NSRO_maj2007.pdf

(1482 KB) Pobierz
NSRO_maj2007
POLSKA
NARODOWE STRATEGICZNE
RAMY ODNIESIENIA
2007-2013
wspieraj ą ce wzrost gospodarczy i zatrudnienie
NARODOWA STRATEGIA SPÓJNO Ś CI
Dokument zaakceptowany decyzj ą Komisji Europejskiej zatwierdzaj ą c ą pewne
elementy Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
WARSZAWA, maj 2007 r.
Spis tre ś ci
Wstęp.......................................................................................................................................... 4
1. Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej ...................................................................... 5
2. Analiza SWOT – sytuacja na progu realizacji NSRO ...................................................... 8
3. Kierunki i efekty polityki spójności w Polsce w latach 2004-2006 ............................... 13
4. Ocena ex ante w tym prognoza oddziaływania na środowisko oraz ocena skutków
makroekonomicznych ..................................................................................................... 16
4.1. Wyniki oceny ex ante ........................................................................................................................ 16
4.2. Wyniki oceny efektu środowiskowego ............................................................................................. 22
4.3. Ocena oczekiwanych skutków makroekonomicznych realizacji NSRO ........................................... 25
5. Strategia rozwoju społeczno - gospodarczego kraju....................................................... 32
5.1. Wyzwania.......................................................................................................................................... 32
5.2. Wizja rozwoju ................................................................................................................................... 37
5.3. Podstawowe zasady........................................................................................................................... 38
5.4. Cele polityki spójności w Polsce wspierające wzrost gospodarczy i zatrudnienie ............................ 40
5.4.1. Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa
mechanizmów partnerstwa ................................................................................................45
5.4.2. Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej ..........................48
5.4.3. Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe
znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski................................................................54
5.4.4. Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie
sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług.................61
5.4.5. Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji
społecznej, gospodarczej i przestrzennej ...........................................................................68
5.4.6. Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na
obszarach wiejskich...........................................................................................................73
5.5. Powiązanie realizacji celu strategicznego z celami horyzontalnymi ................................................. 74
5.6. Wskaźniki.......................................................................................................................................... 75
6. Działania na rzecz wzmocnienia zdolności administracyjnych w ramach NSRO na
lata 2007-2013 ................................................................................................................ 79
7. Koordynacja polityki spójności z działaniami realizowanymi w ramach Strategii
Lizbońskiej oraz KPR ..................................................................................................... 84
7.1. Kluczowe obszary Strategii Lizbońskiej realizowane w Polsce........................................................ 84
7.2. Koordynacja instrumentów realizacji Strategii Lizbońskiej.............................................................. 85
8. Koordynacja działań realizowanych w ramach polityki spójności z działaniami
realizowanymi w ramach Wspólnej Polityki Rolnej oraz Wspólnej Polityki
Rybackiej ........................................................................................................................ 91
9. Instrumenty realizacji celów NSRO ............................................................................... 95
10. System realizacji ........................................................................................................... 104
10.1. System koordynacji ......................................................................................................................... 104
10.1.1. NSRO jako element realizacji polityki rozwoju wspierającej wzrost gospodarczy i
zatrudnienie .....................................................................................................................104
10.1.2. Koordynacja w zakresie NSRO .......................................................................................104
10.1.3. Koordynacja realizacji programów operacyjnych na poziomie regionalnym..................106
10.1.4. Zapewnienie spójności pomiędzy programami operacyjnymi realizowanymi w ramach
NSRO a programami operacyjnymi współfinansowanymi przez EFRROW, EFR oraz
działaniami realizowanymi przez EBI i innymi instrumentami finansowymi .................106
10.2. System realizacji dla Celu ”Konwergencja” ................................................................................... 107
10.2.1. Zarządzanie i kontrola .....................................................................................................107
10.2.2. Komitet Monitorujący na poziomie PO...........................................................................110
10.2.3. Krajowa Jednostka Oceny ...............................................................................................111
10.2.4. Kontrola...........................................................................................................................111
10.2.5. System informatyczny .....................................................................................................111
10.3. System realizacji dla Celu ”Europejska Współpraca Terytorialna” ................................................ 112
10.3.1. Koordynacja ....................................................................................................................112
10.3.2. Zarządzanie i kontrola .....................................................................................................112
10.3.3. Poświadczanie wydatków poniesionych przez polskich beneficjentów programów
współpracy transgranicznej, transnarodowej i międzyregionalnej ..................................113
10.3.4. System realizacji programów EWT z udziałem Polski zarządzanych przez instytucje
usytuowane poza granicami kraju ...................................................................................114
11. Ramy finansowe ........................................................................................................... 115
11.1. Podstawowe zasady planowania finansowego ................................................................................ 115
11.2. Szacunkowy plan finansowy ........................................................................................................... 115
11.3. Zasady podziału środków pomiędzy programy operacyjne ............................................................ 117
11.4. Krajowa rezerwa wykonania ........................................................................................................... 118
11.5. Krajowa rezerwa interwencyjna ...................................................................................................... 118
11.6. Weryfikacja zasady dodatkowości ex ante ...................................................................................... 119
11.7. EFFROW oraz EFR ........................................................................................................................ 119
11.8. Europejski Bank Inwestycyjny........................................................................................................ 119
11.9. Zakładany poziom wydatków na realizację załoŜeń Strategii Lizbońskiej w ramach NSRO. ........ 120
Aneksy:................................................................................................................................... 125
Aneks 1. Szczegółowa diagnoza społeczno-gospodarcza kraju............................................. 125
Aneks 2. Konsultacje społeczne NSRO ................................................................................. 153
Aneks 3. Tabela wydatków w ramach poszczególnych kategorii earmarking’u ................... 157
Aneks 4. Inicjatywy Wspólnoty ............................................................................................. 164
3
Wst ę p
Polska, wstępując do Unii Europejskiej (UE) w maju 2004 r., włączyła się w realizację jednej
z waŜniejszych wspólnotowych polityk – polityki spójności, mającej na celu promowanie
harmonijnego rozwoju całego terytorium UE-25 poprzez działania prowadzące do
zmniejszania dysproporcji w poziomach rozwoju jej regionów, a tym samym do wzmocnienia
spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej Wspólnoty. Dzięki odpowiedniemu
ukierunkowaniu działań realizowanych w ramach polityki spójności przy wsparciu
finansowym funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, Polska ma szansę na odrobienie
zaległości rozwojowych oraz znaczne przyspieszenie procesów zmierzających do osiągnięcia
konwergencji z innymi regionami i krajami Wspólnoty.
Na podstawie wytycznych UE określających główne cele polityki spójności oraz
uwzględniając uwarunkowania społeczno - gospodarcze Polski przygotowano Narodowe
Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007-2013 (NSRO) wspierające wzrost gospodarczy
i zatrudnienie. Dokument określa kierunki wsparcia ze środków finansowych dostępnych z
budŜetu UE w okresie 7 najbliŜszych lat w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) oraz Funduszu
Spójności. NSRO jest instrumentem odniesienia dla przygotowania programów operacyjnych,
uwzględniając jednocześnie zapisy Strategii Rozwoju Kraju na lata 2007-2015 1 (SRK) oraz
Krajowego Programu Reform na lata 2005-2008 (KPR) 2 , odpowiadającego na wyzwania
zawarte w Strategii Lizbońskiej.
NSRO zostało przygotowane zgodnie z wymogami art. 27 Rozporządzenia Rady (WE) nr
1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego
Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu
Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 3 (dalej: rozporządzenie Rady nr
1083/2006). Dokument przedstawia analizę sytuacji społeczno-gospodarczej kraju i jej
regionów, formułuje najwaŜniejsze wyzwania dla kraju w perspektywie kolejnych lat oraz
określa cele zmierzające do osiągnięcia spójności społeczno-gospodarczej i terytorialnej z
krajami i regionami Wspólnoty, prezentuje alokację środków finansowych na poszczególne
programy oraz ramy systemu realizacji. Dodatkowo przedstawiono opis programów
operacyjnych, realizujących zakładane w NSRO cele.
1 Strategia Rozwoju Kraju, przyjęta przez Radę Ministrów w dniu 27 czerwca 2006 r., jest podstawowym dokumentem określającym cele
polityki rozwoju w Polsce w latach 2007-2015.
2 Krajowy Program Reform, przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 28 grudnia 2005 r., wyznacza krótkookresowe cele i środki realizacji
polityki wzrostu i zatrudnienia, sformułowane w ramach odnowionej Strategii Lizbońskiej.
3 Dz. U. UE L 210 z dnia 31 lipca 2006 r.
4
1. Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej
Polska jako kraj objęty Celem „Konwergencja” polityki spójności UE charakteryzuje się:
- niŜszym od 75% średniego poziomu UE-25 produktem krajowym brutto (PKB)
na mieszkańca mierzonym według siły nabywczej walut 4 we wszystkich
województwach (Nomenklatura Jednostek Terytorialnych dla Celów Statystycznych,
tj. NUTS II 5 ), przy czym 5 spośród 16 województw (na obszarach wschodnich tj.
lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie oraz warmińsko-mazurskie) to
najbiedniejsze regiony całej UE –25 (cechuje je najniŜszy poziom PKB na mieszkańca
w całej UE-25) 6 ,
- trwałym, ustabilizowanym na relatywnie
wysokim, w porównaniu z przeciętnym w
UE, tempem wzrostu gospodarczego (w
2006 r. wyniosło ono 5,8%, wobec 2,9% w
UE-25), bardzo niską inflacją (w 2006 r.
średnio 1,3%, wobec 2,2% w UE-25 1 .), przy
jednoczesnym deficycie sektora finansów
publicznych, przekraczającym kryterium
konwergencji Traktatu z Maastricht,
- toczącymi się procesami konwergencji,
zachodzącymi jednak ostatnio, w tempie
wolniejszym niŜ w innych krajach
członkowskich UE (w latach 1997-2005
nastąpiło zmniejszenie dystansu
rozwojowego Polski w stosunku do krajów
UE-25 zaledwie o 6 pkt. proc. Mierzonego
PKB w PPS), podczas gdy przykładowo
Estonii o 22 pkt., Litwy i Łotwy o 15 pkt., a
Węgier o 13 pkt.),
Mapa 1. PKB na mieszka ń ca w 2003 r.
w PPS w stosunku do ś redniej UE-25
73,7
47,1 – 55,0
35,1 – 47,0
PKB UE25 =100
33,0 – 35,0
Źródło: Eurostat
- w skali UE średnim wewnętrznym zróŜnicowaniem przestrzennym mierzonym
na poziomie poszczególnych województw (poziom NUTS II). ZróŜnicowanie
w zakresie poziomu PKB na mieszkańca pomiędzy najbiedniejszym
a najzamoŜniejszym województwem wyniosło w roku 2004 jak 1 do 2,2,
- negatywnie ocenianą administracją publiczną, cechującą się słabą sprawnością
instytucjonalną wynikającą z przestarzałych struktur organizacyjnych i systemów
zarządzania, nieugruntowaną kulturą współpracy i nie w pełni wdroŜonymi
standardami partnerstwa, dostarczającą usługi publiczne o relatywnie niskiej jakości
oraz w duŜym stopniu podatną na zagroŜenie korupcją,
4 Siła nabywcza walut/parytet siły nabywczej (PPP) - opiera się na teorii jednej ceny, która mówi, Ŝe za określoną liczbę jednostek danej
waluty moŜna kupić w kaŜdym kraju w tym samym czasie dokładnie tyle samo dóbr. Parytet siły nabywczej pozwala na dokonywania
porównań międzynarodowych PKB i polega na dokonaniu przeliczenia kursu waluty według siły nabywczej.
5 Nomenklatura Jednostek Terytorialnych dla Celów Statystycznych (NUTS/NTS) The Nomenclature of Territorial Units for Statistics
(NUTS) – jednolity schemat podziału terytorialnego krajów Unii Europejskiej. W Polsce zastosowana rozporządzeniem Rady Ministrów z
dnia 13 lipca 2000 r. w sprawie wprowadzenia Nomenklatury Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NTS) (Dz. U. Nr 58, poz.
685 z późn. zm.) NTS/NUTS jest pięciostopniową klasyfikacją hierarchiczną, w której wyróŜnia się trzy poziomy regionalne (NUTS I - III)
oraz dwa poziomy lokalne (NUTS IV - V), ze względów praktycznych nomenklatura NUTS oparta jest przede wszystkim na istniejących w
kraju podziałach administracyjnych.
6 W 2004 r. przeciętny poziom PKB na mieszkańca Polski wynosił 48,7% średniego poziomu UE-25, natomiast po uwzględnieniu Bułgarii i
Rumunii – 50,7%. Jednocześnie, w wyniku rozszerzenia UE o te kraje, większość ich regionów jest biedniejsza od regionów Polski
Wschodniej.
5
120688052.001.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin