SYSTEM PRODUKCYJNY-to zorganizowany celowo zaprojektowany i wykonany układ materialny, energetyczny, informatyczny eksploatowany przez człowieka dla produkcji środków zaspokojenia potrzeb ludzkich
PRODUKCJA-to świadoma działalność człowieka nastawiona na wytworzenie środków zaspokojenie potrzeb ludzkich.
Elementy systemu produkcyjnego
strumień wejścia stanowią czynniki; (materialne, energetyczne, informatyczne, ludzkie, kapitałowe)
strumień wyjścia (wyroby i usługi, braki, szkodliwe odpady, informacje)
Proces produkcyjny-proces przetwarzania stru. WE. w stru. WY
Proces wytwórczy skł. się:
-proc. przygotowawczy-następuje przygotowanie czynników do procesu transformacji materiału w gotowy wyrób
-proc technologiczny-obejmuje zespół działań w trakcie których następuje zmiana kształtu właściwości chemicznych i fizycznych
-proc. transportu
-proc. składowania
Procesy technologiczne dzielimy na:
-pr. ręczne wyk. siłą mięśni
-pr. maszynowo ręczne-wykonawca działa przedmiot pracy roboczą częścią maszyny
-pr. maszynowe półautomatyczne-praca wykonawcy ogranicza się do działań pomocniczych
-pr. maszynowe automatyczne-funkcje człowieka ogranicza się do kontroli
-pr. zautomatyzowany-bez bezpośredniego udziału człowieka, mogą przebiegać w ukł. sztywnych lub elastycznych
-pr. aparaturowe-materiały poddaje się procesom fizykochemicznym
-pr. wspomagane komputerowo (CAM)
-pr. zintegrowane komputerowo(CIM)
Proces wytwórczy następuje transformacja elementów WE w elementy WY
-pr.wytwó. pods. obejmuje właściwe przetwarzanie wyrobów
-remonty dostaw czynników energetycznych
-proc. obsług wytwarzania
Proc dystrybucji i serwisu obejmuje zorganizowanie i prowadzenie sieci sprzedaży obsługi serwisowej badań marketingowych.
ESP-elastyczne syst. prod.
FMS-elastyczne syst. wytw.
CAM-kom. wspomagania syst. wytw.
CIM-kom. zintegrowane syst. wytw.
Faza technologiczna-to część procesu technologicznego lub odrębny proces o jednorodnym charakterze obróbki
Operacja-to zespół czynności realizowanych na jednym stanowisku przez jednego wykonawcę przy jednym przedmiocie
Rodzaje operacji:
-o. technologiczna-polega na wywoływaniu zmian kształtu własności fizykochemicznych materiału wyjściowego lub wzajemnego położenia jego elementów(obróbka wstępna, właściwa, wykończalnicza, montaż)
-o. kontroli-polega na sprawdzeniu poprawności zmian wywołanych w obrabianym przedmiocie
-o. transportu-przemieszczaniu materiału
-o. magazynowania- przechowywaniu materiału
operacja może być podzielona na zbieg, czynność, ruch roboczy
ZBIEG- to część operacji jaka jest wykonywana przy jednym zamocowaniu przedmiotu
CZYNNOŚĆ-to część zabiegu operacji, która odnosi się do jednych i tych samych elementów
RUCH ROBOCZY-najprostszy element składowy zabiegu
Struktury pr. wytw. podstawowego w ujęciu TECHNOLOGICZNYM-układ faz i operacji tech. wraz powiązaniami materiałowymi energetycznymi informatycznymi niezbędnymi do wyprodukowania wyrobu finalnego
Str. proc. wytw. podst. w ujęciu PRZEDMIOTOWYM-układ procesów produk poszczególnych części, podzespołów i zespołów oraz montaż wyrobu finalnego wraz z powiązanymi materiałowymi energ, infor niezbędnego dla wyprodukowania wyrobu finalnego w tym ujęciu grupuje się maszyny i urządzenia niezbędne do wykonania części podzespołów i zespołów niezależnie od rodzaju technologii.
Stru. proc. wytw. w ujęciu TECH. GRUPOWEJ (GT)charakteryzuje się identyfikowaniem i grupowaniem w procesie projektowania wyrobu projektowania procesów produkcyjnych i w procesie wytwarzania podobnych technologicznie części składowych wyrobów w celu umożliwienia wytworzenia nawet pojedynczych części w warunkach produkcji seryjnej lub małych serii wyrobów przy zastosowaniu wielkoseryjnych metod wytwarzania.
Grupowanie polega na identyfikacji dwóch typów podobieństw:
-wg. cech konstrukcyjnych
-wg cech technologicznych
w wyniku grupowania tworzone są tak zwane rodziny wyrobów o odrębnych cechach decydujących o projektowanym sposobie wytwarzania
METODY GRUPOWANIA
m. obserwacji-na podstawie oględzin dokonuje segregacji wg cech podobieństw wyrobu
m. analizy-na podstawie planów operacyjnych lub kart wyrobów grupuje się te części które charakteryzują się podobnymi sekwencjami operacji technologicznych
m. klasyfikacji i kodowania stosowana w warunkach kom. wspomagania, kod systemowy skł. się z 10 cyfr z danymi konstrukcjami i technologiami wyrobu mogą być poszerzone o 4 znaki alfanumeryczne
Cykl produkcyjny wyrobu to czas rozpoczęcia podstawowego procesu produkcyjnego do momentu jego zakończenia i przekazania gotowego wyrobu do dyspozycji odbiorcy skł się z;
1)czasu trwania(operacje tech., składowanie, transport, kontrola pomiaru i badanie)
2)czasu przerw w procesie produkcyjnym(prze. organizacyjno-technologicznych, mędzymianowych, czasu wolnego od pracy, prze nieplanowanych)
Struktura produkcyjna tworzy zbiór jednostek wytwórczych produkcji podstawowej i pomocniczej łącznie z występujących między nimi powiązaniami. Czynnikiem decydującym o strukturze jest stopień możliwości specjalizacji komórek produkcyjnych oraz zakres kooperacji między nimi. Wyróżnia się następujący stopień tej struktury;(0-stanowisko robocze,1-gniazdo produkcyjne,2-oddział,3-wydział,4-zakład,5-przedsębiorstwo)
Formy struktur produkcyjnych; indywidualne, gniazdowe, liniowe,
Gniazda technologiczne-powstają na skutek łączenia stanowisk jednorodnych wyposażonych w jednakowe maszyny i urządzenia wykonujące te same operacje tech.
Gniazdo przedmiotowe-grupujących w jednej komórce stanowiska na których można wytworzyć określoną część
Linie produkcyjne-obejmujących różnorodne stanowiska ustawione jedno za drugim zgodnie z przebiegiem procesu tech. linie te są wyspecjalizowane przedmiotowo
Struktura produkcyjno-adminstracyjna przedsiębiorstwa jest to zestaw komórek prod-adm czyli zestaw kom. produkcji podstawowej wyodrębnionych administracyjnie kosztowo z ustawionym na ich czele kierownikiem. w warunkach organizacji produkcji wg kryterium TE kom prod-adm 1 stopnia mają charakter przedmiotowy lub tech zaś 2-stopnia i wyższych charakter mieszany tech-przedmiotowy
w produkcji organizowanej wg kryterium ZS najczęściej występują struktury przed i każda kom produkuje kompletny wyrób
W warunkach kryterium AMT/HT jako podst. elementy struktury produkcyjnej występują stanowiska robocze z obsługa jedno lub wieloosobową lub moduły prod wyposażone jednostki kom sterowania eliminujące obsługę wykonywaną przez człowieka, uzyskuje się spłaszczone struktur dzięki zwiększeniu rozmiarów kom 1-stopnia
Podstawowe formy organizacji produkcji w obszarze postępowej techniki AMT/HT to;
-niezależne kom sterowanie stanowiska obróbkowo montażowe CM(wyposażenie tech zaopatrzone w sterowanie numeryczne z automatycznym zasobnikiem półwyrobu)
-elastyczne systemy wytwórcze FMS(najistotniejsze jest elastyczność programu produk pod względem ilościowym asortymentowym i jakościowym pozwalająca na produkcje jednostkowo mało lub średnio seryjnej w warunkach orga-tech)
-kom wspomagane systemy wytwórcze CAM(występuje kom sterowanie wytwarzaniem jakością prod oraz kom diagnostyka urządzeń)
-kom zintegrowane systemy wytwórcze CIM(pełna automatyzacje wytworzenia bez ciągłej obecności obsługi)
Jakość produktu oznacza osiąganie przez obiekty tego samego rodzaju różnego poziomu doskonałości.
Na jakość wyrobu skł się;
-jakość wzoru powstaje w wyniku prawidłowego rozpoznania rynku, prawidłowego przygotowania konstrukcyjnego i tech
-jakość wykonana oznacza stopień zgodności wytworzonego wyrobu z parametrami jego dokumentacyjnego wzorca, realizacja często odchyla się od wzorca w obrębie dopuszczalnych granic tolerancji.
Jakość wzoru i jakość wykonania stanowią tak zw. jakość potencjalną
W sferze użytkowania dochodzi do przerodzenia się jakości potencjalnej w jakość efektywną odzwierciedlającą społeczną ocenę jakości wyrobu jako wypadkową indywidualnych subiektywnych ocen jakości.
ISO-to normy specyfikacji tech i innych kryteriów które mogą być użyte wytyczne, umożliwiają one zorientowanie się że materiał określa wymogi bezpieczeństwa Dokument ten potwierdza że firma wypełnia daną normę. ISO obejmują certyfikację systemów zarządzania.
Kompleksowe zarządzanie jakością TQM sposób zarządzania poprawiający efektywność, elastyczność, konkurencyjność organizacji jako całości. dla efektywności organizacji wszystkie jej elementy musza współdziałać i posiadać zdolność organizowania się na każdym poziomie. Metoda TQM nie ogranicza się do działalności wytwórczej musi obejmować także pozostałe sfery działalności jak marketingową, finansową, itp. Pracownicy poszczególnych działów traktują się jak klienci wewnętrzni i starają się zaspokoić swoje potrzeby.
Elastyczny moduł produkcyjny-skł się z wyposażenie tech stanowiskowych środków,
urządzeń pomiarowych trzystanowiskowych i układu sterowania.
Elastyczne gniazdo produkcyjne-skł się z dwu lub więcej modułów produkcyjnych charakteryzuje się dużą elastycznością i możliwością wytwarzania dużej liczby części wchodzących w skł określone ”rodziny”
Elastyczne linie wytwórcze to zbiór automatycznych modułów prod zlokalizowanym w określonym porządku wynikającym z konieczności wykonywanych operacji, różnią się od linii sztywnych tym że przerobienie do produkcji innego asortymentu jest realizowane za pomocą programu kom
CAP/CAPP-kom wspomaganie planowania i przygotowania procesów wytwórczych
CAE-kom wspomagane konstruowanie
CAD-kom projektowanie wyrobów i metod wytwarzania
CAM C-kom sterowanie wytwarzaniem
CAQ/CAQC-kom sterowanie jakością produkcji
CNC-sterowanie numeryczne pośrednie
DNC-sterowanie numeryczne bezpośrednie
NC-sterowanie numeryczne
IR-roboty przemysłowe
IM-manipulatory przemysłowe
AGV-automatyczne samojezdne wózki transportowe
Operatywne planowane określa średnio i krótko terminowe cele i środki i zadania niezbędne do ich samorealizacji ,planowanie to obejmuje;
1)planowanie marketingowe i sprzedaży w zakresie badanie rynku i kształtowanie instrumentów oddziaływania na rynek, ustalenie planów zbytu
2)planowanie działalności podstawowej w postaci ustaleń
3)planowania zapotrzebowania co do rodzaju ilości terminów, częstotliwości i źródeł dostaw materiałowych oraz wielkości zapasów.
4)planowanie zatrudnieniem w postaci zapotrzebowania na wykonawców i ich płace
5)planowanie kosztów w celu ustalenia wielkości niezbędnych nakładów
6)planowanie finansowe zadań w zakresie czynników finansowych i rentowności działań.
Normy użycia materiałowego przyjmują postać;
-normy jednostkowe
-normy zbiorowe
-normy uzysku
-normy wydajności
-normy wsadu
Zapasy produkcyjne materiałów to ilość lub wartość zakupionych materiałów.
Czynnik określające wielkość zapasów to;
-warunki tech
-różnorodność i nierównomierność zużycia stosowanych asortymentów
-warunki zaopatrywania jako transport dystrybucji i osiągalności materiałów
Normy zapasów jest to niezbędna ilość materiałów które powinny się znajdować w magazynach dla ciągłości produkcji przy określonej ciągłości dostawy
Zapasy rezerwowe-potrzebne do uzyskania ciągłości produkcji w przypadku opóźnienia w dostawie
zapasy minimalne-ilość materiału w magazynie ponad poziom zapasy rezerwowane tuż przed planowana dostawa
Zapasy bieżące-ilość zapasów w mag kształtowana na bieżąco przed zużyciem
Zapasy maksymalne-ilość mat po dostawie
Planowanie sterowanie zasobami materiałów MRP1 stanowi połączenie w 1-en kompleksowy system takich zakresów jak przewidywanie i określenie wielkość zamówień i terminów dostaw materiałów określonej wielkości partii produkcyjnych określenie momentu rozpoczęcia produkcji i wielkości zapasów w mag i w procesie wytwarzania bada zapasy produkcyjne i ustala które części surowce musza być zamówione i w jakim czasie by jak najkrótsze było składowanie w procesie wytwarzania.
MRP2-sterowanie zamówień prod przestankowej zabezpieczenia prod zakucenia występujące na tym odcinku maja wpływ na termin realizacji zamówień
Metoda harmonogramowa-wykorzystuje system powiązań między poszczególnymi elementami sieci mogą obsługiwać skomplikowane procesy. M harmonogramowa pokazuje działanie prod jako poziome słupki na skali czasu w podziale na operacje czas jednostkowy urządzenia pozwalają na zapis odchyleń od harmonogramu czasu i diagnozy przyczyn tych odchyleń
M ścieżki krytycznej-łańcuch kolejno występujących po sobie czynności które zajmują najwięcej czasu i tym samym wyznacza czas całości zadania, chcąc przyspieszyć czas należy się skupić na usprawnieniu czynności leżących na ścieżce krytycznej. Karta czasu jest siecią strzałek wrysowana w skalę czasu.
System JUST-IN-TIME-ścisłe planowanie i sterowanie ruchem materiałów odbywa się tak aby zminimalizować czas oczekiwań by dostarczyć je w odpowiednie miejsce w czasie. się tu wyeliminowanie zapasów magazynów międzyoperacyjnych i wszystkich innych zapasów produkcji w toku stosuje się w prod potokowej i w zautomatyzowanych liniach i gniazdach prod w którym kolejne ogniwa „domagają się”,odpowiedniego zaopatrzenia „ciągnąc”je od ogniw poprzednich
System prod SPT-zwiększa elastyczność wytwarzania nie zwiększając kosztów prod, ważnym elementem jest Kanban-karta wyboru pełni funkcję planowania rozdziału i kontroli realizacji zadań prod poprzez sposoby ich realizacji. Ilość części i materiałów w prod jest sterowana przez liczbę wypuszczonych kart
Przebieg szeregowy(kolejny)
-łatwość operatywnego kierowania prod,
-stanowiska wykonujące aktualnie obróbkę pracują bez przerw
kolejne stanowiska mają przestoje co powoduje zwiększenie czasu obróbki partii i podwyższone koszty prod
-bez przerw pracuje stanowisko o najkrótszym czasie trwania obróbki
-na pozostałych stanowiskach występują krótkotrwałe trudne do zagospodarowani przerwy powodujące niskie wykorzystanie parku maszyn
-znaczne skrócenie czasu obróbki całej partii
-radykalne zmniejszenie zapasów prod w toku
-instaluje równoległe stanowiska dla wykonania dłuższych operacji pełna synchronizacja
-znaczne skrócenie czasu obróbki i transportu
-umożliwia skrócenie czasu w stosunku do cyklu szeregowego
-zapewnia ciągła prace stanowisk przy obróbce danej partii dzięki wcześniejszemu rozpoczęciu pracy stanowisk realizujących dłuższe operacje umożliwia skrócenie przerw na krótszym czasie wykonywania operacji
Minnie_