Mircea Eliade - Religia literatura i komunizm - Dziennik emigranta przeł Adam Zagajewski (1990).pdf - Pamiętniki - dzienniki - wywiady - morefaya2006

1945

Paryż, 17. 09.1945

...Przyjechaliśmy wczoraj rano, w niedzielę, szesnastego września.

Cioran zarezerwował nam dwa pokoje w hotelu Avenir, mieszczącym

się pod numerem 65 przy ulicy Madame. Dziś rano wpadłem do siedziby

Poselstwa. Długa rozmowa z Bianu: wspomnienia z zimy 1940-41

w Oksfordzie i w Londynie.

Parę drobnych spraw do załatwienia: zameldowanie na policji, na

merostwie, kartki żywnościowe itp.

18. 09.

Co za dziwne uczucie, gdy wyobrażam sobie, że piszę w obcym języku.

Będę musiał zacząć pisać po francusku, zanim jeszcze się do niego

przyzwyczaję. Przede wszystkim niepokoi mnie nieznajomość publicz-

ności, do której mam się zwrócić. Przypuśćmy, że mam kilku czytelni-

ków. Kim oni będą?

Pisząc po rumuńsku, na jakież zuchwalstwa pozwalałem sobie tylko

dlatego, że znałem moich czytelników.

19. 09.

Po raz pierwszy w Luwrze. Wenus z Milo, ujrzana w wieku trzydziestu

ośmiu lat, nie zachwyca mnie. A jednak waham się z odejściem, jakbym

oczekiwał, że „zdradzi mi swoje sekrety". Głowa, która na początku nie

podobała mi się, zaczyna mnie fascynować. Te spojrzenia przechodzące

ponad naszymi głowami, i które nie rodzą się w ludzkiej źrenicy, nie

dążą ku przedmiotom w ich bezustannym stawaniu się; one dostrzegają

tylko formy idealne, archetypy. Stąd bierze się zagadkowa, ironiczna

ekstaza, która ukazuje się na twarzy bogini po kilku minutach inten-

sywnej kontemplacji. To ten sam wyraz twarzy, który widnieje na twa-

rzach indyjskich bóstw lub ascetów pogrążonych w medytacji. Można

go porównać z wyrazem twarzy ludzkich podczas ekstazy erotycznej lub

mistycznej, w czasie transu osiąganego przy uprawianiu jogi. Źrenice

rozszerzają się ponad miarę, znikając prawie w orbitach. Niektóre

rodzaje śmierci wywołują ten sam fenomen. Kiedy opuszcza się świat

form i stawania się, źrenice przestają istnieć. Każda ekstaza prowadzi

do unicestwienia spojrzenia. Ekstaza — gwałtowne wdarcie się w świat

idei, form idealnych, boskich.

Mircea Eliade - Religia literatura i komunizm - Dziennik emigranta przeł Adam Zagajewski (1990).pdf