przeziebienie.docx

Przeziębienie

Surowce flawonoidowe:

1. Bez czarny - Sambuci flos-Sambucus nigra - Caprifoliaceae-przewiertnikowate- SKŁAD: Flawonoidy, kwasy hydroksyfenylokarboksylowe, saponony, triterpeny;  DZIAŁ. I ZAST.:  napotne, wzmacniające wydzielanie oskrzelowe, nieswoiście p/bólowe, choroby przeziębieniowe w formie naparów.

2. Lipa drobnolistna -Tiliae inflores.-Tilia cordata -Tiliaceae- SKŁAD: Flawonoidy (tilirozyd), garbniki, śluz, olejek eteryczny;  DZIAŁ. I ZAST.:  napotne, wzmaga perspirację i transpirację skóry, pobudzenie czynności gruczołów potowych, w chorobach z przeziębienia oraz związanym z tym kaszlu, napary, przetwory galenowe do użytku wewnętrznego. MIESZ & PREP.: Agryflos, Bronchial, Infektofen, Gryposon, Tiliros, Termasil.

Surowce salicylowe

3. Wiązówka błotna-Ulmariae flos-Filipendula ulmaria-Rosaceae- SKŁAD: flawonoidy: (spireozyd, rutyna, hyperyna), taniny: (estry glukozy z kwasem galusowym i heksahydroksydifenowym), glukozydy kwasów fenolowych, glukozydy kwasów fenolowych (ksyloglukozydy salicylanu metylu), olejek eteryczny (salicylan metylu); DZIAŁ. I ZAST.:  napotny i moczopędny, poprawia eliminację wody przez nerki, p/gorączkowy, p/bólowy, choroby z przeziębienia, grypa, bóle głowy, zębów, stawów, doustnie, miejscowo, lecznictwo ludowe, depresyjne działanie na układ nerwowy.

4. Wierzba purpurowa-Salicis cortex-Salix purpurea-Salicaceae-wierzbowate- SKŁAD: Pochodne alkoholu salicylowego (salikortyna, salicyna, salirepozyd); Flawonoidy, Garbniki; DZIAŁ. I ZAST.:  p/gorączkowy, p/bólowy, p/zapalny, choroby z przeziębienia, grypa, bóle głowy, zębów, stawów, doustnie, miejscowo. Metabolizm – powolna degradacja sali kortyny, przedłużone w czasie działanie w porównaniu do kwasu salicylowego.

5. Krwawnik pospolity-Millefolii herba – Achillea millefolium – Asteraceae; SKŁAD: Olejek eteryczny: (laktony seskwiterpenowe: pro azuleny, prekursory chamazulenu, kariofylen, alfa-pinen, beta-pinen); DZIAŁ. I ZAST.:  p/zapalne, spazmolityczne, wykrztuśne. Efekty uboczne: reakcje alergiczne na laktony.

6. Rumianek pospolity-Chamomillae anthodium – Matricaria chamomilla – Asteraceae; SKŁAD: Olejek eteryczny: bisabolol i jego tlenki A i B, matrycyna – cham azulen, flawonoidy, kumaryny; DZIAŁ. I ZAST.:  p/zapalne, p/obrzękowo na błony śluzowe, spazmolitycznie, p/bakteryjnie; do inhalacji w stanach zapalnych błony śluzowej gardła i nosa oraz górnych dróg oddechowych.

Surowce antocyjanowe i witaminowe

7. Malina właściwa-Rubi idaei fruckus – Rubus idaeus – Rosaceae;  SKŁAD: Kwasy organiczne (kwas askorbowy), pektyny, śluz, antocyjany, sole mineralne; DZIAŁ. I ZAST.:  napotne w stanach gorączkowych, napar z suszonych, syrop ze świeżych.

8. Porzeczka czarna-Rihis nigri fructus – Ribes nigrum – Saxifragaceae – skalnicowate; SKŁAD:  Wit. C, antocyjany, pektyny, sole mineralne, kwasy organiczne, cukry; DZIAŁ. I ZAST.:  wirusobójcze, działanie soku ze świeżych owoców.

9. Jeżyna zwyczajna - Rubi fruticosi fruc.-Rubus fruticosus - Rosaceae- SKŁAD: Garbników: (galotanoidy); Flawonoidy; Kwasy org;  DZIAŁ. I ZAST.:  napotne i p/gorączkowo.

10. Róża francuska/damasceńska-Rosae flos–Rosa gallica/damascena–Rosaceae; SKŁAD: Wit. C,A,B,K,E;  flawonoidy, karotenoidy, garbniki, kwasy organiczne. DZIAŁ. I ZAST.:  choroby nerek idróg żółciowych, wątroby, słabe działanie żółciopędne, moczopędne w reumatyzmie, dnie, rwie kulszowej, chorobach przeziębieniowych w chorobach gorączkowych jako witaminowy.

11. Jeżówka purpurowa - Echinacea herba-Echinacea purpura - Compositae- SKŁAD: echinakozyd, cynaryna, estry kwasów fenolowych (kw. cykoriowy), alkiloamidy, polieny, glikozydy flawonowe, polisacharydy, alkaloidy pirolizydynowe nasycone. DZIAŁ. I ZAST.:  immunostymulujące; stymulacja aktywności makrofagów: fagocytarnej, bakteriobójczej, metabolicznej; stymulacja odporności nieswoistej – makrofagi; stymulacja odporności swoistej – p/ciała, limfocyty. WSKAZANIA: choroba z przeziębienia, grypa; P/WSKAZ: gruźlica, kolagenozy, stwardnienie rozsiane, okres ciąży i karmienia, choroby wątroby, choroby autoimmunologiczne.

12. Żywotnik zachodni – Thujae herba-Thuja occidentalis – Cupressaceae – cyprysowate;  SKŁAD: olejek eteryczny, flawonoidy (dimery poch. amentoflawonu), lignany, polisacharydy. DZIAŁ. I ZAST.:  Homeopatia, allopatia- immunostymulator; Nalewka – preparaty w leczeniu wirusowych i bakteryjnych infekcji, stany zapalne tchawicy, zatok, układu moczowego; Wirus opryszczki HSV; Leczenie chorób skórnych – grzybice, pleśniawki; Choroby reumatyczne.  MIESZ & PREP.: Esberitox N

13. Baptysja barwierska – Baptisiae radix-Baptisia tinctoria – Leguminoseae – bobowate; SKŁAD: polisacharydy, glikoproteiny (arabinogalaktanoproteiny), alkaloidy chinolizydynowe, kumaryny, olejek eteryczny. DZIAŁ. I ZAST.:  immunostymulujące, pobudzające produkcję – interferonu, fagocytozę,; podnosi miejscową i ogólną odporność na infekcje; lek allopatyczny. MIESZ & PREP.: Esberitox N

Najczęściej wykorzystywane w pulmonologii olejki eteryczne:

- olejek anyżowy (Ol. Anisi) oraz olejek koprowy (Ol. Foeniculi), olejek tymiankowy (Ol. Thymi) o szczególnie cennych właściwościach polegających na przyspieszeniu ruchu rzęsek aparatu migawkowego jak również o działaniu wykrztuśnym i sekretomotorycznym,

- olejek cynamonowy (Ol. Cinnamomi), olejek goździkowy (Ol. Caryophylli), olejek tymiankowy , (Ol. Thymi) olejek kajeputowy (Ol. Cajeputi), olejek z drzewa herbacianego – wykazują właściwości p/bakteryjne.

-olejek jodłowy (Ol. Abietis), olejek sosnowy (Ol. Pini silvestris), olejek kosodrzewinowy (Ol. Pini pumilionis), olejek świerkowy (Ol. Piceae) działanie wykrztuśne bakteriobójcze.

- olejek eukaliptusowy (Ol. Eucalypti), olejek tymiankowy (Ol. Thymi) – wykrztuśne, rozkurczające, p/drobnoustrojowe.

- olejek miętowy (Ol. Menthae piperitae) – działanie bakteriobójcze i lekko znieczulające, ostrożnie u alergików.

14. Kajeput – Cajeputi oleum - Melaleuca leucadendron - Myrtaceae – mirtowate; SKŁAD: olejek eteryczny: (cyneol).  DZIAŁ. I ZAST.: p/drobnoustrojowe, powoduje przekrwienie; zewnętrznie: bóle stawów, mięśni, przy schorzeniach reumatycznych, nerwobólach, choroby przeziębieniowe – katar, bóle gardła, kaszel; wewnętrznie: przeziębienie, kaszel.

15. Goździk korzenny - Caryophylli flos–Jabosa caryophyllus – Myrtaceae – mirtowate; SKŁAD: olejek etryczny: (eugenol, octan eugenolu, kariofylen i jego tlenek); kumulen; flawonoidy; garbniki; kwasy fenolowe: (galusowy, protokatechowy); sterole; olej tłusty. DZIAŁ. I ZAST.:  jako wykrztuśny rzadko stosowany, środek w zaburzeniach układu pokarmowego; żołądkowy, wiatropędny, tonizujący; antyseptyczny, p/bakteryjny, p/grzybiczy, p/wirusowy, miejscowo znieczulający, rozkurczowy; działanie żołądkowe jako przyprawa, olejek eteryczny jest składnikiem maści i żeli rozgrzewających.

16. Cynamonowiec cejloński - Cinnamomi cortex–Cinnamomum ceylanicum – Lauraceae – wawrzynowate; SKŁAD: olejek etryczny: (aldehyd cynamonowy, eugenol, kwas cynamonowy, aldehyd cynamonowy, fenylopropany, limonen), garbniki, śluz, procyjanidyny, kumaryny. DZIAŁ. I ZAST.: żołądkowy i wiatropędny, olejek eteryczny ma silne właściwości p/bakteryjne i fungicidalne. Efekty uboczne: reakcje alergiczne, przy przedawkowaniu olejku pobudzenie, zwiększenie ruchliwości, tachykardia, zaburzenia motoryki jelit z następującą sennością.

17. Kolendra siewna-Oleum Coriandri–Coriandrum sativus–Apiaceae; SKŁAD: olejek eteryczny: (linalol, alfa-pinen, limonen, gamma-terpinen, para-cymen, kamfora, geraniol). DZIAŁ. I ZAST.: żołądkowy, spazmolityczny, wiatropędny, bakteriobójczy i grzybobójczy. W formie odwarów, jako składnik mieszanek o działaniu przeczyszczającym z wiatropędnym. W bólach reumatycznych do nacierań.

18. Mięta pieprzowa-Mentha piperitae fol.-Mentha piperita-Lamiaceae-wargowe; SKŁAD: mentol i jego estry, mentol, izomenton ,piperyton. DZIAŁ. I ZAST.: p/drobnoustrojowe, miejscowo znieczulające, chłodzące.

19. Drzewo herbaciane – Oleum Melaleucae – Melaleuca alternifolia - Myrtaceae – mirtowate; SKŁAD: olejek etryczny: (terpinen, alfa-terpinen, beta-terpinen, sabinen, terpinolen, cymen, kadinen, limonen, cyneol. DZIAŁ. I ZAST.: p/drobnoustrojowe, bakterio- i grzybostatyczne.

20. Muszkatołowiec wonny-Oleum Myristicae - Myristica fragrans – Myristicaceae – muszkatołowcowate;  SKŁAD: olejek etryczny: (alfa-pinen, kamfora, borneol,geraniol, terpineol, mirystycyna i saflor (rakotwórcze działanie). DZIAŁ. I ZAST.: depresyjnie na układ nerwowy – uspokajające działanie, czasem stosowany jako odurzajacy, ma działanie hepatotoksyczne, jako przyprawa gałka muszkatołowa jest całkowicie bezpieczna.

Mentol – Mentholum

Alkohol terpenowy o właściwościach p/drobnoustrojowych – niszczy bakterie chorobotwórcze flory jelitowej i drożdżaki, doustnie podany działa żółciopędnie, odkażająco na drogi żółciowe. Drażni receptory cieplne i obniża wrażliwość włókien czuciowych przewodzących ból, podany na skórę lub śluzówkę wywołuje uczucie chłodu i miejscowego znieczulenia, które po 15 min. Przechodzi w lekkie pieczenie, działanie p/bólowe i p/świądowe zależy od stężenia.

Preparaty do pielęgnacji jamy ustnej, past do zębów, preparatów p/świądowych (Sanofil), odkażających drogi moczowe (Terpinex, Rowatinex), maści i balsamów do inhalacji (Mentoklar, Amol, Argol), preparatów p/migrenowych (maść tygrysia), p/reumatycznych (Ben-gay). Nie wolno także stosować w przypadku nieżytów dróg oddechowych u bardzo małych dzieci i niemowląt maści do nosa zawierających olejek z mięty pieprzowej. Pary mentolu hamują oddychanie, podobnie jak chłodne powietrze i u małych dzieci mogą spowodować przejściowy bezdech.

21. Terebinthinae rectificatum Oleum – olejek terpentynowy; destylacja z parą wodną, Balsam otrzym. przez nacięcie pni niektórych gat. rodzaju Pinus, zwłaszcza sosny zwyczajnej- Pinus silvestris, z rodz. Pinaceae; SKŁAD: olejek etryczny: (alfa-pinen, beta-pinen, limonen, kamfen, terpineol); DZIAŁ. I ZAST.: antyseptycznie, zmniejsza wydzielanie śluzu, silnie rozgrzewająco, rumieniąco; stosowany w pierwszym okresie przeziębienia. Efekty uboczne: alergie, nie wolno stosować na dłużej powierzchni – objawy zatrucia, uszkodzenie nerek i OUN.

MAŚCI I ŻELE ROZGRZEWAJACE

Z maści i żeli nanoszonych na ciepłą skórę uwalniają się olejki, które są wdychane przez chorego, wykazując poza działaniem rozgrzewającym, pobudzającym krążenie obwodowe (działanie drażniące na skórę m. in. poprzez rozszerzenie naczyń krwionośnych) i p/bólowym. Działają ponadto: wykrztuśnie i antyseptycznie (bakteriobójcze), usprawniają oddychanie m. in. poprzez stymulację wydzielania gruczołów błon śluzowych, przywrócenie prawidłowych ruchów nabłon...