Dopóki starczy światła.pdf

A GATHA C HRISTIE

D OPÓKI STARCZY ŚWIATŁA

I INNE OPOWIADANIA

P RZEŁOŻYŁA M IRA M ICHAŁOWSKA

T YTUŁ ORYGINAŁU ANGIELSKIEGO W HILE T HE L IGHT L ASTS A ND O THER S TORIES

P RZEDMOWA

Agatha Christie, pierwsza Dama Zbrodni, wciąż sprawuje niepodzielną władzę jako

największa i najsłynniejsza autorka klasycznych powieści detektywistycznych. Jej

najsławniejsza powieść, a prawdopodobnie również najsławniejsza z wszystkich kryminałów,

to „Zabójstwo Rogera Ackroyda” (1926), którą wprawiła we wściekłość krytykę i dzięki temu

przebojem zdobyła sobie pozycję w pierwszych szeregach autorów tego gatunku. Sprawę

rozwiązał Herkules Poirot, emerytowany belgijski policjant, który pojawia się w trzydziestu

trzech powieściach, w tym w „Morderstwie w Orient Expressie” (1930), „ABC” (1936),

„Pięciu małych świnkach” (1942), „Po pogrzebie” (1953), „Zagadce gwiazdkowego

puddingu” (1969) i „Kurtynie” (1975). Sama Agatha Christie spośród swoich detektywów

największą sympatią darzyła pannę Jane Marple, wiekową starą pannę, która stała się

bohaterką dwunastu powieści, w tym „Morderstwa na plebanii” (1930), „Nocy w bibliotece”

(1942), „Kieszeni pełnej żyta” (1953), „Karaibskiej tajemnicy” (1964) i jej dalszego ciągu

„Nemezis” (1971), a wreszcie „Uśpionego morderstwa” (1976), które, podobnie jak

„Kurtyna”, powstało podczas drugiej wojny światowej, prawie trzydzieści lat wcześniej, nim

ukazały się drukiem. Wśród dwudziestu jeden powieści, w których nie występuje żaden z

detektywów Agathy Christie, znajdują się „And Then There Were None” (1939) —

pierwotnie opublikowany pod tytułem „Dziesięciu Murzynków”, gdzie nie spotkamy się z

żadnym detektywem, „Dom przestępców” (1949), „Ordeal by Innocence” (1959) i „Noc bez

końca” (1967).

W ciągu swojej trwającej ponad pół wieku kariery Agatha Christie napisała sześćdziesiąt

sześć powieści, autobiografię, sześć romansów pod pseudonimem Mary Westmacott,

pamiętnik z udziału w archeologicznej ekspedycji do Syrii, dwa tomiki poezji, wiersze i

powiastki dla dzieci, kilkanaście sztuk teatralnych i radiowych i około stu pięćdziesięciu

opowiadań. Niniejszy zbiorek przynosi dziewięć nowelek, które, z kilkoma wyjątkami, od

chwili pierwodruku (niekiedy sześćdziesiąt, a nawet siedemdziesiąt lat temu) nigdy nie

zostały wznowione. Poirot pojawia się w dwóch opowiadaniach, w „Tajemnicy bagdadzkiego

kufra” i w „Bożonarodzeniowej przygodzie”. Są to oryginalne wersje nowelek zawartych w

zbiorze „Zagadka gwiazdkowego puddingu” (1960). „Na krawędzi” to pełna napięcia historia

psychologiczna, a „Aktorka” zręcznie wprowadza na fałszywy trop. Enigmatyczne „Otoczony

ścianą” i „Samotny bożek” to romanse, powstałe w najwcześniejszych latach pisarstwa

Agathy Christie. W „Domu ze snu” i „Dopóki starczy światła” znajdujemy elementy

fantastyczne. Wreszcie „Złoto Manksów”, opowiadanie, którego forma i koncepcja w czasie

jego powstania były unikatowe, lecz od tamtej pory stały się niezwykle naturalne —na całym

świecie.

Przedstawione tu opowieści są doskonałym przykładem niepowtarzalnego stylu Agathy

Christie, prawdziwą ucztą dla koneserów!

Tony Medawar

Londyn

Grudzień 1996

P ODZIĘKOWANIA

Z wdzięcznością dla Johna Currana, Jared Cade, Karla Pike’a, autora książki „Agatha

Christie: Przewodnik kolekcjonera”, i Geoffa Bradleya, wydawcy „Crime and Detective

Stories”

T.M.

D OM ZE SNU

To jest historia Johna Segrave’a, jego życia, które nie przyniosło mu satysfakcji, i jego

miłości, która pozostała niespełniona, a także jego snów i śmierci. Ale jeżeli dwa ostatnie

aspekty egzystencji przyniosły mu to, czego nie zaznał w dwóch pierwszych, to może jego

życie można by uznać za sukces. Kto wie?

John Segrave pochodził z rodziny, która od bez mała stuleci z wolna traciła na znaczeniu.

Jeszcze za panowania królowej Elżbiety jej członkowie byli wielkimi posiadaczami, teraz

jednak ostatni skrawek ziemi został sprzedany. Postanowiono wobec tego, że jeden z synów

nauczy się pożytecznej sztuki robienia pieniędzy. To, że wybór padł na Johna, można uznać

za ironię ślepego losu.

Rzeczą wręcz kuriozalną było, że ten młodzieniec o dziwnie wrażliwych ustach, wąskich

ciemnoniebieskich oczach, przypominający raczej elfa czy fauna — dzikiego mieszkańca

lasu, stał się właśnie ofiarą, złożoną na ołtarzu Finansów. Zapach ziemi, smak słonej morskiej

wody na ustach, bezkresne niebo nad głową — oto, co John Segrave ukochał nade wszystko.

A właśnie z tym wszystkim kazano mu się pożegnać.

W wieku lat osiemnastu został drobnym urzędnikiem wielkiego przedsiębiorstwa. Siedem

lat później był urzędnikiem może nieco wyższego szczebla, ale zasadniczo jego pozycja

prawie się nie zmieniła. Nie miał przecież zdolności do „robienia kariery”. Odznaczał się

punktualnością, pracowitością, solidnością, ale był urzędnikiem i niczym więcej niż

urzędnikiem.

A przecież mógłby zostać kimś — tylko kim? Trudno mu było odpowiedzieć na to pytanie.

Nie był jednak w stanie pozbyć się przekonania, że gdzieś na świecie istnieje środowisko, w

którym i on by się liczył. Tkwiła w nim jakaś siła, zdolność szybkiej orientacji, innymi słowy,

to coś, o czym jego koledzy z pracy nie mieli pojęcia. Obdarzano go sympatią. Cieszył się też

popularnością i roztaczał dokoła siebie pewną aurę bezinteresownej przyjaźni. Koledzy nie

orientowali się, że nie pozwala im się zanadto zbliżyć do siebie, tym samym uniemożliwiając

jakąkolwiek zażyłość.

Pewnej nocy zaskoczył go niezwykły sen. Nie miał nic wspólnego z dziecięcą fantazją,

która rośnie i rozwija się w nas przez długie lata. Przytrafiło mu się to w letnią noc, ściśle

mówiąc, wczesnym rankiem. Obudził się roztrzęsiony, przylgnął do swego snu, chciał go

zatrzymać za wszelką cenę, ale ten oddalał się od niego, wymykał mu się — ulotny, jak to

sny.

Trzymał się go rozpaczliwie. Nie pozwoli mu się rozpłynąć — nie, o nie! Zachowa w

pamięci jego obraz! Obraz domu, który był mu tak doskonale znany. Nie wiedział, czy jest

prawdziwy, czy stanowi jedynie mrzonkę. Znał go jednak dobrze, choć niezupełnie sobie

uświadamiał skąd. Jeszcze nie…

Do sypialni wkradało się cicho szare światło poranka. Panowała niezwykła cisza. Było

wpół do piątej i Londyn, zmęczony Londyn, przeżywał krótkie chwile spokoju.

John Segrave leżał w łóżku nieruchomo, upajając się pięknem i niezwykłością snu. Jak to

cudownie, że udało mu się go zapamiętać! Sny zazwyczaj ulatniają się natychmiast po

przebudzeniu, oddalają się wraz z naszym powrotem do rzeczywistości, i to mimo że zawsze

usiłujemy je zapamiętać i pochwycić niezdarnymi palcami. Ale dziś John okazał się szybszy

od swego snu. Zatrzymał go w locie!

A był to zaiste sen niezwykły! Treścią jego był dom i — na tym właściwie koniec, nic

szczególnego się przecież nie działo. John uświadomił sobie w nagłym przypływie

rozczarowania, że nie zna tego domu, że nigdy przedtem nie zaistniał on w jego snach.

Dom był biały, stał na niewielkim wzgórzu na tle łańcucha niebieskawych gór, ale jego

szczególna uroda nie zależała od otoczenia. Był po prostu (i na tym polegała jego właściwość)

piękny, zaskakująco piękny. Gdy Segrave sobie to wszystko uświadomił, serce zabiło mu

szybko i radośnie.

Zobaczył go oczywiście tylko od zewnątrz, do środka jeszcze nie zajrzał. Na razie było to

wykluczone, absolutnie wykluczone.

Powoli z mroku wyłaniało się wnętrze jego skromnej sypialni i Segrave’a ogarnęło uczucie

rozczarowania. Pomyślał, że może ten jego sen wcale nie jest taki nadzwyczajny, a ta jego

nadzwyczajna część, która by coś tłumaczyła, zdołała mu umknąć, śmiejąc się z niezręczności

jego wyciągniętych rąk? No, ale po co przejmować się zwykłym domem, stojącym na małym

wzgórzu? Był raczej domostwem z mnóstwem zasłoniętych okien. Mieszkańcy albo

wyjechali (był tego raczej pewien), albo wszyscy jeszcze spali.

Nagle roześmiał się, ubawiony grą własnej wyobraźni, i przypomniał sobie, że jest dziś

zaproszony na kolację do państwa Wettermanów.

Maisie Wetterman, jedyna córka Rudolfa Wettermana; od dawna była przyzwyczajona do

zaspokajania wszystkich swoich zachcianek. Pewnego dnia odwiedziła ojca w biurze i wzrok

jej padł na Johna Segrave’a. Właśnie przyniósł szefowi kilka listów. Kiedy się oddalił, Maisie

zapytała ojca, kim jest ów młody człowiek. Wetterman chętnie odpowiedział.

— To jeden z synów sir Edwarda Segrave’a. Dobra, stara rodzina, ale ten chłopak z

pewnością nie odznaczy się niczym szczególnym. Nawet go lubię, chociaż nie ma iskry bożej.

Maisie mniej dbała o iskrę bożą niż jej ojciec. Toteż w dwa tygodnie później skłoniła papę,

by zaprosił Johna na kolację. Raczej w małym gronie. Gospodarz, jego córka, John i jedna z

koleżanek Maisie, która gościła u Wettermanów.

W pewnym momencie koleżanka zauważyła:

— Przypuszczam, że to próba, Maisie. Jeżeli towar ci się spodoba, twój ojciec każe go

ładnie zapakować i przyniesie do domu dla swojej ukochanej córeczki. Oczywiście po

uiszczeniu odpowiedniej zapłaty.

— Allegro! Cóż to za pomysły!

Allegra Kerr roześmiała się.

— Przecież znam twoje kaprysy, Maisie. Wołasz: „Podoba mi się ten kapelusz. Muszę go

mieć”. Jeżeli kapelusz, to czemu nie mąż?

— Nie bądź śmieszna. Nawet z nim jeszcze na serio nie rozmawiałam.

— Ale upatrzyłaś go sobie. Co ty w nim właściwie widzisz?

— Sama nie wiem — zamyśliła się Maisie. — Jest jakiś inny.

— Inny?

— Tak. Nie potrafię ci tego wytłumaczyć. Jest nawet dość przystojny, ale nie o to chodzi.

Zachowuje się tak, jak gdyby cię nie widział. Wtedy, w gabinecie ojca, kiedy zobaczyłam go

po raz pierwszy, w ogóle nie zwrócił na mnie uwagi.

Allegra znów się roześmiała.

— Stara sztuczka. To wielki cwaniak.

— Allegro, jesteś obrzydliwa!

— Nic się nie martw, kochanie. Tatuś kupi swojej córeczce ślicznego kędzierzawego

baranka.

— Nie o to chodzi.

— Czyżby miłość przez duże M od pierwszego wejrzenia?

— Nie widzę powodu, dlaczego nie miałby się we mnie zakochać.

— Ja też nie. Tak się na pewno stanie. — Allegra spojrzała z uśmiechem na przyjaciółkę.

Maisie Wetterman, trochę za pulchna, była niewielkiego wzrostu, miała ładnie ostrzyżone i

starannie ułożone włosy, dobrą cerę, upiększoną pudrem i różem w modnym odcieniu,

kształtne usta i białe zęby, małe, ale bystre oczy i nieco zbyt wydatną dolną szczękę. Ubrana

była zawsze doskonale. — Na pewno tak się stanie —powtórzyła, patrząc na Maisie z

aprobatą. — Doskonale wyglądasz.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: