Połóg, /doc. Reroń – wykł./ 1998-10-29
Bezwzględne wskazania do porodu w klinice:
Ø rodzące ze zwężoną miednicą
Sprzężna zewnętrzna 18cm lub mniej.
Przypadki niewiadome – Rtg miednicy mniejszej –(tak w USA)
małe dawki ze specjalnym ułożeniem gdy:
- ocena czy poród może iść siłami natury
- decyzja w położeniu podłużnym miednic. (3%), czy może iść siłami natury
Częstość powikłań infekcyjnych po c.c. – 800x większa niż w porodzie naturalnym, śmiertelność 4-29x większa.
Ø rodzące ze zniekształconą miednicą
- płaska
- androidalna
Ø rodzące u których poprzednie porody przebiegały niepomyślnie
Ø rodzące z nadciśnieniem i chorobami nerek
- bo zagrożenie rzucawką – b. Intensywne leczenie
Choroby nerek: - pyelonephritis
- o.z.n. – rzadko
Ø rodzące u których w III trymestrze krwawienia z dróg rodnych
§ łożysko przodujące
§ przedwczesne oddzielenie łożyska
W USG ocena łożyska, czy najkorzystniejsze – na tylnej ścianie i w dnie?
Brzeżne przodujące łożysko – obawa, bo możliwość powst. krwotoku, DIC-u (stosow. antytrombina III)
Ø rodzące u którch stwierdzono mięśniaki macicy, lub guzy jajnika – 1/3 kobiet ma mięśniaki
Połóg (str.601)
- okres od wydalenia popłodu do ustąpienia zmian ciążowych, czyli do okresu około 6 tygodni – pierwsze 42 dni po porodzie, tzn. kiedy kobieta jest zdolna do zajścia w ciążę. Gdy karmi – 50% nie zachodzi w ciążę.
Jeśli między rodzeństwem różnica 7 lat i więcej to więź między nimi minimalna. Różnica do 2 lat – więź znaczna. Ale dla kobiety poród po porodzie powoduje znaczne obciążenie:
§ cukrzyca
§ nadciśnienie
§ chor. nerek
§ ujawnianie się wad serca
Podział połogu:
I. Bezpośredni okres po porodzie, wcześniej obs. po porodzie, właściwie IV okres porodu – 2 godziny.
II. Wczesny okres połogu – 14dni.
III. Późny okres połogu 15-42 dni.
Zmiany w połogu:
Macica kobiety nieciężarnej – 60-80 g
Pod koniec ciąży 1200- 1500g.
¨ inwolucja trzonu macicy
po porodzie wydzielana lub podawana oxytocyna – macica jest silnie obkurczana – co hamuje krwawienie, bo tam gdzie było łożysko jest otwarta rana – skurcz macicy zaciskanie otwartych naczyń
Utrata krwi powyżej 300ml – krwawienie obfite
Powyżej 500ml – krwotok przetaczanie krwi
Dno macicy:
Po porodzie – do ½ odl. Pępek – spojenie łonowe
Po 24 godzinach – do wysokości pępka
Każdego dnia połogu – zmniejszenie wielkości macicy ,każdego dnia o palec niżej
10 – 14 dzień połogu – macica chowa się za spojenie łonowe
¨ zmiany inwolucyjne w szyjce macicy- chronią kobietę przed możliwością infekcji.
W ciąży – wzrost możliwości Candidiazy
- nierozpoznana infekcja w ciąży – rodzi z infekcją – możliwość infekcji dziecka podczas porodu
- kobieta może nie odczuwać skurczy macicy, bo odczuwa skurcz, gdy przekroczy on 15 mmHg, a skurcz powoduje skracanie szyjki
Z powyższych dwóch powodów należy badać ciężarne przezpochwowo.
¨ zmiany w szyjce – po 24 godzinach „zamknięcie” szyjki może nast. ? na 1 cm. W ciągu kilku dni odbudowuje się czop śluzowy.
¨ zmiany w endometrium
Oddziela się endometrium, ? towarzyszące krwawienie – odchody z macicy. Początkowo dość obfite, czerwona /lochia rubra/, następnie żółtawe, bo dużo leukocytów /lochia serara/, następnie białawe /lochia alba/. Kończą się ok. 3 tyg.
¨ zmiany w pochwie
Obkurczenie, pochwa ma zdolność adaptacji przy współżyciu seksualnym, też podczas porodu (przechodzenie główki – obwód = 32cm), po 24godzinach – obkurczenie
¨ inwolucja jajników, jajowodów
Podczas ciąży jajniki bardzo powiększone, przekrwione
¨ zmiany w układzie moczowym
wzrost o 15-20% liczby erytrocytów i retikulocytów hydremia
wzrost o 30% osocza kobiet ciężarnych
Do 8 dnia połogu – ilość płynów wydalanych znacznie wzrasta. ?? Ta duża ilość krwi u ciężarnej to adaptacja, by przetrwać ewentualny krwotok.
¨ zmiany metaboliczne
Zwiększone przyswajanie O2 w ciąży, w połogu – normalizacja
¨ po porodzie zmniejsza się hemopoeza
Laktacja
Mammogeneza – rozwój gruczołów sutkowych, rozwija się u płodów ?, w okresie pokwitania pod wpływem estrogenów które są produkowane przez komórki ziarniste pęcherzyków Graffa. Ciałko żółte produkuje estrogen i progestsron.
Laktogeneza – wytwarzanie mleka po porodzie
Podczas ciąży – wzrost 15-17x estrogenów i progesteronu.
Progesteron hamuje prolaktynę.
Poród spadek estrogenów i progesteronu zmiany w połogu (np. wydalanie wody).
Progesteronu PRL
+ sterydy produkcja mleka
+ hormony tarczycy
Pod koniec 2 tygodnia – kobieta produkuje ok. 2 litrów mleka.
Wielkość biustu nie ma znaczenia(liczy się wnętrze J).
Sutek zbiera z 15-20? zrazów, pod wpływem estrogenów w ciąży – powiększenie piersi.
Czasem kłopoty z karmieniem i wydalaniem prod. mleka. Gdy jeden z 20 przewodów ulegnie obkurczeniu – mleko wchłaniane do krwi – natychmiastowy wzrost temperatury nawet do 40 stopni C. Pomaga podawanie oxytocyny, która powoduje obkurczanie gruczołu sutkowego.
Dziecko ssące pierś powoduje wydzielanie oxytocyny
- obkurczenie gruczołu sutkowego
- obkurczenie m. macicy – stymuluje inwolucję macicy
Podczas karmienia kobieta odczuwa bóle w dole brzucha.
Galaktopoeza – laktacja w okresie karmienia
Karmienie dziecka – ok. 6 miesięcy. Jeśli matka chce coś zrobić dla dziecka w tym okresie – niech karmi. Dłuższe karmienie, w rozsądnych granicach, ale bez przesady. Rzadko daje się zachować 6 miesięcy, bo problemy.
Nawał mleczny – to przekrwienie sutka; sutki duże, czerwone, to „woda na młyn” w procesie laktacji. By była produkcja musi być ukrwienie.
Zakażenia połogowe – 6-7%
Dawniej bardzo rozpowszechniona była gorączka połogowa. Śmiertelność kobiet wynosiła 70%, bo bakterie przenoszono z sekcji do położnic.?
v Infekcje heterogenne i autogenne
W pochwie mogą znajdować się różne drobnoustroje. Jeśli kobieta jest w stanie zdrowia psychofizycznego i ma odpowiednie pH to mniejsza liczba zakażeń. Stan psychiczny wpływa na stan fizyczny, bo zmniejsza odporność człowieka. Wyczerpanie kobiety bo: wyczerpujący poród, krwawienia, lub krwotok, kilkanaście godzin kobieta nie śpi.
v Czynniki etiologiczne:
· Beztlenowce – Bacteroides, Clostridium
· Bakt. Coli (z odbytu)
· Chlamydia trachomatis
· Mycoplazma, Ureaplazma
Czynniki predysponujące do zakażenia połogowego
Ø Anemia
Każda kobieta w ciąży, od rozpoznania powinna otrzymywać preparaty żelaza – powiedzieć że stolec ciemnieje.
Ø PPPP (przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego)
bo: - wzrasta czynność skurczowa
- infekcja w pochwie przeniesiona na dolny odcinekjaja płodowego (jajo płodowe do 12 t.c.) ?
Ø czas od PPPP większy niż 6 godzin ? – podajemy antybiotyk po antybiotykogramie wydzieliny z pochwy
Ø przedłużony poród
gdy – słaba czynność skurczowa nierozpoznana
Ø częste badanie per vaginam podczas porodu – należy nie częściej niż co 2 godziny, jałową rękawiczką, po uprzednim umyciu krocza od góry do dołu.
Ø cięcie cesarskie
Ø poród operacyjny
- ręczne wydobycie dziecka
- łożyska
- pomoc ręczna np.Brachta ?
- kleszcze
- próżnociąg
...
Postrzelona