Ergonomiczna lista problemowa
(Źródło: Pacholski L)
A: Przestrzeń pracy i elementy wyposażenia stanowisk roboczych
I. Czy spełnione są podstawowe kryteria ergonomiczne, dotyczące parametrów przestrzennych dla stanowisk roboczych?
W1. Czy strefa pracy jest dostatecznie przestrzenna niezależnie od pozycji pracownika?
W2. Czy brak miejsca jest spowodowany przez obecność innych pracowników?
W3. Czy brak miejsca jest spowodowany przez niewłaściwą odległość od innych maszyn?
W4. Czy brak miejsca jest spowodowany przez niewłaściwe rozmieszczenie pojemników, materiałów, detali itp.?
W5. Czy brak miejsca jest spowodowany przez wystające części maszyn?
W6. Czy usytuowanie i rozmiary miejsca pracy są dostosowane do wymiarów i pozycji pracownika?
II. Czy spełnione są podstawowe kryteria ergonomiczne dotyczące problemu siedzisk w aspekcie przestrzeni pracy i elementów wyposażenia stanowiska roboczego?
W7. Czy stanowisko robocze wyposażone jest w siedzisko?
W8. Czy wyposażenie stanowiska w siedzisko jest pożądane i możliwe?
W9. Czy siedzisko jest odpowiednie z punktu widzenia: wymiarów pracownika, tapicerki, możliwości regulowania ,wstawania, zmian pozycji przy pracy?
W10. Czy konieczna jest podpórka pod stopy?
W11. Czy jest podpórka pod stopy?
W12. Czy podpórka pod stopy jest właściwa?
W13. Czy konieczne są podpórki pod łokcie, ramiona lub plecy?
W14. Czy stanowisko jest wyposażone w potrzebne podpórki pod łokcie, ramiona?
W15. Czy podpórki te są odpowiednie z punktu widzenia pozycji przy pracy, wysokości obszaru pracy?
III. Czy spełnione są podstawowe kryteria ergonomiczne dotyczące posadzki w aspekcie przestrzeni pracy?
W16. Czy podłoga jest odpowiednia pod względem tarcia w stosunku do obuwia pracowników, narzędzi, detali, ewentualnie podnóżka?
W17. Czy podłoga jest wystarczająco równa?
W18. Czy podłoga ma właściwe przewodnictwo cieplne?
W19. Czy podłoga jest odpowiednia pod względem twardości, sprężystości, odporności na uderzenia, wodę i inne czynniki?
IV. Czy spełnione są podstawowe kryteria ergonomiczne dotyczące wybranych elementów wyposażenia stanowiska roboczego?
W20. Czy są używane pomoce warsztatowe?
W21. Czy ciężar narzędzi jest odpowiedni?
W22. Czy rękojeść narzędzi ma odpowiednie wymiary i kształty?
W23. Czy pomoce warsztatowe są prawidłowo usytuowane w polu pracy?
W24. Czy stosowane są pojemniki, skrzynki itp.?
W25. Czy stosowanie pojemników, skrzynek itp. było by pożądane lub konieczne?
W26. Czy pojemniki, skrzynki itp. są odpowiednie z punktu widzenia ciężaru, rozmiarów, bezpieczeństwa, umiejscowienia?
B: Łączność w układzie ludzie maszyny
V. Czy spełnione są podstawowe kryteria ergonomiczne dotyczące odbioru informacji (receptory: słuch i dotyk) w aspekcie łączności w układzie ludzie - maszyny?
W27. Czy są używane sygnały dźwiękowe?
W28. Czy zastosowanie sygnałów dźwiękowych jest uzasadnione?
W29. Czy można rozróżnić stosowane sygnały dźwiękowe między sobą?
W30. Czy czas trwania sygnału dźwiękowego jest wystarczający?
W31. Czy sygnały dźwiękowe mogą być łatwo wyodrębnione z normalnego hałasu pomieszczenia?
W32. Czy zadanie robocze wymaga porozumienia się za pomocą mowy?
W33. Czy normalne porozumiewanie się jest utrudnione przez poziom hałasu w pomieszczeniu?
VI. Czy spełnione są podstawowe kryteria ergonomiczne dotyczące wzrokowego odbioru informacji w aspekcie łączności w układach ludzie - maszyny?
W34. Czy są używane urządzenia wskaźnikowe i sygnalizacyjne?
W35. Czy wskaźniki i urządzenia sygnalizacyjne mogą być łatwo zlokalizowane i rozróżniane?
W36. Czy elementy wskaźników i urządzeń sygnalizacyjnych są zauważalne a punktu widzenia rozmiarów?
W37. Czy występują wskaźniki wychyłowe?
W38. Czy tarcze wskaźników wychyłowych są czytelne?
W39. Czy na tarczach wskaźników ilościowych są wyodrębnione strefy sygnalizacji jakościowej?
W40. Czy istniejące wskaźniki wychyłowe należy zastąpić cyframi?
W41. Czy cyfry, litery i symbole występujące na wskaźnikach i w oznaczeniach mają odpowiedni rozmiar?
W42. Czy występujące oznaczenia są dostatecznie czytelne ze względu na kolor, kontrast lub zużycie?
W43. Czy występują wskaźniki cyfrowe?
W44. Czy wskaźniki cyfrowe są czytelne?
W45. Czy występuje oświetlenie rtęciowe w przypadku konieczności rozróżniania zbliżonych do siebie kolorów?
VII. Czy spełnione są kryteria ergonomiczne dotyczące podejmowania decyzji w aspekcie łączności w układach ludzie - maszyny?
W46. Czy wszystkie przesłanki decyzji są przedstawione we właściwym czasie i kolejności?
W47. Czy jest przewidziany odpowiedni czas w cyklu produkcyjnym na podjęcie decyzji i jej wykonanie?
W48. Czy stosowane systemy kodowania informacji są odpowiednie?
W49. Czy pracownik otrzymuje dane w postaci nie zawierającej informacji zbędnych?
W50. Czy ilość informacji która dociera do pracownika w jednostce czasu, jest zbyt duża?
W51. Czy jest możliwe jednoczesne pojawienie się sygnałów z kilku źródeł?
W52. Czy występują identyczne lub podobne sygnały oznaczające różne sytuacje?
VIII. Czy spełnione są podstawowe kryteria ergonomiczne dotyczące obciążenia psychicznego związanego ze sterowaniem w aspekcie łączności w układach ludzie - maszyny?
W53. Czy praca wymaga posługiwania się urządzeniami sterującymi?
W54. Czy kierunek poruszani urządzeń sterujących jest skoordynowany z efektem?
W55. Czy rozmieszczenie urządzeń dających informację jest zgodne z rozmieszczeniem odpowiadających im urządzeń sterujących?
W56. Czy urządzenia sterujące mogą być łatwo rozpoznane i stosowane w sytuacjach awaryjnych?
W57. Czy urządzenia sterujące są łatwo rozróżnialne wzrokiem?
W58. Czy urządzenia sterujące są opatrzone napisami lub oznaczeniami powszechnie zrozumiałymi?
W59. Czy jest konieczna, z punktu widzenia wykonywanej pracy, rozróżnialność pozawzrokowa urządzeń sterujących?
W60. Czy urządzenia sterujące są łatwo rozróżnialne na drodze rozmieszczenia przestrzennego?
W61. Czy urządzenia sterujące są rozróżnialne pod względem wielkości, kształtu lub powierzchni?
IX. Czy spełnione są podstawowe kryteria ergonomiczne dotyczące obciążenia efektorów związanych ze sterowaniem w aspekcie łączności w układach ludzie - maszyny?
W62. Czy lokalizacja lub zbyt małe siły oporu sprzyjają przypadkowemu uruchomieniu urządzeń sterujących?
W63. Czy urządzenia sterujące są łatwo dostępne z punktu widzenia postawy?
W64. Czy występuje sterowanie ręczne?
W65. Czy rozmiar, kształt, powierzchnia i materiał ręcznych urządzeń sterujących są odpowiednie z punktu widzenia żądanych sił?
W66. Czy występuje sterowanie nożne?
W67. Czy sterowanie nożne jest konieczne z punktu widzenia wymaganych sił lub obciążenia pracy rąk?
W68. Czy nożne urządzenia sterujące są łatwo dostępne i rozróżnialne?
W69. Czy siła oporu pedałów jest właściwa?
W70. Czy stosowany typ pedału sterującego jest odpowiedni ze względu na zasięg i tempo ruchów?
C: Czynniki materialnego środowiska pracy
X. Czy spełnione są podstawowe kryteria ergonomiczne dotyczące wibracji w środowisku pracy człowieka?
W71. Czy na stanowisku roboczym występuje wibracja?
W72. Czy wibracja ma odczuwalny efekt?
W73. Czy wibracja wpływa na wykonywanie pracy?
W74. Czy wibracja ma uchwytny wpływ na pracownika?
XI. Czy spełnione są podstawowe kryteria ergonomiczne dotyczące akustycznego środowiska pracy człowieka?
W75. Czy występuje w środowisku hałas wpływający na pracownika lub wykonywaną przez niego pracę?
W76. Czy istnieje ryzyko uszkodzenia słuchu lub innych trwałych zmian w organizmie pracownika?
W77. Czy zlokalizowano źródło hałasu?
W78. Czy źródło hałasu znajduje się w ramach analizowanego systemu?
XII. Czy spełnione są podstawowe kryteria ergonomiczne dotyczące oświetlenia stanowisk roboczych?
W79. Czy jakość oświetlenia jest odpowiednia?
W80. Czy natężenie oświetlenia jest odpowiednie?
W81. Czy źródła światła sztucznego są przyczyną promieniowania cieplnego wpływającego na pracownika?
W82. Czy występują zbyt duże różnice poziomu oświetlenia?
W83. Czy istnieje możliwość olśnienia na stanowisku roboczym lub w jego otoczeniu?
W84. Czy oświetlenie miejscowe lub ogólne jest przyczyną nadmiernego migotania?
W85. Czy oświetlenie miejscowe lub ogólne ma odpowiednią barwę?
XIII. Czy spełnione są podstawowe kryteria ergonomiczne dotyczące zanieczyszczenia powietrza pyłami i związkami toksycznymi na stanowiskach roboczych?
W86. Czy wskutek pracy powstaje narażenie na pyły lub czynniki chemiczne szkodliwe?
W87. Czy mogą być one nieprzyjemne lub stanowić zagrożenie dla zdrowia pracownika?
W88. Czy są odpowiednie środki techniczne zapobiegające szkodliwości ww. czynników?
W89. Czy techniczne środki zapobiegające ww. czynnikom szkodliwym są w praktyce stosowane?
W90. Czy użyte środki ochronne utrudniają pracę?
XIV. Czy spełnione są podstawowe kryteria ergonomiczne dotyczące mikroklimatu w środowisku pracy człowieka?
W91. Czy warunki mikroklimatyczne leżą w strefie komfortu?
W...
kaka93pl