REALIZACJA PROGRAMU POLSKIEGO PAŹDZIERNIKA
W 1956 do władzy doszedł Gomułka i sprawował ją do 1970 (14 lat). Posiadał on uznanie, poważanie społeczeństwa, o co by nie poprosił, społeczeństwo spełniłoby jego wolę. Pomógł mu w tym fakt, że był aresztowany za odchylenia nacjonalistyczno-prawicowe, represjonowany.
Po październiku 1956 nastąpiły zmiany o charakterze politycznym. W Polsce istniały 3 partie: PZPR, ZSL, SD. W partiach tych nastąpiły zmiany liderów:
- PZPR – Ochaba zastąpił Gomułka,
- ZSL- nowym liderem – Ignar,
- SD – nowym liderem- Stanisław Kulczyński – zasłynął z współorganizowania środowiska naukowego we Wrocławiu.
PZPR po październiku 1956 opowiadała się za stworzeniem systemu akceptowanego przez społeczeństwo, chciała stworzyć pozory, że następuje demokratyzacja, ale zachowała pozycję hegemona.
W ZSL zaczęto mówić o zasługach ludowców w czasie II wojny światowej, Batalionach Chłopskich.
SD stało się partią bardziej otwartą, mającą szerszą swobodę działania.
Nastąpiły także zmiany w ruchu młodzieżowym. Od zjazdu we Wrocławiu w 1948 istniał Związek Młodzieży Polskiej, który po październiku 1956 został rozwiązany, aby stworzyć pozory demokracji. Utworzono wówczas dwie organizacje młodzieżowe:
- w styczniu 1957 powstał Związek Młodzieży Socjalistycznej – skupiający młodzież pochodzącą z miast (robotniczą),
- w lutym 1957 powstał Związek Młodzieży Wiejskiej – skupiający młodzież ze wsi.
Organizacje te później połączyły się tworząc Związek Socjalistycznej Młodzieży Polskiej.
W ZMP nastąpiły zmiany, można było mówić o dokonaniach Szarych Szeregów, ich męstwie, poświeceniu, odwadze.
Zmiany nastąpiły w związkach zawodowych, które były wówczas upolitycznione. Centralna Rada Związków Zawodowych została rozwiązana, a interesy robotników reprezentowały Konferencje Samorządu Robotniczego. Był to pierwszy powiew wolnych związków zawodowych. O pierwszych wolnych związkach zawodowych można mówić po sierpniu 1980.
Widoczne były także zmiany w Wojsku Polskim. Do października 1956 naczelnym marszałkiem Wojska Polskiego było Konstanty Rokossowski. Miał on korzenie polskie, jego rodzice zostali jednak wywiezieni na teren Rosji carskiej i poddani procesowi rusyfikacji. W czasie I wojny światowej Rokossowski walczył w armii rosyjskiej, potem opowiedział się za Gwardią, W czasie II wojny światowej, w 1944 został mianowany przez Stalina marszałkiem ZSRR, a po zakończeniu wojny dostał od Stalina rozkaz pozostania w Polsce. Próbowano go naturalizować na Polaka. W 1956 Rokossowski miał być jednym z wykonawców interwencji radzieckiej w Polsce. W wojsku jednak po stronie polskiej opowiadali się generałowie Komar, czy Bielecki, który zapowiedział, że jeżeli Rosjanie ruszą na Warszawę, on wyda rozkaz atakowania ich. 13 listopada 1956 Konstanty Rokossowski został odwołany z funkcji naczelnego dowódcy Wojska Polskiego i wyjechał do ZSRR. Razem z Rokossowskim zostało udekorowanych i odesłanych 32 generałów i półkowników radzieckich.
Państwo-Kościół
Po październiku 1956 podkreślano, że sprawa wiary jest indywidualną kwestią każdego człowieka. Rozdzielono Kościół od państwa. Wyszyński podpisał dokument wykonawczy dotyczący porozumienia rząd- episkopat z 14 kwietnia 1950. Powstało stowarzyszenie katolików świeckich = Ogólnopolski Klub Postępowej Inteligencji Katolickiej, który zyskał aprobatę Kościoła (=PAX). W latach 60. i 70. przeciętny katolik, aby wyrazić swój sprzeciw- przyjmował pasywną postawę ( nie chodził na wybory, itp.). Ogólnopolski Klub Postępowej Inteligencji Katolickiej walczył o prawa przez aktywny udział w życiu politycznym:
- kandydowanie do sejmu,
- Rady Narodowe = samorządy lokalne.
Ogólnopolski Klub Postępowej Inteligencji Katolickiej reprezentowany był przez 2 organy prasowe:
- pismo „Znak”,
- Tygodnik Powszechny, redagowany przez Turowicza.
Po 1956 zrehabilitowane zostały osoby prześladowane w czasach stalinizacji. Przedstawiono różne odłamy polskiego podziemia.
W październiku 1956 na posiedzeniu sejmu odczytano przesłanie dotyczące procesu oficerów Wojska Polskiego (lipiec 1951). Stwierdzono, że proces został spreparowany i skazano niewinne osoby, jedynie za to, że byli oni oficerami Wojska Polskiego przed wojną. Zrehabilitowani wówczas zostali generałowie: Kirchmayer, Tatar.
W styczniu 1957 nastąpił okres wyborów do sejmu. Władysław Gomułka cieszył się wówczas uznaniem, społecznym zaufaniem. Zaapelował on o głosowanie bez skreśleń ( w ten sposób przechodziły pierwsze trzy nazwiska- z PZPR).Wybory wydawały się być demokratyczne. Liczba kandydatów była o połowę większa od liczby miejsc. W 1957 władza dzięki legendzie Gomułki wygrała właściwie „bez fałszowania”.
roofi54