Rola poszczególnych części układu nerwowego:
RDZEŃ KRĘGOWY
· Przekazywanie info czuciowych z receptorów skórnych, stawowych, mięśniowych, KK, tułowia, narządów wewnętrznych na wyższe pietra układu nerwowego
· Główny ośrodek odruchów bezwarunkowych
· Procesy związane z koordynacją ruchów KK i czynności grup mięśniowych
· Przekazywanie info sterujące aktywnością ruchową
PIEŃ MÓZGU
· Unerwia przywspółczulne narządy wewnętrzne
· Koordynuje odruchy rdzeniowe i proste czynności ruchowe
· Kontrola pracy serca, ciśnienia krwi i oddychania
· Regulacja stanów snu i czuwania
· Przekazywanie info czuciowe, smaku, słuchu, równowagi
MÓŻDŻEK
· Planowanie i wykonywanie ruchów
· Kontroluję napięcie mięśniowe
· Reguluje postawę ciała
· Koordynuje ruchy głowy i gałek ocznych
· Uczestniczy w procesach uczenia się ruchów
· Procesy poznawcze i związane z mową
MOST
· Przekazywanie info z móżdżku do kory mózgu
· Jądra nerwów czaszkowych unerwiają mm. gałki ocznej
· Odbiór wrażeń ze skóry głowy
· Ośrodki związane z regulacją oddychania
ŚRÓDMÓZGOWIE
· Ważna rola w kontroli ruchów oczu
· Ważna rola w regulacji czynności dowolnej mm. (istota czarna)
WZGÓRZE
· Ważny ośrodek przekaźników w drogach ze wszystkich rodzajów receptorów do kory mózgu
· Wpływ na funkcje ruchowe
PODWZGÓRZE
· Ważne zadania związane z homeostazą organizmu
· Integruje czynności układu autonomicznego
· Nadzoruje układ wydzielania wewnętrznego
· Regulacja rytmów dobowych: snu i czuwania
· Wpływ na zachowanie emocjonalne
· Sterowanie reakcjami obronnymi na stres
KORA MÓZGU
· Czucie somatyczne
· Widzenie
· Słyszenie
· Kontrola ruchów
· Węch
· Możliwość magazynowania i przetwarzania info
· Myślenie
· Mowa
· Uczenie się
· Pamięć
· Motywacja
· Planowanie czynności, ruchów
· 4 płaty odpowiedzialne za:
o Ciemieniowy => Czucie somatyczne
o Potyliczny => Wzrok
o Skroniowy => Słuch
o Czołowy => Ruchy
· Układ limbiczny:
o Kontrola stanów emocjonalnych (lęk, gniew, wstręt, smutek, zaskoczenie, strach, wściekłość)
o Kontrola popędów (pokarmowy, seksualny)
o Kontrola podwzgórza (układ autonomiczny i dokrewny)
· Układ siatkowaty:
o Świadomość podstawowa (rdzenna z tworu siatkowego)
o Czuwanie i sen
o Gotowość funkcjonalna – czynność
o Świadomość wyższa (korowa) – intelekt, emocje, pamięć
Specjalizacja półkul mózgu
PRAWA (rozpoznająca)
LEWA (analizująca)
v Agnozje => uszkodzenie prawej półkuli
v Odpowiada za identyfikacje przedmiotów na podstawie kształtu
v Rozpoznawanie melodii
v W większym stopniu odgrywa rolę w niewerbalnym, emocjonalnym i intuicyjnym myśleniu
v Wpływ na uzdolnienia artystyczne
v Afazje => uszkodzenie lewej półkuli
v Polega na tworzeniu pojęć i ich klasyfikowaniu
v Odpowiada w dużym stopniu za zdolności intelektualne, matematyczne
v Odpowiada za racjonalne i analityczne myślenie
Prawa półkula zawiaduję lewą częścią ciała i na odwrót ;-)
RECEPTORY
Podział ze względu na rodzaj bodźca (typ energii bodźca)
Ø Mechanoreceptory:
o Wrażliwe na mechaniczne odkształcenia
o Należą receptory słuchu i równowagi (w uchu wewnętrznym)
Ø Chemoreceptory:
o Wrażliwe na substancje chemiczne
o Należą do nich receptory węchu i smaku oraz chemoreceptory naczyń i podstawy pnia mózgu
Ø Termoreceptory:
o Wrażliwe na ciepło i zimno
Ø Fotoreceptory:
o Wrażliwe na światło
Ø Nocyreceptory (receptory bólowe)
o Wrażliwe na uszkadzające tkanki bodźce mechaniczne, termiczne lub chemiczne
Podział ze względu na położenie w organizmie
§ Eksteroreceptory:
o W skórze i tkance podskórnej
o Zadanie: odbiór wrażeń dotyku, ucisku, bólu, ciepła i zimna
§ Interoreceptory:
o W narządach wewnętrznych
o Odbierają info z narządów
§ Telereeptory:
o Receptory wzroku, słuchu, dotyku, ucisku, bólu
o Odbierają bodźce dochodzące z pewnej odległości
§ Proprioreceptory:
o Narząd równowagi
o Receptory rozmieszczone w mm. poprzecznie prążkowanych i torebkach stawowych
o Odbierają info dotyczące położenia i przemieszczania poszczególnych części ciała w przestrzeni
Elunsia