Edward Munch
- skarb narodowy Norwegii
Muzeum Muncha w Oslo to miejsce, które przyciąga prawie każdego turystę. Bogata kolekcja prac norweskiego malarza, uważanego za prekursora ekspresjonizmu, to około 3000 rysunków i 1100 obrazów olejnych.
Pierwsze dzieła Muncha przepełnione były goryczą, bólem po stracie matki i siostry (obie zmarły na gruźlicę). Odzwierciedlały smutek i załamanie nerwowe, które dotknęły malarza. Prace, utrzymane w pesymistycznej i ciemnej tonacji, nie spotkały się z entuzjazmem ze strony norweskich krytyków. Nazywali je "obrazą sztuki", a samemu artyście zarzucali odejście od obowiązującego wówczas naturalizmu. Sprzeciwiając się, powszechnie uznawanym, malarskim kanonom, Munch naraził się na niechęć ze strony norweskiej bohemy artystycznej.
Większość wybitnych dzieł malarza powstało po podjętej przez niego decyzji o wyjeździe z rodzinnego kraju. Odwracając się od kręgu norweskich artystów, Munch zaczął rozwijać swój styl w Paryżu i Berlinie. Nabył on umiejętność wyrażania w swoich obrazach stanów psychicznych postaci, które malował. I tak na przykład z jego najsłynniejszego dzieła "Krzyk", które jest dostępne dla odwiedzających muzeum w Oslo, bije pesymizm i lęk przed życiem, ogarniający w tamtym czasie Muncha. Podziwiając dziś "Krzyk", warto mieć świadomość, iż jest on najczęściej reprodukowanym dziełem na świecie, a jego wartość szacuje się na 54 miliony euro. Norwedzy są z tego powodu wyjątkowo dumni, a słynny obraz uważają za narodowy skarb. Tym większe było ich oburzenie gdy w 2004 roku "Krzyk" wraz z "Madonna" Edwarda Muncha skradziono. Po tym incydencie muzeum w Oslo zostało zamknięte, a obrazy odzyskano dopiero po dwóch latach. Na skutek uszkodzeń, na które były narażone podczas kradzieży, konieczna była ich reparacja, która wyniosła ok. 200 tys. euro. Poza wspomnianym "Krzykiem”" który bez wątpienia uchodzi za ekspresjonistyczne arcydzieło, warto wspomnieć o tym, iż w późniejszych pracach Munch nie skupiał się już na wyrażaniu lęków i rozpaczy współczesnego człowieka. Wraz z bardziej pozytywnym nastawieniem do życia, malarz zaczął inspirować się naturą i współistniejącym z nią człowiekiem. W okresie tym, namalował takie dzieła, jak "Płodność", "Dziewczęta na moście" czy "Wiosenna orka".
Mimo tego, iż twórczość Muncha została doceniona przez Norwegów dopiero wtedy, gdy malarz stał się sławny w Europie, to jeszcze przed śmiercią (zmarł w 1944 r.) przekazał on większość swoich prac miastu Oslo. Dzięki temu otworzona muzeum jego imienia, a zwiedzającym dano niebywałą możliwość podziwiania najsłynniejszych prac artysty. Artysty, który wprowadzając liczne innowacje do malarstwa europejskiego, stał się niedoścignionym wzorem i inspiracją dla wielu przyszłych malarzy.
Weronika Kozior
Źródło: http://polonia.wp.pl
strange