Bezpieczeństwo podczas wędrowek.doc

Zbliżają się wakacje. Przed nami czas wypoczynku, organizacji wielu ciekawych wyjazdów. Właśnie teraz powinniśmy przypomnieć sobie najważniejsze kwestie z zakresu:

BEZPIECZEŃSTWO PODCZAS WĘDRÓWEK

Materiał zawiera kilka najważniejszych rad, zasad, przepisów, które trzeba znać przed wyruszeniem z drużyną na wędrówkę.

Wyruszając z drużyną czy zastępem na wycieczkę (dalej będziemy używać zamiennie nazw formy pracy takich jak: biwak, rajd, wędrówka nocna, obóz wędrowny itp.) często skupiamy się głównie na programie oraz atrakcyjności przedsięwzięcia. Ale żeby nasz wyjazd był naprawdę udany podstawową kwestią, o której musimy pamiętać jest zapewnienie pełnego bezpieczeństwa uczestnikom.

A. WIADOMOŚCI WSTĘPNE

1.      ODPOWIEDZIALNY OPIEKUN – POŁOWA SUKCESU

Opiekun wycieczki bierze na siebie pełną odpowiedzialność prawną za życie i zdrowie jej uczestników. Musisz w związku z tym znać obowiązujące w tym zakresie przepisy, normy oraz zasady, dotyczące bezpieczeństwa na wyprawie. Ale sama znajomość nie wystarczy – trzeba przede wszystkim świadomie je stosować.

OBOWIĄZKI I ZASADY OBOWIĄZUJĄCE OPIEKUNA:

a.       opiekun wycieczki zobowiązany jest sprawdzić stan liczebny grupy przed wyruszeniem z każdego miejsca pobytu, w czasie zwiedzania, przejazdu oraz po przybyciu do punktu docelowego,

b.      opiekun nie powinien pozostawiać nigdy uczestników wycieczki bez nadzoru,

c.       przy noclegach opiekun powinien tak zaplanować zakwaterowanie, aby być jak najbliżej uczestników,

d.      w wycieczkach krajoznawczo- turystycznych nie mogą brać udziału osoby, w stosunku, do których istnieją przeciwwskazania lekarskie,

e.       z osobami sygnalizującymi chorobę należy udać się do lekarza,

f.        nauka pływania powinna odbywać się w miejscach specjalnie do tego przeznaczonych i przystosowanych, w grupie liczącej nie więcej niż15 osób na jednego opiekuna,

g.      podczas nauki pływania uczestnicy powinni pozostawać pod stałym nadzorem i obserwacją ratownika,

h.      opiekun zobowiązany jest do ubezpieczenia grupy przed wyjazdem,

i.        każdy wyjazd harcerski powinien być zatwierdzony w komendzie hufca poprzez wypełnienie „Karty biwaku”,

j.        opiekun zobowiązany jest do zebrania zgody rodziców na uczestnictwo w wycieczce osób, które nie ukończyły 16 roku życia.

2.      WĘDRÓWKA W LICZBACH.

Liczebność grup na jednego prowadzącego

Zespołowi młodzieżowemu, bez względu na liczbę uczestników, powinny zawsze towarzyszyć, co najmniej 2 osoby dorosłe.

Liczebność grup na jednego prowadzącego

·         nizinna – na terenie nizinnym i wyżynnym, generalnie poniżej 600 m npm

·         górska – powyżej 600 m

·         wysokogórska – powyżej 1000 m

3.      PRZED WĘDRÓWKĄ

Ściśle z bezpieczeństwem w trakcie samej wędrówki wiąże się odpowiednie jej ZAPLANOWANIE. Plan powinien zawierać:

·           Lokalizację wycieczki wraz z charakterystyką terenu

·           Czas trwania

·           Sposób transportu, godzinę i miejsce spotkania oraz powrotu

·           Charakterystykę uczestników oraz kadry

·           Trasę oraz miejsca noclegowe i związane z tym zapotrzebowanie na sprzęt

·           Program

·           Możliwości realizacji systemu metodycznego (realizacja prób na stopnie, sprawności, znaki służb, możliwość zdobycia odznak turystyczno – krajoznawczych)

·           Koszt

Dzięki dobrze skonstruowanemu programowi (m. in. dostosowaniu trasy do możliwości uczestników wynikających z ich charakterystyki, a także programu do możliwości miejsc noclegowych, oraz ukształtowania terenu itp.) jesteśmy w stanie przewidzieć niektóre groźne sytuacje (np. zaplanować wersję skróconą trasy na wypadek pogorszenia pogody) lub niebezpieczeństwa i postarać się im zapobiec jeszcze przed wyruszeniem na wycieczkę.

Plan już gotowy. Potem należy:

·                    Przeprowadzić zajęcia dla uczestników wycieczki z zakresu: bezpieczeństwa podczas wędrówek z naciskiem na nieodłącznie się od grupy, zasady poruszania się po drogach, po szlakach turystycznych, zachowania w trudnych sytuacjach (proponujemy, aby harcerze wzięli udział w szkoleniu GOPR na stronie www.gopr.com.pl ); walorów krajoznawczych i atrakcji terenu w który się wybieramy; ekwipunku – jaki sprzęt jest najlepszy, co należy zabrać ze sobą i jak prawidłowo spakować plecak. Można także zachęcić harcerzy do zdobywania odznak turystyczno – krajoznawczych oraz koniecznie przedstawić im wymagania na sprawności turystyczne.

·                    Skompletować i sprawdzić stan ekwipunku drużyny (namioty, apteczka, kuchenki, kociołek itp.) i podzielić go pomiędzy uczestników wycieczki

·                    Dzień przed wyprawą- sprawdzić zawartość spakowanych plecaków uczestników i wskazać ewentualne braki lub wypakować niepotrzebne rzeczy.

·                    Zabrać odpowiednią mapę (ew. przewodnik) i busolę.

4.      PODSTAWOWE ZASADY PORUSZANIA SIĘ PO DROGACH:

Fragment Kodeksu Drogowego – warto przypomnieć sobie obowiązujące zasady, aby bezpiecznie (i po dobrej stronie drogi) wędrować z drużyną.

Ruch pieszych

Art. 11. 1. Pieszy jest obowiązany korzystać z chodnika lub drogi dla pieszych, a w razie ich braku - z pobocza. Jeżeli nie ma pobocza lub czasowo nie można z niego korzystać, pieszy może korzystać z jezdni, pod warunkiem zajmowania miejsca jak najbliżej jej krawędzi
i ustępowania miejsca nadjeżdżającemu pojazdowi.

2. Pieszy idący po poboczu lub jezdni jest obowiązany iść lewą stroną drogi.

3. Piesi idący jezdnią są obowiązani iść jeden za drugim. Na drodze o małym ruchu,
w warunkach dobrej widoczności, dwóch pieszych może iść obok siebie.

4. Korzystanie przez pieszego z drogi dla rowerów jest dozwolone tylko w razie braku chodnika lub pobocza albo niemożności korzystania z nich. Pieszy, z wyjątkiem osoby niepełnosprawnej, korzystając z tej drogi, jest obowiązany ustąpić miejsca rowerowi.

5. Przepisów ust. 1-4 nie stosuje się w strefie zamieszkania. W strefie tej pieszy korzysta z całej szerokości drogi i ma pierwszeństwo przed pojazdem.

Art. 12.
1. Kolumna pieszych, z wyjątkiem pieszych w wieku do 10 lat, może się poruszać tylko prawą stroną jezdni.

2. Do kolumny pieszych w wieku do 10 lat stosuje się odpowiednio przepisy art. 11 ust. 1 i 2.

3. Liczba pieszych idących jezdnią w kolumnie obok siebie nie może przekraczać 4, a w kolumnie wojskowej - 6, pod warunkiem, że kolumna nie zajmuje więcej niż połowy szerokości jezdni.

4. Piesi w wieku do 10 lat mogą iść w kolumnie tylko dwójkami pod nadzorem, co najmniej jednej osoby pełnoletniej.

5. Długość kolumny pieszych nie może przekraczać 50 m. Odległość między kolumnami nie może być mniejsza niż 100 m.

6. Jeżeli przemarsz kolumny pieszych odbywa się w warunkach niedostatecznej widoczności:

1.              pierwszy i ostatni z idących z lewej strony są obowiązani nieść latarki:

a.              pierwszy - ze światłem białym, skierowanym do przodu,

b.              ostatni - ze światłem czerwonym, skierowanym do tyłu;

2.              w kolumnie o długości przekraczającej 20 m idący po lewej stronie z przodu i z tyłu są obowiązani używać elementów odblaskowych odpowiadających właściwym warunkom technicznym, a ponadto idący po lewej stronie są obowiązani nieść dodatkowe latarki ze światłem białym, rozmieszczone w taki sposób, aby odległość między nimi nie przekraczała 10 m; światło latarek powinno być widoczne z odległości co najmniej 150 m.

7. Zabrania się:

1.              ruchu po jezdni kolumny pieszych w czasie mgły; zakaz ten nie dotyczy kolumny wojskowej lub policyjnej;

2.              ruchu po jezdni kolumny pieszych w wieku do 10 lat w warunkach niedostatecznej widoczności;

3.              prowadzenia po jezdni kolumny pieszych przez osobę w wieku poniżej 18 lat.

Art. 13. 1. Pieszy, przechodząc przez jezdnię lub torowisko, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, korzystać z przejścia dla pieszych. Pieszy znajdujący się na tym przejściu ma pierwszeństwo przed pojazdem.

2. Przechodzenie przez jezdnię poza przejściem dla pieszych jest dozwolone, gdy odległość od przejścia przekracza 100 m. Jeżeli jednak skrzyżowanie znajduje się w odległości mniejszej niż 100 m od wyznaczonego przejścia, przechodzenie jest dozwolone również na tym skrzyżowaniu.

3. Przechodzenie przez jezdnię poza przejściem dla pieszych, o którym mowa w ust. 2, jest dozwolone tylko pod warunkiem, że nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub utrudnienia ruchu pojazdów. Pieszy jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdom i do przeciwległej krawędzi jezdni iść drogą najkrótszą, prostopadle do osi jezdni.

4. Jeżeli na drodze znajduje się przejście nadziemne lub podziemne dla pieszych, pieszy jest obowiązany korzystać z niego, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

5. Na obszarze zabudowanym, na drodze dwujezdniowej lub, po której kursują tramwaje po torowisku wyodrębnionym z jezdni, pieszy przechodząc przez jezdnię lub torowisko jest obowiązany korzystać tylko z przejścia dla pieszych.

6. Przechodzenie przez torowisko wyodrębnione z jezdni jest dozwolone tylko w miejscu do tego przeznaczonym.

7. Jeżeli wysepka dla pasażerów na przystanku komunikacji publicznej łączy się z przejściem dla pieszych, przechodzenie do i z przystanku jest dozwolone tylko po tym przejściu.

8. Jeżeli przejście dla pieszych wyznaczone jest na drodze dwujezdniowej, przejście na każdej jezdni uważa się za przejście odrębne. Przepis ten stosuje się odpowiednio do przejścia dla pieszych w miejscu, w którym ruch pojazdów jest rozdzielony wysepką lub za pomocą innych urządzeń na jezdni.

Art. 14. Zabrania się:

1.              wchodzenia na jezdnię:

a.              bezpośrednio przed jadący pojazd, w tym również na przejściu dla pieszych,

b.              spoza pojazdu lub innej przeszkody ograniczającej widocznośćc.              drogi;

2.              przechodzenia przez jezdnię w miejscu o ograniczonej widoczności drogi;

3.              zwalniania kroku lub zatrzymywania się bez uzasadnionej potrzeby podczas przechodzenia przez jezdnię lub torowisko;

4.              przebiegania przez jezdnię;

5.              chodzenia po torowisku;

6.              wchodzenia na torowisko, gdy zapory lub półzapory są opuszczone lub opuszczanie ich rozpoczęto;

7.              przechodzenia przez jezdnię w miejscu, w którym urządzenie zabezpieczające lub przeszkoda oddzielają drogę dla pieszych albo chodnik od jezdni, bez względu na to, po której stronie jezdni one się znajdują.

5.      LISTA OBECNOŚCI.

Obojętne, czy jedziecie autokarem, czy właśnie wychodzicie ze schroniska, ilość uczestników powinna być stale kontrolowana. Po każdym postoju trzeba ponownie sprawdzić listę obecności, lub chociażby w skupieniu przeliczyć wszystkich, których mamy pod opieką. 

B. WIADOMOŚCI SZCZEGÓŁOWE

1.              PRZED WYJŚCIEM NA WĘDRÓWKĘ

Przed wyruszeniem na trasę...