie zobaczy? Byłem bardzo

zawstydzony. Gdy dotarłem do bazy, zobaczyłem, jak Kukuczka z Heinrichem cerują swoje

ubrania. Mieli takie jak ja, domowej roboty, tyle że z rosyjskich materiałów. Później spotykałem

w swoim życiu wielu wysportowanych atletów, którzy nie wytrzymywali na największych

wysokościach, w ekstremalnych warunkach. Po prostu siadali psychicznie. A niepozorny

Kukuczka ze swoimi przerzedzonymi włosami, brakami w uzębieniu i sporawym brzuchem,

chyba od wódki, był tak niezwykle silny psychicznie... to na pewno był najsilniejszy facet

jakiego w życiu spotkałem. Jeśli mu coś nie szło, po prostu co chwila rzucał to wasze

charakterystyczne słowo na k, ale nigdy się przy tym nie skarżył i nie rezygnował".

Do końca roku miał już 9 szczytów. Kolejny rok i kolejne rekordy.

Styczeń 1986, Kanczendzonga, pierwsze zimowe wejście, z Krzysztofem Wielickim. Lipiec

1986, K2, razem z Tadeuszem Piotrowskim. Listopad 1986, Manaslu razem z Carsolio i

Arturem Hajzerem. Wszystkie te szczyty zdobyte zostają w znakomitym stylu, ale na kilku z nich

stracił przyjaciół.

Na Nanga Parbat blok skalny jakby specjalnie wyskoczył z lawiny i trafił Piotra Kalmusa, na

Kanczendzondze z wycieńczenia zmarł przyjaciel Kukuczki, Andrzej Czok. Ta śmierć, jak

opowiadała Cecylia Kukuczka, zabolała go najbardziej. Razem zdobywali swoje dwa pierwsze

ośmiotysięczniki. Czok, wydawało się najtwardszy z ludzi, po prostu zaczął gasnąć. Gdyby

Kukuczka zdał sobie sprawę z jego stanu i zamiast kontynuować atak na szczyt, sprowadził go

na dół, mógłby przyjaciela uratować.

Na K2 zginął Tadeusz Piotrowski. Zgubił raki, spadając, zsunął się po Kukuczce. Jerzy nic nie

mógł zrobić. Wbił się ze wszystkich sił w ścianę i chciał tylko przeżyć.

W międzyczasie, podczas zakończonej niepowodzeniem wyprawy na Lhotse, zginął Rafał

Chołda. Kukuczka w pewnym momencie się odwrócił i zobaczył, że go nie ma...

Szedł dalej, chociaż z Messnerem już przegrał. Włoch w 1986 roku wszedł na Lhotse. Miał

komplet. Kukuczka musiał zadowolić się drugim miejscem.

Luty 1987, Annapurna z Arturem Hajzerem... I w końcu, 18 września 1987 roku Sziszapangma

z Arturem Hajzerem. Cel został osiągnięty.

- Stało się... Wszystko dociera do mnie powoli. Jak zawsze na tej wysokości, musi torować

sobie drogę przez zmęczenie, łomot spracowanego serca, oddech szarpany głodem tlenu. I

nie potrafię w sobie wyzwolić radości proporcjonalnej do przeżycia - pisze Kukuczka w swojej

autobiograficznej książce.

Gdy w pewnym momencie zbliżył się na odległość zaledwie dwóch szczytów do Messnera

(10-12), szansa na wygranie tego pasjonującego, śmiertelnie niebezpiecznego wyścigu stała

się realna. Po latach zwolennicy zarówno jednego, jak i drugiego przekonują, że to nie był

żaden wyścig, bo Messner zaczynał 9 lat wcześniej, więc Polak nie miał szans. Sam Kukuczka

przyznał jednak, że zajął drugie miejsce w konkurencji 14 razy 8000. A więc wyścig był.

Przecież gdyby Messner się zawahał, gdyby raz czy drugi przegrał z pogodą, wtedy sprawa

byłaby otwarta...

Popiersie na honorowym miejscu

- Messner, słucham - głos w słuchawce jest mocny, należy do człowieka zdecydowanego,

niezwykle pewnego siebie. Reinhold Messner. Fenomen. Numer 1. Człowiek, który jako

pierwszy zdobył czternaście ośmiotysięczników, jako pierwszy wszedł na Mt. Everest bez tlenu,

człowiek, który zdobył Koronę Ziemi, czyli najwyższe szczyty wszystkich kontynentów, który w

końcu przejechał na nartach Antarktydę. Człowiek, którego Kukuczka uważał za swojego idola.

- Czy choć przez chwilę myślał pan, że Kukuczka może panu zagrozić w wyścigu 14 razy

8000?

- Nie. Ja nigdy nie traktowałem tego jako zawodów. Jerzy był cztery lata młodszy ode mnie i

znacznie później wszedł w wysokie góry. Wiem, że Jerzy szczególnie pod koniec miał spore

ciśnienie ze strony polskich mediów. Tyle tylko, że ja zaczynałem na Nanga Parbat w 1970

roku, a on, na tej samej górze, 7 lat później. Nie ma natomiast wątpliwości, że on, między

1980 i 1986 rokiem, był najsilniejszym wysokogórskim wspinaczem świata. Ja nie byłem już

tak silny, choćby ze względu na wiek. Okres mojej świetności przypadał na czas, gdy

Kukuczka jeszcze wspinał się w Alpach. Proszę też zauważyć, że Jerzy swoje szczyty zdobył

podczas zaledwie 12 wypraw, ja miałem ich aż 18. Nie chcę powiedzieć, że on był słabszy,

wręcz odwrotnie, był silniejszy. Ale miałem na starcie tak dużą przewagę, że nie było

właściwie szansy, by nawiązał rywalizację. Byłem w uprzywilejowanej sytuacji, mogłem sobie

pozwolić na to, by dokonywać innych rzeczy, nie ścigać się.

www.przegladsportowy.pl/Inne-dyscypliny-smierc-czlowieka-gor,artykul,61576,1,307.html

4/11

19.11.2012

Śmierć człowieka gór - Inne dyscypliny - Przegladsportowy.pl

- Czyli nawet przez chwilę nie obawiał się pan, że Kukuczka może jednak wygrać?

- Nie, nigdy nawet o tym nie myślałem. Wiedziałem, że jeśli nie zginę na ośmiotysięczniku,

zdobędę je wszystkie. W 1982 roku wszedłem na 3 ośmiotysięczniki w ciągu zaledwie dwóch

miesięcy, znałem więc swoje możliwości i miałem sporą rezerwę. Proszę zresztą zwrócić

uwagę, że w 1984 roku, zamiast jechać po kolejne ośmiotysięczniki do kolekcji,

zdecydowałem się przejść dwa Gaszerbrumy, które już przecież zaliczyłem w poprzednich

latach. To pokazuje, że nie spieszyłem się, ale po prostu realizowałem swoje założenia,

swoje idee, które przychodziły mi do głowy.

- Czy miał Kukuczka coś, jakąś cechę, która panu szczególnie imponowała?

- Niezwykła była odporność i surowość, z jaką traktował samego siebie. Potrafił marznąć,

cierpieć, głodować i w końcu wchodził na szczyt. Dlatego właśnie był najlepszym wspinaczem

lat osiemdziesiątych. W moim muzeum stoi jego popiersie z brązu, które dostałem od

Polaków. Postawiłem je wśród najwybitniejszych wspinaczy w historii, jak Andreas Heckmair

czy Walter Bonatti. Jerzy zdecydowanie jest w jednej grupie z najlepszymi, którzy kiedykolwiek

się wspinali. Niesamowicie silny i co ważne, wspinał się w znakomitym stylu. Jego wejście,

razem z Tadeuszem Piotrowskim na K2, w 1986 roku, było wręcz niezwykłe.

- Wiele osób mówiło, że on nie wyglądał na alpinistę, twierdzono nawet, że był po prostu

gruby.

- Miał lekką nadwagę, ale potrafił użyć tego w trudnych momentach, uczynił z niej swoją broń,

był w tym niezwykle inteligentny. Na pewno nie będę krytykował Jurka za cokolwiek. Jest jedna

rzecz, której żałuję... W 1982 roku jechałem na Cho Oyu i zaprosiłem z Polski tylko Wojtka

Kurtykę, jednego z największych alpinistów swojej epoki. Poza tym było kilku wspinaczy z

krajów Europy Zachodniej. Dziś z perspektywy czasu żałuję, że nie zaprosiłem ich obu.

Chciałbym też podkreślić, że przyczyną śmierci Jerzego nie był wyścig ze mną.

- Więc co?

- Myślę, że presja polskich mediów. Po zdobyciu wszystkich ośmiotysięczników oczekiwania

były tak wielkie, że on chyba nie do końca sam miał wpływ na to, co robić dalej, jaki cel sobie

obrać.

- Być może zginął, bo wiedział, że musi coś udowodnić, musi wejść na południową ścianę

Lhotse, ścianę marzeń...

- Wie pan pewnie, że ja dwukrotnie poległem na tej ścianie. Raz w 1975 i później w 1989

roku. Wtedy powiedziałem moim przyjaciołom, że nie jestem wystarczająco silny, by wejść na

tę ścianę. To było wiosną. Jerzy przyjechał jesienią i chyba czuł zbyt duże ciśnienie, że musi to

zrobić. Na tej wysokości, w tych warunkach ten wypadek zdarzyłby się każdemu.

- Kiedy po raz pierwszy zdał pan sobie sprawę, że w ogóle jest ktoś taki jak Kukuczka?

- Pamiętam go z 1979 roku, ale bardzo słabo. Spotkaliśmy się, gdy schodził z Lhotse,

porozmawialiśmy trochę o wyprawach na Nanga Parbat. Wiedziałem, kto to jest, od kiedy

wszedł na Mount Everest, a po tym, jak z Kurtyką zrobili trawers Broad Peaków, dokładnie

wiedziałem, z kim rozmawiam, kojarzyłem go już bardzo dobrze. Zrobił też świetne wejście na

Gaszerbrum II, można powiedzieć, że dokonywał rzeczy, które i ja chciałem robić. I to w

pięknym stylu. Zacząłem się wtedy interesować jego osiągnięciami. Później jeszcze Erhard

Loretan miał takie osiągnięcia w wyprawach na ośmiotysięczniki. Kukuczka szukał nowych

dróg, wchodził zimą, samotnie na Makalu... Większość himalaistów wspinała się na

ośmiotysięczniki niemal na grzbietach jaków. To nie miało już nic wspólnego z naszą ideą

alpinizmu. Kukuczka, Loretan i ja byliśmy tymi, którzy pokazali największą klasę. Później było

niewielu takich wspinaczy. Dzisiaj mówi się, że himalaiści są szybsi niż dawne gwiazdy.

Wchodzi nawet sporo kobiet. Ktoś im przymocowuje liny i szybko wchodzą po tych linach - no

to rzeczywiście są szybsi. My wyznaczaliśmy nowe, trudne trasy, zimowe wejścia.

- Czy styl Kukuczki nie był za bardzo ryzykowny? Wokół niego ginęło wiele osób, on też

zginął.

- Wspinanie się w sposób, w jaki to robiliśmy, jest ryzykowne. On to wiedział. Zresztą, Polacy

mieli niezwykle silną grupę wspinaczy, jeden pchał drugiego do przodu. Gdy kilku zginęło,

miałem nadzieję, że Kukuczka zrezygnuje, zejdzie na niziny i zacznie szukać nowych wyzwań.

Takich jak chociażby wyprawy na Antarktydę, pustynię... coś bezpieczniejszego. Ja tak

zrobiłem i wciąż żyję. Ale powiedzmy szczerze, żyję, bo miałem też dużo szczęścia. Przecież na

Nanga Parbat w 1970 roku byłem bliski śmierci.

- Czy zdążyliście poznać się prywatnie?

- Nie, nigdy nie było takiej okazji, żebym poznał jego żonę czy dzieci. Ale oczywiście kilka razy

pogadaliśmy w górach. Mogę powiedzieć tylko tyle, że w Katmandu czy w bazie zawsze był to

bardzo miły facet, świetna osobowość. Był bardzo otwarty, lubił napić się wina z innymi

wspinaczami, a następnego dnia, z samego rana startował na szczyt.

Gwiazda

Być może Messner miał rację. Jerzy mógł zejść na niziny, szukać nowych wyzwań. Miał od

Francuza Jeana Louisa Etienne'a ofertę przeprawy przez Antarktydę, którą jednak odrzucił. A

przecież osiągnął swój najważniejszy cel w Himalajach. Musiał go osiągnąć. Kurtyka mówi o

„obsesyjnej wręcz żądzy pokonywania kolejnych szczebli".

- Znany szwajcarski naukowiec, dr Oelz, który badał himalaistów, ustanowił jednostkę, którą

nazywał imperatywem sukcesu. Jerzy miał tu niezwykle wysoki współczynnik - tłumaczy

Tomasz Malanowski, współautor autobiograficznej książki Kukuczki „Na szczytach świata".

Właśnie Malanowski pod koniec lat 80., jeszcze za komuny, załatwił Kukuczce jedną z

pierwszych komercyjnych reklam.

„Siła, sprawność, wytrzymałość" - brzmiał slogan reklamowy specyfiku, którego butelkę

trzymał w ręku Jerzy. Reklamę można było zobaczyć głównie na Śląsku, bo choć podziwiano

www.przegladsportowy.pl/Inne-dyscypliny-smierc-czlowieka-gor,artykul,61576,1,307.html

5/11

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: