podrecznikTrenera.pdf

(1107 KB) Pobierz
Podręcznik trenera_Projekt Dobry trener NGO
PODRĘCZNIK
trenera
przygotowany w ramach projektu
Dobry Trener NGO
Projekt zrealizowany przy wsparciu udzielonym przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię ze środków
Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu
Finansowego oraz budżetu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach Funduszu dla Organizacji
Pozarządowych
1
53311352.004.png 53311352.005.png 53311352.006.png 53311352.007.png 53311352.001.png
Opracowanie przygotowane przez Stowarzyszenie ASTD Global Network Poland i Fundację Obserwatorium
Zarządzania w ramach projektu Dobry Trener NGO realizowanego przy wsparciu udzielonym przez Islandię,
Liechtenstein i Norwegię ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego,
Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz budżetu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach Funduszu dla
Organizacji Pozarządowych.
Autorzy:
Rozdział: Kompetencja I - Komunikacja interpersonalna
Autor: Joanna Kwapisz
Rozdział: Kompetencja II - Rozwój osobisty i zawodowy trenera
Autor: Marta Godzisz
Rozdział: Kompetencja III - Zarządzanie procesem grupowym
Autor: Katarzyna Iwińska
Rozdział: Kompetencja IV - Prezentacje i wystąpienia publiczne
Autorzy: Joanna Kolenda i Ilona Sroczyńska – Skoratko
Rozdział: Kompetencja V - Organizacja i planowanie szkoleń
Autor: Paweł Kopijer
Menedżer projektu:
Krzysztof Zieliński
Koordynator merytoryczny:
Joanna Kolenda
Redaktor:
Ilona Sroczyńska – Skoratko
Warszawa 2008
Stowarzyszenie ASTD Global Network Poland, Ul. Sienna 81, 00-815 Warszawa, Polska, tel. +48 22 314 14 65, faks
+48 22 331 44 60, email: info@astd.pl – strona internetowa: www.trenerngo.pl i www.astd.pl
2
53311352.002.png
SPIS TREŚCI:
WSTĘP........................................................................................................................... 5
Kompetencja I - Komunikacja interpersonalna.......................................................... 6
Nawiązanie kontaktu z grupą.............................................................................................6
Nawiązanie relacji z poszczególnymi uczestnikami szkolenia..........................................11
Identyfikacja potrzeb szkoleniowych.................................................................................12
Udzielanie informacji zwrotnej..........................................................................................13
Skuteczne przekazywanie treści merytorycznych.............................................................16
Dostosowanie języka do odbiorców.................................................................................18
Aktywne słuchanie...........................................................................................................19
Jasne formułowanie myśli................................................................................................25
Skupianie uwagi uczestników szkolenia...........................................................................25
Dostosowanie mowy ciała do treści wypowiedzi...............................................................27
Rady dla początkujących..................................................................................................29
Złote myśli........................................................................................................................30
Polecana literatura...........................................................................................................30
Kompetencja II - Rozwój osobisty i zawodowy trenera.......................................... 31
Rozwijanie wiedzy, umiejętności i postaw trenerskich......................................................31
Umiejętność uczenia się w oparciu o własne i cudze doświadczenie...............................31
Przygotowanie merytoryczne do szkolenia.......................................................................35
Umiejętność poszukiwania i analizy potrzebnych informacji.............................................35
Otwartość na informacje zwrotne.....................................................................................31
Świadomość swoich mocnych i słabych stron..................................................................38
Planowanie osobistego rozwoju.......................................................................................42
Umiejętność życia zgodnie z osobistym systemem wartości............................................47
Świadomość i umiejętne wykorzystywanie osobistych źródeł energii...............................49
Rady dla początkujących..................................................................................................52
Złote myśli........................................................................................................................53
Polecana literatura...........................................................................................................54
Kompetencja III - Zarządzanie procesem grupowym.............................................. 54
Nawiązanie kontaktu i zbudowanie poczucia bezpieczeństwa..........................................56
Tworzenie dobrej atmosfery pracy i uczenia się...............................................................58
Motywowanie i stymulowanie uczestników do pracy........................................................59
3
 
Stymulowanie wymiany doświadczeń między uczestnikami.............................................61
Umiejętność przekazywania instrukcji i wyjaśnień............................................................61
Dostosowanie metod do dynamiki grupowej.....................................................................62
Zarządzanie czasem podczas szkolenia..........................................................................66
Reagowanie na konflikty/kryzysy w grupie.......................................................................67
Rady dla początkujących..................................................................................................69
Złote myśli........................................................................................................................70
Polecana literatura...........................................................................................................70
Kompetencja IV - Prezentacje i wystąpienia publiczne.......................................... 72
Budowanie autorytetu......................................................................................................72
Znajomość i prawidłowe wykorzystywanie technik prezentacji.........................................74
Umiejętność przygotowania prezentacji ..........................................................................78
Analiza audytorium...........................................................................................................81
Radzenie sobie ze stresem i emocjami............................................................................83
Znajomość i adekwatne stosowanie technik perswazji.....................................................86
Radzenie sobie z manipulacją..........................................................................................89
Dbanie w właściwy wygląd zewnętrzny............................................................................97
Rady dla początkujących................................................................................................101
Złote myśli......................................................................................................................102
Polecana literatura.........................................................................................................102
Kompetencja V - Organizacja i planowanie szkoleń............................................. 103
Umiejętność analizowania potrzeb szkoleniowych.........................................................105
Umiejętność strukturalizacji programów szkoleniowych..................................................106
Umiejętność opracowywania ćwiczeń i prezentacji.........................................................107
Umiejętność zarządzania czasem i dynamiką zajęć dydaktycznych...............................107
Umiejętność przygotowywania materiałów dydaktycznych.............................................108
Umiejętność organizacji spotkania szkoleniowego.........................................................110
Umiejętność zamykania projektu szkoleniowego............................................................112
Wiedza na temat oceny efektywności szkoleniowej........................................................113
Rady dla początkujących................................................................................................117
Złote myśli......................................................................................................................117
Polecana literatura.........................................................................................................118
Bibliografia................................................................................................................ 119
4
Wstęp
Uczenie się można opisać jako proces integracji doświadczenia osobistego, wiedzy o określonych
stanach rzeczy oraz umiejętności i kompetencji w stosowaniu tej wiedzy w praktyce. Efektem jest
samodzielność w działaniu i zdolność do rozwiązywania problemów - podstawowy cel edukacji.
Osoba, która pragnie pomóc innym w podnoszeniu swoich kompetencji, sama powinna być
świadoma swych mocnych i słabych stron. Warto także, by sama była w pełni ukształtowaną
osobowością. Trener winien także brać na siebie odpowiedzialność za całość kontaktu z
uczestnikami szkoleń. Bez względu na to, z kim ma do czynienia oraz jakie zakłada sobie cele
szkoleniowe, powinien pamiętać, że na sali szkoleniowej siedzą ludzie. Ludzie, którzy przyszli ze
swoimi potrzebami, swoją osobowością, doświadczeniami, obawami, lękami, stylem myślenia,
nastawieniem i nastrojem. Na nich koncentruje się uwaga i praca trenera, a ich rozwój i
zadowolenie jest celem nadrzędnym.
Niniejszy podręcznik ma ułatwiać kontakt, pracę i osiąganie celów, jakie stawiamy przed sobą w
naszej pracy. Został on napisany dla trenerów przez trenerów. W przeprowadzonym w projekcie
badaniu, zapytaliśmy ponad sześćset osób, co ich zdaniem jest najważniejsze w pracy trenerskiej,
jakie cechy powinien posiadać dobry trener oraz w jakich zakresach chciałyby się badane osoby
rozwijać.
W niniejszym podręczniku omawiamy kluczowe kompetencje, jakimi powinien charakteryzować się
dobry trener. Te kompetencje i te umiejętności, które zdaniem naszych respondentów zasługują na
najwyższą uwagę. Każdy rozdział opisuje jedną kompetencję. Każdy rozdział opatrzono także
radami, uwagami i złotymi myślami, które pojawiały się podczas spotkań eksperckich
przeprowadzonych w projekcie. Oznacza to, że współtworzyliście Państwo ten podręcznik i że
żadna z treści, która się pojawia na poziomie rad, czy złotych myśli nie pochodzi od autorów
niniejszego opracowania, a od Was samych. Do każdego rozdziału dodaliśmy także polecaną
literaturę, która może pomóc rozszerzyć zaznaczone w podręczniku kwestie. Gorąco zachęcamy
do lektury.
5
53311352.003.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin