uklady_rownan.pdf

(237 KB) Pobierz
Wyznacznik macierzy
UKŁADY RÓWNAŃ LINIOWYCH
Definicja 1.
Układ równań liniowych to następujący układ:
(1)
a 11 x 1 + a 12 x 2 + … + a 1m x m = b 1
a 21 x 1 + a 22 x 2 + … + a 2m x m = b 2
……………………………………………….
……………………………………………….
a n1 x 1 + a n2 x 2 + … + a nm x m = b n
a ij , b i – dane
x i – szukane
Rozwiązaniem układu 1 nazywamy każdą „emke” liczb które spełniają
każde z równań.
Definicja 2.
Jeżeli wszystkie elementy po prawej są równe zero to jest to układ
nazywamy jednorodnym. W przeciwnym przypadku jest to układ
niejednorodny.
i
=
1,2,...,
n
:
b
=
0
Definicja 3.
...
...
... ... ... ...
...
11
12
1
m
A
=
21
22
2
m
aa a
n
1
n
2
nm
Macierz A nazywamy macierzą współczynników układu (1).
Gdy:
b
b
1
2
...
- jest koluną wyrazów wolnych
b
n
to:
...
...
... ... ... ... ...
...
11
12
1
m
1
Macierz U nazywamy macierzą
uzupełnioną układu (1)
U
=
21
22
2
m
2
aa ab
n
1
n
2
nm n
Wykład dr Magdaleny Sękowskiej
strona 1 z 6
Część 11 - Układy równań liniowych
aa a
aa a
aa ab
aa ab
11843046.004.png
Uwaga:
Jeżeli:



x
x
1



X
= 
2
...
b
= 
to układ zapisujemy:
A Xb
x
m
b
Definicja 4:
Jeżeli układ (1) posiada nieskończenie wiele rozwiązań to układ nazywamy
nieoznaczonym.
Definicja 5:
Jeżeli układ (1) nie posiada rozwiązań to jest to układ sprzeczny.
Definicja 6:
Jeżeli w układzie (1) ilość niewiadomych jest równa ilości równań to jest to
układ kwadratowy.
Definicja 7:
Układ (1) jest układem Cramera jeżeli:
1 o A n x n
2 o detA ≠ 0
Twierdzenie 1.
Jeżeli układ jest układem Cramera to posiada dokładnie 1 rozwiązanie i:
x
=
D
x
D - wyznacznik macierzy powstałej z macierzy
A przez zastąpienie i-tej kolumny (kolumny
współczynnika przy x i ) przez wyrazy wolne
i
det
A
Uwaga
Układ Cramera można rozwiązywać stosując wzór Cramera.
WNIOSEK
1 o A n x m i
AX 0
⋅ =
układ jednorodny nie jest sprzeczny.
2 o A n x n i
AX
⋅ =
0
układ ma nieskończenie wiele rozwiązań ⇔=
det
A
0
Wykład dr Magdaleny Sękowskiej
strona 2 z 6
Część 11 - Układy równań liniowych
b
b
1
⋅ =
2
...
n
11843046.005.png 11843046.006.png 11843046.007.png
PRZYKŁAD 1.
2x 1 + 3x 2 - x 3 = 1
x 1 - x 2 + x 3 = 2
3x 1 + x 2 - 2x 3 = 3
23 1
111
31 2
A
=−
det
A =+−−−+=
4 9 1 3 2 6 13
D 1
x
=− =7
13 1
2111
31 2
21 1
12 1 6
33 2
D 2
x
=
= −
D 3
x =− 5
211
112
313
x
1
=
17
13
x
2
=−
6
13
3
13
x
3
=
Wykład dr Magdaleny Sękowskiej
strona 3 z 6
Część 11 - Układy równań liniowych
11843046.001.png
Twierdzenie 2. Kroneckera-Capelliego
Z:
a 11 x 1 + a 12 x 2 + … + a 1m x m = b 1
a 21 x 1 + a 22 x 2 + … + a 2m x m = b 2
……………………………………………….
……………………………………………….
a n1 x 1 + a n2 x 2 + … + a nm x m = b n
...
...
... ... ... ...
...
12
1
m
aa ab
aa ab
...
...
... ... ... ... ...
...
12
1
m
1
A
T:
Układ ten posiada co najmniej 1 rozwiązanie <=> rzA=rzU
=
21
22
2
m
U
=
21
22
2
m
2
aa a
aa ab
n
n
2
nm
n
1
n
2
nm n
Twierdzenie 3.
a) Układ ten posiada dokładnie 1 rozwiązanie jeżeli rzA=rzU=m gdzie m
jest ilością niewiadomych
b) Jeżeli rzA=rzU=r gdzie r<m to układ ten posiada nieskończenie wiele
rozwiązań zależnych od m-r parametrów (to znaczy, że m-r
niewiadomych można przyjąć dowolnie).
PRZYKŁAD 2.
x – 3y - 3z = 9
x - y - z = 4
-x - y - 2z = 4
1 239 1239
 
 
1239
 
 
rz
1 114
 
rz
01 2 5
− − =
 
rz
01 2 5
− − => =
rzA rzU
=
3
−−
1124 0353 00 12
 
 
−−
 
 
układ ten posiada dokładnie 1 rozwiązanie
x – 2y + 3z = 9 x= 7
y - 2z =-5 y=-1
-z =-2 x= 2
Wykład dr Magdaleny Sękowskiej
strona 4 z 6
Część 11 - Układy równań liniowych
aa a
aa a
11
11
1
=
11843046.002.png
PRZYKŁAD 3.
x + 2y + z = 5
2x + y - z = 4
x - y - 2z =-1
12 2 5 12 1 5 12 1 5
21 14 0336 0336
1121 0336 0000
 
 
rz
− = −−−= −−−
 
rz
 
rz
 
 
−−−
−−−
 
 
rzA=2 rzU=2
Układ ma nieskończenie wiele rozwiązań zależnych od 1 parametru.
x + 2y + z = 5
- 3y - z =-6
0 = 0
Uwaga
1 niewiadomą można przyjąć dowolnie ale nie zawsze dowolną
niewiadomą.
z
y =−
z
=
α
2
α
α∈ \
=
α
Uwaga
a 11 x 1 + a 12 x 2 + … + a 1m x m = b 1
a 21 x 1 + a 22 x 2 + … + a 2m x m = b 2
……………………………………………….
……………………………………………….
a n1 x 1 + a n2 x 2 + … + a nm x m = b n
...
...
... ... ... ...
...
11
12
1
m
 
 
 
1
 
 
 
A
=
21
22
2
m
x
=  
 
b
=  
 
aa a
x
b
n
n
2
nm
m
n
Wykład dr Magdaleny Sękowskiej
strona 5 z 6
Część 11 - Układy równań liniowych
 
 
aa a
aa a
x
x
b
b
1
2
...
2
...
1
11843046.003.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin