PYTANIA EGZAMINACYJNE Z PRZEDMIOTU PŁYWANIA
DLA III-GO ROKU
Teoretyczne podstawy techniki pływania
1. Wyjaśnij zasady zachowania się ciała stałego, zanurzonego w cieczy, gdy jego gęstość jest: większa,mniejsza czy równa gęstości cieczy.
Prawo Archimedesa
Siła wyporu działająca na ciało zanurzone w płynie jest równa ciężarowi płynu wyparte przez to ciało.
Siła wyporu jest tym większa, im cięższy jest płyn - większa siła wyporu jest w wodzie, niż w powietrzu i większa
w rtęci niż w wodzie.
Siła wyporu jest tym większa, im większe (rozmiarami, objętością) jest ciało (a przynajmniej siła jego zanurzona
części).
Ciało będzie pływało po powierzchni cieczy, jeśli jego siła wyporu przy maksymalnym zanurzeniu będzie większa
niż ciężar tego ciała.
Siła wyporu jest mniejsza od siły ciężkości - ciało tonie.
Siła wyporu jest większa od siły ciężkości - ciało wypływa unosząc się do góry.
Siły wyporu i ciężkości są sobie równe - wtedy ciało pozostaje w bezruchu unosząc się w płynie.
Jeżeli gęstość ciała jest większa niż gęstość płynu (pCiała > Ppłynu), wtedy ciało będzie tonąć.
Jeżeli gęstość ciała jest mniejsza niż gęstość płynu [pzaii < p^m), wtedy ciało będzie wypływać na powierzchnię.
2. Podaj istotne cechy fizyczne środowiska wodnego i powietrza.- Ciśnienie
- Gęstość i ciężar właściwy
- Przewodnictwo cieplne
3. Podaj wzór siły oporu i wyjaśnij zasady jej powstawania.
F = K*S* v2/2*c f» v"ra<w^ S -/"*<?*'-*/ /"V°-
Siła oporu powstaje poprzez przesuwanie się cząsteczek wody. Kiedy cząsteczki się przesuwają powstaje tarcie.4. Co to jest gęstość ciała i podaj sposoby jej mierzenia?
Gęstość jest to stosunek masy ciała do jego objętości
Objętość ciała możemy zmierzyc po przez wzrok: d= m/v , czyli masia ciała przez objętość.
5. Czy wiedza o pływalności ciała ludzkiego może mieć wpływ na efektywność nauczania techniki pływania?
Jeżeli znamy zasady fizyczne jakie panują w środowisku wodnym możemy odpowiednio dobrać ćwiczenia do nauczania technik pływackich, niektóre z zasad działają na nasza niekorzyść czyli sprawiają trudności dla osób uczących się ale jednak większość pomaga chociażby wyporność ciała
6. Od czego zależy opór czołowy wody?
Opór czołowy wody zależy od przekroju czołowego pływaka, opór ten zmienia się wprost proporcjonalnie dowielkości przekroju czołowego. Minimalny opór czołowy osiągniemy gdy oś długa pływaka pokryje się zkierunkiem pływania.Zależy także od:
- prędkości pływania
- kształtu i rodzaju powierzchni ciała
7. Wyjaśnij zasady powstawania dynamicznej siły parcia.
Powstaje ona w przypadku nie symetrycznego, opływu potokami wody ciała ułożonego pod pewnym kątem w stosunku do kierunku pływania. Wielkość zależna jest od siły oporu.
8. Co to jest siła ciągu?
Lokomocji pływaka w wodzie towarzyszy powstawanie siły oporu wody oraz siły nośnej, która jest tym większa, im szybciej ono płynie. W rezultacie wzajemnego oddziaływania kończyn pływaka i wody (różnice ciśnień - prawo Bernoulliego) powstaje m.in. siła ciągu.
9. Jak powstaje siła nośna?
Siła nośna to siła działająca na ciało poruszające się w płynie, prostopadła do kierunku ruchu. Siła nośna powstaje, gdy ciało poruszające się względem płynu zmienia całkowitą ilość ruchu (pęd) otaczającego to ciało płynu w kierunku prostopadłym do tego ruchu.
Rys. Powstawanie siły nośnej wg prawa Bernoulliego
10. Podaj metody oceny pływalności ciała ludzkiego.
- metoda szacunkowa - polega na określeniu pływalności na podstawie wynurzonych części ciała, jeżeli ciało zanurza się całkowicie pływalność jest niska, jeżeli wynurzone są dłonie - średnia, jeżeli dłonie i przedramiona-wysoka
- test Curetona- polega na mierzeniu czasu wypływania badanego na powierzchnie
11. Jak jest zależność oporu czołowego od prędkości ciała pływaka?Opór wody zmienia się proporcjonalnie do kwadratu prędkości pływania.Jeżeli szybkość zwiększa się dwukrotnie to opór czterokrotnie
12. Podaj ogólne zasady ułożenia ciała pływaka w wodzie.
-ułożenie horyzontalne, opływowe i odpowiednio „wysokie"
- kat natarcia a) tech. sport 3 -5 stopni
b) tech. standardowa-8 -12 stopni
- odpowiednie ułożenie głowy i bioder
- tułów pływaka nie powinien odchylać się w bok
13. Opisz ruchy kończyn górnych podczas pływania kraulem na piersiach.
Faza właściwa zaczyna się włożeniem ręki do wody i krótkim poślizgiem. Ręka przesuwa się w dół i na zewnątrz, a następnie do wewnątrz (ramię zgina się w stawie łokciowym do kąta ok. 95') - faza pociągnięcia. W połowie tej fazy ręka przecina oś długą ciała i zaczyna się odepchnięcie, dłoń podąża do bioder W końcowej fazie odepchnięcia następuje skręt głowy w celu wykonania wdechu. W wyniku ruchów ramion i skrętu głowy występuje rotacja : tułowia nadająca ciału „kraulisty" kształt opływowy. Na początku nauczania ramiona w fazie podwodnej są wyprostowane. Zbyt wczesne wprowadzenie ugięcia w stawie łokciowym może spowodować skracanie ruchu (głaskanie wody) Faza przygotowawcza zaczyna się od wynurzenia ramienia z wody, później przedramienia i ręki. Po wynurzeniu zwiększa się ugięcie w stawie łokciowym (wysoki łokieć). W drugiej części tej fazy następuje wyprost ramienia.
14. Zademonstruj na lądzie (w wolnym tempie) ruchy kończyn górnych w kraulu na piersiach.
15. Co to jest koordynacja ruchów?
Koordynacja to uporządkowanie, uzgodnienie, zharmonizowanie, np. przyporządkowanie ruchów celowi, który chcemy osiągnąć. Koordynacja ruchów to przyporządkowanie ruchów określonemu celowi. Poprawna koordynacja to takie „uporządkowanie ruchów", które umożliwi wykonanie motorycznego zadania. Podstawowe zdolności koordynacyjne to:
- zdolność sterowania ruchami zgodnie z zamierzeniem
- zdolność regulacji ruchów stosowanie do zmieniającej się sytuacji
- zdolność do uczenia się nowych, dotąd nieznanych czynności ruchowych
16. Opisz koordynację ruchów kończyn górnych, dolnych oraz oddychanie podczas pływania kraulem na piersiach.
W pływaniu kraulem sportowym spotyka się różne warianty koordynacji kończyn górnych i dolnych. Oprócz koordynacji sześciouderzeniowej dodatkowo wyróżnia się koordynację dwuuderzeniowa, czterouderzeniową oraz koordynacje dwu- i czterouderzeniwe ze skrzyżnym ruchem nóg.
W pływaniu sportowym oddychanie skoordynowane jest zawsze z pracą kończyn górnych, a w stylach naprzemianstronnych - prawego lub lewego ramienia. Wdech przypada na taki moment ruchu ramion, kiedy ciało ma dużą prędkość. Aby wykonać wdech, kraulista musi obrócić głowę, w stronę wiosłującego ramienia. Jest to moment, gdy ramię zaczyna prostować się w stawie łokciowym i kończy odepchnięcie, a w tym czasie druga kończyna rozpoczyna ruch wiosłujący. Jest to najkorzystniejsza chwila do wykonania wdechu, ponieważ występuje stosunkowo duża rotacja ciała wokół osi długiej. Wdech wykonywany jest ustami i trwa ok. 0,5 s, następnie jest długi bezdech i krótki, dynamiczny wydech. Zawodnicy zazwyczaj wykonują wdech w każdym cyklu ruchowym, zawsze na tę samą stronę. Na długich dystansach, preferowane jest oddychanie co półtora cyklu, czyli co trzeci ruch ramion.
17. Wyjaśnij, dlaczego ruch kończyny górnej podczas pływania kraulem na piersiach wykonywany-jest wolniej w wodzie niż nad nią?
Nad woda panują mniejsze opory ruchu niż pod woda dlatego jest różnica w szybkości ruchu
18. Wymień najczęściej występujące biedy w ruchach kończyn górnych i dolnych podczas pływania kraulem na piersiach.
Błędy w pracy nóg:
1. Nadmierne uginanie nóg w stawach kolanowych - podciąganie i uginanie podudziami zamiast całą długością w górę i w dół.
2. Wykonywanie ruchów nóg tylko w stawach kolanowych.
3. Usztywnianie nóg w kolanach;
4. Zbyt wysokie unoszenie bioder.
5. Zbyt głębokie lub płytkie zanurzenie nóg (stopy wychodzą nad powierzchnię wody).
6. Zbyt mała rozpiętość między stopami, w ich skrajnym położeniu. Błędy w pracy ramion:
Błędy w pracy ramion:
1. Podciągnięcie prostym ramieniem w wodzie.
2. Podciągnięci zbyt ugiętym ramieniem
3. Zbyt wczesne zakończenie ruchem ramion
4. Wkładanie ramienia do wody zbyt blisko głowy (skośnie), nie prostowanie go w momencie włożenia
5. Przytrzymywanie ramion w przodzie
6. Podnoszenie głowy przy wykonywaniu wdechu
7.Głowa po skręceniu i wykonaniu wdechu nie wraca do pozycji wyjściowej
8. Brak wydechu do wody
19. Co to jest rytm i tempo w pływaniu i czy cechy te maja wpływ na poprawność techniki?
Rytmem nazywamy stosunek fazy ruchu o daej prędkości do fazy ruchu o innej prędkości. Tempem nazywamy częstotliwość ruchu kończyn, wyrażona liczbą cykli w jednostce czasu. Cechy te maja wpływ na poprawność techniki ponieważ pomagają w płynności ruchu i w oddychaniu
20. opisz algorytmiczną strukturę ruchów kończyn górnych i dolnych występującą w technice pływania kraulem na piersiach
Ruchy nóg:
a) faza przygotowawcza (ruch z dołu do góry)
b)faza zasadnicza ( ruch z góry w dół)
c) pociągnięcie
d) odepchnięcie
e) wyjście ramienia z wody
f) przeniesienie ramienia nad wodą z tzw. ,,wysokim łokciem”
21. Podaj definicję sekwencji sensomotorycznej?
Sekwencja sensomotoryczna to elementarna konfiguracja czynności, ograniczona dwoma miejscami decyzji, między którymi nie podejmuje się żadnej innej decyzji w strukturze systemu sensomotorycznego. Sekwencja sensomotoryczna to najprostszy ruch ograniczony dwiema decyzjami. Na przykład ruch przedramieniem od decyzji ,,zginam przedramię” do decyzji ,,zakończę zginanie” lub ,,prostuję”. Jest najmniejszą elementarną strukturą ruchu składająca się na całą strukturę ruchu techniki pływania, ograniczona dwoma punktami decyzji.
22. Dlaczego podczas pływania kraulem na piersiach oraz kraulem na grzbiecie wystepuje rotacja wokół osi długiej ciała?
Pomaga ona przy pływaniu kraulem w oddychaniu i zwiększa zakres stawu barkowego. Gdyby nie występowała ograniczona by była ruchomość w stawach i spadla by prędkość pływania.
23. Czy rotacja wokół osi długiej ciała podczas pływania kraulem na piersiach i na grzbiecie jest zjawiskiem korzystnym dla efektywności przemieszczania się w wodzie?
Jest to zjawisko korzystne w poruszaniu się w wodzie ponieważ pomaga w oddychaniu i w naturalnej pracy kończyn górnych, pomaga zwiększyć zakres stawu barkowego.
24. Opisz algorytmiczną strukturę ruchów kończyn górnych i dolnych podczas pływania kraulem na grzbiecie
a) faza przygotowawcza (ruch z góry do dołu)
b) faza zasadnicza (ruch z dołu do góry)
Ruchy ramion:
a) wejście ramienia do wody
b) napłynięcie i chwyt wody
f) przeniesienie ramienia nad wodą
25. Opisz koordynacje kończyn górnych, dolnych i oddychania podczas pływania kraulem na grzbiecie.
W kraulu na grzbiecie występuje jeden rodzaj koordynacji kończyn górnych dolnych i jest to koordynacja sześciouderzeniowa. Oznacza to, że na jeden ruch kończyn górnych przypada sześć uderzeń nóg. Pracy ramion towarzyszy duża, większa aniżeli w kraulu na piersiach, rotacja całego ciała. Rotację rozpoczynają ramiona i przenoszona jest ona na biodra oraz kończyny dolne. Obroty ciała wokół osi długiej są celowe i spowodowane ograniczeniem zakresu ruchu ramienia do tyłu, wynikającym z anatomicznej budowy stawu ramiennego, głównie łopatki. Zakres ruchu w stawie ramiennym do tyłu jest znacznie mniejszy aniżeli do przodu. Stad też konieczność występowania większej, aniżeli w kraulu na na piersiach, rotacji całego ciała oraz mniejsza efektywność ruchów kończyn górnych. Oddychanie w kraulu na grzbiecie jest stosunkowo łatwe, ponieważ odpada problem wydechu powietrza do wody. W pływaniu sportowym oddychanie skoordynowane jest z pracą kończyn górnych: podczas przeniesienia tego samego ramienia nad woda - wydech. Rytmiczność oddychania jest szczególnie ważna podczas wyścigu pływackiego dla sprawnej pracy układów krążenia i oddechowego.
26. Zademonstruj na lądzie (w sposób wzorcowy) ruchy kończyn górnych w kraulu na
grzbiecie.
27.Jak zgodnie z przepisami należy wykonać skok startowy i nawrót w kraulu na piersiach?
SW 5 Styl dowolny.
SW 5.2 Po przepłynięciu każdej długości pływalni i przy zakończeniu wyścigu, pływak musi dotknąć ściany
dowolną częścią ciała.
SW 5.3 Część ciała pływaka, przez cały czas trwania wyścigu musi „łamać" powierzchnię wody, z wyjątkiem, że
dozwolone jest całkowite zanurzenie się pływaka w czasie nawrotu i na dystansie nie dłuższym niż 15 metrów po
starcie i po każdym nawrocie. Przed tym punktem, głowa musi „złamać" powierzchnię wody.
SW 4.1. Start w wyścigach w stylu dowolnym rozpoczyna się skokiem. Na długi gwizdek sędziego głównego
pływacy wchodzą na słupek startowy i pozostają tam. Na komendę startera „na miejsca", bezzwłocznie zajmują
pozycję startową, z przynajmniej jedną stopą na krawędzi słupka startowego. Położenie rąk nie ma znaczenia. Gdy
wszyscy pływacy stoją nieruchomo, starter podaje sygnał startu.
28.Jak zgodnie z przepisami należy wykonać skok startowy i nawrót w kraulu na
grzbiecie?
SW 6 Styl grzbietowy.
SW 4.2 Start w stylu grzbietowym i w sztafecie zmiennej odbywa się z wody. Na pierwszy dług i gwizdek sędziego
głównego pływacy bezzwłocznie wchodzą do wody. Na drugi długi gwizdek sędziego głównego, pływacy bez
zbędnej zwłoki wracają na miejsca startowe. Gdy wszyscy pływacy zajmą pozycje startowe, starter podaje komendę
„na miejsca". Gdy wszyscy pływacy są nieruchomi, starter podaje sygnał startu.
SW 6.1 Pływacy ustawiają się w wodzie twarzą do krawędzi startowej pływalni trzymając obydwiema dłońmi uchwyty startowe. Umieszczanie stóp na rynnach przelewowych lub stanie na nich jest zabronione. SW 6.2 Na sygnał startu i po nawrocie, pływak odbija się i płynie na plecach przez cały wyścig, z wyjątkiem gdy wykonuje nawrót.
SW 6.3 Część ciała pływaka, przez cały czas trwania wyścigu musi „łamać" powierzchnię wody. Dozwolone jest całkowite zanurzenie się pływaka w czasie nawrotu, finiszu i na dystansie nie dłuższym niż 15 metrów po starcie i po każdym nawrocie. Przed tym punktem głowa musi „złamać" powierzchnię wody. SW 6.4 W czasie wykonywania nawrotu, pływak musi dotknąć ściany jakakolwiek częścią ciała. W trakcie wykonywania nawrotu plecy pływaka mogą być obrócone poza płaszczyznę pionową, do pozycji na piersiach, po czym następuje ciągłe pojedyncze pociągnięcie ramieniem lub ciągłe równoczesne pociągnięcie obydwoma ramionami dla zapoczątkowania nawrotu. Pływak musi powrócić do położenia na plecach przy opuszczaniu ściany. SW 6.5 Kończąc wyścig pływak musi dotknąć ściany, znajdując się w pozycji na plecach.
29.Za co można zdyskwalifikować podczas zawodów zawodnika płynącego stylem
grzbietowym?
Dyskwalifikacja:
- nie utrzymanie pozycji ciała na grzbiecie (z wyjątkiem nawrotu)
- stanie (zmiana pozycji ciała)
- wynurzenie głowy spod lustra wody po starcie i po nawrocie poza linią 15 metrów
- brak kontaktu ze ścianą podczas nawrotu i zakończeniu wyścigu
- wykonywanie ruchów ramion, nóg nie związanych z wykonywaniem nawrotu
- brak pozycji na plecach przy opuszczaniu ściany nawrotowej
- obrót ciała wzdłuż podłużnej osi, przekraczający 90° od poziomu
- ukończenie wyścigu w położeniu innym niż na plecach
30. Za co można zdyskwalifikować podczas zawodów płynącego kraulem na piersiach?
- brak „łamania" lustra wody przez dowolną część ciała w trakcie pływania na dystansie (nurkowanie)
- przepłynięcie ponad 15 metrów pod wodą po starcie i nawrocie
- brak kontaktu ze ścianą przy nawrocie i zakończeniu wyścigu
- chodzenie po dnie pływalni
31. Wymień najczęściej pojawiające się błędy podczas pływania kraulem na grzbiecie
1. Zbyt duże ugięcie w biodrach.
2. Nadmierne uginanie i wynurzanie kolan.
3. Zbyt głębokie ruchy stopami i podudziami.
4. Zgięcie grzbietowe stóp, usztywnienie w stawie skokowym.
5. Ruchy nóg z usztywnionymi- kolanami.
6. Zbyt mała rozpiętość między stopami w ich skrajnym położeniu.
1. Odchylenie głowy do tyłu lub zbyt wysokie wyniesienie jej nad wodę.
2. Wkładanie do wody ugiętych ramion, zbyt blisko głowy.
3. Wykonywanie ruchów właściwych (pod woda) wyprostowanymi ramionami.
4. Brak zakończenia fazy pociągnięcia.
...
Donia12-awf