09arbud28_nr_9.pdf

Ryc. i. Arch, M.arjan Lalewicz (Warszawa]. Gmach Państwowego Banku Rolnego w Warszawie.

Część centralna gmachu od ul. Nowogrodzkiej.

Roboty budowlane i konstrukcje żelbetonowe wykonała firma „Paweł Hole i S-ka". Elewacja poza częściami kamiennemi wykonana szlachetną zaprawą

„TERRAZYT Zakładów Przemysłowych „TERRAZYT" w Warszawie, Wodociągi, kanalizacje i centralne ogrzewanie wyk. firma ,,Tow. Akc. Drzewiecki I Jeziorański'

GMACH PAŃSTWOWEGO BANKU ROLNEGO

NOWE DZIEŁO Prof. JVL LALEWICZA

PAWEŁ WĘDZIAGOLSKI

Każda rzecz, stworzona duchem i ręką człowieka, nosi

na sobie piętno jego własnej indywidualności, pisać prze-

to o dziele architekta, znaczy zawsze pisać o nim samym.

Prof. Lalewicz należy do kategorji architektów, którzy wej-

dą do historji architektury, zarówno dzięki ilości stworzo-

nych przezeń dzieł, jak i wypływającemu z nich prądowi

intelektualnemu.

Ten prąd duchowy jest prądem, idącym po dziejowej

linji i drodze rozwoju architektury, rozumianej przez niego

jako sztuki zajmowania przestrzeni dla celów życia i zdą-

żającej do zadośćuczynienia temu życiu na całym diapa-

zonie jego wymagań.

Wielkie rzeczy, jak i wielcy ludzie, objawiają się rzad-

ko. Bowiem wyeliminowanie się ich w potoku dziejowym

z mir jadów podobnych rzeczy odbywa się według pewnego

prawa, stwierdzającego, że rzeczy i ludzi najwyższej warto-

ści jest niedużo. Od dzisiejszóści nie należy przeto wyma-

gać rzeczy wielkich, gdyż wielkość ta jest płynną i względ-

ną w stosunku do stale zwiększającego się szeregu więk-

szych lub mniejszych rzeczy, lecz zachowania drogi wielkiej,

319

Ryc. 2. Aren. Marjan Lalewicz (Warszawa). Gmach Państwowego Banku Rolnego w Warszawie.

> Podcień portyku.'

Konstrukcje żelazobetonowe wyk. firma „Paweł Hole i S-ka". Wyprawa wykonana szlachetną zaprawą TERRAZYT Zakładów Przera. „Terrazyt" w Warszawie

Latarnie wyk. Fabryka Konstrukcji Żelaznych „H. Zieleziński". Granity obłożone przez „POLSKI ZAKŁAD OBRABIANIA MARMURU i SZKŁA" w Katowica

Oszklenie latarń wyk, firma „Jan Szulc",

cli.

" '. .

320

Rye, 3.

Arch. Marjan Lalewicz (Warszawa). Gmach Państwowego Banku Rolnego w Warszawie.

Widok od ul. Nowogrodzkiej.

Rob

hetną zaprawą

Warszawie,

po której idzie ludzkość od niepamiętnych czasów i pamięci

wielkich reper i znaków twórczości,.które są już poza nami.

0 każdej rzeczy, stworzonej dziśj można powiedzieć tyl-

ko jedno: jest ona reperą czasu i twórczości ludzkiej. Do-

piero historja późniejsza wyznaczy miejsce tej rzeczy w sze-

; j!ej. podobnych, a-autorowi miejsce': śród "jego poprzed-

ników i następców. Mówiąc terminologią matematyczną, naj-

bardziej cenną w człowieku-twórcy jest zdolność, dar pra-

widłowej extrapolacji drogi rozwoju życia, dar powodowany

nieświadomem wyczuciem tej drogi.

321

Ryc. 4. Arch. Marjan Lalew r icz (Warszawa). Gmach Państwowego Banku Rolnego w Warszawie.

Przekrój-poprzeczny.

Roboty budowlane ikonątrukcje źelazobe^onowe wyk. firma „Paweł Hole i Ska".

Prof. Lalewicz, jak każdy człowiek, może mylić się

i błądzić, może tworzyć lepsze lub gorsze rzeczy, ale są zna-

ki, świadczące, że droga, którą idzie, jest drogą królew-

ską, istotną drogą życia Architektury. Oznakami temi- są je-

go głęboki szacunek i umiłowanie nauki, kultury i twórczo-

ści ludzkiej wogóle, jego rozumienie architektury, istotą

swą świadczące o prawdzie wewnętrznej i znacznie głęb-

szej, niż sądy przejściowe dzisiejszości, jego sentyment dla

pracy i szkoły, która; jest jedyną formą organizacji życia

i przeciwstawieniem się bezładowi, chaosowi.

Te dary wewnętrzne są przyrodzone, objawiają one

najistotniejszą treść jaźni i nauczyć się ich nie można. Jest

to „dar jasnowidzenia" perspektywy życiowej, Człowiek,

który go posiada, nie może się mylić i błądzić w rzeczach

zasadniczych ludzkiej wędrówki.

Nie czas jeszcze na ustalenie, czem z historycznego

322

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: