Tkanki Twórcze
Drobne, cienkie ściany komórkowe, charakter embrionalny, zdolność do podziałów, proplastydy,
1) Pierwotne:
a) Merystemy zarodkowe(w całości zbudowane są z nich zarodniki w nasionach)
b) Merystemy wierzchołkowe(nieznaczny przyrost na grubość, przyrost na długość):
v stożek wzrostu łodygi(okryty liśćmi)
v stożek wzrostu korzenia(okryty czapeczką)
c) Merystemy wstawowe(interkalarne, okryte pochewkami liści, wewnątrz węzłów)
d) Merystemy archesporialne(w zarodniach, w wyniku podziałów mejotycznych powstają haploidalne zarodniki)
2) wtórne:
e) Merystemy boczne(wtórny przyrost łodygi i korzenia na grubość):
v kambium(miazga twórcza, walec odkładający drewno do środka, łyko na zewnątrz)
v fellogen(miazga korkotwórcza, pod skórką łodygi, produkuje korek, nie występuje w korzeniu)
v okolnica(kambium w korzeniu)
f) Merystemy przyranne(kallus, powstają w miejscu zranienia u roślin wieloletnich)
g) pozostałe merystemy archesporialne
Tkanki Stałe
1) Okrywająca(ochrania przed czynnikami środowiska zewnętrznego i zapobiega parowaniu z wewnątrz):
a) Pierwotna(skórka- tkanka niejednorodna):
v epiderma (jednokomórkowa skórka w części nadziemnej, komórki żywe, zewnętrzne ściany wysycone <adkrustowane> kutyną, cała roślina okryta kutykulą)
v epiblema lub ryzoderma (jednokomórkowa skórka w części podziemnej)
v aparaty szparkowe (przewietrzanie rośliny i kontrolowana transpiracja wody, napływ wody powoduje zwiększenie uwodnienia, czyli turgoru, co skutkuje albo rozsunięcie komórek, albo ich wygięciem, brak ich w skórce korzenia)
v włoski (charakterystyczne dla nadziemnej części rośliny, kutner- silnie rozgałęzione włoski, tworzące pokrywę „filcową” na liściach i łodygach, chroni przed nasłonecznieniem i gwałtownymi zmianami temperatur, oraz odstraszając roślinożerne; włoski czepne- zaopatrzone w haczyki umożliwiają przyczepienie się do podłoża; włoski parzące- funkcja obronna; włoski wydzielnicze <gruczołowe>- produkują olejki zapachowe, enzymy trawienne)
v kolce(nie ciernie! nie mają wiązki przewodzącej i nie są liśćmi, a tworami epidermy i parenchymy)
v włośniki (korzeń, zawsze jednokomórkowe, zwiększenie powierzchni wchłaniania wody)
v kora pierwotna korzenia (głównie z tkanki miękiszowej, f. ochronna,
b) Wtórna(czyli korkowica):
v fellem(korek, zastępuje skórkę, wytwór fellogenu, liczne warstwy martwych ścian komórkowych wypełnionych powietrzem, zawiera suberynę, izolacja termiczna, nieprzepuszczalny dla gazów i wody, także w części korzenia, funkcja ochronna zamiast wchłaniania wody)
v przetchlinki(miejsca, gdzie komórki nie przylegają ściśle do siebie, umożliwiając wymianę gazową i parowanie, stale otwarte, z martwych komórek)
v felloderma (odkładana przez fellogen żywa warstwa komórek, podobnych do tkanki miękiszowej)
v skórnia(egzoderma, z miękiszu podskórnego(ochrona koszenia)
2) Miękiszowa(parenchyma, tkanka budująca wnętrze rośliny, duże komórki z dużą wakuolą i cienką ścianą komórkową, występują przestwory komórkowe):
a) miękisz zasadniczy
b) miękisz asymilacyjny(liczne, soczewkowate chloroplasty, największy udział w fotosyntezie):
v gąbczasty(duże przestwory jednokomórkowe, rośliny jednoliścienne, dwuliścienne i paprotniki)
v palisadowy(cylindryczne komórki o małych przestworach, górna część liści u dwuliściennych i paprotników)
v wieloramienny(silnie pofałdowana powierzchnia, igły niektórych nagonasiennych)
c) miękisz spichrzowy(pozbawiony chloroplastów, liczne ziarna materiałów zapasowych):
d) miękisz wodonośny(magazynowanie wody, kaktusy, rozchodniki, wilczomlecze- u sukulentów)
e) miękisz powietrzny (przewietrzający, rozwinięte systemy przestworów międzykomórkowych, kanały wentylacyjne, u roślin bagiennych i wodnych, w organach których wymiana gazowa jest utrudniona)
3) Wzmacniająca(przystosowana do obciążeń mechanicznych w środowisku lądowym, komórki o zgrubiałych ścianach):
a) Kolenchyma(zwarcica, komórki żywe, występuje w ogonkach liściowych i w obwodowych częściach młodych łodyg zielonych, nie hamuje wzrostu tych organów)
v kolenchyma kątowa(kształtem przypominające gwiazdki, celulozowo-pektynowe wtórnie zgrubiałe ściany występują w narożnikach tych gwiazdek)
v kolenchyma płatowa(owalne, celulozowo-pektynowe wtórnie zgrubiałe ściany występują na powierzchniach stycznych kolejnych warstw komórek)
b) Sklerenchyma(twardzica, komórki martwe, a właściwie same ich ściany, które są inkrustowane ligniną, czyli zdrewniałe):
v Włókna sklerenchyma tyczne (wydłużone włókna, starsze łodygi, które zakończyły swój wzrost, drewno wtórne)
v Sklereidy (komórki kamienne, łupiny nasion, rozrzucone w tkance miękiszowej)
4) Przewodząca(transport substancji w obrębie ciała rośliny):
a) drewno(ksylem, martwe komórki, transport wody, bierny)
v cewki (ewolucyjnie starsze, wrzecionowaty kształt i liczne jamki lejkowate o złożonej budowie- po środku krążek torus <zatyczka>, u paprotników i nagonasiennych, rzadziej u okrytonasiennych)
v naczynia(komórki u których zanikła poprzeczna ściana, tworzą rury, wzmocnione, np.: pierścieniami lub spiralami, okrytonasienne)
b) łyko(floem, żywe komórki, aktywny transport asymilatów)
v komórki sitowe(pola sitowe, czyli skupiska prostych jamek, paprotniki i nagonasienne)
v rurki sitowe(komórki ułożone jedna na drugiej, pola sitowe, inaczej sita znajdują się na poprzecznych ścianach rurek, w dojrzałych komórkach brak jądra, jego rolę przejmują komórki przyrurkowe, okrytonasienne)
c) a oprócz:
v włókna drzewne i łykowe (funkcja wzmacniająca)
v miękisz drzewny i łykowy(funkcję odżywcze)
5) Wydzielnicza(nie zawsze tworzy wielokomórkowe struktury, komórki gruczołowe):
a) Powierzchniowe(produkcja wydzielin na zewnątrz rośliny):
v włoski gruczołowe(komórka wydzielnicza to tylko końcowa część, osadzona na tworze epidermy)
v miodniki(kwiaty okrytonasiennych, nektar)
v wypotniki(szparki wodne, hydatody, wydzielające wodę w postaci płynnej- kroplami)
b) Wewnętrzne(wewnątrz ciała rośliny):
v rury mleczne(komórki, między którymi zanikły poprzeczne ściany, sok mleczny)
v kanały żywiczne(specjalnie ukształtowane przestwory międzykomórkowe w tkance miękiszowej <parenchymie>, najczęściej u roślin iglastych, żywica, czyli substancja zabezpieczająca przed infekcjami)
weronka9639