gazetka3.doc

Stan rozwoju mowy dzieci 3 letnich

Dziecko trzyletnie rozumie, co do niego mówimy pod warunkiem, że treści do niego kierowane nie wybiegają poza jego wcześniejsze doświadczenia. Trzylatek używa już zdań kilkuwyrazowych, w których wciąż występują błędy gramatyczne np. „ nie mam zabawków, spodniów” zamiast „nie mam zabawek, spodni” Mówi chętnie i dużo. Opowiada o tym, co widzi, „myśli głośno”, mówiąc także do siebie. Zaczyna zadawać wiele pytań, gdyż ciekawi go otaczający świat oraz bawi je formułowanie samych pytań. Dziecko spełnia polecenia, zawierające znane mu wyrazy, np. potrafi wskazywać części ciała, elementy zabawek, nazywa i wykonuje codzienne czynności, umie podać swoje imię.

Trzyletnie dziecko powinno wymawiać prawidłowo następujące dźwięki: a, o, e, y, i, ą. ę, p, m, pi, mi, f, w, fi, wi, t, d, n, ń, l. li, ś, ź, ć, dź, k, g, ki, gi, ch, j, ł. U niektórych dzieci trzyletnich zdarza się wymawianie konsekwentne głosek (t, d) zamiast (k, g) oraz mylenie głoski (ch) i (f ), co nie stanowi jeszcze problemu. Jeżeli w mowie dziecka czteroletniego pojawia się brak tych dźwięków, to wówczas taki stan wymaga interwencji logopedycznej.

Dla mowy dziecka trzyletniego charakterystyczne jest też opuszczanie, zastępowanie lub przestawianie dźwięków. Wiąże się to zwłaszcza w trudnych wyrazach z występowaniem obok siebie grup spółgłoskowych oraz z samą długością wyrazów.

Głoski (s, z, c, dz) zaczynają być wymawiane prawidłowo, chociaż bywają jeszcze (do 4 roku życia) artykułowane jako (ś, ż, ć, dź).  Sz, ż, cz, dż może jeszcze zastępować ś, ź, ć, dź, ale również może być zastępowane przez    s, z, c, dz.

W miejscu ( r) coraz częściej pojawia się ( l ) a nie jak dotychczas ( j ).

Wypowiedzi osób dorosłych są wzorem, według którego dziecko uczy się mówić i powinny być zawsze pełne i poprawne a wszystkie głoski wymawiane prawidłowo. Rodzice, dziadkowie i inni dorośli z najbliższego otoczenia dziecka są źródłem prawidłowych wzorów językowych. Nie dopuszcza się naśladowania przez dorosłych „pieszczotliwej” wymowy dziecka, która może nasilać w wymowie wykorzystywanie zamienne głosek ś, ź, ć, dź.

Stan rozwoju mowy dzieci 4- letnich

Czterolatek rozumie i wykonuje polecenia nauczyciela. Rozumie dłuższe wypowiedzi, w których występują przyimki: pod, na, do, w, przed, obok, za. Potrafi mówić o przeszłości, przyszłości a nie tylko teraźniejszości. Rozpoznaje kolory. Wypowiedzi dziecka mogą być nadal agramatyczne, chociaż dziecko przejawia zaciekawienie poprawnością językową. Dziecko zadaje dużo pytań o znacznym stopniu trudności. Pyta nie tylko, „co to jest?”, ale „dlaczego tak się dzieje?”, „po co to?”, „jakie jest?”

Dla stymulacji rozwoju mowy i intelektu ważne są odpowiedzi osób dorosłych udzielane w sposób cierpliwy i wyczerpujący. W wypowiedziach dziecka czteroletniego dostrzec można neologizmy językowe, formy nieużywane przez dorosłych np. „Tata to duży czytacz”, bo często czyta gazetę.

Wymowa czterolatka staje się bardziej precyzyjna dzięki dalszemu usprawnianiu się narządów artykulacyjnych i pionizacji przedniej części języka. Głoski s, z, c, dz, powinny już brzmieć twardo i podobnie jak ś, ź, ć, dź powinny być wymówione z „zamkniętymi” zębami. Język nie może wsuwać się między zęby. Wymowa międzyzębowa musi zostać skorygowana przez logopedę, nie ustąpi samoistnie, bo nie jest cechą wymowy dziecięcej. U niektórych dzieci obserwujemy artykulację głoski (l), przechodzą w dźwięk drżący (r) lub nawet pełne wymówienie głoski (r). Niekiedy pojawiają się też głoski (sz, ż, cz, dż), ale ich wymawianie jako s, z, c, dz,a także (r) jako (l) jeszcze w tym okresie jest prawidłowością rozwojową. Nieprawidłowe będzie natomiast zastępowanie głoski (r) przez (ł). W momencie, gdy dziecko zamiast „ rakieta” powie „łakieta” to taka wymowa już nie mieści się w normach dla wieku. Grozi to przekształceniem (ł) w zdeformowane(r) wymawiane w tylnej części jamy ustnej, co będzie wymagało oddziaływania logopedycznego.

Stan rozwoju mowy dzieci 5 letnich

Wypowiedzi dziecka są już wielozdaniowe. Jest już kolejność zdarzeń i zależności przyczynowo - skutkowe. Pięciolatek chętnie opowiada o tym, co się działo w przedszkolu, o filmie, który oglądał, lub o bajce, którą przeczytała mama. Potrafi wyjaśnić znaczenie wielu słów. Wypowiedzi dziecka są już prawidłowe pod względem gramatycznym. Dziecko chętnie poprawia siebie i innych, np. młodsze rodzeństwo. Wymowa doskonali się. Głoska (r) często jest już wymawiana prawidłowo, co można obserwować jako zjawisko hiperpoprawności. np. „rarka” zamiast „lalka”, która to samoistnie zaniknie po kilku tygodniach lub miesiącach. Dziecko wymawia też sz, ż, cz, dż. Wszystkie głoski dźwięczne brzmią dźwięcznie.

TEGO UCZYMY SIE W PRZEDSZKOLU

Piosenka pt. " Kotek Puszek"

Kotek Puszek z czarną łatką
Dziś w przedszkolu był z Agatką
A z kieszeni u fartuszka
Wyglądały małe uszka.

Nagle ruszył się fartuszek
Na podłogę skoczył Puszek
Teraz kotku będziesz z nami
My już ciebie nie oddamy.

                                                                    Wiersz pt. "Kochana Mamo"

     M. Szypowska

Kochana Mamo, gdy będę duży,
to Ci przywiozę małpeczkę z podróży.
Długim ogonkiem to zwinne zwierzę
będzie za Ciebie zmywać talerze.

Kochana Mamo, gdy będę duży,
to Ci przywiozę wielbłąda z podróży.
Na jego grzbiecie wygodnie siądziesz,
aby do pracy mknąć na wielbłądzie

Kochana Mamo, gdy będę duży,
to Ci przywiozę tłum zwierząt z podróży.
Niech wszystkie ze mną mówią to samo,
że bardzo Ciebie kochamy, Mamo.