ELEMENTY BUDYNKU
Wymagania ogólne
Wymagania dodatkowe
Wyjątki i złagodzenia
Elementy budynku, odpowiednio do jego klasy odporności pożarowej, powinny w zakresie klasy odporności ogniowej spełniać co najmniej wymagania określone w tabeli nr 4
Tabela 4. Wymagania w zakresie klasy odporności ogniowej elementów budynku
Klasa odporności pożarowej budynku
Klasa odporności ogniowej elementów budynku
Główna konstrukcja nośna
Konstrukcja dachu
Strop1)
Ściana zewnętrzna 1) 2)
Ściana wewnętrzna 1) 5) 6)
Przekrycie dachu 3)
1
2
3
4
5
6
7
"A"
R 240
R 30
REI 120
EI 120
E 60
E 30
"B"
R 120
REI 160
EI 60
EI 304)
"C"
R 60
R 15
REI 60
EI 30
EI 154)
E 15
"D"
(-)
REI 30
"E"
Oznaczenia w tabeli: R nośność ogniowa (w minutach), określona zgodnie z Polską Normą dotyczącą zasad ustalania klas odporności ogniowej elementów budynku, E szczelność ogniowa (w minutach), określona jw., I izolacyjność ogniowa (w minutach), określona jw., (-) nie stawia się wymagań. 1) Jeżeli przegroda jest częścią głównej konstrukcji nośnej, powinna spełniać także kryteria nośności ogniowej (R) odpowiednio do wymagań zawartych w kol. 2 i 3 dla danej klasy odporności pożarowej budynku. 2) Klasa odporności ogniowej dotyczy pasa międzykondygnacyjnego wraz z połączeniem ze stropem. 3) Wymagania nie dotyczą naświetli dachowych, świetlików, lukarn i okien połaciowych (z zastrzeżeniem §218 "warunków technicznych"), jeśli otwory w połaci dachowej nie zajmują więcej niż 20% jej powierzchni. 4) Dla ścian komór zsypu wymaga się EI 60, a dla drzwi komór zsypu - EI 30. 5) Dla ścian wewnętrznych stanowiących obudowę poziomych dróg ewakuacyjnych wymagana jest co najmniej klasa odporności ogniowej EI 15. Wymaganie to nie dotyczy obudowy krytego ciągu pieszego - pasażu, do którego przylegają lokale handlowe i usługowe; w tym wypadku wymaga się natomiast zastosowania rozwiązań techniczno-budowlanych zabezpieczających przed zadymieniem dróg ewakuacyjnych. 6) Wymagania nie dotyczą ścian oddzielających od siebie pomieszczenia, dla których określa się łącznie długość przejścia ewakuacyjnego11.
Elementy budynku, o których mowa w powyższej tabeli, powinny być nierozprzestrzeniające ognia. Odstępstwa od tego wymogu wskazano w dalszej części niniejszego podrozdziału.
Realizując wymagania dotyczące klasy odporności ogniowej konstrukcji dachu oraz jego przekrycia, należy brać pod uwagę charakter ustroju budowlanego nad ostatnią kondygnacją użytkową budynku. Jeżeli jest nim strop, na którym na odpowiedniej konstrukcji jest ułożone przekrycie dachu - pod którym to pojęciem rozumie się element budynku składający się: z pokrycia, docieplenia wraz z elementami mocującymi, oraz warstwy oddzielającej od wnętrza budynku - wymaganie klasy odporności ogniowej odnosi się do tego stropu. W przypadku, gdy omawiany ustrój budowlany stanowi jedną całość, bez pośredniego stropu, przekrycie dachu powinno charakteryzować się odpowiednią szczelnością ogniową E, a konstrukcja nośna dachu - odpowiednią nośnością ogniową R. (na podstawie pisma KGPSP z dnia 13.02.2003 roku, znak BZ-IV-0262/17/2003)
W budynkach jednokondygnacyjnych, dla których dopuszcza się przyjęcie klasy odporności pożarowej "D", elementy konstrukcji dachu (np. dźwigary i płatwie), mogą być wykonywane jako bezklasowe, o ile nie stanowią one jednocześnie głównej konstrukcji nośnej budynku. Dotyczy to przypadku, gdy budynek posiada taką konstrukcję, że w razie pożaru możliwe jest zniszczenie konstrukcji nośnej dachu przy nienaruszeniu głównych elementów konstrukcyjnych zgodnie z wymaganą dla nich klasą odporności ogniowej (nośnością) R 30. (na podstawie pisma KGPSP z dnia 14.02.2003 roku znak BZ-IV-0262/16/2003)
Strop tworzący w pomieszczeniu dodatkowy poziom - antresolę - przeznaczoną do użytku dla więcej niż 10 osób, a także jej konstrukcja nośna, powinny odpowiadać wymaganiom wynikającym z klasy odporności pożarowej budynku, lecz nie mniejszym niż dla klasy "D", z zastrzeżeniem §21412.
W budynku, na wysokości powyżej 25 m od poziomu terenu, okładzina elewacyjna i jej zamocowanie mechaniczne, a także izolacja cieplna ściany zewnętrznej, powinny być wykonane z materiałów niepalnych.
Rysunek 12. Okładzina elewacyjna i izolacja cieplna ściany zewnętrznej
Dopuszcza się ocieplenie ściany zewnętrznej budynku mieszkalnego, wzniesionego przed dniem 1 kwietnia 1995 r., o wysokości do 11 kondygnacji włącznie, z użyciem samogasnącego polistyrenu spienionego, w sposób zapewniający nierozprzestrzenianie ognia.
W budynkach ZL IV i ZL V klasa odporności ogniowej przegród wewnętrznych oddzielających mieszkania lub samodzielne pomieszczenia mieszkalne (np. pokoje hotelowe) od dróg komunikacji ogólnej oraz od innych mieszkań i samodzielnych pomieszczeń mieszkalnych, jeżeli z §216 ust. 1 "warunków technicznych" nie wynika ostrzejsze wymaganie, powinna wynosić co najmniej:
Rysunek 13. Klasa odporności ogniowej przegród wewnętrznych w budynkach ZL IV i ZL V
1. dla ścian w budynku:
a. niskim i średniowysokim - EI 30,
b. wysokim i wysokościowym - EI 60,
2. dla stropów w budynku zawierającym 2 mieszkania - REI 30.
Jest to zgodne z zasadą ograniczania do minimum ewentualnych skutków pożaru w sąsiadującym mieszkaniu.
Klasa odporności ogniowej ściany oddzielającej segmenty jednorodzinnych budynków ZL IV: bliźniaczych, szeregowych lub atrialnych, powinna wynosić co najmniej - REI 60 (zdjęcie nr 15 - zdjęcia takich przypadków z wyraźną ścianą oddzielenia przeciwpożarowego)
Elementy konstrukcji i przekrycie dachu budynku niższego, usytuowanego bliżej niż 8 m lub przyległego do ściany z otworami budynku wyższego, z wyjątkiem przypadków wymienionych w §273 ust. 113, powinny być w pasie o szerokości 8 m od tej ściany nierozprzestrzeniające ognia i mieć klasę odporności ogniowej co najmniej R 30 dla elementów konstrukcji dachu i E 30 dla przekrycia dachu. Dopuszcza się przy tym sytuowanie wylotów kanałów wentylacyjnych i spalinowych od urządzeń gazowych oraz rur wentylujących piony kanalizacyjne w części połaci dachu lub stropodachu budynku niższego.
Rysunek 14. Warunki sytuowania budynków o różnych wysokościach
Warunki te nie mają zastosowania, jeżeli najbliżej położony otwór w ścianie budynku wyższego znajduje się w odległości nie mniejszej niż 10 m od dachu budynku niższego, a gęstość obciążenia ogniowego w budynku niższym nie przekracza 2000 MJ/m2. Powyższe postanowienia odnoszą się również do części niższej budynku, jeżeli część ta stanowi odrębną strefę pożarową.
Przekrycie budynku mające powierzchnię większą niż 1000 m2 powinno być nierozprzestrzeniające ognia, a jego część nośna wykonana z materiałów niepalnych. W przypadku, gdy wewnątrz lub na części nośnej jest umieszczona palna izolacja cieplna, klasa odporności ogniowej tej części powinna być nie niższa niż E 15. Część nośną przekrycia może stanowić jego pierwsza warstwa od strony wnętrza budynku, na której układa się izolację cieplną, np. blacha trapezowa.
W budynkach ZL III, ZL IV i ZL V poddasze użytkowe przeznaczone na cele mieszkalne lub biurowe powinno być oddzielone od palnej konstrukcji i palnego przekrycia dachu przegrodami o klasie odporności ogniowej (rysunek 15 + zdjęcie nr 15 z Piramidy):
Rysunek 15. Poddasze użytkowe przeznaczone na cele mieszkalne lub biurowe
1. w budynku niskim - EI 30,
2. w budynku średniowysokim i wysokim - EI 60.
Przepusty instalacyjne o średnicy powyżej 4 cm w ścianach i stropach, nie będących elementami oddzielenia przeciwpożarowego, dla których jest wymagana klasa odporności ogniowej co najmniej EI 60 lub REI 60, powinny mieć klasę odporności ogniowej (EI) tych elementów. Odnosi się to zarówno do przegród, dla których taka odporność ogniowa jest wymagana ze względu na obowiązek wydzielenia pożarowego określonych przestrzeni (np. ściany oddzielające mieszkania lub samodzielne pomieszczenia mieszkalne od dróg komunikacji ogólnej oraz od innych mieszkań i samodzielnych pomieszczeń mieszkalnych w wysokich i wysokościowych budynkach ZL IV i ZL V, kotłownie i składy paliwa, ściany i strop przedsionka przeciwpożarowego, ściany wewnętrzne i stropy stanowiące obudowę klatki schodowej lub pochylni, ściany i stropy oddzielające piwnice, podłogi podniesione, ściany wydzielające maszynownie wentylacyjne i klimatyzacyjne), jak i do przegród, dla których taka odporność ogniowa wymagana jest wprost z dyspozycji §216 ust. 1 "warunków technicznych" (patrz tabela nr 4). W przypadkach, kiedy wykonywanie przepustów instalacyjnych w takich przegrodach jest technicznie nieuzasadnione, co może mieć miejsce w obrębie jednej strefy pożarowej, zasadne jest wnioskowanie o odstępstwo w trybie określonym w art. 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane. (na podstawie pisma KGPSP z dnia 18.03.2004, znak BZ-IV-0262/30/2004)
Ściany wewnętrzne i stropy wydzielające kotłownie, składy paliwa stałego, żużlownie i magazyny oleju opałowego, a także zamknięcia otworów w tych elementach, powinny mieć klasę odporności ogniowej nie mniejszą niż określona w tabeli nr 5.
Tabela 5. Klasa odporności ogniowej elementów wydzielających kotłownie, składy paliwa oraz żużlownie
Rodzaj pomieszczenia
Klasa odporności ogniowej
Ścian wewnętrznych
Stropów
Drzwi lub innych zamknięć
Kotłownia z kotłami na paliwo stałe, o łącznej mocy cieplnej powyżej 25 kW
Kotłownia z kotłami na olej opałowy, o łącznej mocy cieplnej powyżej 30 kW
Kotłownia z kotłami na paliwo gazowe, o łącznej mocy cieplnej powyżej 30 kW:
w budynku niskim (N) i średniowysokim (SW)
w budynku wysokim (W) i wysokościowym (WW)
Skład paliwa stałego i żużlownia
EI 1201)
EI 601)
Magazyn oleju opałowego
Oznaczenia w tabeli: 1) Wymaganie nie dotyczy budynków jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej oraz rekreacji indywidualnej.
Dla pomieszczeń wymienionych w tabeli nr 5, klasę odporności ogniowej ścian zewnętrznych należy przyjmować stosownie do klasy odporności pożarowej budynku, zgodnie z wymaganiami podstawowymi14.
Nie stawia się wymagań w zakresie klasy odporności ogniowej dla przegród zewnętrznych kotłowni z kotłami na paliwo gazowe, zlokalizowanej ponad dachem budynku, przy zachowaniu warunku, iż przegrody te powinny być wykonane z materiałów niepalnych.
Zwraca się uwagę, że opisane wymagania dotyczą obecnie wszystkich budynków, a nie tylko zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi.
Nad pomieszczeniem zagrożonym wybuchem15 należy stosować lekki dach, wykonany z materiałów co najmniej trudno zapalnych, o masie nieprzekraczającej 75 kg/m2 rzutu, licząc bez elementów konstrukcji nośnej dachu, takich jak podciągi, wiązary i belki.
Rysunek 16. Pomieszczenie zagrożone wybuchem
...
ludwik72