Historia Polski

ŚŚ

Sredniowiecze

Od X do XV w.

HISTORIA POLITYCZNA

Michał Felisiak

semestr letni

rok I (2006)

I. PAŃSTWO GNIEŹNIEŃSKIE MIESZKA I

1. Państwo Mieszka I i jego sąsiedzi

·         Proces budowy struktur państwowych przebiegał szybko i gwałtownie

·         Szybka ekspansja terytorialna Polan wynikająca z siły militarnej i szerokich horyzontów politycznych Mieszka I

·         Pierwsze informacje od Ibrahima Ibn Jakuba, który dowiedział się o państwie Mieszka przebywając w Magdeburgu (panuje nad dużym obszarem, ma silna armie i walczy z plemieniem Weltaba)

·         Widukind z Korbei przekazuje ze niejaki komes Wichman ucieka do Wieletów i walczy z księciem Mieszkiem, którego dwa razy pokonał i któremu zabił brata

·         Mieszko płaci trybut z ziem zdobytych na Lubuszanach

·         Czesi współpracują z Wieletami przeciw panom Saskim

2. Przyjęcie Chrześcijaństwa

·         W 965 na dwór Mieszka przybywa Dobrawa z Państwa Czeskiego, a rok później Mieszko zostaje ochrzczony

·         Ułatwienie kontaktów dyplomatycznych. Kapłani- administratorzy, brak zagrożenia Niemieckiego,  sojusz trwalszy niż koniunkturalne sojusze z państwami Wieleckimi

3. Komes Wichman i margrabia Hodon

·         w 967 r. Mieszko w saskich źródłach nazwany został „sprzymierzeńcem cesarza”

·         Niepokoje wśród Obodrzyców,, książę saski Herman pacyfikuje nastroje, komes Wichman po stronie Obodrzyców, nie uzyskuje sukcesów, ucieka do Wolinian i walczy z Mieszkiem, przegrywa dzięki pomocy Czeskiej dla Polan. Wichamn ginie, zaś Mieszko przesyła Cesarzowi broń i powiadamia o śmierci Wichmana (wzrost znaczenia Mieszka I )

·         Atak margrabiego Marchii Łuzyckiej Hodona na Mieszka I (prawdopodobnie próba zatrzymania ekspansji Mieszka na tereny Wolinian, być moze Wolinianie szukali oparcia u margrabiego w zamian za obietnice uznania zwierzchnictwa), klęska w bitwie koło miejscowości Cidini (972 r. )

·         Rozkaz stawienia się obu stron w Kwedlinburgu (973 r. ), wg. Thietmata był Mieszko, wg. Roczników ałtajskich wysłał syna jako zakładnika, kilka tygodni po umiera cesarz

4. W obozie Bawarskim

·         Po zjeździe 973 r  Mieszko związuje się z opozycją bawarską

·         Sojusz Mieszka I, Bolesława I Czeskiego i Henryka Kłótnika

·         Otton II pokonał Henryka Kłótnika i zwyciężył króla duńskiego Haralda

·         W 975 Otton II najeżdża Czech, nie odnosi sukcesu, zmusza do uległości Bolesława I dopiero w 978 r.

·         Być może w 979 Otton II podejmuje wyprawę na kraj Mieszka, ale ze względu na zła pogodę nie osiąga ona sukcesu

·         979-980 ślub Mieszka z Odą, córką margrabiego Teodoryka, znakiem poprawy stosunków z arystokracją saską

5. W sojuszu z Ottonem III

·         W 983 r. Umiera Otton II, wybucha powstanie na Połabiu

·         Henryk Kłótnik zgłasza pretensje do opieki nad Ottonem III (trzyletni)

·         Mieszka i Bolesław II czeski popierają Henryka Kłótnika, w Kwedlinburgu zostaje on wybrany na króla, Czesi zajmują Miśnie, Mieszko przechodzi do obozu Saskiego i pomaga w najeździe na Połabie, Henryk Kłótnik wypuszcza Ottona, regentką Teofano

·         W Kwedlenburgu Mieszko popiera Ottona III

6. Małopolska i Śląsk w granicach Państwa Gnieźnieńskiego

·         Rozpad przymierza Polsko- Czeskiego spowodowany śmiercią Dobrawy i powstaniem na Połabiu

·         W 990 r. Wojna Polsko Czeska. czesi tracą Śląsk

·         Mieszka wspierały posiłki Niemieckie, Bolesław II zaś liczył na pomoc Słowian Połabskich

·         Bolesław Chrobry z czeskiego nadania władał w Małopolsce (od 984 r.)

·         W 991 r. Mieszko pojawia się na zjeździe w Kwedlinburgu, organizacja wyprawy przeciw Słowianom Połabskim

·         W 992 r. umiera Mieszko I

II. PAŃSTWO BOLESŁAWA CHROBREGO

1. Dziedzictwo Mieszka

·         Mieszko zostawia kraj podzielony między: Mieszka, Świętopełka, Lamberta i Bolesława. Bolesław księciem zwierzchnim

·         W 995 r. wyprawa Ottona III na Słowian Połabskich, wspiera ich Bolesław i książę libicki Sobiesław, posiłki wysyła zmuszony do zmiany sojuszy książe czeski Bolesław II

·         Otton III ponosi klęske nie mogąc przechylić szali na swoją korzyść, w Czechach Bolesław II wybija Sławnikowiczów, Bolesław Chrobry wypędza Odę z synami

·         W 995 r. biskup Miśni biskupem zwierzchnim Śląska i Czech

2. Biskup Praski Wojciech Sławnikowic

·         Biskup Wojciech w 994 r. opuszcza Pragę, , tuła się po Węgrzech i Rzymie, po wymordowaniu Sławnikowiców nie ma już możliwości powrotu do Czech, przenosi się do Nadrenii, Otton III rekomenduje mu Polskę

·         Wybiera sie razem z bratem Radzimem do Prus, do Gdańska dobrze mu idzie, kieruje się do Elbląga, jest przyjęty źle, postanawia zawrócić w kierunku morza, w 997 r. spotyka oddział Prusów i ginie

·         Książe Bolesław Chrobry wykupuje ciało męczennika, młode biskupstwo misyjne zyskuje bardzo cenne relikwie

3. Spotkanie z Cesarzem w Gnieźnie

·         Otton III odbywa pielgrzymkę do grobu męczennika.

·         Thietmar przekazuje informacje o utworzeniu arcybiskupstwa Gnieźnie pod przewodnictwem Radzima-Gaudentego, biskupstw w Krakowie, Wrocławiu i Kołobrzegu podczas synodu gnieźnieńskiego

·         Gall tzw. Anonim przekazuje nam informacje, iż zjazd gnieźnieński był dowodem potęgi i niezależności Bolesława

·         Biskupstwo Misyjne pozostaje wyjęte spod administracji Gniezna, bp. Ungier stoi nadal na jego czele

4. Próby opanowanie Miśni

·         W styczniu 1002 r. umiera Otton III. Trzech kandydatów na tron- Henryk IV Bawarski, Herman II Szwabski, margrabia miśni Ekkehard

·         Bolesław Chrobry sojusznikiem Ekkeharda, gdy ten zostaje zamordowany (1002 r.) Bolesław wkracza do Miśni, Milska i Łuzyc i uznaje Henryka II (byłego Henryka IV Bawarskiego) za prawowitego króla Niemiec.

·         Wybór na króla potwierdzony na zjeździe w Mersburgu ( 1002 r. ), Milsko i Łużyce przyznane Bolseławowi, Miśnia dla stronnika Bolesława Gucelina (brata Ekkeharda)

·         Bolesław III Rudy okrutnie włada Czechami, zostaje wypędzony do Niemiec, tam chce poparcia Henryka II, ale ubiega go Władywój który otrzymuje koncesje na rządy w Czechach. Bolesław III Rudy zwraca się o pomoc do polskiego imiennika

·         W 1003 r. umiera Władywój, tron obejmuje Jaromir, brat Bolesława III Rudego, w zwiazku z czy mBolesław Chrobry podejmuje zbrojna interwencję. Tron obsadza Bolesławem III Rudym

·         Bolesław III Rudy krwawo rozprawia sie z opozycją. Opozycja prosi o interwencje Bolesława Chrobrego. Ten zaprasza Bolesława III Rudego do Krakowa, oślepia go i przejmuje tron

·         Bolesław Chrobry odmawia złożenia hołdu lennego z Czech. Wspomaga opozycje, wpływa na Gucelina aby ten oddał mu Miśnie. Gdy się nie zgadza, łupi ją.

·         W 1003 Henryk II pokonuje opozycje, Atakuje Milsko jednak go nie zdobywa, wzmacnia załogi w Miśni, wyprawia się do Włoch po żelazną koronę królów Longobardzkich, wraca do Saksonii i wyprawia się na Czechy, przywracając tam wygnanego Jaromira- Bolesław traci Czechy, utrzymuje się na Morawach

6. Konflikt z Henrykiem II o Milsko i Łuzyce

·         W 1005 r. Henryk II najeżdża Milsko i oblega Budziszyn. Budziszyn poddaje się.

·         Henryk II wraz z Lutykami atakuje Polskę, przekracza Odrę lecz w Poznaniu rozpoczyna rokowania. Bolesław zrzeka się Milska  i Łużyc

·         W 1007 r. po wypowiedzeniu pokoju przez cesarza Bolesław najeżdża ziemie biskupa magdeburskiego. Bolesław zdobywa Budziszyn (Milsko), próbuje zdobyć Miśnię

·         W 1010 cesarz wyprawia sie na Polskę. Atakuje śląsk (walki bez rezultatu) Henryk II zachorował, wojska nie forsuja Odry. Cesarz ogłasza pokój wieczysty

·         Umiera arcybiskup Magdeburga, Bolesław najeżdża Łużyce i je zajmuje.

·         Przewrót w Czechach, Jaromir obalony, królem wierny cesarzowi Udaryk

·         W 1013 w Mersburgu pojawia sie Mieszko i Bolesław. Otrzymują Milsko i Łuzyce w lenno

·         Mieszko II żeni sie z Rycheza,  spokrewnioną z cesarzem (córka palatyne reńskiego Ezzona, szwagra Ottona III)

7. Pierwsza wyprawa do Kijowa

·         Bolesław Chrobry wyprawia sie na Ruś aby pomóc Świętopełkowi, który był jego zięciem.(bunt brata Świętopełka, Jarosława)

8. Ostatnia wojna z Cesarzem

·         Bolesław Chrobry odmawia udziału w wyprawie Italskiej Henryka II w 1014 r. Knuje zaś przeciw cesarzowi z Udarykiem za pośrednictwem Mieszka II. Wierny Czech uwięził Mieszka, który zostaje wypuszczony po interwencji Cesarza.

·         Cesarz wzywa Bolesława i Udaryka do Mersburga (1015). Chrobry się nie pojawia. Wobec nielojalności lennika Cesarz rząd zwrotu Milska i Łużyc

·         Cesarz wyprawia sie na Bolesława, przeprawia przez łbę i Odrę i pokonuje armię Mieszka. Cesarz posuwa się w głąb Polski, ale nie odnosi sukcesów. Rokowania następują w 1017 r.

·         W 1018 r. pokój w Budziszynie. Bolesław zatrzymuje Milsko i Łużyce jako własne ziemie (Thietmar przemilczał). Ślub Bolesława z Oda, córką margrabiego Ekkharda

9. Druga wyprawa Kijowska

·         Bolesław wspomagany przez niemieckie posiłki wyprawia się na Ruś. Chce wspomóc Świętopełka,( który obejmuje władze po Włodzimierzu I, swoim ojcu,) który pozabijał swych braci prócz Jarosława Madrego, który w 1016 zrzucił go z tronu

·         Bolesław pokonuje Jarosława i zaczyna rządy w Kijowie. Wybuchają animozje między Świętopełkiem a jego teściem, Bolesław opuszcza Kijów, Świętopełk bez protektora przegrywa. W drodze powrotnej Bolesław przyłącza do Polski Grody Czerwieńskie (1019 r.)

10. Koronacja Królewska

·         Po śmierci Henryka II w 1024 i Benedykta VIII Bolesław Chrobry koronuje się w Gnieźnie (1025 r.)

·         W 1025 r. umiera Bolesław I Chrobry

III. CZASY PRZEŁOMU

1. Spadkobiercy Króla

·         Bolesław Chrobry zostawił trzech synów. Najstarszy- Bezprym, Młodszy- Mieszko, najmłodszy- Otto

·         Bezprym był przeznaczony do stanu duchownego

·         W 1025 Mieszko II Lambert koronuje się na króla

...