Shakti Gawain

TWÓRCZA WIZUALIZACJA

Jak wykorzystać moc wyobraźni, aby zmienić marzenia w rzeczywistość

Przełożyła

Wanda Grajkowska

Tytuł oryginału: Creative Vizualization

Książkę tę dedykuję Tobie

Spis treści
Podziękowania 6
List do czytelników 7
CZĘŚĆ PIERWSZA
Podstawy twórczej wizualizacji
Czym jest twórcza wizualizacja 11
Na czym polega twórcza wizualizacja 15
Proste ćwiczenia z zakresu twórczej wizualizacji 20
Przede wszystkim relaks 23
Jak wizualizować 25
Cztery warunki skutecznej wizualizacji 29
Twórcza wizualizacja służy tylko dobrym celom 32
Afirmacja 34
Duchowy „paradoks" 43
CZĘŚĆ DRUGA
Korzystanie z twórczej wizualizacji
Twórcza wizualizacja elementem twojego życia 51
Być, działać i mieć 55
Trzy niezbędne czynniki 57
Nawiązywanie kontaktu z wyższym Ja 59
Płynąć z prądem 63
Programowanie dostatku 66
Zaakceptuj dobra, jakie masz 72
Wypływ 78
Uzdrawianie 83
CZĘŚĆ TRZECIA Medytacje i afirmacje
Wrośnięcie w ziemię i przekazywanie energii 93
Otwarcie ośrodków energii 95
Tworzenie własnego sanktuarium 97
Spotkanie ze swoim przewodnikiem 99
Technika różowego balonika 103
Medytacje uzdrawiające 104
Inwokacja 110
Sposoby korzystania z afirmacji 113
CZĘŚĆ CZWARTA Techniki specjalne
Notes do twórczej wizualizacji 123
Oczyszczanie 127
Afirmacje na piśmie 137
Wytyczanie celów 139
Idealna sytuacja 147
Mapy skarbów 149
Zdrowie i uroda 154
Twórcza wizualizacja w grupach 159
Twórcza wizualizacja w związkach 161
CZĘŚĆ PIĄTA Życie twórcze
Twórcza świadomość 167
Odkrycie naszego największego celu 168
Twoje życie to twoje dzieło sztuki 170
Tej samej autorki 171

Podziękowania

Dziękuję Wam, Marku Allenie i Deanie Campbellu, za Waszą miłość oraz wsparcie, jakiego mi udzieliliście, gdy pisałam tę książkę i we wszystkich innych moich poczynaniach. Dziękuję zespołowi Rainbow Canyon za wkład artystyczny w przygotowanie tej edycji i za okazaną mi przyjaźń. Szczególne podziękowania składam mojej Matce, Elizabeth, za jej ogromną miłość, mądrość i duchowe pokrzepienie.

Chciałabym również gorąco podziękować wszystkim moim nieocenionym nauczycielom; dzięki Wam nie tylko odkryłam sens życia i zaznałam szczęścia, ale też wiele zrozumiałam, co znalazło wyraz w niniejszej książce. Niektórzy z Was byli moimi guru, inni najbliższymi przyjaciółmi, a inni przemówili do mnie z kart swoich książek. Wam wszystkim ofiaruję moją miłość i składam wyrazy głębokiego szacunku.

I na koniec - choć nie znaczy to wcale, że miejsce to należy do poślednich - dziękuję mojemu wewnętrznemu przewodnikowi, który stale wskazuje mi drogę... przypomina, jak cudowne jest życie... i to on kierował moim piórem, gdy pisałam tę książkę.

List do czytelników

Drodzy Przyjaciele!

Postanowiłam napisać tę książkę, ponieważ uznałam, że jest to najlepszy sposób, by podzielić się z innymi wspaniałymi przeżyciami, które wzbogaciły i poszerzyły moje życiowe doświadczenie oraz wzbudziły we mnie ogromną radość istnienia. Wcale nie uważam siebie za eksperta w dziedzinie twórczej wizualizacji. Jestem tylko badaczem tego zjawiska, a im głębiej w nie wnikam i im częściej stosuję wizualizację, tym mocniej utwierdzam się w przekonaniu, jak niezmierzone kryją się w niej możliwości... zaiste, jest to nieograniczona moc twórcza, równie potężna jak nasza wyobraźnia.

Książka ta jest swego rodzaju wprowadzeniem oraz podręcznikiem do nauki teorii i praktycznego zastosowania twórczej wizualizacji. Niewiele zawartego tu materiału pochodzi ode mnie; jest to raczej synteza najskuteczniejszych i najbardziej przydatnych metod i technik, które opanowałam w toku badań nad tym zagadnieniem.

Korzystałam z wielu źródeł. Na końcu książki znajduje się lista lektur, które dla mnie okazały się najważniejsze i - jak sądzę - będą miały również duże znaczenie dla Was.

Jedna uwaga: w książce tej opisuję rozmaite techniki. Być może byłoby lepiej, gdybyśmy nie starali się opanować ich wszystkich jednocześnie. Proponuję więc, byście czytali książkę powoli, robili przerwy i wypróbowywali wybrane ćwiczenia - dzięki czemu uzyskacie szansę głębszego ich zrozumienia. Można również przeczytać całość od razu, nie przerywając lektury wykonywaniem ćwiczeń, po czym powtórzyć czytanie od początku, tym razem wolniej i uważniej.

Jeżeli chcielibyście podzielić się ze mną uwagami i propozycjami, proszę o kontakt pod adresem wydawnictwa (New World Library). Aczkolwiek nie zdołam odpowiedzieć na każdy list osobiście, będę niezmiernie wdzięczna za wszystkie Wasze opinie.

Ta książka jest moim darem dla Was... składam go z wielka miłością... niechaj będzie dla Was błogosławieństwem... niech wniesie w Wasze życie więcej radości, zadowolenia i piękna... niech roznieci światło, które w Was jaśnieje... Bądźcie radośni!

Z miłością Shakti

Część pierwsza

PODSTAWY TWÓRCZEJ WIZUALIZACJI

Każda chwila twego życia jest nieskończenie twórcza, wszechświat zaś jest niezmiernie szczodry. Wyraź tylko wystarczająco jasno swoją prośbę, a wszystko, czego pragniesz całym sercem, zostanie spełnione.

Czym jest twórcza wizualizacja?

Twórcza wizualizacja jest metodą wykorzystywania wyobraźni w celu kształtowania rzeczywistości zgodnie z naszymi pragnieniami. W metodzie tej nie ma nic nowego, tajemniczego ani niezwykłego. Prawdę mówiąc, stosujemy ją codziennie, a nawet w każdej minucie. Wizualizacja jest naturalną funkcją wyobraźni, główną mocą twórczą wszechświata, z której nieprzerwanie korzystamy, czasem nawet o tym nie wiedząc.

W przeszłości wielu z nas posługiwało się nią w dużej mierze bezwiednie. Ponieważ tkwiły w nas głęboko zakorzenione, negatywne opinie dotyczące życia, automatycznie i bez udziału świadomości pogodziliśmy się z jakością naszej egzystencji, spodziewając się niedostatków, ograniczeń, trudności i problemów stanowiących dużą część naszego życia. I tak, w mniejszym lub większym stopniu, nasze położenie jest odzwierciedleniem tego, co sami dla siebie stworzyliśmy.

Ta książka uczy coraz skuteczniejszego i bardziej świadomego posługiwania się wrodzoną wyobraźnią twórczą, wskazuje techniki osiągania tego, czego naprawdę pragniemy - miłości, spełnienia, radości, udanych związków i przyjaźni, satysfakcjonującej pracy, możliwości wyrażania swoich uczuć, zdrowia, urody, bogactwa, spokoju ducha i wewnętrznej harmonii. Twórcze korzystanie z wizualizacji daje nam klucz do skarbca dobroci i obfitości.

Wyobraźnia jest zdolnością kształtowania w naszych umysłach pojęć lub obrazów mentalnych. W twórczej wizualizacji wykorzystujemy wyobraźnię do tworzenia wyraźnych, czystych obrazów naszych pragnień, które chcielibyśmy zamienić w rzeczywistość. Następnie, co jakiś czas, koncentrujemy myśli na owych pojęciach lub obrazach, wzbogacając je pozytywną energią, aż w końcu staną się obiektywną rzeczywistością... mówiąc inaczej, osiągamy w świecie realnym to, co przedtem wizualizowaliśmy.

Nasz cel może dotyczyć różnych sfer życia - fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej bądź duchowej. Możemy wyobrażać sobie nowy dom, nową pracę, piękną przyjaźń, poczucie spokoju i pogody ducha bądź też uzyskanie lepszej pamięci i zdolności uczenia się. Można przedstawiać sobie obraz samego siebie świetnie i bez wysiłku radzącego sobie z trudną sytuacją albo też widzieć siebie jako człowieka promiennego, którego przepełnia radość i miłość. A zatem - odnajdując dzięki ćwiczeniom i praktyce najbardziej skuteczne w naszym przypadku techniki - możemy działać na każdym z wymienionych poziomów, zawsze uzyskując pożądane wyniki.

Załóżmy, że masz trudności w obcowaniu z jakimś człowiekiem i chcesz, by stosunki między wami się poprawiły.

Odpręż się, wprowadzając umysł w głęboki, spokojny stan medytacji, po czym wyobraź sobie, że ty i ten ktoś porozumiewacie się ze sobą szczerze, otwarcie, płynnie, bez przeszkód i z dużym wyczuciem. Postaraj się wzbudzić w sobie przekonanie, że ten obraz podsuwany przez wyobraźnię jest realistyczny; przeżywaj widzianą oczyma duszy sytuację tak, jak gdyby zachodziła w świecie rzeczywistym.

To proste krótkie ćwiczenie powtarzaj jak najczęściej - nawet dwa, trzy razy dziennie lub gdy tylko sobie o nim przypomnisz. Jeżeli w swoich pragnieniach i intencjach powodujesz się szczerością, jeśli naprawdę jesteś otwarty na zmiany, wkrótce przekonasz się, że przyjaźń między wami się zacieśnia i nie ma już w niej zadrażnień, że łatwiej jest wam się porozumieć i dojść do zgody. W końcu okaże się, że problemy rozwiązały się same ku pożytkowi wszystkich zainteresowanych stron.

Warto tu zauważyć, że opisanej techniki nie wolno stosować do „kontrolowania” zachowań innych ludzi ani do skłaniania ich, by postępowali wbrew własnej woli. Służy ona tylko do usuwania naszych wewnętrznych zahamowań, tak byśmy osiągnęli naturalną harmonię i zyskali możliwość samorealizacji, a jednocześnie pozwolili innym objawiać ich najbardziej pozytywne cechy.

Aby korzystać z twórczej wizualizacji, nie jest wymagana żadna metafizyczna wiara ani idealistyczne poglądy. Wcale nie trzeba wierzyć w istnienie jakiejś siły, której nie byłoby w nas samych.

Jedynym niezbędnym warunkiem jest pragnienie wzbogacenia własnej wiedzy i doświadczenia oraz wystarczająco otwarty umysł, który pozwoli nam przeżyć coś nowego w pozytywnym duchu.

A zatem, mając otwarty umysł i serce, przestudiuj omawiane zasady, wypróbuj techniki, po czym osądź, czy są dla ciebie użyteczne.

Jeżeli uznasz ich przydatność, stosuj je i rozwijaj, a wkrótce zmiany zachodzące w tobie samym i w twoim życiu przekroczą twoje najśmielsze marzenia...

Twórcza wizualizacja jest magią w najprawdziwszym i najczystszym znaczeniu tego słowa. Pozwala zrozumieć naturalne prawa rządzące wszechświatem, umożliwia ich zaakceptowanie i korzystanie z nich w najbardziej świadomy i twórczy sposób.

Jeżeli nigdy dotychczas nie widziałeś jakiegoś przepięknego kwiatu lub malowniczego zachodu słońca i ktoś opisze ci te zjawiska, możesz uznać je za nadzwyczajne (i takie rzeczywiście są!), ale gdy ujrzysz je sam i poznasz pewne prawa natury - pojmiesz, jak te zjawiska powstały; wtedy wydadzą ci się oczywiste i nie będziesz doszukiwać się w nich niczego tajemniczego.

To samo dotyczy twórczej wizualizacji. To, co początkowo może wydać się zadziwiające i niemożliwe naszemu racjonalnemu umysłowi, ograniczonemu na skutek niedoskonałego systemu edukacji, stanie się całkowicie zrozumiałe, gdy poznamy w teorii i praktyce zasady leżące u jej podstaw.

Kiedy będziesz stosować tę metodę, odniesiesz wrażenie, że dokonujesz cudów w swoim życiu... i tak istotnie będzie!

Na czym polega twórcza wizualizacja

Chcąc zrozumieć zasady działania twórczej wizualizacji, warto poznać kilka ściśle powiązanych ze sobą reguł.

Świat materialny jest energią

Naukowcy zaczynają powoli odkrywać to, co filozofom metafizyki i ducha znane było już przed wiekami. Otóż świat fizyczny wcale nie jest zbudowany z „materii”; jego podstawowym składnikiem jest pewnego rodzaju siła lub byt, który można nazwać energią.

Na poziomie naszej zwykłej, zmysłowej percepcji rzeczy jawią się nam jako jednolite i oddzielone jedne od drugich. Jednakże na bardziej subtelnych poziomach - atomów i cząsteczek - na pozór jednolita, namacalna materia postrzegana jest w postaci coraz mniejszych i mniejszych drobin, aż w końcu okazuje się czystą energią.

Ujmując zagadnienie w kategoriach fizyki, można stwierdzić, że wszyscy nie jesteśmy niczym innym, jak energią, że wszystko w nas i wokół nas jest z niej zbudowane. Każdy człowiek stanowi cząstkę wielkiego pola energetycznego. Rzeczy, które jawią się nam jako namacalne i odrębne, w rzeczywistości są rozmaitymi postaciami elementarnej energii - będącej wszystkim. Każda istota jest więc jednością, nawet w dosłownym, fizycznym sensie.

Energia wibruje z różną częstotliwością, dlatego też przybiera rozmaite formy - od najsubtelniejszych, najmniej zwartych, do najgęstszych. Myśl jest stosunkowo lekką, rozrzedzoną formą energii i dlatego można ją szybko i łatwo zmienić. Materia jest gęstą, skondensowaną energią, a zatem trudniej ją przekształcić i wprawić w ruch. W obrębie samej materii występuje wielka różnorodność form. Istota żywa jest bardziej złożona, zmienia się dość szybko i podatna jest na wpływy z zewnątrz. Skała jest postacią gęściejszą, dłużej trwa proces jej zmiany i trudniej ją kształtować. Ale nawet skała w końcu ulega transformacji i poddaje się oddziaływaniu delikatniejszej formy energii - na przykład wody. Wszystkie formy energii są ze sobą ściśle powiązane i wywierają na siebie wpływ.

Energia jest natury magnetycznej

Jedno z praw energii brzmi: energia o określonej częstotliwości lub wibracji przyciąga energię o podobnych właściwościach.

Myśl i uczucia mają własną energię magnetyczną, która przyciąga energię podobnej natury. Można bez trudu przekonać się, jak reguła ta sprawdza się w praktyce, kiedy to „przypadkowo” spotykamy osobę, o której właśnie myśleliśmy, albo gdy „przez przypadek” trafiamy na książkę zawierającą dokładnie te informacje, których potrzebowaliśmy.

Idea poprzedza formę

Myśl jest szybką, lekką, ruchliwą formą energii. Objawia się natychmiast - w przeciwieństwie do gęstszych form, takich jak materia.

Kiedy coś tworzymy, zawsze najpierw powstaje to w naszym umyśle. Myśl, czyli idea, nieodmiennie poprzedza realizację. „Chyba ugotuję obiad” - to idea poprzedzająca przygotowanie posiłku. „Chcę mieć nowe ubranie” - to życzenie pojawia się przed dokonaniem zakupu. „Szukam pracy” - ta myśl rodzi się przed wyruszeniem na poszukiwanie pracy. Przykładów jest bez liku.

Malarz najpierw znajduje pomysł lub natchnienie, dopiero potem tworzy obraz. Architekt rysuje projekt, później powstaje dom.

Idea jest jak kalka: kształtuje obraz formy, następnie magnetyzuje go i tak ukierunkowuje energię, by wypełniła formę - w końcu przedstawia tę formę na planie fizycznym.

Ta sama zasada znajduje potwierdzenie nawet wówczas, gdy nie przystępujemy od razu do działania mającego urzeczywistnić nasze pomysły. Samo posiadanie idei i podtrzymywanie jej w umyśle wypełnia nas energią, która w wkrótce przyciągnie do siebie podobną energię i w rezultacie powstanie forma w świecie materialnym.

Jeżeli stale myślimy o chorobie, w końcu na nią zapadamy. Jeśli jesteśmy przekonani o swojej urodzie, stajemy się piękni.

Prawo promieniowania i przyciągania

Istnieje zasada, że cokolwiek wysyłasz w sferę wszechświata, wraca do ciebie. Inaczej mówiąc: „co posiejesz - to zbierzesz”.

Z praktycznego punktu widzenia oznacza to, że w życiu zawsze doświadczamy tego, o czym najintensywniej myślimy, w co mocno wierzymy, czego się w głębi duszy spodziewamy i co sobie żywo wyobrażamy.

Gdy przybieramy postawę negocjacji i pełni jesteśmy obaw, wtedy niepewność i lęk sprawiają, że negatywne przeżycia czy sytuacje stają się naszym udziałem, a wokół nas gromadzą się ludzie, których wolelibyśmy unikać. Kiedy natomiast jesteśmy z gruntu przychylnie nastawieni do świata, spodziewamy się przyjemności, spełnienia i szczęścia, wówczas „przyciągamy” do siebie osoby, sytuacje i wydarzenia, które odpowiadają naszym pozytywnym oczekiwaniom. A zatem, im więcej pozytywnej energii wkładamy w nasze wizje upragnionej rzeczywistości, tym więcej się ich spełnia.

Korzystanie z twórczej wizualizacji

Proces metamorfozy nie przebiega łatwo i aby nasze życie się zmieniło, nie wystarczy tylko „pozytywnie myśleć”. Trzeba również poznawać, odkrywać i zmieniać nasz fundamentalny, elementarny stosunek do świata. Dlatego właśnie opanowanie sztuki wizualizacji można uznać za warunek dogłębnego i bardzo znaczącego rozwoju. W procesie samorealizacji nieraz odkrywamy źródło naszych zahamowań, poznajemy charakter tkwiących w nas barier, które nie pozwalają nam odnosić sukcesów i odczuwać satysfakcji. Powodem tych przeszkód są nasze lęki i negatywne nastawienie do życia. Kiedy to do nas dotrze, wówczas ograniczająca nas postawa może ulec transformacji - ujrzymy przed sobą szeroki horyzont, odkryjemy swój naturalny stan - szczęśliwości, spełnienia i miłości...

Początkowo możesz stosować wizualizację w określonych sytuacjach i celach. Kiedy już wyrobisz w sobie nawyk korzystania z wyobraźni i uwierzysz, że może ona przynieść wspaniałe rezultaty, stwierdzisz ze zdumieniem, iż wizualizacja staje się atrybutem twojego myślenia, że wywołuje trwały stan świadomości, w którym czujesz się twórcą własnego życia.

Oto ostateczny cel twórczej wizualizacji: czynienie każdej chwili życia etapem cudownego procesu tworzenia, kiedy to w naturalny sposób wybieramy najlepszą, najpiękniejszą, najpełniejszą egzystencję, jaką potrafimy sobie wyobrazić...

Proste ćwiczenia z zakresu twórczej wizualizacji

A oto podstawowe ćwiczenia z zakresu techniki twórczej wizualizacji.

Najpierw pomyśl o czymś, czego pragniesz. Na pierwsze ćwiczenie wybierz coś prostego, czego osiągnięcie wydaje ci się łatwe. Może to być przedmiot, który chciałbyś mieć, wydarzenie, które chciałbyś przeżyć, sytuacja, w jakiej życzyłbyś sobie się znaleźć, lub aspekt twojego życia, który miałbyś ochotę poprawić.

Usiądź albo połóż się w wygodnej pozycji, w zacisznym miejscu, gdzie nikt i nic nie będzie ci przeszkadzać. Odpręż się. Myśl o tym, jak kolejno rozluźnia się każdy mięsień twojego ciała, począwszy od palców stóp i dalej, aż do czubka głowy. Niechaj odpłynie od ciebie wszelkie napięcie. Oddychaj głęboko i rytmicznie. Odliczaj powoli od 10 do 1, z każdym słowem coraz bardziej się rozluźniając.

Gdy już ogarnie cię błogi spokój, zacznij wyobrażać sobie to „coś” dokładnie tak, jak pragnąłbyś widzieć to w rzeczywistości. Jeżeli masz na myśli przedmiot, wyobraź sobie, że jest twój, że korzystasz z niego, cieszysz się nim i pokazujesz go znajomym.

Jeśli jest to sytuacja, przedstaw sobie, że w niej uczestniczysz i wszystko dzieje się po twojej myśli. Spróbuj usłyszeć, co mówią otaczający cię ludzie, i zwróć uwagę na szczegóły. Dzięki temu obraz stanie się bardziej realistyczny.

Aby przywołać ten obraz, poświęć tyle czasu, ile potrzebujesz - krótką chwilę lub kilka minut. Chodzi o to, byś czerpał z tego ćwiczenia przyjemność. Takie przeżycie powinno przypominać radosne marzenia dziecka, które śni na jawie o urodzinowym prezencie.

Następnie, podtrzymując ów obraz w wyobraźni, wypowiedz w myślach (lub na głos) kilka afirmacji w rodzaju:

Oto spędzam wspaniały tydzień tu górach. Cóż za piękny urlop.

Obecnie szczerze i gorąco przyjaźnię się z

Uczymy się nawzajem siebie rozumieć.

Takie pozytywne stwierdzenia są bardzo ważnym elementem wizualizacji (tym zagadnieniem zajmiemy się w dalszych rozdziałach).

Twórczą wizualizację kończymy stanowczym oświadczeniem:

To, albo nawet coś jeszcze lepszego,

staje się dla mnie rzeczywistością

w całkowicie zadowalający, harmonijny sposób,

ku pożytkowi i najważniejszemu dobru wszystkich,

których to dotyczy.

Dzięki takiemu sformułowaniu zostawisz otwartą furtkę do realizacji jeszcze piękniejszych wizji niż te, które sobie pierwotnie przedstawiłeś. Jednocześnie słowa te przypominają, że wizualizacja działa tylko wtedy, gdy przynosi korzyści wszystkim osobom, których dotyczy.

Jeżeli ogarną cię wątpliwości lub opanują sceptyczne myśli, nie opieraj się im i nie próbuj ich zwalczać. To bowiem, zamiast osłabić, wzmocniłoby je. Pozwól więc im przepłynąć przez twoją świadomość, a później powróć do afirmacji i pozytywnych wyobrażeń.

Powtarzaj to ćwiczenie dopóty, dopóki będzie sprawiało ci zadowolenie i wydawało się interesujące. Może trwać pięć minut albo pół godziny. Ponawiaj je codziennie lub tak często, jak tylko możesz.

Jak widzisz, to podstawowe ćwiczenie nie jest skomplikowane. Aby jednak wykonywać je skutecznie trzeba zrozumieć jego istotę.

Przede wszystkim relaks

W początkowym okresie nauki twórczej wizualizacji bardzo istotne jest to, byś przed przystąpieniem do ćwiczeń głęboko się odprężył. Kiedy ciało i umysł wolne są od napięcia, fale mózgowe przepływają w wolniejszym tempie. Ten charakteryzujący się mniejszą częstotliwością przebieg fal mózgowych odbywa się na głębszym poziomie świadomości, nazywanym poziomem alfa (mózg zazwyczaj pracuje na pełnych obrotach, na poziomie świadomości beta). Obecnie przeprowadza się wiele badań nad skutkami działania fal mózgowych typu alfa.

Poziom alfa uznano za stan świadomości sprzyjający zdrowiu, ponieważ wpływa relaksująco zarówno na umysł, jak i na ciało. I co interesujące, jest o wiele skuteczniejszy w wywoływaniu prawdziwych zmian w tzw. obiektywnym świecie (dzięki zastosowaniu wizualizacji) niż bardziej aktywny poziom beta. Dla naszych celów praktycznych oznacza to, że jeśli opanujemy sztukę głębokiej relaksacji i wprowadzimy się w stan twórczej wizualizacji, będziemy mogli zmieniać swoje życie o wiele skuteczniej, niż gdybyśmy analizowali rozmaite sytuacje, martwili się, planowali i próbowali kierować sprawami i manipulowali ludźmi.

Jeżeli wypracowałeś już własną metodę odprężania się i wchodzenia w spokojny stan medytacji, koniecznie z niej korzystaj. Możesz także stosować sposób, który opisałam w poprzednim rozdziale. Oddychaj zatem powoli i głęboko, odliczaj od 10 do 1, kolejno rozluźniając wszystkie mięśnie. Jeśli masz trudności w osiąganiu stanu relaksacji, skorzystaj ze wskazówek dotyczących medytacji i ćwiczeń jogi; z pewnością ci się przydadzą....