Dr inż. Maciej Chorzelski
STAŁE, CIEKŁE i GAZOWE
PALIWO – dowolny materiał (substancja) który przy spalaniu wydziela odpowiednią ilość ciepła.
PALIWO dla kotłów – substancja j.w. ale której
spalanie jest opłacalne, czyli koszt zakupu, transportu, przechowywania spalania i utylizacji produktów spalania odniesiony do jednostki energii uzyskiwanej z paliwa będzie ≤ kosztom dla innych substancji (dostępność paliwa zawiera cena; zawsze mamy porównanie z innymi paliwami).
KOCIOŁ – zespół urządzeń służących do zamiany
energii chemicznej zawartej w paliwie w energię cieplną i do przekazania tej energii do „nośnika ciepła” (woda , para wodna, olej etc.).
Aby koszt tej zamiany był najniższy zamiana ta musi być jak najbardziej sprawna. Podobnie z przekazywaniem energii cieplnej do nośnika.
· Jeśli nie ma reakcji spalania ale inne reakcje dające energię cieplną to:
- reaktor chemiczny;
- reaktor jądrowy;
- „kocioł” elektryczny.
· Jeśli odzysk ciepła z innych procesów to:
- kocioł odzysknicowy (szczególny przypadek to wytwornica pary – energetyka jądrowa).
SPALANIE – (w uproszczeniu) szybka egzotermiczna (wydzielająca ciepło) reakcja utleniania, charakteryzująca się zdolnością do propagacji w przestrzeni. Objawia się występowaniem płomienia, któremu zwykle towarzyszy wydzielanie się ciepła i światła (świecenie płomienia).
Spalanie odbywa się w atmosferze powietrza.
PALIWO musi zawierać związki, spalające się w takich warunkach. Są to:
· węgiel pierwiastkowy;
· związki węgla i wodoru;
· siarka i jej związki.
Paliwa:
· stałe;
· ciekłe;
· gazowe.
Paliwa stałe – kopalne:
· torf;
· węgiel brunatny;
· węgiel kamienny;
· antracyt.
Paliwa stałe – odnawialne:
· drewno i jego odpady;
· słoma;
· ziarno etc.
Śmieci:
- odpady komunalne;
- odpady inne, w tym niebezpieczne (np. biomedyczne).
Paliwa ciekłe - ropopochodne:
- benzyna (nie stosowana w kotłach);
- oleje opałowe (od lekkich do ciężkich);
- mazut;
- gudron;
- emulsje wodno – olejowe (np. ze stacji paliw; wody zęzowe na statkach etc.);
- zużyte oleje i smary.
Paliwa syntetyczne (z węgla: II wojna światowa, RPA).
Paliwa odnawialne (biopaliwa): alkohol; oleje roślinne.
Paliwa gazowe:
- gaz ziemny;
- gaz ziemny zaazotowany;
- propan, butan, propan + butan;
- biogaz (metan);
- inne węglowodory (odpady z rafinerii lub innych procesów np. gaz czadnicowy, wielkopiecowy etc.);
- wodór (odnawialny) – podobno paliwo przyszłości.
Skład paliw:
Paliwo
C
H
O
S
N
Części
Lotne [%]
Antracyt
94
94-98
3
Ślady
ślady
2-7,5
węgiel kamienny
82
76-94
5
12
Do 3.5%
0,8
35
20-42
Węgiel
brunatny
70
65-78
24
50
45-50
Torf
58
55-60
5,5
34,5
2
65
60-70
Drewno
6
43
1
75
55-85
Słoma
5-7
42
<1
1-3
CIEPŁO SPALANIA – Qrc – ilość ciepła uzyskana z zupełnego i całkowitego spalenia paliwa (w bombie kalorymetrycznej, w tlenie) po doprowadzeniu spalin i pozostałości po spaleniu do temperatury początkowej i po wykropleniu pary wodnej zawartej w spalinach
[kJ/kg; kJ/Nm3].
WARTOŚĆ OPAŁOWA – Qrw – j.w. ale bez wykroplenia pary wodnej.
Qrw=Qrc-6(Wr+9H...
rychol