Ćw 1 Dermatologia 28.02.2008

ZESPÓŁ NABYTEGO NIEDOBORU IMMUNOLOGICZNEGO
( acquired immune deficiency syndrome  AIDS )
 

Klinika Dermatologii

Historia

lSkrót AIDS przyjęty jest na całym świecie, oprócz Francji, gdzie używa się francuskiego skrótu SIDA

Pierwszym zidentyfikowanym chorym na AIDS był 16-letni Robert Rayfort. Zmarł on w r.1969 na nierozpoznaną chorobę w mieście Saint Louis w USA. O tym, że przyczyną śmierci był AIDS, dowiedziano się dopiero w r. 1987, kiedy jeden z lekarzy przez zwykłą ciekawość zrobił analizę zachowanej w szpitalu próbki krwi i znalazł w niej wirusa HIV

l                   1981 r.- raporty publikowane przez amerykański Ośrodek Kontroli Chorób w Atlancie o zgonach młodych homoseksualistów z powodu ciężkich nietypowych zapaleń płuc i rzadkich nowotworów

l                   1982 r.- Amerykanie wysuwają przypuszczenie, że AIDS wywołują retrowirusy

l                   1984 r.- grupa amerykańska, kierowana przez Roberta Gallo, ogłasza wykrycie wirusa wywołującego AIDS

l                   W Polsce pierwsze zakażenie HIV stwierdzono w 1985 r. a pierwsze zachorowanie na AIDS w 1986 r.

Budowa i odmiany wirusa

l                   Obecnie znane są dwie odmiany wirusa HIV, które mają w 40-50% podobne struktury:

-         HIV-1, który jest głównym czynnikiem etiopatogenetycznym na świecie

-         HIV-2, który cechuje się mniejszą patogennością i ograniczonym zasięgiem występowania

l                   Wielkość wirusa HIV wynosi około 100 nanometrów

l                   Ma on budowę warstwową i cylindryczny kształt

Mechanizm działania wirusa

l                   W organizmie człowieka docelową komórką dla wirusa HIV jest głównie limfocyt T o fenotypie CD 4

l                   Oprócz limfocytów CD 4 na bezpośrednią inwazję wirusa wrażliwe są też makrofagi, komórki Langerhansa, niezidentyfikowane komórki siatkówki, szyjki macicy, jelita grubego, niektóre komórki ośrodkowego układu  nerwowego

l                   Wszystkie wirusy uzyskane od osób świeżo zakażonych mają przede wszystkim tropizm do makrofagów, z czasem zmienia się on w kierunku limfocytów CD 4

l                   Pierwotne zakażenie HIV występuje po upływie 3-8 tygodni od zakażenia, ma od początku dynamiczny przebieg

l                   Już w ciągu kilku tygodni od zakażenia dochodzi do szybkiego namnożenia wirusa w tkance chłonnej - każdego dnia powstaje do 100 miliardów wirionów,  co prowadzi do nasilonego uszkadzania limfocytów T CD4

l                   U części chorych zakażenie może pozostawać przez wiele lat utajone. Stan zakażenia bezobjawowego wiąże się z układem odpornościowym

Właściwości wirusa

l                   HIV jest znacznie mniej zakaźny niż wirus HBV (hepatitis infectiosa) i ulega niszczeniu poza ustrojem pod wpływem środków dezynfekujących

l                   Wirus HIV jest mało odporny na warunki zewnętrzne:

              -  łatwo ulega inaktywacji pod wpływem wysuszenia

     -  ginie w temp.560 C po 30 minutach

              - ulega zniszczeniu pod wpływem działania związków

       chloru, formaliny i adlehydu glutarowego

              -  niszczą go powszechnie stosowane metody sterylizacji

Diagnostyka HIV

l                    W wyniku immunogennego działania wirusa w surowicy krwi pojawiają się przeciwciała, które możemy wykryć za pomocą metod serologicznych

l                    Przeciwciała anty-HIV są na początku skierowane przeciwko antygenom strukturalnym, a później przeciwko białkom regulacyjnym HIV

l                    „Okienko serologiczne”-okres pomiędzy zakażeniem a pojawieniem się przeciwciał-trwa śr. od 4-6 tygodni-testy wykrywające obecność przeciwciał antywirusowych są nieprzydatne przez 4 tygodnie

Rodzaje testów:

l                   przesiewowe (gł. do celów epidemiologicznych) – test ELISA

l                   potwierdzające (niezbędne w przypadku dodatniego wyniku testu przesiewowego) – test Western blot , PCR

l                   wykrywające obecność wirusa u dzieci urodzonych przez matki zakażone HIV

l                   monitorujące skuteczność leczenia przeciwwirusowego

Interpretacja wyników

l                   Ujemne wyniki w 3 miesiące po domniemanej infekcji są już miarodajne. W wyjątkowych przypadkach wydłuża się czas serologicznej obserwacji pacjenta do pół roku

l                   Każdy dodatni wynik testu musi być powtarzalnie dodatni w powtórnym badaniu tą samą metodą tej samej próbki surowicy a następnie w drugiej, kolejno pobranej próbce krwi od tego samego pacjenta

     Podlega on zawsze obowiązkowej weryfikacji dodatkowym testem Western blot (WB)

  Retrowirus HIV może występować u osoby zakażonej w wielu płynach ustrojowych:

l                     krwi

l                     nasieniu

l                    wydzielinie pochwy i szyjki macicy

l                     mleku kobiecym

l                    ślinie

l                    łzach

l                    płynie mózgowo- rdzeniowym

l                    moczu

l                    kale

Drogi szerzenia się zakażeń HIV:

•                      kontaktów płciowych

•                      krwiopochodna (przetaczanie krwi, używanie zanieczyszczonych igieł i strzykawek)

•                      wertykalna (wewnątrzmaciczna, okołoporodowa, karmienie piersią)

•                      przeszczepy narządowe

Owady nie przenoszą HIV

Epidemiologia zakażenia HIV

l                   Zakaźność HIV zależy od :

-        ilości wirusa

-        częstości ekspozycji

-        defektu immunologicznego zakażonego

l                   Zakaźność HIV przy 1 x ekspozycji przedstawia się następująco:

-        przy transfuzjach  > 90%

-        zakażenia  okołoporodowe < 30%

-        wstrzykiwanie leków 0,5 - 1%

-        kontakty płciowe 0,1 - 1%

-        narażenie zawodowe < 0,5%

l                   Amerykański  kryptonim czterech H, a więc grup najbardziej narażonych na  zakażenie AIDS

-        homoseksualiści

-        hemolitycy

-        Haitańczycy

-        narkomani uzależnieni od heroiny

l                   Rozkład zakażeń w zależności od dróg przenoszenia HIV :

-       kontakty homoseksualne - 15%

-       kontakty heteroseksualne - 71%

-       uzależnienie od preparatów stosowanych dożylnie - 7%

-     ...