Edukacja włączająca - jej cele, oczekiwania i rezultaty.pdf

(75 KB) Pobierz
Microsoft Word - JBwlaczanie.doc
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogiczne
Pracownia Wspomagania Rozwoju i Integracji
Oprac. Jadwiga Bogucka
ÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎÎ
Edukacja wþĢczajĢca - jej cele, oczekiwania i rezultaty
Jak podajĢ statystyki MEN okoþo 68 tys. dzieci niepeþnosprawnych tzn. z orzeczeniem o potrzebie
ksztaþcenia specjalnego uczy siħ w szkoþach oglnodostħpnych. Zestawienie liczbowe uczniw
z podziaþem wg rodzaju niepeþnosprawnoĻci przedstawia poniŇa tabela (dane uzyskane z SIO stan
na dzieı 15.09. 2006 r.).
Rodzaj niepeþnosprawnoĻci
Liczba uczniw
Uczniowie z niepeþnosprawnoĻciĢ sprzħŇonĢ
7405
Uczniowie niewidomi
110
Uczniowie sþabo widzĢcy
3467
Uczniowie niesþyszĢcy
464
Uczniowie sþabo sþyszĢcy
4588
Uczniowie z upoĻledzeniem umysþowym w stopniu lekkim
24049
Uczniowie z upoĻledzeniem umysþowym w stopniu umiarkowanym
lub znacznym
5981
Uczniowie z niepeþnosprawnoĻciĢ ruchowĢ
6116
Uczniowie niedostosowani spoþecznie
649
Uczniowie zagroŇeni niedostosowaniem spoþecznym
1351
Uczniowie zagroŇeni uzaleŇnieniem
532
Uczniowie z zaburzeniami zachowania
4835
Uczniowie z autyzmem
1012
Uczniowie przewlekle chorzy
6756
Uczniowie z zaburzeniami psychicznymi
543
Ogþem
67858
WþĢczanie pojedynczych dzieci do Ļrodowiska szkolnego, podobnie jak integracja, jest pewnym
procesem. Wymaga on zmian postaw, nastawieı, przekonaı dyrekcji, nauczycieli, innych
pracownikw szkoþy, samorzĢdw, niekiedy rodzicw, co do miejsca ksztaþcenia i form pomocy na
rzecz dzieci niepeþnosprawnych. Proces ten wymaga rwnieŇ poszerzania wiedzy i rozwijania
umiejħtnoĻci wspþpracy. Nie odbywa siħ to automatycznie poprzez sam fakt bycia takiego dziecka
w szkole. Wymaga to czasu i aktywnego zaangaŇowania wielu podmiotw.
Edukacja wþĢczajĢca - czym jest dla dziecka niepeþnosprawnego?
Jest moŇliwoĻciĢ bycia, ksztaþcenia, wychowania w lokalnej áswojejÑ szkole oglnodostħpnej tam,
gdzie uczy siħ jego siostra, brat, rwieĻnicy z sĢsiedztwa. Dziecko niepeþnosprawne powinno
jednak otrzymaę odpowiedniĢ dla siebie opiekħ i wsparcie (o tym stanowi rozporzĢdzenie MENiS
z 18.01. 2005). Nie musi byę ono áwykorzenianeÑ ze swojego naturalnego Ļrodowiska, moŇe
korzystaę codziennie z caþego bogactwa relacji, emocji, dawaę siebie i braę od innych, naĻladowaę
wzorzec zachowania, ubierania siħ, komunikacji, przyswajaę wartoĻci i uczyę siħ na miarħ swoich
moŇliwoĻci. Takie jest jego prawo.
Czym jest edukacja wþĢczajĢca dla szkþ oglnodostħpnych?
Jest nowym, powaŇnym wyzwaniem, zaproszeniem do rozwoju, pogþħbionej refleksji
nad ksztaþtem i funkcjonowaniem caþej szkoþy.
W jakim kierunku zmierzamy? Co dla nas jest waŇne? Czy chcemy byę jedynie sprawnie
dziaþajĢcĢ instytucjĢ uczĢcĢ, nastawionĢ na przekaz wiedzy, wyniki, rankingi, rywalizacjħ? Czy
44980256.001.png 44980256.002.png 44980256.003.png
obejmujemy jako szkoþa naszĢ troskĢ kaŇde dziecko, jego godnoĻę, wartoĻę, niepowtarzalnoĻę?
Czy wspieramy jego rozwj, troszczymy siħ o relacje i emocje pomiħdzy wszystkimi uczestnikami
procesu ksztaþcenia i wychowania: nauczycielami, uczniami, rodzicami i caþym Ļrodowiskiem?
Czy tworzymy w szkole Ļrodowisko przyjazne dla rozwoju jej uczniw, w ktrym rŇne dzieci
o rŇnym potencjale, w rŇnych dziedzinach znajdĢ dla siebie ofertħ chociaŇby w formie zajħę
pozalekcyjnych? Czy budujemy wsplnotħ szkolnĢ opartĢ o wartoĻci, w ktrej najwiħkszĢ
wartoĻciĢ jest kaŇda, niepowtarzalna osoba?
ObecnoĻę dzieci niepeþnosprawnych w szkoþach obnaŇyþa te tendencje.
Czym jest dla nauczyciela ?
Zaproszeniem do osobistego i zawodowego rozwoju. Konfrontuje jego postawy i nastawienia
do osb niepeþnosprawnych, a wþaĻciwie do konkretnego ucznia, testuje jego gotowoĻę do zmian,
zachħca do wspþpracy z innymi w szkole i poza niĢ, z poradniami psychologiczno-
pedagogicznymi, szkoþami specjalnymi, integracyjnymi. Poprzez obecnoĻę tych uczniw w klasie
nauczyciel dostrzega, Ňe nauczanie nie sprowadza siħ jedynie do dziaþaı, ktrych celem jest rozwj
poznawczy, ale posiada gþħboki wymiar emocjonalny, a zatem nauczyciel powinien nawiĢzaę
pewnĢ relacjħ terapeutycznĢ. Nie sposb oddzielię wychowania i nauczania od systemu wartoĻci,
ktry jest fundamentem wszystkich naszych dziaþaı. Nauczyciel, tak jak rodzice, musi uczyę
odrŇniaę dobro od zþa, prawdħ od faþszu, prosię o pomoc i udzielaę pomocy, rozwiĢzywaę to co
jest do rozwiĢzania i godzię siħ z tym, czego nie moŇemy zmienię, uczyę pokory, zmagania siħ z
cierpieniem. Dobry nauczyciel uczy rwnieŇ marzyę, a nastħpnie zmieniaę swoje marzenia w
rzeczywistoĻę. Uczy nadziei.
Czym jest edukacja wþĢczajĢca dla dzieci peþnosprawnych i ich rodzicw?
OkazjĢ do uczenia siħ ánormalnoĻciÑ- bo dzieci niepeþnosprawne sĢ w naszym otoczeniu i mamy
siħ uczyę relacji z nimi, mĢdrze udzielaę pomocy, wspieraę a nie wyrħczaę, odczytywaę mĢdrze
ich potrzeby, tþumaczyę trudniejsze rzeczy, zachħcię do wspþpracy, zatrzymaę siħ nad innoĻciĢ
drugiego. Wzajemne obcowanie jest naturalnĢ sytuacjĢ do uczenia siħ siebie, lepszego poznania
swoich mocnych i sþabych stron. Dla wszystkich uczestnikw procesu wþĢczania nie bħdzie
to jednorazowy gest, akt, dziaþanie ale szansa na wzrastanie w czþowieczeıstwie.
Czym jest wþĢczanie dla rodzicw dzieci niepeþnosprawnych?
Codzienna konfrontacja z innoĻciĢ jest dla rodzicw bardzo trudna. DoĻwiadczanie odrzucenia
w rŇnych sytuacjach moŇe ranię. Czy jesteĻmy gotowi stawię czoþo, wyjĻę do innych, dzielię siħ
niepeþnosprawnoĻciĢ swojego dziecka jak darem? Warto pamiħtaę, Ňe takŇe rodzice dziecka
peþnosprawnego natrafiajĢ na niezrozumienie i doĻwiadczajĢ poraŇek. Rozczarowania i zawody sĢ
wpisane w nasze Ňycie ale istotne jest jak z nich wychodzimy- mocniejsi czy zniszczeni.
Nauczyę siħ Ňyę z niepeþnosprawnoĻciĢ swojego dziecka to przyjĢę z godnoĻciĢ to, czego nie mogħ
zmienię Î jego niepeþnosprawnoĻci. Ale przecieŇ mogħ wpþywaę, zmieniaę bliŇsze i dalsze
Ļrodowisko, by þatwiej byþo mu w nim Ňyę. Bħdzie to najlepszy sposb pomocy. A wiħc nowe,
realne zadanie: pozyskaę innych do wspþpracy, rozszerzyę krĢg ludzi Ňyczliwych, uczyę
rozumienia drugiego, jeŇeli chcesz byę rozumiany, proszenia o pomoc, wdziħcznoĻci za okazanĢ
pomoc, wzajemnego szacunku, dzielenia siħ z innymi tym, co mam, jak rwnieŇ przyswajanie
niezbħdnej wiedzy o otaczajĢcym Ļwiecie.
Czy szkoþa jest tym miejscem, gdzie uczy siħ wartoĻci, wychowuje do czþowieczeıstwa, czy
zaledwie przekazuje wiedzħ?
Kiedy w ksztaþceniu dzieci w szkoþach postawimy na wychowanie w duchu wartoĻci i troskħ
o rozwj wsplnoty szkolnej, wwczas kaŇdy uczeı i nauczyciel bħdzie siħ tam dobrze czuþ
i chħtnie tu przychodziþ.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogiczne
Pracownia Wspomagania Rozwoju i Integracji
Tylko w takiej atmosferze, przy takim nastawieniu, kaŇde dziecko moŇe ástawaę siħÑ ,ÑbyęÑ,
áchcieęÑ, pomimo doĻwiadczanych rŇnic, a wþaĻciwie te rŇnice dodatkowo mogĢ wzbogacię
spoþecznoĻę szkolnĢ.
Dziecko niepeþnosprawne bħdzie wymagaþo zrozumienia, wsparcia i pomocy w procesie
wychowania i nauczania zaleŇnie od jego indywidualnych potrzeb, ale zawsze niezaleŇnie w jakiej
formie bħdzie realizowaþo naukħ: w szkole specjalnej, integracyjnej czy oglnodostħpnej.
To gwarantuje prawo oĻwiatowe, jednoczeĻnie zabezpiecza Ļrodki finansowe w ramach subwencji
(RozporzĢdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 grudnia 2006 r. - w sprawie sposobu
podziaþu czħĻci oĻwiatowej subwencji oglnej dla jednostek samorzĢdu terytorialnego w roku
2007).
W myĻl rozporzĢdzenia MENiS z 18.01. 2005 r. dyrektor szkoþy jest Î zobowiĢzany do
zorganizowania odpowiednich warunkw zgodnie z zaleceniami zawartymi orzeczeniu o potrzebie
ksztaþcenia specjalnego, dostosowania programu do indywidualnych potrzeb i moŇliwoĻci ucznia,
dodatkowe zajħcia rewalidacyjne (2 godz. tygodniowo, wynika to z planu nauczania dla szkoþy
specjalnej).
Dyrektor ma zadbaę, poprzez wþaĻciwy nadzr, o relacjħ ucznia niepeþnosprawnego ze
Ļrodowiskiem rwieĻniczym. Nie jest to ani takie oczywiste, ani proste i czħsto pozostaje
formalnym zapisem. Dyrektorzy tþumaczĢ siħ brakiem specjalistw, niekompetencjĢ nauczycieli
niekorzystnymi warunkami lokalowymi, niechħtnie chcĢ siħ zmierzyę z nowymi wyzwaniami.
Potrzeba czħsto znacznej determinacji rodzicw dzieci niepeþnosprawnych, ktrzy na
przekr licznym przeciwnoĻciom decydujĢ siħ na umieszczenie dziecka w szkole oglnodostħpnej.
UpatrujĢ w tym szansħ na peþniejszy rozwj swoich dzieci. Czy staniemy siħ ich
sprzymierzeıcami? DoĻwiadczenia pokazujĢ, iŇ integracja szkolna umoŇliwia peþniejsze
áuczestnictwoÑ w Ňyciu dorosþym oraz sþuŇy podniesieniu motywacji mþodego czþowieka.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogiczne
Pracownia Wspomagania Rozwoju i Integracji
Zgłoś jeśli naruszono regulamin