PROMOCJI
GMINY
INWESTYCJE PRZEMYSŁOWE I TURYSTYCZNE
INWESTYCJE A KULTURA LOKALNA
1. CELE STRATEGII ROZWOJU GOSPODARCZEGO GMINY
1.1. INWESTYCJE PRZEMYSŁOWE
1.2. INWESTYCJE TURYSTYCZNE
1.3. PRZEMYSŁ I TURYSTYKA – wzajemne zależności
2. ROLA SAMORZĄDU (gminy, powiatu, województwa) W ROZWOJU INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH NA SWOIM TERENIE
2.1. NARZĘDZIA TWORZENIA PARTYCYPACJI
2.2. PARTNERSTWO PUBLICZNO-PRYWATNE
2.3. SYSTEM BOT
3. WSPÓŁPRACA WŁADZ SAMORZĄDOWYCH (urząd gminy, starostwo, urząd marszałkowski) Z REGIONALNYMI INSTYTUCJAMI ROZWOJOWYMI W CELU TWORZENIA WARUNKÓW DLA INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH.
3.1. NARZĘDZIA ROZWOJU
4. INWESTYCJE ZEWNĘTRZNE A KULTURA LOKALNA
4.1 INWESTYCJA JAKO INGERENCJA W KULTURĘ LOKALNĄ
4.2 MODELE ZACHOWAŃ
4.3 TOŻSAMOŚĆ A ROZWÓJ CYWILIZACYJNY REGIONU
5 RESUMÉ
1 CELE STRATEGII ROZWOJU GOSPODARCZEGO GMINY
„[...] strategia rozwoju [...] może (a nawet powinna) być dokumentem tematycznym i podmiotowo wykraczającym poza zadania i kompetencje (obszaru, dla którego jest opracowywana) ponieważ będzie powstawała (a przynajmniej może tak powstawać) jako rezultat uzgodnień samorządu [...] z innymi podmiotami.”
Prof. dr. hab. Zyta Gilowska
„Przesłanki dla ustanowienia kontraktu regionalnego”
Rozwój regionalny nr 1(4) 2000
Koncepcja „strategii” jako zasady planowania rozwoju danego obszaru stała się w ostatnim okresie wyznacznikiem sposobu myślenia o zarządzaniu samorządem. Zarządzanie strategiczne, w odróżnieniu od zarządzania operacyjnego, cechuje większy stopień ogólności, dłuższa perspektywa czasowa realizacji, pewien margines abstrakcji przy definiowaniu celów.
Elementami planowania strategicznego są plany operacyjne:
- plany operacyjne jednorazowe (wymagające preliminarza)
- plany operacyjne powtarzalne (wymagające procedur i zasad oceny).
-
W metodologii strategii rozwoju regionalnego mówi się o polityce rozwoju regionalnego.
Zapisy strategii dotyczą obszaru (definiowanego administracyjnie, funkcjonalnie bądź geograficznie) i w pierwszym rzędzie określają misje i cele jakie stawia sobie społeczność zamieszkująca ten teren.
Jest wiele sposobów tworzenia , opracowywania strategii. Wymienia się m.in. zasadę:
- „spółdzielczą” – każdy podmiot ma prawo wyrazić swoje oczekiwania oraz domagać się reprezentowania swych interesów w strategii,
- „autorytarną” – władze wybrane przez społeczność lokalną decydują o kształcie i zawartości strategii,
- „społeczną” – przyjęcie założenia o dotarciu do maksymalnej liczby opinii na temat strategii i próba stworzenia uniwersalnych wniosków,
- „techniczna” – poddanie danych, dotyczących strategii, mechanizmom statystycznym i proporcjonalnym.
Najczęściej przyjmowanym określeniem dla strategii rozwoju regionalnego jest określenie: „zrównoważona”: Pojęcie to znalazło nawet swoja interpretacje ustawową (art.3 ust.3a ustawa z dnia 31 stycznia 1980 o ochronie i kształtowaniu środowiska). Jednak wymienione w obecnym projekcie ustawy „O zasadach wspierania rozwoju regionalnego” nasuwają wiele pytań dotyczących zaangażowania struktur samorządu terytorialnego w realizacje przedsięwzięć, mających bezpośredni wpływ na sytuacje danego obszaru.
Współczesne pojęcie „zrównoważenia” nasuwa myśl by oczekiwać wszechstronnego, uzupełniającego się postępu we wszystkich dziedzinach życia na określonym terytorium: w gospodarce, w rozwoju społecznym, kulturowym, naukowym, w ochronie dziedzictwa i dbałości o środowisko naturalne.
Inwestycje o charakterze przemysłowym stanowią podstawę gospodarki regionalnej. Dotyczy to zarówno procesu restrukturyzacji istniejących przedsiębiorstw jak i poszukiwania nowych inwestorów typu greenfield. W dalszym ciągu to przemysł stanowi główne miejsce zatrudnienia w regionach. W Małopolsce zatrudnieni w przemyśle stanowią ponad 33% ogółu pracujących. W powiatach ziemskich Małopolski liczba ta sięga 40%. W powiatach grodzkich liczba ta wynosi ok. 30%
Kiedy jednak spojrzymy na kierunki rozwoju państw najbogatszych dostrzegamy zasadę iż cechą ich rozwoju jest zmniejszanie się zatrudnienia w sektorze przemysłowym na rzecz sektora usług i handlu. Tendencja ta wynosi w niektórych przypadkach i w niektórych okresach nawet 8% w skali rocznej.
Stąd zainteresowanie menadżerów ekspansji gospodarczej w lokowaniu firm na terenach krajów, które w dalszym ciągu oczekują wzrostu wskaźników ekonomicznych poprzez inwestycje przemysłowe. Jak pokazują np. dane działającego na zachodzie Polski Polsko-Niemieckiego Towarzystwa Wspierania Gospodarki, w zachodnim pasie regionów przygranicznych praktycznie nie występują już wolne powierzchnie w halach zakładów przemysłowych, dawnych gospodarstw rolnych itp. Wszystkie, w stosunkowo krótkim czasie, znalazły nabywców ze strony firm zagranicznych (niemieckich) lub spółek z kapitałem mieszanym.
Podobna sytuacja występuje w SSE Krakowski Park Technologiczny: istnieje olbrzymie zainteresowanie lokowaniem na terenie Strefy inwestycji przemysłowych (niedopuszczalnych na tym obszarze) a stosunkowo trudno jest znaleźć inwestora spełniającego warunki stawiane przez Centrum Zaawansowanych Technologii.
*
q Czy stać nas na przejęcie przemysłu przenoszonego z krajów rozwiniętych ?
q Jaki jest bilans zysków i strat w wyniku podejmowanych decyzji ?
q Jeśli przemysł to jaki ?
q Jeśli działalność gospodarcza to jak zorganizowana ?
Procesy i zjawiska dokonujące się w dziedzinie turystyki pozwalają mówić o powstaniu przemysłu turystycznego. Podlega on tym samym zjawiskom ekonomicznym co inne branże, narażony jest dodatkowo na wpływy nieprzewidywalne: zmiany klimatyczne, mody, nastroje czy zjawiska społeczne.
Wiele państw, regionów, miast upatruje w turystyce najważniejszego obszaru działalności gospodarczej na swym terenie. Przyczyna tkwi w stereotypie: turystyka wiąże się z wypoczynkiem i ze zdrowym środowiskiem – należy więc rozwijać ją ze względu na te „ przyjemne” i „ekologiczne” aspekty.
Jednak przemysł turystyczny tylko w niewielkiej części składa się z obiektów czy atrakcji bezpośrednio związanych z dosłownie rozumianą turystyką, czyli podróżowaniem dla przyjemności. Warunkiem zaistnienia turystyki na danym obszarze jest uzupełniające się występowanie kilku czynników:
q atrakcja turystyczna (naturalna, wykreowana, nie występująca gdzie indziej )
q infrastruktura komunikacyjna (dojazd, parking, rozkład jazdy)
q infrastruktura informacyjna (wiem jak i dlaczego tam dotrę, wiem co mnie czeka i jak wrócę),
q infrastruktura usługowa (gastronomia, nocleg, pomoc)
q normy prawno-finansowe (wiem co mi wolno i nie wolno, wiem z kim zawieram umowę i za co płacę)
q przyjazne środowisko kulturowe i społeczne,
Istnienie środowiska przemysłowego wyklucza bezpośrednią działalność turystyczną. Obszary decydujące się na rozwijanie branży turystycznej muszą podjąć decyzje co do zasad prowadzenia tej działalności. Sąsiedztwo przemysłu i usług turystycznych można porównać do zasad postępowania w chorobach alergicznych: nie da się uniknąć przebywania w skażonym alergenami środowisku – jednak trzeba zrobić wszystko by wpływ alergenów zmniejszyć lub zlikwidować.
Podstawowym instrumentem przy oddzielaniu funkcji przemysłowej i turystycznej, tak by obydwie mogły się rozwijać, jest: planowanie zagospodarowania przestrzennego (urbanistyka, kompozycja pejzażu, architektura, inżynieria, ochrona środowiska itp.). Przykładem tego typu działań są kompleksowe projekty zmiany wizerunku regionów, miast czy dzielnic. Proces taki zrealizowano np. w Paryżu, w regionie Nord-Pas de Calais, w Londynie. Jest to np. koncepcja rewitalizacji dzielnic (funkcja mieszkalna, kulturowa i turystyczna), rewaloryzacji obszarów, fitoremediacji, zagospodarowania terenów poprzemysłowych itp.
W niektórych wypadkach (centra przemysłowe, technopolia, strefy itp.) za obszar bezpośrednio poddany oddziaływaniu środowiska przemysłowego uznaje się pas o szerokości ok. 20 km od centrum strefy.
Coraz większe wymagania wobec tzw. atrakcji turystycznych stwarzają wiele ograniczeń dla procesów rozwoju wielotorowego. Konsekwencje raz podjętych decyzji będą determinować priorytety i możliwości rozwijania innych dziedzin. Specyfika działalności turystycznej w praktyce uniemożliwia lokowanie w jej sąsiedztwie przedsięwzięć o charakterze przemysłowym (produkcyjnym).
Pomyślny przebieg procesu inwestycyjnego zależy od czynników technicznych, ogólnogospodarczych oraz od reakcji jaka inwestycja wywołuje w różnych grupach społecznych. Inwestowanie i prowadzenie działalności w dziedzinie turystyki wymaga stałego kontrolowania – obserwacji oddziaływania ruchu turystycznego na społeczność lokalną. Efektem odbicia tego nastawienia jest opinia klientów-turystów o regionie, mieście czy konkretnym przedsięwzięciu.
Budowanie partycypacji społecznej i dbałość o najlepszy obieg informacji jest zadaniem samorządu. Jest zarówno wyrazem służebności wobec wyborców jak i uznaniem dla zasad, którymi kieruje się współczesny rynek i np. marketing: (BTL, programy lojalnościowe, sampling, show, direct, internet itp.), który w centrum działania posiada klienta oraz odpowiednio przygotowany towar.
Jedną z form kreowania partycypacji jest wszelkiego rodzaju działalność edukacyjna, szkoleniowa i wychowawcza – zwłaszcza skierowana na grupy wiekowe poszukujące zawodu i podejmujące decyzje o dalszej karierze.
EFQM – EUROPEJSKA FUNDACJA ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
Model ten dzieli się na trzy części:
- strategię, strukturę zarządzania i kierowania rozwojem, definiowanie celów i polityki działania, optymalizacją dysponowanych zasobów – przede wszystkim w dziedzinie zasobów ludzkich,
- praktykę, postępowanie i plany operacyjne dotyczące sektorów branży (noclegi, transport, informacja, bezpieczeństwo itp..) dla realizacji strategii,
- rezultaty, wyrażane poprzez wskaźniki satysfakcji klientów i gospodarzy.
Satysfakcja
personelu
klienta
Integracja ze społecznością
Zasoby
Zarządz.
personelem
Polityka
Strategia
Schemat EFQM wyróżnia 9 punktów krytycznych w zarządzaniu jakością w turystyce:
OPERACYJNY
CZYNNIKI REZULTATY
Zasada opiera się na zjawisku tzw. „dźwigni ekonomicznej” czyli zaangażowaniu środków publicznych w celu pobudzenia inicjatyw i uruchomienia środków pochodzących od firm/osób prywatnych. Wielkość zaangażowania publicznego w konkretne projekty staje się najważniejszym elementem w konkurencji pomiędzy regionami (miastami, obszarami) w celu zachęcenia inwestorów zewnętrznych.
W sytuacji globalizacji zjawisk ekonomicznych regiony mogą konkurować ze sobą w dziedzinie zarządzania i uczestnictwa w procesach inwestycyjnych.
Promocja regionu, marketing atutów regionalnych jest elementem procesu zarządzania (organizacja i planowanie) i kreowania zapotrzebowania na lokowanie firm w tym obszarze.
2.3. SYSTEM BOT: Build – Operate – Transfer: BUDUJ EKSPLOATUJ PRZEKAŻ
System polega na umowie, zgodnie z którą inwestor prywatny podejmuje się budowy, eksploatacji, zarządzania i przekazania elementu infrastruktury. Umowy BOT dotyczą najczęściej infrastruktury energetycznej, gospodarki odpadami, obiektów o charakterze usług dla lokalnej społeczności.
System przewiduje różne możliwość tworzenia struktur realizacyjnych i zarządzających oraz zasad transferu inwestycji.
NARZĘDZIA ROZWOJU
Instytucje administracji różnego szczebla i różnego stopnia zależności, kreują własne narzędzia rozwoju. Mogą one mieć formę:
q ...
chomik-chomikuj