przegld-morski-nr-92009.pdf

przegląd

ISSN 1897-8436

str. 10

WOLNOŚĆ

BAMS – SPOSÓB NA KONTROLOWANIE OCEANÓW str. 34

LĄDOWA OBRONA WYBRZEŻA WE WRZEŚNIU 1939 ROKU str. 55

morski

MIESIĘCZNIK | WRZESIEŃ 2009 | NR 9 (027)

przegląd

WOLNOŚĆ

ŻEGLUGI

polityka i gospodarka morska

Polityka Unii Europejskiej

wobec regionu

Morza Śródziemnego

str. | 4

UNDOF –

zapomniana

misja

str. | 16

W rejonie Morza Śródziemnego w latach 90. XX wieku

wybuchło kilka konfliktów o różnej sile natężenia.

W większość z nich zaangażowała się Unia Europejska –

zarówno w ograniczenie działań zbrojnych,

jak i w całkowite rozwiązanie konfliktu.

ZaBEZpiECZENiE dZiaŁaŃ

str. | 34

Historia morska

BAMS – sposób na

kontrolowanie oceanów

Lądowa obrona

Wybrzeża

we wrześniu

1939 roku

Zainteresowanie rozpoznawcze Stanów Zjednoczonych dotyczy

całego globu ziemskiego. Amerykanie potrzebują więc

odpowiednio zaawansowanego technologicznie systemu

dostarczania informacji. Jego budowę już rozpoczęto.

Czy dobrze znamy historię

marynarzy, żołnierzy piechoty,

artylerzystów i saperów

broniących polskiego wybrzeża

od strony lądu?

ZaBEZpiECZENiE dZiaŁaŃ

Statki przewożące znaczne ilości różnego rodzaju towarów są

narażone na ataki terrorystyczne lub akty piractwa, w których

wyniku może dojść do katastrofy ekologicznej.

Systemy monitoringu

żeglugi

str. | 39

str. | 55

Zespół

redakcyjny

Dyrektor Redakcji Wojskowej

redaktor naczelny: Marek Sarjusz-Wolski

tel.: CA MON 845-365, 845-685; faks: 845-503

Zastępca dyrektora: ppłk Lech Mleczko

tel.: CA MON 845-685,

e-mail: lech.mleczko@redakcjawojskowa.pl

Redaktor prowadzący:

kmdr ppor. dr Mariusz Konarski

tel.: CA MON 266-207; 262-413,

e-mail: bandera@mw.mil.pl

Redaktor merytoryczny: dr Jan Brzozowski,

mjr Grzegorz Predel tel.: CA MON 845-186

Opracowanie stylistyczne:

Katarzyna Kocoń, Teresa

Wieszczeczyńska, Urszula Zdunek

Skład i łamanie: Monika Klekociuk

Kolportaż i reklamacje: Bellona SA

+4822 457-04-37, 687-90-41, CA MON 879-041

Informacje o kolportażu: Elżbieta Toczek

tel.: CA MON 840-400, +4822 684 04 00

Zastępca dyrektora, sekretarz redakcji

„Polski Zbrojnej”: Wojciech Kiss-Orski

tel.: CA MON 840-222, (0-22) 684-02-22;

e-mail: wko@redakcjawojskowa.pl

Reklama: reklama@redakcjawojskowa.pl

Zdjęcie na okładce: Marian Kluczyński

Druk: Drukuj Tanio.com

ul. Ludźmierska 29, 34-400 Nowy Targ

Przegląd Morski ukazuje się od grudnia 1928 roku.

Od 1 września 2009 r. korespondencję do Gazety Internetowej Redakcji Wojskowej prosimy kierować na adres: portal@redakcjawojskowa.pl

ZaBEZpiECZENiE dZiaŁaŃ

BAMS – sposób na

kontrolowanie oceanów

BAMS – sposób na

kontrolowanie oceanów

Zainteresowanie rozpoznawcze Stanów Zjednoczonych dotyczy

całego globu ziemskiego. Amerykanie potrzebują więc

¢ POLITYKA I GOSPODARKA MORSKA

przegląd

morski

Polityka Unii Europejskiej wobec regionu Morza Śródziemnego,

dr Donata Rossa-Kilian ........................................................................4

Wrzesień 2009 | Nr 9 (027)

Wolność żeglugi,

kmdr por. dr Dariusz Bugajski ..........................................................10

Szanowni Czytelnicy!

UNDOF – zapomniana misja,

kmdr ppor. Bogusław Szkudlarek ....................................................16

Najnowszy numer

„Przeglądu Morskie-

go” otwiera artykuł

dr Donaty Rossy-

-Kilian poświęcony

zagadnieniom polity-

ki Unii Europejskiej

w regionie Morza Śródziemnego. Autorka

omawia zaangażowanie UE w ograniczeniu

działań zbrojnych oraz eliminowaniu kon-

fliktów szczególnie na Bałkanach i na Bli-

skim Wschodzie.

Wykorzystanie bezzałogowych statków

powietrznych przez US Navy jako uzupeł-

nienie wielozadaniowego samolotu mor-

skiego, a ponadto tani i bezpieczny środek

monitorowania akwenów morskich oma-

wia kmdr ppor. Grzegorz Kolański.

Kmdr por. Mariusz Kościelski wraz

z kpt. mar. Krzysztofem Szczyrbowskim

opisują systemy monitoringu żeglugi. Są

one tworzone z myślą o zapewnieniu bez-

pieczeństwa na morskich szlakach

żeglugowych.

Transponder radarowy, urządzenie szcze-

gólnie przydatne przy prowadzeniu akcji

poszukiwawczych i ratowniczych, które

alarmuje, nadaje sygnały lokalizacyjne

oraz naprowadzające, prezentuje Przemy-

sław Miler.

Mało znane fragmenty z dziejów polskiego

oręża przybliża kmdr ppor. Piotr Adamczak,

który opisuje przebieg lądowej obrony

Wybrzeża we wrześniu 1939 roku .

Państwa uwadze polecam także pozosta-

łe, równie interesujące artykuły podej-

mujące tematykę morską. Życzę przy-

jemnej lektury i zapraszam wszystkich

czytelników do podzielenia się swoimi

uwagami oraz przemyśleniami na łamach

naszego czasopisma.

¢ ZAGADNIENIA OGÓLNE

Mianowania na stopnie wojskowe rezerwistów,

płk Wojciech Wnuk ............................................................................22

¢ ZAbEZPIEcZENIE DZIAłAń

BAMS – sposób na kontrolowanie oceanów,

kmdr ppor. Grzegorz Kolański ..........................................................34

Systemy monitoringu żeglugi,

kmdr por. Mariusz Kościelski,

kpt. mar. Krzysztof Szczyrbowski .....................................................39

¢ TEcHNIKA I UZbROJENIE

SART – transponder radarowy, Przemysław Miller ........................45

¢ ZAGADNIENIA PRAwNE

Współpraca dowódców z prokuratorami,

kmdr ppor. Rafał Depczyński ...........................................................47

¢ SIłY MORSKIE INNYcH PAńSTw

Z życia flot, kmdr por. Maciej Nałęcz ...............................................50

¢ HISTORIA MORSKA

Lądowa obrona Wybrzeża we wrześniu 1939 roku,

kmdr ppor. Piotr Adamczak ..............................................................55

¢ KONfERENcJE I SYMPOZJA NAUKOwE

Ochrona portów morskich i miast portowych,

kmdr ppor. rez. dr Ireneusz Bieniecki ..............................................64

Aleje Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa, tel.: CA MON 845 365, +4822 6845365,

+4822 6845685, www.polska-zbrojna.pl, e-mail: sekretariat@redakcjawojskowa.pl,

kmdr ppor. dr

Mariusz Konarski

redaktor prowadzący

Treści numeru są dostępne na stronie internetowej www.polska-zbrojna.pl

2009/09

przegląd morski

polityka i gospodarka morska Zapewnić pokój

dr Donata

Rossa-Kilian

akademia Marynarki

Wojennej

Absolwentka

Uniwersytetu

Szczecińskiego. Jest

dyrektorem Instytutu

Polityka Unii

Europejskiej wobec

regionu Morza

Śródziemnego

Politologii AMW. W rejonie Morza Śródziemnego w latach 90. XX wieku wybuchło

kilka konfliktów o różnej sile natężenia. W większość z nich

zaangażowała się Unia Europejska – zarówno w ograniczenie

działań zbrojnych, jak i w całkowite rozwiązanie konfliktu.

U nia Europejska najbar-

dziej zaangażowała się

w konflikty na Bałka-

nach oraz na obszarze

Bliskiego Wschodu. Nie

oznacza to jednak braku jej zaintereso-

wania innymi rejonami.

Bałkany

Na wybuch konfliktu w Jugosławii

Unia Europejska (wówczas jeszcze EWG)

zareagowała natychmiast. Już po trzech

dniach od ogłoszenia niepodległości

przez Chorwację i Słowenię wysłała

w ten region swoją misję dyplomatycz-

ną, mającą rozłado-

wać napięcie w sto-

sunkach Jugosławii

z nowo powstałymi

republikami. Po roz-

poczęciu walk mię-

dzy tymi państwami Wspólnoty Europej-

skie wprowadziły embargo na dostawy

broni oraz zawiesiły pomoc finansową.

Pod wpływem Wspólnot przywódcy

wszystkich republik zobowiązali się na

wyspie Brioni do pokojowego rozwiąza-

nia kryzysu i przyjęcia obserwatorów

międzynarodowych (wysłano ich już

9 lipca 1991 roku, czyli następnego dnia

po spotkaniu przedstawicieli państw) 1 .

Unia Europejska wielokrotnie przed-

stawiała plany i sposoby zażegnania kon-

fliktu na Bałkanach. Jej mediatorzy, lord

Peter Carrington oraz David Owen, dą-

żyli do jak najszybszego rozwiązania te-

go problemu. Członkowie Wspólnot Eu-

ropejskich dostrzegli okazję do zademon-

strowania – lub przynajmniej przetesto-

wania – swojej zbiorowej siły. Ale wcze-

śniej ani same Wspólnoty, ani ich po-

szczególni członkowie nie interesowali

się bliżej kryzysem. Ten zaś narastał już

od dekady 2 . Wówczas organizacja nie

NOTATKA

Udział Unii Europejskiej w rozwiązywaniu kwestii spornych w basenie Morza

Śródziemnego jest duży. Jej działania rozjemcze nie wykluczają jednak zaanga-

żowania Stanów Zjednoczonych. Aktywność tego podmiotu znacząco wpływa

na stabilizowanie sytuacji w regionie.

miała żadnych uprawnień ani siły oddzia-

ływania poza swoim terytorium. Nie dys-

ponowała ani siłami zbrojnymi, ani żad-

1 J. Kukułka: Historia współczesna stosunków między-

narodowych 1945–1996 . Warszawa 1998, s. 588.

2 P. Calvocoressi: Polityka międzynarodowa po 1945 r .

Warszawa 1998, s. 323.

przegląd morski

2009/09

– obszar unii europejskiej

BałKany

tuRCja

Rejon

MaghReBu

BlisKi

WsChÓD

Rejon

MaszReKu

Rys. 1. Obszary działań Unii Europejskiej w celu zażegnywania konfliktów

nym stałym mechanizmem uzgadniania polityki

zagranicznej. Popełniła także kilka innych błędów,

co wskazywało na jej jeszcze słabe przygotowanie

do rozwiązywania tak nabrzmiałych problemów

jak problem bałkański 3 .

O konflikcie w tej części świata zaczęto mówić

ponownie w 1999 roku, gdy Serbowie zaczęli prze-

prowadzać czystki etniczne wśród ludności albań-

skiej w Kosowie (faktycznie czystki były przepro-

wadzane już wcześniej, ale dopiero w 1999 roku

zostały one nagłośnione na świecie przez media).

Tym razem Unia Europejska nie popełniła tylu błę-

dów, ale inny czynnik spowodował, że nadal nie

miała ona decydującego głosu. Mowa o zdecydo-

wanej postawie Stanów Zjednoczonych. Opóźnio-

ne technologicznie państwa europejskie mogły od-

grywać jedynie rolę drugorzędną.

Warto podkreślić, że Unia Europejska w każdym

z tych konfliktów starała się odgrywać ważną rolę.

Miało to tym większe znaczenie, że konflikty wy-

buchały w bezpośrednim terenie przygranicznym

Unii Europejskiej. Wspólnoty Europejskie bardzo

zaangażowały się w działania stabilizacyjne w re-

gionie i odgrywają główną rolę w organizowaniu

pomocy gospodarczej dla tego obszaru (rys. 1).

Większość sił pokojowych rozlokowanych na tym

terytorium także pochodzi z państw Unii Europej-

skiej. Ponadto siłami pokojowymi (KFOR i Euro-

korpusu) częściowo dowodzą „siły” europejskie.

Pozostałe punkty zapalne

Rejonem konfliktowym jest także Bliski

Wschód. Na tym obszarze sytuacja jest bardziej

3 Wspólnota Europejska uznała Chorwację i Słowenię za niepodle-

głe państwa. Tym samym przyczyniła się do tego, że konflikt przy-

brał także wymiar religijny (w państwach tych przeważa ludność

chrześcijańska, podczas gdy w pozostałych państwach dominuje

albo religia mahometańska, albo prawosławna). Unię Europejską

oskarżano, że angażuje się po jednej ze stron. Z tego powodu wszel-

kie plany pokojowe przedstawiane przez mediatorów europejskich

były negowane. Innym ważnym powodem odrzucania możliwości

przyjęcia owych planów opracowanych w Unii Europejskiej było sta-

nowisko jej negocjatora D. Owena. Początkowo uważał on, że moż-

na nie uwzględniać Muzułmanów jako czynnika politycznego i mili-

tarnego. Wyrażając taką opinię, zraził do siebie nie tylko wyznaw-

ców islamu w Bośni, ale także został uznany przez całą prasę arab-

ską za grabarza bośniackich Muzułmanów. Zob.: B. Tibi: Funda-

mentalizm religijny . Warszawa 1997, s. 110.

2009/09

przegląd morski 5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: