Podkręcanie kart graficznych.pdf

HARDWARE

Podkręcanie kart graﬁcznych

CD 4/2006

Grupa: UZUPEŁNIENIA

ATI Tray Tool (attsetup.exe)

Coolbits

Programy do overclockingu kart gra-

ﬁcznych.

Szybciej niż fabryka dała

Karty graﬁcznerzadkopracująnamaksymalnychobrotach.Ustawienia

proponowane przez producentów są najczęściej bardzo zachowawcze.

Można jednak sprawić, aby karta pracowała z pełną dostępną mocą.

UWAGA!

Opisywane tu czynności stanowią głę-

boką ingerencję w system. Jej skutki

mogą być nieodwracalne. Informujemy,

że redakcja z dużą starannością przy-

gotowuje i sprawdza wszelkie mate-

riały. Jednak liczba różnych możliwych

produktów, przypadków, konﬁguracji

jest tak duża, że nie sposób prze-

widzieć wszystkiego. Czytelnik musi

mieć świadomość, że wszelkich zmian

w systemach lub produktach dokonuje

na własną odpowiedzialność.

Największe znaczenie dla wydaj-

ności karty graﬁcznej mają czę-

stotliwości zegarów  28>01 , z ja-

kimi pracuje procesor graﬁczny

 28>02 i pamięć karty. W wielu kar-

tach zegary ustawione przez produ-

centa nie wykorzystują w pełni moż-

liwości poszczególnych konstrukcji,

ale na szczęście można to zmienić.

Za pomocą odpowiednich progra-

mów będziesz mógł „wycisnąć” cały

potencjał, jakim faktycznie dysponu-

je Twoja karta graﬁczna.Operacjata

nosi miano podkręcania, przetakto-

wywania lub overclockingu. W re-

zultacie gry będą działać odpowied-

nio szybciej, a wzrost wydajności

będzie zależał od tego, w jak dużym

stopniu uda ci się podkręcić kartę

graﬁczną.Rezultatyoverclockingu

zależą od wielu różnych czynników.

m.in. od sprawności chłodzenia.

Uważaj na temperaturę!

Wysoka temperatura jest jednym

z podstawowych wrogów układów

elektronicznych. Dlatego zanim za-

bierzesz się za podkręcanie parame-

trów karty graﬁcznej,musiszspraw-

dzić, czy spełnione są warunki:

Prawidłowa wentylacja obudowy

– otwory powietrzne (wywietrzni-

ki) obudowy nie mogą być niczym

zakryte.

Wiatraczek karty graﬁcznejmusi

się obracać w trakcie pracy kom-

putera.

Temperatura procesora graﬁczne-

go w spoczynku nie może przekra-

czać 40°C, natomiast przy najwięk-

szym obciążeniu –100°C.

Do podkręcania nie nadają się

karty graﬁcznewyposażonetylko

w nieduży radiator  28>03 .

Rodzaj karty graﬁcznej

Na wstępie musisz ustalić, jaką

masz kartę graﬁczną. Kliknij pra-

wym przyciskiem myszki na pul-

picie Windows. Z menu wybierz

. Przejdź do zakładki

. Rodzaj karty graﬁcznej

będzie wymieniony w sekcji 

po słowie  . W naszym przypadku

jest to RADEON X550 .

Przyrost wydajności

Dodatkowe chłodzenie

Producenci kart graﬁcznychzregułysto-

sują słabej jakości zestawy chłodzenia,

radzące sobie tylko z odprowadzaniem

ciepła procesora graﬁcznego pracują-

cego przy nominalnych ustawieniach.

W efekcie rezultaty podkręcania są

ograniczane przez jakość radiatora.

Na szczęście możesz dokupić znacznie

wydajniejszy zestaw chłodzący 

(w cenie już od 50 zł) i zastąpić ten ory-

ginalny. Dzięki temu wzrośnie efektyw-

ność chłodzenia, a wraz z nim szanse

na uzyskanie wyż-

szych częstotliwo-

ści dla procesora.

Możesz także

dokupić małe

radiatorki na

kości pamię-

ci 

(cena od 15 zł, dla radiatorów alu-

miniowych). Instalacja tych ostatnich

jest bardzo prosta – wystarczy odkleić

ze spodu radiatorków papier izolujący

warstwę przylepną i nakleić radiator na

układy pamięci karty graﬁcznej.

Na wykresach widać, jak wzrasta wy-

dajność kart graﬁcznychpopodkręce-

niu. Wykres u góry pokazuje wydajność

kart graﬁcznych działających z ich

nominalnymi ustawieniami. Poniżej

pokazujemy wykresy wydajności tych

samych kart graﬁcznychpoichpod-

kręceniu. Przyrost wydajności wynosi

10 proc. Nie jest to może oszałamia-

jąco dużo, ale pamiętajmy, że zyska-

liśmy szybszą kartę bez dodatkowych

nakładów ﬁnansowych.

PC Format 4/2006

SOFTWARE

Podkręcanie kart graﬁcznych

HARDWARE

 Podkręcanie kart ATI

Zanim przystąpisz do podkręcania kart ATI,

zainstaluj specjalny program ATI Tray Tool z na-

szej płyty CD.

Przygotowania do overclockingu

Wyłącz wygaszacz ekranu oraz funkcję w ste-

rownikach karty, sygnalizującą pojawianie się

błędów, by nie zakłócały one działania programu

ATITool.

1 Kliknij na pulpicie Windows p rawym

W ten sposób ATITool bada, czy nie zaczęły się

pojawiać artefakty, co jest sygnałem do zaprze-

stania dalszego zwiększania częstotliwości.

4 Jeśli uznasz, że test trwa za długo, możesz

o 10 MHz. Jeśli zatem była to wartość 497 MHz,

ustaw na 487 MHz.

przerwać wykrywanie maksymalnych czę-

stotliwości, klikając na przycisk . Jeżeli

jednak chcesz poznać maksymalną częstotliwość

dla procesora graﬁcznego, musisz uzbroić się

w odrobinę cierpliwości. Wyszukiwanie odpo-

wiedniej częstotliwości może zająć nawet 20–30

minut.

5 Gdy ekran zgaśnie lub zawiesi się, będzie

przesuń suwak ,

przy czym tutaj zapisaną

wcześniej wartość zmniejsz

o 5 MHz. Np. jeśli było to

297 MHz, ustaw suwakiem

wartość 292 MHz. Wprowa-

dzone zmiany potwierdź

przyciskiem  .

3 Sprawdź teraz poprawność działania karty.

przyciskiem myszki. Z menu wybierz

. W oknie przejdź do

zakładki .

W sekcji 

z rozwijanego menu wy-

bierz funkcję  .

Wprowadzone zmiany za-

twierdź przyciskiem .

2 Przejdź do zakładki i kliknij na

to oznaczało, że ATITool przekroczył mak-

symalną częstotliwość dla procesora graﬁcznego.

Musisz zatem zresetować komputer.

6 Uruchom ponownie ATITool, program przy-

W tym celu uruchom benchmark  28>04

graﬁczny(np.3DMark)lubgrę3D(np.Quake

III). Jeśli program się zawiesi, zresetuj komputer,

uruchom ATITool i wprowadź poprzednie czę-

stotliwości dla procesora i pamięci, znowu po-

mniejszone o 5 MHz. Wprowadzone zmiany

zatwierdź przyciskiem .

4 Jeśli gry lub benchmarki działają poprawnie,

wita cię komunikatem:

przycisk . W otwartym okien-

ku przejdź do zakładki

i kliknij przycisk .

3 W otwartym okienku kliknij przycisk 

ale obraz wyświetlany jest z błędami, w pro-

gramie ATITool zmniejsz taktowanie dla pamię-

ci i procesora o kolejne 2–3 MHz. Zmiany za-

twierdź przyciskiem .

5 Kiedy uzyskasz stan, w którym komputer

Informuje o tym, że program nie zakończył

poprawnie swojego działania ze względu na

ustawienie zbyt wysokiej częstotliwości zega-

ra. Zapisz wartość dla  ,

która jest maksymalną wykrytą częstotliwością

procesora graﬁcznego. Zamknij okno, klikając

Częstotliwość pamięci

1 W otwartym oknie klik-

będzie pracował stabilnie, a wyświetlany

obraz będzie pozbawiony błędów, zapisz ten

proﬁl konﬁguracyjny. W oknie programu ATI

Tool kliknij na przycisk  .

i wybierz funkcję  .

nij teraz na przycisk . Program

ponownie otworzy okno z obracającym się sze-

ścianem pokrytym futrem i rozpocznie poszu-

kiwanie najwyższej częstotliwości dla pamięci.

2 Jeżeli zauważysz, że program zaprzestał

4 W sekcji wybierz funkcję

. Teraz w otwartym okienku

w sekcji 

odznacz funkcję  .

Wprowadzone zmia-

ny zatwierdź przyci-

skiem .

Częstotliwość procesora graﬁcznego

1 Z menu wybierz

zwiększania częstotliwości dla pamięci

i przez dłuższy czas wartość 

W otwartym okienku  wpisz nazwę proﬁlu,np.

, fol-

der i zaznacz ikonę

2 W otwartym okienku

. Program automatycznie do nazwy

dołączy częstotliwości, z jakimi pracuje podkrę-

cona karta  .

kliknij na przycisk  .

Program rozpocznie wykry-

wanie najwyższej możliwej częstotliwości dla

układu graﬁcznego.

3 Z boku pojawi się okienko z graﬁkąprzed-

stawiającą wirujący sześcian pokryty fu-

trem  .

nie będzie ulegała zmianie (pomimo kontynu-

owania testów), oznacza to, że ATITool dobrnął

do maksymalnej wartości dla pamięci. Kliknij

zatem na przycisk . Zapisz częstotli-

wość dla pamięci  .

Overclocking karty ATI

1 Znasz już maksy-

Teraz kliknij na przycisk  .

6 Jeżeli po restarcie komputera będziesz chciał

malną częstotli-

wość procesora graﬁcz-

nego. Przesuń suwak

w opcji 

tak, aby ustawić otrzy-

maną zapisaną często-

tliwość pomniejszoną

Niezwykle ważne jest, by dobrze przetestować

stabilność komputera po podkręceniu zegarów

karty graﬁcznej.Najlepiejsprawdzisztopopro-

stu grając w gry 3D.

Jeżeli po długim czasie grania będą pojawia-

ły się błędy obrazu lub komputer będzie się za-

wieszał, usprawnij wentylację wnętrza obudowy

komputera lub zastosuj skuteczniejsze chło-

dzenie.



PC Format 4/2006

2 W podobny sposób

powrócić do podkręconych ustawień karty

graﬁcznej,uruchomprogramATITool.Zrozwi-

janego menu sekcji wybierz zapisane

ustawienia i kliknij na przycisk .

HARDWARE

Podkręcanie kart graﬁcznych

 Podkręcanie kart NVIDII

Przed rozpoczęciem podkręcania zainstaluj plik

rejestru  28>05 , który odblokuje overclockerskie

funkcje w sterownikach NVIDII.

1 Kliknij dwukrotnie na plik .

Jest on umieszczony na naszej płycie. W otwar-

tym oknie wpisz katalog docelowy, do którego

zostanie rozpakowany plik. Wartość tę wpisz

tak, jak w przykładowym okienku 

2 W okienku, które otworzyło się obok, za-

Jeżeli komputer się zawiesi, zresetuj go i powtórz

operację od kroku 1 , ale tym razem po wykry-

ciu ustawień, zmniejsz suwakami 

3 W otwartej sekcji zaznacz funkcję  .

częstotliwość o 10 MHz dla częstotliwości tak-

towania układu i dla częstotliwości taktowania

pamięci.

6 Aby zatwierdzić wprowadzone zmiany, na-

i naciśnij na przycisk .

2 Naciśnij przycisk i .

ciśnij przycisk . Niewykluczone,

że podczas wykrywania maksymalnych zegarów

karty, system automatycznie przełączy ci od-

świeżanie monitora do 60 Hz. Przejdź więc do

zakładki i w sekcji

W otwartym oknie

dwukrotnie kliknij ikonę

dysku C  .

Teraz dwukrotnie kliknij

katalog , następnie ,

później i na końcu . Teraz

kliknij dwukrotnie plik

z rozwijanej listy 

Ukaże się okno

Przesuń suwak 

na sam dół strony. Kliknij teraz na

odblokowany przycisk .

. W otwar-

tym oknie:

4 W sekcji 

wybierz maksymalną wyświetlaną

częstotliwość odświeżania, np.  .

Wprowadzone zmiany zatwierdź, klikając na

przycisk .

7 Aby sprawdzić poprawne działanie karty po

potwierdź modyﬁkacjerejestruprzyciskiem  .

Częstotliwość procesora

graﬁcznegoipamięci

1 Kliknij prawym przyciskiem myszki na pul-

overclockingu, uruchom grę 3D lub bench-

mark. Jeśli będą pojawiały się problemy (kompu-

ter będzie się zawieszał lub będą wyświetlane

błędy obrazu), przejdź do funkcji podkręcania

częstotliwości zegarów (kroki 1 i 2 ) i zmniejsz

suwakami częstotliwości o 5 MHz.

8 Jeżeli ustawione częstotliwości nie powo-

picie Windows. Z menu wybierz .

W otwartym oknie przejdź do zakładki

i kliknij przycisk . W ko-

lejnym oknie przejdź do zakładki z nazwą karty

graﬁcznej  .

naciśnij na przycisk  .

System automatycznie wykryje maksymalne

ustawienia:

dują problemów, przejdź do 

zostanie zamknięte, kliknij na przycisk

. W otwartym okienku:

(kroki 1 i 2 ) i zaznacz funkcję:

W naszym przypadku jest to GeFoce 6600 GT.

naciśnij .

Dzięki temu sterowniki NVIDII po każdorazo-

wym uruchomieniu systemu Windows będą

podnosiły częstotliwości karty do zapamiętane-

go pułapu.

Słownik: trudne terminy

01 Częstotliwość

zegarów

Szybkość określana licz-

bą cykli zegarowych na

sekundę, z jaką układ

elektroniczny wykonuje

podstawowe operacje.

Jednostką główną jest

1 Hz a więc jeden cykl

wykonany w ciągu jednej

sekundy. W przypadku

kart graﬁcznychwciągu

jednej sekundy wykonywa-

nych jest setki milionów

pojedynczych operacji.

Zatem, im wyższa jest

częstotliwość zegarów, tym

więcej operacji realizowa-

nych jest w ciągu każdej

sekundy.

02 Procesor

graﬁczny

Specjalizowany układ

scalony przystosowany do

sprzętowego przetwarza-

nia graﬁkitrójwymiarowej,

oświetlenia oraz dodat-

kowych efektów atmosfe-

rycznych, takich jak mgły,

deszcz i dym.

03 Radiator

Metalowy element od-

prowadzający ciepło

z układów elektronicz-

nych, z którymi się styka.

Pobrane ciepło przekazuje

dalej do otaczającego

powietrza. Wyproﬁlowany

kształt zapewnia dobre

przekazywanie ciepła.

04 Benchmark

Aplikacja, która mierzy

wydajność całego syste-

mu komputerowego lub

jego poszczególnych kom-

ponentów. W praktyce

spotykamy dwa rodzaje

benchmarków: syntetycz-

ne i rzeczywiste, te drugie

często są grami.

05 Plik rejestru

Hierarchiczna baza da-

nych systemu Windows,

zawierająca informacje

o konﬁguracjiiustawie-

niach. Do tego pliku moż-

na dodawać nowe wpisy

ręcznie lub uruchamiając

zewnętrzne pliki rejestrów

(z rozszerzeniem REG).

PC Format 4/2006

SOFTWARE

znacz funkcję  .

5 Kiedy okienko

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: