(studia dzienne)
Imię ……………….
Nazwisko…………..
Numer albumu ……
Nazwisko prowadzącego ćwiczenia ……………………………..
1. Które z wymienionych poniżej cech językowych miały lub mają w polszczyźnie literackiej genezę (12 p.)
a/ małopolską
b/ wielkopolską
c/ kresową
d/ mazowiecką?
1.
chwała, chwalić
a, b, c, d
2.
środa, źródło
3.
trzymać
4.
rano, jabłko
5.
panicz, królewicz
6.
mię, cię się (w każdej pozycji)
7.
opisywać, usługiwać
8.
ziemi, burzy D. lp.
9.
biskupowi, królowi
10.
najlepszy, najlepiej
11.
bać się, stać
12.
krajoch, ogródkoch Msc. lm.
2. Wyjaśnij, w jakim znaczeniu zostały użyte podkreślone wyrazy, a w jakim stosujemy je dzisiaj, następnie określ mechanizm zmian znaczeniowych. (6 p.)
Obiedwie stronie gonić drugich rzucą się, wzajemnie jedna o drugiej rozumiejąc, że przekonana, ucieka; Prusacy rozproszeni i przekonani władzy Hermana poddają się (Kromer, 642, 113).
przekonać
dawne znaczenie/a:
współczesne znaczenie/a:
typ zmiany:
Zagrzewały w Władysławie nadzieje pogodzenia się obleśne Krzyżaków odpowiedzi (Kromer, 316); My takowych zawsze strzec się mamy, których mowę obleśną acz łagodną znamy (Paprocki, Koł. P. L); Wilczyca nie miała twardego wyrazu i dzikości w oczach, ale owszem, bardzo miły i łagodny, a była tak obleśną, jak tylko pies legawy bywa (Pol Obrazy I, 24, Dor); Lubował się w pornografii i sypał kawałami z obleśnym chichotem (Brzoza Bud. 81, Dor.).
obleśny:
Niech wam się szczęśliwie zdarza na morzu i na ziemi (Radz. 1. Mach. 8).
zdarzyć się
obecne znaczenie/a:
3. Wskaż szereg/i, które (5 p.)
a/ zawiera/ją wyrazy pochodzące z tego samego języka obcego, ale reprezentujące różne typy zapożyczeń;
b/ zawiera/ją wyrazy będące wyłącznie zapożyczeniami, które reprezentują ten sam typ pożyczek;
c/ zawiera/ją zapożyczenia wyłącznie z języków słowiańskich;
d/ zawiera/ją wyłącznie wyrazy rodzime, dziedziczone z języka prasłowiańskiego, nie podlegające zmianom pod wpływem języków obcych;
e/ zawiera/ją wyrazy zapożyczone oraz takie słowa rodzime, które nie podlegały żadnym zmianom pod wpływem języków obcych.
Wybór uzasadnij.
numer, album, indeks, wydział, rektor, dziekan, podmiot
a, b, c, d, e
masarz, hańba, władca, czupryna, wesele, kościół, okazać pomoc
przedpokój, sumienie, nadwaga, krwioobieg, listonosz, Rzeczpospolita, ilość
dach, dom, kożuch, fartuch, kuchnia, graty, korkociąg
myśl, robić, smoła, być, cielę, dzielić, wiec
4. Wskaż w poniższym tekstach latynizmy i makaronizmy, scharakteryzuj ich typy. Wyjaśnij terminy latynizm, makaronizm i makaronizowanie. (po 0,5 p. za każdą formę oraz po 1 p. za poprawną definicję)
I. Non habeo wielkos, sed nec desidero, skarbos
Jan Kochanowski, „Carmen macaronicum”
II. Miłościwy, Najjaśniejszy Królu, Panie a Panie mój Miłościwy! Taka wprawdzie jest ludzkiego reguła życia, żeby jako cień za słońcem, tak nies...
madralala