W układach rozrządu czynnika roboczego okrętowych silników spalinowych istotny w zagadnieniu napraw jest rozrząd zaworowy, w którym można wyróżnić cztery zasadnicze zespoły: przekładnia napędowa wału rozrządu, wał rozrządu, mechanizm przeniesienia napędu na zawory, grzybki zaworowe.

     Poniższy opis montażu układu rozrządu dotyczy silnika firmy B&W - MAN typu VT2BF zamontowanego na statku PŻM m/s „Generał Prądzyński”.

1)    Przekładnia napędowa wału rozrządu.

     Silnik wyposażony jest w przekładnię łańcuchową. W wyniku zużycia się elementów łańcucha (rolek, sworzni i płytek) zwiększa się podziałka łańcucha– łańcuch wydłuża się. Przy nadmiernym wydłużeniu, rolki mogą trafiać na zęby kół łańcuchowych, co wywołuje przyspieszone ich zużycie i drgania. Tak zużyte łańcuchy mogą ulec zerwaniu. W rolkach i płytkach łańcucha mogą powstać pęknięcia zmęczeniowe i dlatego należy sprawdzać każde ogniwo łańcucha podczas weryfikacji – wzrokowo z użyciem lupy o pięciokrotnym powiększeniu, a także metodami penetracyjnymi, jeżeli wynik oględzin wskazuje na możliwość obecności pęknięć. Poprzeczne drgania łańcucha powodują przyspieszone zużycie i powstanie zadziorów na wewnętrznych powierzchniach jego płytek. Ta sama postać zużycia występuje przy zmianie wymaganego wzajemnego położenia kół zębatych i nieprostopadłości ich osi względem płaszczyzny ruchu łańcucha. Na współpracujących ze sobą powierzchniach rolek i sworzni łańcucha mogą powstawać ubytki spowodowane zużyciem, ospowate wżery i zadziory (obecność ostatnich jest niedopuszczalna). Równomierne zużycie należy traktować jako zjawisko normalne nie powodujące konieczności wymiany ogniw łańcucha. Również ospowate wżery, występujące na obszarze nie większym niż 25% powierzchni roboczych i nie mające progresywnej intensywności tworzenia się i pogłębiania, nie dyskwalifikują łańcucha lub jego ogniw z dalszej pracy.

     Wydłużenie łańcucha określa się suwmiarką przez pomiar długości najbardziej prostego odcinka łańcucha między skrajnymi kołami zębatymi. Bezpośrednio przed pomiarem wał korbowy silnika ustawia się w takim położeniu, aby badany odcinek łańcucha naprężył się. Regulacja napięcia łańcucha dokonuje się przez odpowiednie przestawienie napinających kół zębatych. Zużyte koła zębate przekładni wymienia się na nowe lub poddaje regeneracji. Zużyte ogniwa wymienia się na nowe stosując specjalne przyrządy.

2)    Wał rozrządu.

     Przesterowanie krzywek od jazdy „na przód” i „wstecz” odbywało się przez ich kątowy obrót. Na statku nie dokonywano demontażu wału rozrządu. Na wale zamontowane są krzywki napędu pomp paliwowych oraz napędu dźwigni zaworowych.

3)    Demontaż.

     Podczas remontów na statku jedynymi elementami układu rozrządu, które ulegały

Demontażowi, były: kosz zaworu wydechowego i laska popychacza z pomiędzy dźwigni zaworowej i rolki popychacza. Podczas demontażu najpierw demontuje się laskę popychacza, a następnie odchyla się dźwignię zaworową. Następną czynnością jest odbicie za pomocą młota pneumatycznego nakrętek mocujących kosz zaworowy na głowicy.

Po demontażu dokonuje się regeneracji zaworu wydechowego poprzez szlifowanie przylgni grzybka i gniazda zaworu za pomocą szlifierki pneumatycznej.

4)    Montaż.

     Posadowienie kosza zaworowego na głowicy.

     Dokręcenie nakrętek mocujących kosz do głowicy za pomocą młota pneumatycznego

     Zamontowanie przewodów wody chłodzącej kosz zaworowy.

     Zamontowanie laski popychacza pomiędzy dźwignię zaworową i rolkę popychacza.

5)    Przebieg ćwiczenia.

     W trakcie ćwiczenia w dwuosobowych grupach dokonano demontażu i ponownego montażu układu rozrządu silnika czterosuwowego. Demontaż obejmował: Zdjęcie dźwigni zaworowych, lasek popychaczy, pompy wtryskowej i krzywki paliwowej. Krzywka składała się z dwóch części połączonych śrubami. Krzywkę przed obrotem zabezpieczał kołek ustalający. Uniemożliwiał on obrót krzywki podczas montażu. Montaż układu rozrządu przebiegał w odwrotnej kolejności do demontażu.

1