Andragogika wyrosła na terenie pedagogiki, w okresie XIX i XX wieku. Ten przełom to wielkie zmiany w technologii, produkcji. Zaczęły się wyłaniać pierwsze szkoły. Dziedzina powstała w XX wieku. Początkowo stanowiła część składową pedagogiki ogólnej i filozofii wychowania.Jej rozwój związany jest także z antropologią filozoficzną, psychologią człowieka dorosłego, etyką, socjologią kultury i wychowania, historią oświaty i myśli pedagogicznej.
Andragogika to nauka o celach, treściach, formach, metodach, zasadach nauczania, kształcenia, wychowania, samokształcenia, samowychowania ludzi dorosłych. Jest nauką społeczną, humanistyczną i o wychowaniu.
Działy andragogiki:
Ø andragogika dorosłych (wprowadzenie do działów szczegółowych)
Ø teoria wychowania ludzi dorosłych (charakteryzuje się aktywnością ludzi dorosłych)
Ø dydaktyka dorosłych (teoria nauczania ludzi dorosłych)
Ø historia andragogiki (pewne rzeczy są ponadczasowe, przekłada się je na grunt andragogiki)
Przedmiotem zainteresowania tej nauki jest trójstopniowy: zajmuje się możliwościami rozwoju ludzi dorosłych, ich edukacją, procesami, które składają się na edukację. W obrębie tych procesów jeszcze bardziej szczegółowymi procesami, odpowiednie instytucie w których ten proces zachodzi, np. szkoła, przychodnia lekarska, biblioteka, czytelnia, zakłady pracy.
Cele andragogiki jako nauki:
Ø badanie procesów edukacyjnych
Ø uogólnienie badań
Ø formułowanie wnioski
Ø wprowadzanie ich do życia
Kryteria różnicujące
Edukacja formalna
Edukacja pozaformalna
Edukacja nieformalna
Problem społeczny
Rozwój społeczny
Indywidualna świadomość
Opresywne warunki życia
Kluczowa wartość
Demokracja, dobrobyt
Samorealizacja
Wolność
Kontekst edukacji
Struktura społeczna
Indywidualna osobowość
„Ja” w społeczeństwie
Rola nauczyciela
Przewodzenie
Podtrzymywanie uczenia się
Budzenie świadomości
Zadanie nauczyciela
Transmisja wiedzy
Konstruowanie kompetencji
Kwestionowanie tożsamości
Charakter edukacji
Nauczanie
Uczenie się
Krytyczna refleksja
Metody nauczania
Podające
Uprzystępniające
Sokratejskie (dialogowe)
Rola doświadczenia
Bezwartościowe
Źródło uczenia się
Źródło samowiedzy
Pozycja nauczyciela
Dominacja
Partnerstwo
Służba
Odpowiedzialność
Nauczyciel
Nauczyciel i słuchacze
Uczący się
Efektywności edukacji
Reprodukcja wiedzy
Rozwiązywania problemów
Zdolność do zmiany życia
Cechy edukacji formalnej:
Ø zhierarchizowana
Ø najczęściej w formie kursu i/lub programu nauczania
Ø zdobyte informacje weryfikowane w formie egzaminu
Ø certyfikat, świadectwo jako dokument potwierdzający opanowanie materiału
Ø nauka chronologiczna – stopniowa
Ø wolno dopasowuje się do faktycznych wymagań społecznych
Ø jest zaplanowana i przemyślana przez nauczyciela
Ø ma swojego konkretnego odbiorcę i z góry określone cele
Ø podejmowana z inicjatywy osoby uczącej się, z reguły realizowana w czasie wolnym
Ø interakcja pomiędzy uczniami a konkretnymi sytuacjami, których doświadczają
Ø zwykle brak nauczycieli – uczniowie i nauczyciele dostarczają sobie nawzajem wiedzy i umiejętności w relacji poziomej uczniowie znajdują się w centrum procesu edukacyjnego – prowadzący szkolenie wspiera ich w tym procesie
Ø ważny jest sam proces edukacji, a nie tylko jej wynik
Ø z reguły przygotowany jest tylko plan zajęć a nie szczegółowy scenariusz – plan może dodatkowo być modyfikowany przez samych uczestników w trakcie zajęć
Ø rzadko wydaje się certyfikaty potwierdzające zdobytą wiedzę
migotka1313