ściąga z lin.pdf

(325 KB) Pobierz
Liny dwuzwite – konstrukcja Warrington:
Konstr.Warrington: Zast-układy wci ą garkowe do 50mm,liny d ź wigów budowlanych, ż urawie
Konstrukcja Seale :Splotki zwijane w jednej operacji. Wokół drutu rdzeniowego nawini ę ta
jest warstwa drutów cienkich, a na niej kolejna warstwa drutów grubych- ś rednica drutów
grubych jest zbli ż ona do ś rednicy drutu rdzeniowego.
Konstrukcja Seale Zast.-koleje sp ą gowe,liny w przemy ś le morskim,wyci ą gi narciarskie.
Konstrukcja Filler Zast. –d ź wigi osobowe i towarowe,koleje linowe i linowo-terenowe
Konstr. Warrington-Seale Zast.-układy linowe do 60mm,koleje linowe,wyci ą gi narciarskie.
Liny stalowe – ci ę gna no ś ne o zło ż onej budowie, zbudowane najcz ęś ciej ze splotek
nawini ę tych wokół rdzenia. Wykonane s ą z wielu materiałów: drutów stalowych, powłoki
galwanicznej, rdzenia, smaru, tworzywa sztucznego. Słu żą do przenoszenia obci ąż e ń
wzdłu ż nych (czasem poprzecznych). Wady lin stalowych – du ż y ci ęż ar wła ś ciwy,
korozyjno ść , ograniczona trwało ś c zm ę czeniowa, du ż e koszty
Rola rdzenia – odpowiada za wła ś ciwy kształt, wyznacza o ś liny, stanowi podparcie dl
splotów lin zmniejszaj ą c napr ęż enia stykowe, wypełnia wew. przestrze ń pomi ę dzy
splotkami, stanowi zbiornik smaru, kształtuje sztywno ść poprzeczn ą
Materiały na rdzenie lin stalowych: Rdze ń skr ę cany z włókien(naturalnych,syntetycznych,
mineralnych),Liny stalowe(ozn IWR),splotki z drutów stalowych(ozn IWS),Pełne z
tworzyw sztucznych,paramagnetyczne metale pokryte polimerami.
Kształty drutów – okr ą gły, trójk ą tny(V), prostok ą tny(R), owalny(Q), esowy(S), zetowy(Z),
ikswy i okr ą gły(H), trapezowy(T)
Proces wytwarzania drutów – walcówka->trawienie/ci ą gnienie/patentowanie/chłodzenie-
>cynkowanie->badania drutu->zwijanie
Smary ( funkcje ) – wpływ na trwało ść liny, zabezpieczenie powierzchni drutów przed
korozj ą , zmniejszenie sił tarcia pomi ę dzy drutami,stabilizacja wsp.tarcia,zmniejszenie erozji
Smary ( wła ś ciwo ś ci ) – temperatura zapłonu >55C, stabilne chemicznie, termoodwracalne,
bezbarwne, nie powoduj ą ce korozji
Czynniki wpływaj ą ce na wsp. tarcia liny – materiał wykładziny, warto ś ci nacisków,
pr ę dko ść pełzania liny, konstrukcja liny, smarowanie, wilgotno ść , temperatura
Siła zrywaj ą ca lin ę w cało ś ci F nom =S*R m [N] R m [MPa]-wytrzymało ść drutów na
rozci ą ganie.S[mm 2 ]-nominalny przekrój liny. F nom -jest teoretycznym odpowiednikiem siły
sumarycznej, gdy ż odpowiada teoretycznej warto ś ci sumy sił zruwaj ą cych pojedyncze
druty.Nie jest stosowana w obliczeniach bo nie uwzgl ę dnia konstrukcji liny.
Obliczeniowa(nominalna) siła zrywaj ą ca lin ę w cało ś ci F onom =F nom * η [N] η -sprawno ść
wytrzymało ś ciowa liny. Jest to teoretyczny odpowiednik siły rzeczywistej.Okre ś lana
mianem siły obliczeniowej.Jest stosowana w obliczeniach przy doborze praktycznie
wszystkich lin stalowych.
Sumaryczna siła zrywaj ą ca F sum = Σ F i [N] F i -warto ść siły zrywaj ą cej poszczególne druty n-
liczba drutów liny.Jest najcz ęś ciej okre ś lan ą sił ą zrywaj ą c ą lin ę zgodnie z zasadami
normy(PN-ISO 2408). Polega na zerwaniu pojedynczego(przygotowanego) druta z
rozplecionej liny.
Rzeczywista siła zrywaj ą ca lin ę w cało ś ci F rz -F max [N] jest równa najwi ę kszemu obci ąż eniu
niszcz ą cemu osi ą gni ę temu w próbie statycznego rozci ą gania(PN-ISO 3108)
Siły w linach ( Euler ) – dla liny, która opasuje koło linowe i jest napi ę ta siłami w ci ę gnach
po obu stronach koła zachodzi zale ż no ść wg wzoru Eulera: S1/S2=e^mi*alfa; S1-siła
nabiegaj ą ca na koło, S2-siła zbiegaj ą ca z koła, alfa-k ą t opasania, mi-wsp. tarcia; Siła
obwodowa: U=S2-S1; stopie ń pewno ś ci przed po ś lizgiem: n=[S2(e^mi*alfa -1)]/S1-S2
Sprawno ść wytrzymało ś ciowa liny – n=F_rz/F_nom; n_rz=F_rz/F_sum; F_rz – rzeczywista
siła zrywaj ą ca lin ę w cało ś ci, F_nom – nominalna siła zrywaj ą ca lin ę , F_sum – sumaryczna
siła zrywaj ą ca lin ę , n – parametr podawany w katalogach, stosowany do doboru i obliczania
lin. Parametr charakteryzuje budow ę liny oraz stopie ń zło ż ono ś ci konstrukcji; n_rz –
sprawno ść rzeczywista stosowana do wst ę pnego okre ś lania współczynnika bezpiecze ń stwa i
podczas projektowania nowych konstrukcji lin
Konstr.Warrington: Zast-układy wci ą garkowe do 50mm,liny d ź wigów budowlanych, ż urawie
Konstrukcja Seale :Splotki zwijane w jednej operacji. Wokół drutu rdzeniowego nawini ę ta
jest warstwa drutów cienkich, a na niej kolejna warstwa drutów grubych- ś rednica drutów
grubych jest zbli ż ona do ś rednicy drutu rdzeniowego.
Konstrukcja Seale Zast.-koleje sp ą gowe,liny w przemy ś le morskim,wyci ą gi narciarskie.
Konstrukcja Filler Zast. –d ź wigi osobowe i towarowe,koleje linowe i linowo-terenowe
Konstr. Warrington-Seale Zast.-układy linowe do 60mm,koleje linowe,wyci ą gi narciarskie.
Liny stalowe – ci ę gna no ś ne o zło ż onej budowie, zbudowane najcz ęś ciej ze splotek
nawini ę tych wokół rdzenia. Wykonane s ą z wielu materiałów: drutów stalowych, powłoki
galwanicznej, rdzenia, smaru, tworzywa sztucznego. Słu żą do przenoszenia obci ąż e ń
wzdłu ż nych (czasem poprzecznych). Wady lin stalowych – du ż y ci ęż ar wła ś ciwy,
korozyjno ść , ograniczona trwało ś c zm ę czeniowa, du ż e koszty
Rola rdzenia – odpowiada za wła ś ciwy kształt, wyznacza o ś liny, stanowi podparcie dl
splotów lin zmniejszaj ą c napr ęż enia stykowe, wypełnia wew. przestrze ń pomi ę dzy
splotkami, stanowi zbiornik smaru, kształtuje sztywno ść poprzeczn ą
Materiały na rdzenie lin stalowych: Rdze ń skr ę cany z włókien(naturalnych,syntetycznych,
mineralnych),Liny stalowe(ozn IWR),splotki z drutów stalowych(ozn IWS),Pełne z
tworzyw sztucznych,paramagnetyczne metale pokryte polimerami.
Kształty drutów – okr ą gły, trójk ą tny(V), prostok ą tny(R), owalny(Q), esowy(S), zetowy(Z),
ikswy i okr ą gły(H), trapezowy(T)
Proces wytwarzania drutów – walcówka->trawienie/ci ą gnienie/patentowanie/chłodzenie-
>cynkowanie->badania drutu->zwijanie
Smary ( funkcje ) – wpływ na trwało ść liny, zabezpieczenie powierzchni drutów przed
korozj ą , zmniejszenie sił tarcia pomi ę dzy drutami,stabilizacja wsp.tarcia,zmniejszenie erozji
Smary ( wła ś ciwo ś ci ) – temperatura zapłonu >55C, stabilne chemicznie, termoodwracalne,
bezbarwne, nie powoduj ą ce korozji
Czynniki wpływaj ą ce na wsp. tarcia liny – materiał wykładziny, warto ś ci nacisków,
pr ę dko ść pełzania liny, konstrukcja liny, smarowanie, wilgotno ść , temperatura
Siła zrywaj ą ca lin ę w cało ś ci F nom =S*R m [N] R m [MPa]-wytrzymało ść drutów na
rozci ą ganie.S[mm 2 ]-nominalny przekrój liny. F nom -jest teoretycznym odpowiednikiem siły
sumarycznej, gdy ż odpowiada teoretycznej warto ś ci sumy sił zruwaj ą cych pojedyncze
druty.Nie jest stosowana w obliczeniach bo nie uwzgl ę dnia konstrukcji liny.
Obliczeniowa(nominalna) siła zrywaj ą ca lin ę w cało ś ci F onom =F nom * η [N] η -sprawno ść
wytrzymało ś ciowa liny. Jest to teoretyczny odpowiednik siły rzeczywistej.Okre ś lana
mianem siły obliczeniowej.Jest stosowana w obliczeniach przy doborze praktycznie
wszystkich lin stalowych.
Sumaryczna siła zrywaj ą ca F sum = Σ F i [N] F i -warto ść siły zrywaj ą cej poszczególne druty n-
liczba drutów liny.Jest najcz ęś ciej okre ś lan ą sił ą zrywaj ą c ą lin ę zgodnie z zasadami
normy(PN-ISO 2408). Polega na zerwaniu pojedynczego(przygotowanego) druta z
rozplecionej liny.
Rzeczywista siła zrywaj ą ca lin ę w cało ś ci F rz -F max [N] jest równa najwi ę kszemu obci ąż eniu
niszcz ą cemu osi ą gni ę temu w próbie statycznego rozci ą gania(PN-ISO 3108)
Siły w linach ( Euler ) – dla liny, która opasuje koło linowe i jest napi ę ta siłami w ci ę gnach
po obu stronach koła zachodzi zale ż no ść wg wzoru Eulera: S1/S2=e^mi*alfa; S1-siła
nabiegaj ą ca na koło, S2-siła zbiegaj ą ca z koła, alfa-k ą t opasania, mi-wsp. tarcia; Siła
obwodowa: U=S2-S1; stopie ń pewno ś ci przed po ś lizgiem: n=[S2(e^mi*alfa -1)]/S1-S2
Sprawno ść wytrzymało ś ciowa liny – n=F_rz/F_nom; n_rz=F_rz/F_sum; F_rz – rzeczywista
siła zrywaj ą ca lin ę w cało ś ci, F_nom – nominalna siła zrywaj ą ca lin ę , F_sum – sumaryczna
siła zrywaj ą ca lin ę , n – parametr podawany w katalogach, stosowany do doboru i obliczania
lin. Parametr charakteryzuje budow ę liny oraz stopie ń zło ż ono ś ci konstrukcji; n_rz –
sprawno ść rzeczywista stosowana do wst ę pnego okre ś lania współczynnika bezpiecze ń stwa i
podczas projektowania nowych konstrukcji lin
Splotki o styku liniowym-Warrington
Splotki o styku liniowym-Seale
Liny dwuzwite-Seale
Liny dwuzwite-Filler
Liny dwuzwite-Warrington-Seale
Badania wykładzin – statycznego, kinematycznego współczynnika tarcia, ś cieralno ś ci,
palno ś ci, twardo ś ci
Matariały rowka koła p ę dnego – staliwo, skóra, drwno, guma, materiały syntetyczne
Zabiegi na walcarce, wpływ na lin ę – utworzenie splotki ze splotek o liniowycm styku
drutów przez proces mechanicznego ś ciskania – zwi ę kszenie współczynnika wypełnienia
przekroju no ś nego, wzrost trwało ś ci zm ę czeniowej, brak konieczno ś ci wewn ę trznego
smarowania splotek, obni ż enie wsp. tarcia w układach b ę bnowych, wzrost wytrzymało ś ci
wzdłu ż nej, odporno ść na korozj ę .
Operacje technologiczne ( cel ) – uzyskanie wła ś ciwej ś rednicy, tolerancji drutu, otrzymanie
zało ż onej klasy wytrzymało ś ci, otrzymanie odpowiednich wła ś ciwo ś ci plastycznych,
otrzymanie odpowiedniej warstwy wierzchniej
Proces cynkowania – zapewnienie ochrony przed korozj ą . Warstwa tlenków cynków tworzy
powierzchni ę pasywn ą odporn ą na działanie ś rodowiska. Cynkowanie ogniowe –
przeprowadzane przy obróbce cieplnej, po procesie chłodzenia drut jest zanurzany w
wannach z ciekłym cynkiem. Cynkowanie elektrolityczne – przeprowadzane dla gotowych
wyrobów. Drut przepuszcza si ę przez k ą piel w roztworach soli cynkowych.
Patentowanie – obróbka cieplna – hartowanie izotermiczne stali maj ą ce na celu uzyskanie
struktury drobnoziarnistej. Patentowanie przeprowadza si ę przed procesem ci ą gnienia na
zimno. Uzyskuje si ę zgniot sumaryczny do 95%.
Trawienie – usuni ę cie z powiewierzchni walcówki tlenków i siarczków przy pomocy
HCL/H2SO4/mechanicznie.
Normalizacja – zwi ą zkami fosforu lub boraksem – ma na celu utworzenie warstwy
wierzchniej o dobrej przyczepno ś ci i zmniejszaj ą cej tarcie powierzchniowe.
Ci ą gnienie – zmiana ś rednicy walcówki lub drutu poprzez zgniot. Z=100%(S0-Su)/S0; S0 –
przekrój pocz ą tkowy, Su – przekrój uzyskany w procesie ci ą gnienia. Zgniot powoduje
zmian ę struktury krystalicznej. Drut jest przeci ą gany przez ci ą gadło przy u ż yciu suchych
ś rodków smarnych. Druty o ś r <0,2mm przeci ą ga si ę w ci ą gadłach diamentowych stosuj ą c
ś rodki smarne płynne.
Próba jednokierunkowego skr ę cania (PN-ISO 7800): próba jest wykonywana na
skr ę carce.Na podstawie tej próby okre ś la si ę własno ś ci plastyczne drutu.Lin ę nale ż y
odpowiednio zamocowa ć w maszynce wst ę pnie si ę j ą obci ąż a(2%*siły zrywaj ą cej).Długo ść
próbki okre ś la si ę podstawie ś rednicy nominalnej drutu.Prób ę przeprowadza si ę a ż do
p ę kni ę cia próbki.W próbie rejestruje si ę liczb ę pełnych obrotów.Wyniki nale ż y porówna ć z
norm ą .
Próba przeginania dwukierunkowego (PN-ISO 7801)- na jej podstawie okre ś la si ę własno ś ci
plastyczne drutu.Wad ą tej metody du ż y wpływ jako ś ci wykonania powierzchni drutu na
wyniki.Nale ż y odpowiednio zamocowa ć próbk ę tak aby był przeginany poni ż ej przekroju
przeginanego na wałeczkach. Najwa ż niejszym dobieranym parametrem jest promie ń
przegnania.Próba wykonywana wg rysunku a ż do zepsucia druta.
Próba statycznego rozci ą gania metali (ISO 6892)-wykonywana na zrywarce. Wg niej
badamy R m i F sum .Przebieg próby mocujemy w uchwycie. Długo ść próbki okre ś lana na
podstawie ś rednicy.Zrywamy a ż do p ę kni ę cia próbki.Przekrój p ę kni ę cia pozwala okre ś li ć
struktur ę materiału.Rejstrujemy warto ść siły zrywaj ą cej.
Badania wykładzin – statycznego, kinematycznego współczynnika tarcia, ś cieralno ś ci,
palno ś ci, twardo ś ci
Matariały rowka koła p ę dnego – staliwo, skóra, drwno, guma, materiały syntetyczne
Zabiegi na walcarce, wpływ na lin ę – utworzenie splotki ze splotek o liniowycm styku
drutów przez proces mechanicznego ś ciskania – zwi ę kszenie współczynnika wypełnienia
przekroju no ś nego, wzrost trwało ś ci zm ę czeniowej, brak konieczno ś ci wewn ę trznego
smarowania splotek, obni ż enie wsp. tarcia w układach b ę bnowych, wzrost wytrzymało ś ci
wzdłu ż nej, odporno ść na korozj ę .
Operacje technologiczne ( cel ) – uzyskanie wła ś ciwej ś rednicy, tolerancji drutu, otrzymanie
zało ż onej klasy wytrzymało ś ci, otrzymanie odpowiednich wła ś ciwo ś ci plastycznych,
otrzymanie odpowiedniej warstwy wierzchniej
Proces cynkowania – zapewnienie ochrony przed korozj ą . Warstwa tlenków cynków tworzy
powierzchni ę pasywn ą odporn ą na działanie ś rodowiska. Cynkowanie ogniowe –
przeprowadzane przy obróbce cieplnej, po procesie chłodzenia drut jest zanurzany w
wannach z ciekłym cynkiem. Cynkowanie elektrolityczne – przeprowadzane dla gotowych
wyrobów. Drut przepuszcza si ę przez k ą piel w roztworach soli cynkowych.
Patentowanie – obróbka cieplna – hartowanie izotermiczne stali maj ą ce na celu uzyskanie
struktury drobnoziarnistej. Patentowanie przeprowadza si ę przed procesem ci ą gnienia na
zimno. Uzyskuje si ę zgniot sumaryczny do 95%.
Trawienie – usuni ę cie z powiewierzchni walcówki tlenków i siarczków przy pomocy
HCL/H2SO4/mechanicznie.
Normalizacja – zwi ą zkami fosforu lub boraksem – ma na celu utworzenie warstwy
wierzchniej o dobrej przyczepno ś ci i zmniejszaj ą cej tarcie powierzchniowe.
Ci ą gnienie – zmiana ś rednicy walcówki lub drutu poprzez zgniot. Z=100%(S0-Su)/S0; S0 –
przekrój pocz ą tkowy, Su – przekrój uzyskany w procesie ci ą gnienia. Zgniot powoduje
zmian ę struktury krystalicznej. Drut jest przeci ą gany przez ci ą gadło przy u ż yciu suchych
ś rodków smarnych. Druty o ś r <0,2mm przeci ą ga si ę w ci ą gadłach diamentowych stosuj ą c
ś rodki smarne płynne.
Próba jednokierunkowego skr ę cania (PN-ISO 7800): próba jest wykonywana na
skr ę carce.Na podstawie tej próby okre ś la si ę własno ś ci plastyczne drutu.Lin ę nale ż y
odpowiednio zamocowa ć w maszynce wst ę pnie si ę j ą obci ąż a(2%*siły zrywaj ą cej).Długo ść
próbki okre ś la si ę podstawie ś rednicy nominalnej drutu.Prób ę przeprowadza si ę a ż do
p ę kni ę cia próbki.W próbie rejestruje si ę liczb ę pełnych obrotów.Wyniki nale ż y porówna ć z
norm ą .
Próba przeginania dwukierunkowego (PN-ISO 7801)- na jej podstawie okre ś la si ę własno ś ci
plastyczne drutu.Wad ą tej metody du ż y wpływ jako ś ci wykonania powierzchni drutu na
wyniki.Nale ż y odpowiednio zamocowa ć próbk ę tak aby był przeginany poni ż ej przekroju
przeginanego na wałeczkach. Najwa ż niejszym dobieranym parametrem jest promie ń
przegnania.Próba wykonywana wg rysunku a ż do zepsucia druta.
Próba statycznego rozci ą gania metali (ISO 6892)-wykonywana na zrywarce. Wg niej
badamy R m i F sum .Przebieg próby mocujemy w uchwycie. Długo ść próbki okre ś lana na
podstawie ś rednicy.Zrywamy a ż do p ę kni ę cia próbki.Przekrój p ę kni ę cia pozwala okre ś li ć
struktur ę materiału.Rejstrujemy warto ść siły zrywaj ą cej.
Liny dwuzwite – konstrukcja Warrington:
Splotki o styku liniowym-Warrington
Splotki o styku liniowym-Seale
Liny dwuzwite-Seale
Liny dwuzwite-Filler
Liny dwuzwite-Warrington-Seale
780534549.001.png 780534549.002.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin