Zespół sudeka nazywany inaczej - algodystrofiš lub ostrym zapalnym zanikiem koci definicja: sš to bolesne obrzęki tkanek przystawowych, ograniczajšce ruchy w stawie, z towarzyszšcymi zmianami dystroficznymi w obrębie tkanek miękkic i kostnych przystawowych, powstałę na skutek najczęciej czynników pourazowych. na rtg widać plamisty zanik struktury kostnej przyjmuje się że AD pojawia się w 25-33% przypadków po urazie kończyn AD występuje zazwyczaj u dorosłych. rozwija się po urazach kończyn szczegulnie przedramienia w okolicy dalszej nasady oraz okolicy kostek goleni. może wystšpić również z powodu uszkodzenia lub zapalenia nerwów, orodkowego układu nerwowego, po zawale serca w nowotworach. w AD stwierdza się w obrazie koci, głónie beleczek kostnych ogniska przebudowy i odbudowy istoty kostnej z wysiękiem i tworzeniem nowej koci o mniejszej zawartoci wapnia. w obrębie naczyń zmiany polegajš na procesach degenaracyjnyc i kurczeniu się naczyń włosowatych przy zachowaniu szerokoci tętniczek objawy: 1. okres ostry - występuje między 2-4 tyg od zadziałšnia czynnika wywołujšcego. bardzo silny ból spoczynkowy oraz przy ruchach i obcišżeniach. miękkie obrzęki. skóra ciemnoczerwona, fioletowa, o zwiększonej ciepłocie i błyszczšca. szybki wzrost paznokci, błyszczšce włosy, ograniczenie ruchu w stawie, poczštkowy zanik mięni. koci plamkowate nieróno odwapnione, zatarcie struktury beleczkowatej i zarysów wewn częci korowej koci 2. okres dysttrofii - od 6 tyg do 4 miesięcy od powystšpienia objawów. ból przy próbie ruchu i obcišżenia, nadwrażliwoć na zimno. obrzęki twarde. skóra sina, chłodna i wilgotna. paznokcie kruche, wypadanie włosów obraniczenie ruców biernych i czynnych, przykurcze. postęujšcy zanik mięni, odpwapnienie nasilone, zatarcie struktury kostnej, częć korowa cieńczała 3. okres zaniku - od 6 do 12 miesięcy od wystšpienia objawów. ból przy próbie ruchu i obcišżania, nadwrażliwoć na zmiany temp. brak obrzęków. skóra chłodna cienka blada lub normalna. paznokcie i wlosy normalne. uszcztywnienie stawu, często w wadliwej pozycji. daleko posunięty zanik mięni. zgšbczenie koci i zanik jej struktury. rokowania zależne sš od cieżkoci choroby, umiejscowienia procesu chorobowego, oraz momentu podjęcia leczenia. przy mało zaawansowanym procesie chorobowym objawy się cofajš całkowicie po wprowadzeniu leczenia. przy chrobie kd w obrębie stopy bywa najczęciej pomylna. gdy zespół rozwija się w obrębie nadgarstka, palców ręki, barku lub kolana leczenie zaczęto póno albo było prowadzone niewłaciwie dochodzi do proc przewlekłego, który mimo prowadzenia póniej właciwego leczenia powoduje powstawanie mniejszych lub większych ograniczeń ruchowych w stawach, zesztywnień stawowych i zaników mięńi. profilaktyka najważniejszym elementem jest profilaktyka pourazowej jest wyeliminowanie bodców patologicznych w przypadku złamań przez delikatnš repozycję. metoda leczenia operacyjnego przy użyciu płyt metalowyc oraz rób a zwłaszcza stabilizacji zewnętrznej zredukowała występowanie zespołu sudeka. stabilizacja zewnętrzna operacyjna umożliwia wykonywanie czynnych ruchów już w następnym diu po operacji i nie wymaga unieruchomienia opatrunkiem gipsowym. przy dużych krwiakach ważne jest ułożenie wysokie kończyny co poprawia kršżenie krwi i miejscowy metabolizm. w niektórych przypadkach zaleca się również okłady z lodem. leczenie zespołu sudeka wymaga dużo cierpliwoci i czasu zaróno ze strony chorego jak i lekarza. w chorobie obowišzuje leczenie kompleksowe. stosuje się farmakoterapię, fizykoterapię i kinezoterapię często też psychoterapię. farmakoterapię (głównie kalcytominę) stosuje się od poczštku. w pierwszym okresie nie można stosować fizykoterapii ani kinezyterapii. dopuszczelne jest jedynie ruc czynnu po wyłšczeniu bólu. po ustšpieniu objawów ostryc można wykonywać: masaż miękkš szczotkš, masaż wirowy w letniej wodzie. zwalczanie bólu np. jonoforezš lignokainowo-wapniowš która ma dobry wpływ również na poprawę kršżenia w obrębie kończynu. w ostatniej 3 fazie choroby wykonuje się ćwiczenia czynne, bierne, prowadzone, delikatnš redresję przykórczonych stawów, poprawwę siły mięńi będšcych w zaniku. nieumiejętne prowadzenie fizyko oraz kinezy terapii w zespole sudeka szczególnie we wczesnym stadium choroby może prowadzić do zaostrzenia stanu chorobowego. w 3 fazie zespołu sudeka dochodzi do nieodwracalnych zmian bez sans powrotu do normy. metodach fizjoterapeutycznych elewacji (uniesieniu) kończyny TENS (ang. transcutaneous electrical nerve stimulation) krioterapii kinezyterapii stymulacji nerwów
hancza