Klimat Polski.pdf

Klimat Polski (wykłdraMarkaBłaia)

Literatura przedmiotowa

Klimat ziem polskich (Romer E.,1912)

Klimatologia ziem polskich (Merecki R., 1915)

WtpdoklimatologiiPolki(Koiba.,1952)

Zarys klimatologii Polski (Schmuck A., 1959)

World Survey oClimatology(OkołowicW.,1977)– kontektogólny

GeograiaPolki.rodowikopryrodnice(PayokiJ.,Niedwied T., 1991)

Zarys klimatologiiPolki(Wo.,1995)

Struktura eonowaklimatuPolki(Wo.,1996)

KlimatPolki(Wo.,1999)

Atlasy

Atlas klimatu Polski (Lorenz, 2005)

łownikMeteorologii(Niedwied)

Klimat – wieloletni reżim pogody (całoktałt ora natptwa zmian pogody) rodowiko

geograicnektałtujeklimatmiejcalubregionu

Klimatologiaelementów(Gumioki1950)– redniajetcymcoinajradiejdara

Klimatologia kompleksowa – trukturapogód(Fiedorow1927)

Klimat wg Niedwiedia – charakterystyczny dla danego obszaru epoły jawik i proceów

atmosferycznych, ktałtujeipodwpływemwłaciwociiycnychigeograicnychtegoobszaru;

okrelonanapodtawiewieloletnich obserwacji.

Skala: makro-, mezo-, topo-, lokalny

Pogoda – aktualny stan atmosfery (miejsce i czas)

Klimat z definicji – topo skala lub wicej

Hitoria pomiarów

- iedlorentyoka– pierwamidynarodowa(Warawa1648)eriemuąbydhomogeniczne –

miataimieniają i warunki również co powoduje niehomogenicnod

- Warawaod1779tałeoberwacje

- Od 1792 – seria jednorodna

- w XIX wieku 200 stacji w Polsce

Organizacje:

1919 – PIM (39 stacji)

1945 - PIHM ( 73 stacje)

1973 - IMGW

Obecnie:

Ok. 70 stacji synoptycznych, obs co 3 godziny (8 terminy)

260poterunków meteo (4 terminy)

2600 poterunkówopadowych

3 stacje aerologiczne: WrocławŁebaLegionowo

Pomiary automatyczne, satelitarne

System klimatyczny

- teoriaytemów– badaniewajemnychoddiaływaowrodowiku

- System klimatyczny – całoktałtproceówiycnychchemicnychbiologicnychachodącychna

Ziemigłowniepodwpływemłooca

- Transport ciepładotarcanegodoytemuklimatycnego – powtajeproceklimatotwórczy

- Przestrzenna miennodytemyklimatycnego(lokalneregionalneglobalne)

- Caowamiennodytemyklimatycnego

OpracowanieNataliaDeptuła(notatekwłanychPiotrkaignieki)

Klimat: Procesy klimatotwórze + Czynniki geograficzne

Proceyklimatotwórce

- wymianaciepła

Warunki radiacyjne

Nieradiacyjna wymiana ciepłaZiemia– atmosfera (przemiany fazowe wody, turbulencyjna wymiana

ciepła- atmosfera, przewodnictwo molekularne w glebie, wodzie)

- obieg wilgoci

Parowanie, kondensacja, opady

pływpowierchniowyorainfiltracja

- ogólna cyrkulacja atmosfery

System mikrokalowyprądów

Decyduje o kierunku adwekcji mas powietrza

Transport mas powietrza

Rokład rontów klimatologicznych

tałeieonoweorodkibarycne(WyżródiemnomorkiWyżjatyckiWyżrktycny)

Czynniki geograficzne:

Bierne – wpływnacyrkulacjepromieniowania

- położeniewkalikontynentalnej

- urozmaicony zarys linii brzegowej

- równoleżnikowy układreby

- położenie midyjąaOceanemAtlantyckim

- erokodgeograicna

Decyduje o długoci i amplitudzie cyklu insolacyjnego

kątpadaniapromieniłonecnych(natżeniepromieniowania)

długod dnia i nocy

wpływnatreowyukładklimatu

- wyokodnpm

ołabienie oddiaływaniapowierchniZiemi– bardiejwyrażonatreowod

ołabienieoddiaływaniaatmoeryicłowieka(wratanatżeniepromieniowaniabeporedniego)

deformacja pola przepływupowietra

- konfiguracja reby

ałonicie/wyeksponowanie

forma terenu

wartodreby

ekspozycja

- położenie wgldemakwenów(moraioceany)

profil hipsometryczny Polski

transformacja mas powietrza

cechy klimatu morskiego

- rolaMoraBałtyckiego

niewielkie rozmiary – oddiaływaniejedynietreiewybreża

podtawowecechyklimatywybreży

- kontynentalizm klimatu

Miary kontynentalizmu (amplituda roczna temperaturyod38%nawybreżudo52%wokolicach

Brecia

- barwa podłoża

- pokrywanieżna irolinna

OpracowanieNataliaDeptuła(notatekwłanychPiotrkaignieki)

Albedo

Pojemnod cieplna (powierzchnie sztuczne)

- cyrkulacja atmosferyczna

- diałalnod cłowieka

Zanieczyszczenie atmosfery

Modyfikacja klimatu lokalnego (UHI)

Ciepłoantropogenicne

2. Czynniki radiacyjne

- ułonecznienie – cadopływupromieniowaniabeporednio do podłoża (>120 W/m 2 )

Długod dnia iwielkodachmurenia

Ułonecnieniewgldne*%+irecywite*ca+

Pomiary

- 1884Kraków

- 1891 uwałkiKołobreg

- 1900 nieżka

- 1909KołobregZakopane

- 1938 Kasprowy wierch

tacjewiatowejiecipromieniowaniawBelku

Gorcyoki(1912)→wiąekmiedywybuchemKrakatauaobniżenieułonecnienia

Stenz (1936) – adymieniewWarawie→króconeułonecnienie

KacmarkiiPayoki– potencjałenergetycnypromieniowanałonecnego

Ułone cnienie- długodd nia

ΦN

23 XII

21 III

23 VI

23 IX

55°

7,1

12,1

17,3

12,1

52°

7,7

12,1

16,7

12,1

49°

8,2

12,1

16,2

12,1

Ułonecnienie– redniedobowe

Od 4,4 h wKołobreguUtceiWarawiedo 3,5 h w Katowicach

Najwike wcerwcumaxwGdyniUtce(85h86h)minnanieżce(51h)iKaprowym

Wierchu (5,0 h)

NajłabiejwgrudniuKaprowy(24)nieżka (21)BiałytokReko/Pomore Zachodnie/ (0,7),

ChojniceGonów(08h)

Ekstrema

Najwika redniarocnaumaułonecnienia

NiinaPółnocnopolka(duża prewagapółrocaciepłego

Niinarodkowomazowiecka

PobreżeGdaokie

Najmniejsza

Katowice(cególniemałowlecie)– dużarolaaniecyceo– cteamgleniaołabienie

promieniowania (<120 w/m 2 )

Sudety – cawnodrój– rola reby terenu

Ropitodum rocznych dla Polski: 3884

OpracowanieNataliaDeptuła(notatekwłanychPiotrkaignieki)

rednia dla Polski (z 60 stacji): 1526

Najmniejsze łonecnie – GórnyląkipokrywainajwikymnatżeniemPM1o+napływ

aniecyceopreBramMorawką

Przy pogodiewyżowejwtreiewybreżalepewarunkiolarne

Ułoneznienie – pory roku

Latoprewagawybreża(najwike ułonecnienie)zmniejszenie wyrane w górach i na Górnym

ląku (np. w Rybniku)

Rysunek 1: opracowania włanebardochematycne

Zimacególniewlutymnajwikeułonecnieniewgórach – inwersja

Rysunek 2: Opracowanie włane)

Wiosna – podobnie jak w lecie

OpracowanieNataliaDeptuła(notatekwłanychPiotrkaignieki)

Jeieo– bliżejimy

Rysunek 3 jednotkiwMJ/m2/dieo

Ułonecnienie– Ładneobraki http://maps.igipz.pan.pl/aims/home_pl.htm

tyceo

OpracowanieNataliaDeptuła(notatekwłanychPiotrkaignieki)

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: